Jump to content

Ленин мукӧд сёрниа йӧз йылысь

From Wikisource
Ленин мукӧд сёрниа йӧз йылысь (1924)
by Шахов Николай Александрович
336242Ленин мукӧд сёрниа йӧз йылысь1924Шахов Николай Александрович

Уна вӧчис Ленин аслас ыджыд вежӧрнас; торъя нин уна вӧчис мукӧд сёрниа дзескӧдӧм йӧзлы. Социалистъяс, Ленинысь войдӧр нин, кыпӧдлісны сёрни: быдсяма сёрниа йӧзлы пӧ колӧ сетны вӧля ассьыныс олӧмнысӧ лӧсьӧдны кыдзи кужасны (торйӧдчыны дзескӧдысь йӧзысь), сӧмын налӧн сёрниныс сёрниӧн и кольлі, збыльысьсӧ мукӧд сёрниа йӧзӧс нинӧмӧн эз отсавлыны.

Ленин тӧлкуйтіс мӧд ногӧн. Сійӧ шуӧ вӧлі кызь во дорысь важӧн нин: ми пӧ босьтчам чорыда тышкасьны, кутасны кӧ пӧ дзескӧдны мукӧд сёрниа йӧзӧс либӧ оз пондыны лэдзны налы мездысьны дзескӧдысь йӧзысь. Сарлӧн правительство пӧ мукӧд сёрниа йӧзӧс дзескӧдӧмӧн найӧс лёкмӧдіс став рочыс вылӧ, сійӧн пӧ ӧні весиг ӧти сёрниа уджалысьяс омӧля видзӧдӧны мӧд сёрниа уджалысьяс вылӧ, оз вермыны накӧд артмӧдчыны. Колӧ пӧ сідз вӧчны, медым уджалысьяслӧн (рабочӧйлӧн, крестьяналӧн) мӧда-мӧд вылӧ лёкалӧм эз вӧв. Сійӧн пӧ колӧ сетны вӧля быд сёрниа йӧзлы ассьыныс олӧмнысӧ лӧсьӧдны асланыс оласног серти. Оз пӧ сӧмын кывйӧн ков вӧля сетны, колӧ пӧ збыльысь, уджӧн отсавны. Роч рабочӧйяслы пӧ оз ков увтыртны мукӧд сёрниа йӧзӧс, оз ков асьнысӧ вылӧ пуктыны. Рочьясӧс пӧ вылӧ кыпӧдӧ вӧлі сарлӧн правительство; ӧні пӧ сыысь колӧ ёна видзчысьны.

1903 воын социал-демократъяслӧн партия шуліс: «Быд сёрниа йӧз вермӧны торйӧдчыны государствоысь».

Тайӧ кывъяс весьшӧрӧ эз лоны (кыдзи вӧлі чайтӧны меньшевикъяс): коммунист партия, Ленин велӧдӧм серти, босьтчис збыльӧ пӧртны тайӧ кывъяссӧ. Важ Россия пыдди кымын Республика да Обласьт лои! Быд Республикаын, быд Обласьтын уна сикас сёрниа йӧз ассьыныс олӧмнысӧ кыпӧдӧны. Вӧля сетӧм понда уджалысьяс эз торйӧдчыны мӧда-мӧдысь, ас окотасьыныс (мырдӧнавтӧг) чорыдджыка ӧтувтчисны, сӧмын аскостса уджсӧ ас кежаныс вӧчӧны. Тадзикӧн босьтчӧны удж бердӧ тшӧтш мукӧд сёрниа крестьяна. Найӧ ещӧ ёна босьтчӧны, кор накӧд сёрнитӧны гӧгӧрвоана кывйӧн.

Ленин эз сӧмын важ Россияын олысь йӧз понда тӧждысь: сійӧ тӧждысис ставмувывса дзескӧдӧм йӧз вӧсна. Европаса озыр государствояс: Англия, Италия, Франция, мукӧд дзескӧдӧны уна йӧзӧс Азияысь, Австралияысь, Африкаысь. Ленин мырсис век мездыны сэтчӧс дзескӧдӧм йӧзсӧ, мед найӧ ӧдйӧджык вермисны босьтчыны, сюсьмыны, вежӧрмыны. Дзескӧдӧм йӧзӧс мездысьны босьтчӧдӧм озыръяслы оз лӧсяв: некод на эз вунӧд, кутшӧм гижӧдъяс миянлы вӧлі ыстывлӧ лорд Керзон Индияса крестьянаӧс кыпӧдӧмысь.

Ленин велӧдӧм понда босьтчис и коми йӧз. Регыд тырӧ куим во Коми автономиялы. Автономия лунысь лунӧ чорыдджыкӧ пуксьӧ: ӧні коми кыв сюйӧны учрежденньӧясӧ. Водзӧ ковмас ӧтлаавны автономияӧ став комисӧ, сэсся босьтчыны лӧсьӧдавны пабрик-заводъяс.

Уна сикас сёрниа йӧзӧс босьтчӧдіс Ленин. Уна сё миллион мортлы Ленинлӧн нимыс унатор висьталӧ, кыпӧдӧ уджавны, нартитысьясысь (озыръясысь) мездысьны.

Мед жӧ коляс коми йӧз сьӧлӧмын, вежӧрын Ленинлӧн нимыс, велӧдӧмыс век кежлӧ!


This work is in the public domain in Russia according to article 6 of Law No. 231-FZ of the Russian Federation of December 18, 2006; the Implementation Act for Book IV of the Civil Code of the Russian Federation:
  • its creator fought or worked for Soviet Union victory during the Great Patriotic War — so the 74-year protection term is applied;
  • and the creator died before January 1, 1950 (more than 74 years ago), and has been not posthumously rehabilitated since that date;
  • and this work was first published before January 1, 1950 (more than 74 years ago).

This work is in the public domain in the United States because it was published before January 1, 1929 (more than 95 years ago).


The author died in 1942, so this work is also in the public domain in other countries and areas where the copyright term is the author's life plus 81 years or less (if applicable), or the copyright term is 99 years or less since publication (if applicable).