Słownik geograficzny Królestwa Polskiego/Tom I/Chociebuż
[ 597 ]Chociebuż, właściwie po dolnołużycku Chosiebuz, także Chosiobuz, po górnołużycku Khociebuz, niem. Cottbus, Kottbus, m. powiat. na Dolnych Łużycach, nad Sprewją, w okręgu regencyi frankfurckiej. Okoliczny lud serbski zwykle nazywa je ogólnem tylko imieniem miasta, „Mjesto“; gdy zaś mówi o innych bliskich miasteczkach używa właściwego nazwiska. Istniało już w wiekach średnich. W połowie XV stulecia Reinhard, pan na Ch., oddał się w opiekę kurfirsta brandenburskiego a ten wkrótce potem nabył na własność Ch. z okolicą. Odtąd wchodzi w skład Marchii brandenburskiej. Charakter miasta zupełnie niemiecki, lubo okolica jest serbską. Mieszkańców 24090, [ 598 ]przeważnie Niemców wyznania ewangelickiego. W tej liczbie 1168 wojskowych. Domów 2200. Rozwinięte fabryki sukna. Stacya trzech kolei źelaznych: Zhorjelc-Berlin, Halle-Gubin i Grossenhain-Frankfurt. Dwa kościoły luterańskie; przy jednym z nich nabożeństwo w języku serbskim, głównie dla ludności wiejskiej. Parafia serbska, według zapewnienia pastora Bronisza, wynosi w 1880 r. 4000 osób. Kościół reformowany, katolicki, synagoga. Gimnazyum z biblioteką druków łużyckich, zebraną głównie staraniem dyrektora dra Tschirnera. Co tydzień wychodzi tu „Bramborski serbski Casnik“, jedyne czasopismo w narzeczu dolno-łużyckiem, nakładem i drukiem Brandt'a pod redakcyą Szwjeli. D. 27 maja 1880 r. odbyło się w Ch. pierwsze zebranie dolnolużyckiego oddziału Maticy serbskiej. W pobliżu Ch. leży piękny park księcia Pückler-Muskau. Herb miasta: złoty rak na białem polu. Obszerniej czyt. „Kirchengeschichte der Stadt und Herrschaft Cottbus in der Niederlausitz“, Cottbus 1798 i „Heimatskunde des Kreises Cottbus“, Cottbus 1880. A. J. Parczewski.
 
|
This work is in the public domain in the United States because it was first published outside the United States prior to January 1, 1929. Other jurisdictions have other rules. Also note that this work may not be in the public domain in the 9th Circuit if it was published after July 1, 1909, unless the author is known to have died in 1953 or earlier (more than 70 years ago).[1]
This work might not be in the public domain outside the United States and should not be transferred to a Wikisource language subdomain that excludes pre-1929 works copyrighted at home. Ten utwór został pierwszy raz opublikowany przed dniem 1 stycznia 1929 r., i z tego względu w Stanach Zjednoczonych Ameryki Północnej znajduje się w domenie publicznej. Utwór ten nadal może być objęty autorskimi prawami majątkowymi w innych państwach, i dlatego nie zaleca się przenoszenia go do innych projektów językowych.
|