Зэв колантор
Уналӧн ас ногса сёрниа йӧзлӧн (вотякъяслӧн, чувашъяслӧн) чукӧртӧма, гижӧма, лӧсьӧдӧма зэв уна йӧзкостса сьыланкывъяс (народные песни).
Босьтам кӧ ми асьнымӧс — нинӧм на сы выйӧн абу вӧчӧма либӧ зэв этша вӧчӧма. «Шонді банӧй», «Асъя кыа», «Рытъя, шу, кадӧ» — сэсся и абу. Сьылам роч вылысь лӧсьӧдлӧмъясӧс либӧ коми стикъяс роч ногӧн (мотивӧн). Коми сиктъясын-грездъясын уналаын сьылӧны роч сьыланкывъяс («елисточик», «се ташки-кинарейки», «завелгою»), — дерт, сьылӧны лёк ногӧн, сьылысьясыс асьныс оз тӧдны, мый сьылӧны: ӧти-кӧ, рочнас оз кужны, мӧд-кӧ, сэтшӧма нин сьыланкывъяссӧ бертлӧдлӧмаӧсь, тшыкӧдалӧмаӧсь — весиг роч кывланьыс нин оз мун («шырйӧвкайӧ», гашкӧ, «широкая» вӧлӧма).
Татшӧм тшыкласьӧм сьыланкывъяс сьылӧмысь дзик нинӧм! Сӧмын ёнджыка коми йӧзӧс найӧ падмӧдӧны водзӧ мунӧмысь: кутшӧмкӧ некӧн абутӧм кывъяс юраныс пырӧны.
Мыйкӧ колӧ вӧчны та йылысь.
Ме чайта, кӧнсюрӧ, пыді Коми му пельӧсъясын эмӧсь на ва коми сьылӧмъяс, дзик коми ногӧн.
Колӧ быдлаысь чукӧртны миянлы коми йӧзкостса сьыланкывъяс. Колӧ тайӧ уджсӧ вӧчны регыдджык, медым эськӧ дзикӧдз эз вунны, эз вошны век кежлӧ.
Ӧткымын сьыланкыв эськӧ и гижавлӧма, сӧмын налӧн мотивъясыс абуӧсь, — колӧ корсявны тшӧтш.
Йӧзкостса сьыланкыв — зэв колантор! Сы серти позьӧ тӧдмавны йӧз олӧм-вылӧм йылысь зэв унатор.
Куим воӧн (Коми обласьт воссьӧмсянь) ми эгӧ вермӧ та вӧсна уджавны, — «некор вӧлі, сьӧм эз вӧв, некодлы вӧлі», — уна помка (причина) позьӧ аддзыны... Сэсся со ӧнӧдз нинӧм абу. Унасянь ме кывла: «Вай пуктӧй кутшӧмкӧ гажаджык коми рыт». Мый нӧ пуктан? Мый сьылан? Пыр ӧд ӧтитор он доль...
Олам Коми муын, коми сёрниӧн варовитам, — сьывны сӧмын комиӧн огӧ кужӧй — «нинӧм абу»... Эмӧсь эськӧ да, огӧ тӧдӧй, абу чукӧртӧма, абу корсялӧма. Кымын водзӧ пӧра кольӧ — сымын миян коми сьыланкывъяс вошласясны, ланьталасны пармаясӧ, сибдасны нюръясӧ, вӧясны юясӧ... Дыр ковмас сэки найӧс корсявны! Аддзамӧ-ӧ сэки найӧс?..
Воӧ тулыс — медся гажа олан кад. Тулысын быдӧнлы нимкодь, тшӧтш коми йӧзлӧн сьӧлӧмъясыс радлӧны. Уналаысь тулысын кылан сьылӧмъяс! Колӧ тулысын босьтчывны нин чукӧртны коми йӧзкостса сьыланкывъяс, ӧти сайын — мойданкывъяс, быдтор.
Тайӧ удж вӧчны ӧмӧй миян обласьтысь оз сюр сьӧм? Сюртӧг оз ов, оз ӧд вывті уна ков. Колӧ сӧмын кӧсйӧмыс, босьтчӧмыс. Тӧргӧвӧй учрежденньӧяс на отсыштасны!
Вайӧ босьтчыламӧй, коми войтыр, тайӧ зэв колан уджсӧ вӧчны!
This work is in the public domain in the United States because it was first published outside the United States prior to January 1, 1929. Other jurisdictions have other rules. Also note that this work may not be in the public domain in the 9th Circuit if it was published after July 1, 1909, unless the author is known to have died in 1953 or earlier (more than 70 years ago).[1]
This work might not be in the public domain outside the United States and should not be transferred to a Wikisource language subdomain (or as a file it should not be migrated to the Wikimedia Commons) that excludes pre-1929 works copyrighted at home. Данная работа, впервые изданная до 1929 года, находится в общественном достоянии по законодательству США, и может быть опубликована здесь, в мультиязычной Викитеке. Но эта работа не может быть опубликована в национальной Викитеке, которая должна подчиняться законодательству России, т. к. работы этого автора (за исключением изданных до 7 ноября 1917 года) пока не вышли в общественное достояние в России. Этот автор умер в 1943 году и был посмертно реабилитирован в 1955 году, соответственно эта работа выйдет в России в общественное достояние в 2026 году.
The author died in 1943, so this work is also in the public domain in countries and areas (outside Russia) where the copyright term is the author's life plus 80 years or less. | |