Jump to content

دیوانی مەولەوی/د

From Wikisource
311231دیوانی مەولەوی — پیتی د1866مەولەوی تاوەگۆزی

دڵەی دڵ وە مەی مەیلی لەیلێ کەیل

[edit]
دڵەی دڵ وە مەی مەیلی لەیلێ کەیل مەحرەم وە ڕازان خەڵوەتخانەی لەیل
لانە حەڵقەی زوڵف عەنبەر بۆی شەو ڕەنگ هامدەمی جای تەنگ ئەڵحەدسەرای سەنگ
پەروانەی مەزار ئەو ئاوات واستەم تەرجەمەی حاڵات پەشێویی جەستەم
عەرز کەر وە لەیلا وە سەد خەمەوە چەم وە نمەوە، دڵ وە تەمەوە:
دێوانەکەت دیم بڵێسەش بەرز بی بەرزی بڵێسەش هەر سات سەد تەرز بی
وە هەر تەرزێ لەیل ملاوناوە دڵەی سەنگی سەخت متاوناوە
گا گۆیا مەویەرد ئیند مەویەردەوە گا مەوات وە دەم ئێشی دەردەوە:
ئای جە ئێشی تەن جە گیان جیای من ئای جە لوای تۆ و ئەو شۆن دیای من
سەختی ئێش دەرد بەدحاڵیم لایێ وای بێتۆ مەنزڵ گشت خاڵیم لایێ
وە هەر مەنزڵدا و هەر ڕاگوزەردا هەر دەستی حەسرەت مدا وە سەردا
چێشەن موینوون مەنزڵ بێتۆ بۆ بێهۆشم، خەو بۆ، ڕاس بۆ، درۆ بۆ
گا تێکەڵ مەکەرد چەنی دەردی وێش فەردی هامفەردش چەنی فەردی وێش
موات: فیداش بام یە جای شیرینەن گوزەرگای ئەو شۆخ زوڵف عەنبەرینەن
جە باڵای ئەی سەنگ پا ئاوەردەوە بەرقەی ناز جە ڕووی ئەو شەنگ کەردەوە
جەو جاسووسگاوە، بەو خەدەنگەوە دڵ تلنا وە زام هەزار ڕەنگەوە
جەو سەردەشتەوە گوڵاو ڕێزان کەرد سارا بۆی عەنبەر سارا هەرزان کەرد
چۆگە جەلای جام جەبهەی جەماڵ دا بەرگەشتی وە بەخت بەدری کەماڵ دا
چێگە حوقەی ڕاز شیرین کەردەوە تامی تاڵیی دەرد دووری بەردەوە
گوزەرگەی جیلوەی لەیل بێحەد بەو تەرز زایەڵەی مەجنوون جە عەد ڕەد بەو تەرز
چۆن کەروون تەقدیر پەی سەر کاری تۆ نە تۆ بژنەوی نە دۆسداری تۆ
مەعدووم چون قەزا ئاما جە ناکاو دانا چون نادان وزۆ وە گەرداو
عیرفانەکەت کۆن، فامت کۆ شییەن ئای پەی جیلوەی دۆس نیهایەت نییەن
ئارۆ یەک جیلوەش ها نە ڕووی کاردا فەردا چێش ئەو یەک جیلوەش دیار دا
لا، بەڵ ئەو جیلوەی ڕوو نە پەنهانی نەوعە زوهوورێن، زاناش ویجدانی
چ ماتەمێوەن پات بییەن پێوە دانا و مەخشووشی کێ دیەن پێوە
ئەو جیلوەکەردەن ئەر شی وە تاقی ئێد جیلوە کەردەن سوراحی و ساقی

دڵ تەم کەردەوە گرتەوە کاوان

[edit]
دڵ تەم کەردەوە گرتەوە کاوان دیسان دووی نامەی تۆش وەلا یاوان
مەزموون: هەوای مەرگ، زامداری تیرت پەنهانی قاتیل، دەوا و تەدبیرت
لاڵ بوون پەی مەینەت جەستەی خەستەکەت بمروون پەرێ زام جێ نەڕەستەکەت
من و تۆ بەڵاو زاممان ئاوەردەن نە چەشمەی حەیات ئاومان وەردەن
خەیاڵی خامەن ئینە تۆ کەردەن پەیما نمەبۆ جیایی وە مەردەن
ها چەند هەوات دا وە گێجی بێپەی بمری و بناڵی گیان تەسلیم نەکەی
تازە وارگەی عەشق مەنزڵ کەردەنی هەوەسیای هاژەی باڵی دەردەنی
خوسووس بەو جەستەی خەستەی مەهجووری کەفتەنی نە پێچ ڕای دوەی دووری
هۆشت نە تۆی کاخ دەماخ فیرارەن وەرنە چ خێرەن قاتیل دیارەن
کێ بۆ چون خەدەنگ ناز هەوا دەرۆ هەریەند بزانی جەوپەڕ بویەرۆ؟
کێ بۆ بەو جەمین نەزاکەت چون گوڵ خەیمەش هوربدا نە پای دەشتی دڵ؟
کێ بۆ پێکۆ دڵ زامی نەسرەفتەش یەکێو کوشتەش ئێد ئەو زەمین کەفتەش؟
ئەر ڕستگاریت جەو دەرد ئومێدەن دەوای خەلاسی و تەدبیرت ئێدەن
مەبۆ وەختی سەخت زامان ئاوەردەت ڕەما و پەلەپەل هەردەو هەرد کەردەت
پەی چێش تا ئیسە لێت مەعلووم نییەن سەیاد جە واکوژ درێغش نییەن
بەڵام یە ڕەویەی ئیبتیدای مەشقەن خیلافی شێوەی تاویای عەشقەن
دەخیل سەر سەخت بەر هەر بکەر بازی نازی دڵ سەرد بۆ جە تیرئەندازی
نە دڵەی پڕ زەوق کۆنە نەچیردا های لەزەت دارۆ تیر وە شۆن تیردا

دڵە ڕاگەکەت خەیلێ تاریکەن

[edit]
دڵە، ڕاگەکەت خەیلێ تاریکەن پردەکە سەختەن، خەیلێ باریکەن
سارای هیدایەت تاریک مەوینوون ڕای نەجات یەکجار باریک مەوینوون
چۆڵە چراوێ پەرێ وێت ساز دەر وە قەد توانای وێت باربەندی کەر
ئەر گونا ڕای ڕاس بەردەنی جە ویر شۆنی پای کردار هامفەردان هورگیر
بەڵ لەو دیواندا دێوانەی سەرشێت خەجاڵەتی بەزم یاران نەیۆ پێت
بارێ ئەر غەفڵەت دام تەندەن نە ڕێت نییەنی وە تەنگ شەرمەساریی وێت
یادی ئەو سەروەر وە دەروون باوەر ئەر واچان پەنەش نەو بەزمی مەحشەر
یە مەنسووبی تۆن ئینە کردەشەن چەنی توانای سەر هوردەردەشەن
ئەو بە شەرمەوە مدیۆ بە وەردا من مشیۆ کام خاک کەروون وە سەردا
ئیسە موینی چێش پەنەم ئامان هانا هاوارەن های نەیچی ئامان
جفتی مەعسیەت، جە تاعەت تاقم ڕوو سیای مەجلیس جەرگەی عوشاقم
بینای وجوودم خەجڵەت ئەساسەن بەختم موخالیف، نامەدیم ڕاسەن
سەبای هەناسەم نە دەروون سەد تەرز کەردەن کڵپەی نار ئیبراهیمی بەرز
پەنجەت بەو نەغمەی بین وە تینەوە باوەرە ئەی بەیت وە حەزینەوە:
سەهلەن من ڕووزەرد سەر نە وەرەنان ئای مایەی تەسدیع پەیغەممەرەنان

دڵ دیار نییەن های نەکەردەبۆ

[edit]
دڵ دیار نییەن های نەکەردەبۆ وە خزمەت ئازیز تەشریف بەردەبۆ
جەو دما من داد وە لای کێ بەروون نا بەڵەد تەنیا ڕا چۆن دەر کەروون
پای دڵ سفتەی دەرد سەر هەردان سەختەن وێت یاونەوە های نەسیم وەختەن
بکیان پەرێ من دڵ ئەو دماوە وێت، وێت ئاسایی بشۆ وە ڕاوە
مسپارووت وە دەس کزەی تاسەی وێم وە دووی گێجەلوول سوب هەناسەی وێم
چون یاوای وە لای باڵا عەرعەر تەرز پەرساش جواو دەر وە زایەڵەی بەرز
گلاراوش بێ چەنی ئێشی چەم مەوات و مەوەرد خەم وەکووزەی خەم
چەم جە ئێشی دەرد مەحروومیی پاڵات نمەنمانۆ عەکس خەیاڵی باڵات
پەردەی لێڵایی گرتەن دوو دیدە خەڵوەتەن سا بۆ هەی بەرگوزیدە
دیدەم تاوی سەیل هووناوان وەردا ها ئاو بە دەردا ئاما جە سەردا
دڵ یەند جۆشی گەرم خەمان دان پێدا سەمەندەر لانەش مەگێرۆ تێدا
فیدات بوون ئازیز جەمین پەڕەی گوڵ دووریت کارێ کەرد ئانە چەم، ئێد دڵ
حاڵ چینە تەنگتەر نییەن پێم ئامان قەدەم ڕەنجە کەر ئامان سەد ئامان
چون جەستەی خەستەی مەینەتان مایە بەڵکم دیدە و دڵ نەشان وە زایە
دیدە سورمەی تۆز پاڵاکەت ناسەن دڵ جای دەردتەن مەندەیشا خاسەن

دەرمانی زامان دەردەکەی کاریم

[edit]
دەرمانی زامان دەردەکەی کاریم هامڕازی ناڵەی شەوان بێداریم
ڕاحەتیی جەستەی مەینەت بارەکەم تەسکینیی دڵەی پڕ جە خارەکەم
نامە و هەدییەی دۆسانەت یاوا تەسدیعت کێشا خەیلێ ماڵئاوا
ڕەویەی بوزورگیت وەجا ئاوەردەن غەریب نەوازیت وە پیشە کەردەن
بەڵام بیناییم، من دۆسی گیانیم نەک چوون بێشەرتان نانی و زوبانیم
دڵم وە مۆبەت مەیلی تۆ شادەن ئەی تەعاروفە جە لام زیادەن
خوسووس من سەرعی و لێوە و وێڵی تۆم سەودایی خەمبار ئەڕاگێڵی تۆم
پەی تۆ خاترم پڕ نێش و خارەن پەی تۆ زیندەگیم چون ژاری مارەن
دەروونم دایم جە هوون کەیلی تۆن حەیاتم وە شەوق هەوای مەیلی تۆن
هەرگا دیم وە چەم شێوەی باڵاکەت بۆسام خاکی پا و گەردی پاڵاکەت
ئانە گرد مایەی کامەرانیمەن ئانە گرد وەشی و شادمانیمەن
وەرنە ئیسە من هوونی دڵ وەردە قامەت سەنگیبار خەمان خەم کەردە
دەروون وە مەودای دووریت بییەن ڕێش هەی خاکم وە سەر سەوقاتم پەی چێش

دڵە وەردەی نەفس گوناهـ ئاوەردە

[edit]
دڵە، وەردەی نەفس گوناهـ ئاوەردە سیفەت نەڕووی زات وە پەردە کەردە
جە ڕووی بێشەرمی پەردەت دڕدەوە هیچ نەویت وە تەنگ ئەودیم پەردەوە
«سەتار»ی لاو دا وە یانەتەدا «کەریم»ی شوومی وە شانەتەدا
کردم وە عامیی ڕەحمەتەکەی وێش وادەی بەزمی گەرم خزمەتەکەی وێش
ویەرد، نەزاناش سیوای ئەو هەنی ئاخ زانایی ئەو چێش کەری چەنی
نەو دەمدا جە یاد کردەی ویەردەم جە حاڵەتی سەخت وە دۆزەخ بەردەم
هەر دەلالەتێش مەلالەتێوەن هەر لوتفێش پەرێم خەجاڵەتێوەن
هەوای وەش نەسیم وەسڵ و حوزووری سەموومەن پەرێم چون شنۆی دووری
های نایی نایێ، موتریب مەقامێ موغەننی تەرزێ، ساقییا جامێ
تا دەماخ نەی بەزم نەشئەیێ سانۆ مانۆ، تا ئەبەد وە جیا مانۆ
شنۆش نەی دەمدا، نەی دڵەی تەنگدا ڕێشەی ویری غەیر بدۆ وە هەمدا
بەڵ دڵەی چەند ساڵ ئینتیزارەکەش لەزەتێ بەرۆ جە دیدارەکەش

دڵە پڕ چینەن پێشانیی شەوقت

[edit]
دڵە پڕ چینەن پێشانیی شەوقت پۆس مەردەن وە بان ڕوخساری زەوقت
شادیت مواچی ئازیزش مەردەن کەیفەکەت ماچی لەیلش گوم کەردەن
گومانم وەی ڕەنگ زامت نەسرەوتەن کۆچی خێڵخانەی ئەحمەد دوور کەوتەن
نەواتم دەخیل ئامان سەد ئامان وێت مەدەر وە مەیل نەو تووڵ نەمامان
وەس وە تەمای وەسڵ مەزاقت شاد بۆ ژاری ماری دەرد دووریت وە یاد بۆ
نەژنەفتی چەنەم سەد جار دادم کەرد ئیسە های گەردش گەردوونی چەپگەرد
وە تای قەڵماسک تنیای سەردیی مەیل ئەو هوردا پەی حەی، تۆ پەی کۆی دوجەیل
سا خاسەن ئەمجار شوومی سیا بەخت تۆ ئالوودەی دەرد، من زامانی سەخت
ساقی گەردی کۆچ یاران دیارەن هاوماڵان پەرێم نە ئینتیزارەن
من خۆ تەنیا ماڵ، وامەندەی دڵتەنگ بێکەس، بار سەنگی، پای بارەبەر لەنگ
مەرتۆ وە هەی هەی نەشئەی جامی مەی نەی ڕای پلەی سەخت فەریادڕەسیم کەی
سا پێم دەر جامێ منیچ چون یاران هەی کەروون ئەو کۆچ تا سەر هەواران

دڵە چەند مەستیت جەم بی نە سەردا

[edit]
دڵە چەند مەستیت جەم بی نە سەردا چەند کاری ئارۆت وستەو ڕۆی فەردا
شەرتێوم نییەن جە بێشەرتیی تۆ ڕوو سیای تۆبەی سەد فەردا نەبۆ
نەکەفتی ئەو ڕا پەی حەق پەرستی تا بی وە هەمتای مەستی پای سستی
پیری حەڵقەسان خەم پەنەم وەردەن پەی دەرگای عەدەم ئامادەم کەردەن
سەروەختی ئەدای ئەمانەتمەن نەشری سیاهەی خیانەتمەن
موغەننی، تەنخوای من وە نەوایێ وەی چەند فەردەوە هوردەر سەدایێ
یا ڕەبی نەی شەو تاریکەی فانی هەر تۆ وە کردەی بەدیم مزانی
ئای سوبحی مەحشەر سەر ئەفگەندە وێم شەرمندەی حوزوور خودا و بەندە وێم
بە ڕەحمەکەی وێت فەردی تەنیای تاک بەشقی مەشقی عەشق دڵپاکانی پاک
بەو فەسڵی فیراق خاتر پڕ خاران بەو دیای دمای یەکتری یاران
ئەر سەد تاوانم جە حەد ئەودەرەن دەفتەرم جە ڕووی وێم سیاتەرەن
تۆ بویەر جە من جە پڕ ئینسافی من ڕوو زەردی وێم کافییەن کافی

دڵە تەبخاڵەت وە لێو مەوینوون

[edit]
دڵە تەبخاڵەت وە لێو مەوینوون حاڵاتت یەکجار پەشێو مەوینوون
کەردەنیش وە تەیر هەڵۆ هۆش بەردە ناکەردە کەردە، کەردە نا کەردە
ڕجات، گا بەیدیم، گا بەودیمەدا ها نە گەردەلوول بادی بیمەدا
ها نەکەردەبۆت تۆ یەت کەردەبۆ پێچی عەقیدەت وە دڵ بەردەبۆ
پەی چێش هەرکۆ وەسف وەش نیگارانەن چەنی عەقیدەی دڵ ئەوگارانەن
تۆ زەننت چێشەن ئەویچ بەو تەورەن ئەر مەیلەن، مەیلەن وەر جەورەن، جەورەن
ستارەی ڕجات هەر دەم دارۆ سوو دەماخ شاد، وە بۆی وَ لا تَیْأَسُوا
ویەردە ویەرد، هەوڵێ پەی باقی ئەمجار یە دەروێش، یە نەیچی و ساقی
هۆش وە سەدای دەف، گۆش وە نەوای نەی دەس وە شیشەوە، لێو وە جامی مەی
سەفات جەفا دۆ وە قەفای هەستی نۆشا نۆشت بۆ دەواچەی مەستی
وە کردە وە فام ئەر گا ناوەردەن باک نییەن وەفام وە باوەڕ کەردەن

دەرد وە بانی دەرد زامانی کاری

[edit]
دەرد وە بانی دەرد زامانی کاری گرد جە لام جەم بی، یە تەشریف ماری
ئای یە چێشت کەرد تەشریفت ناوەرد دەردت دا وە دەرد، منت ماتەم کەرد
ئیسەیچە دیدەم چەم ها وە ڕاوە هەڵای سەروەشم بەو تەمەنناوە
ئەمرت موتاعەن أَطَعْنا وەندم دوعای چەمەزەخم جە پیران سەندم
تەعویزبەند ڕیشەی دڵەی سەد پارەم بەرگش پەڕەی جەرگ وە دەرد ئاوارەم
حافیز بۆ وە عەشق مەستانی یاهوو بپێچەش نە دەور باهووی بێئاهوو
ئینە عادەتێن وە زاهیر ئامان وەرنە هەی سەرخێڵ نازک ئەندامان
تۆ ئیند نازکیت جە حەد ویەردەن بینایی خەیاڵ ڕاگەش گوم کەردەن
سەفات خەجاڵەت دان وە جامی جەم دیدەی بەد مەر عەکس وێش بدیۆ وە چەم
دیدەی بەد دەردش نا دیاری بۆ جە کۆ موینۆت تالێت کاری بۆ؟

دەورێ دەر ساقی وە لای مەحزووندا

[edit]
دەورێ دەر ساقی وە لای مەحزووندا لەیل ئاسا بویەر وە لای مەجنووندا
جامێ جە سەهبای دیای باڵاکەت ئالوودەی غوبار تۆزی پاڵاکەت
بەو ناز و عیشوە وێت پێمدەرەوە جەستەی پەژموردەم ئیحیا کەرەوە
جەی قلب الأسد تاوسانی دووری فێنک کەرەوە جەستەی مەهجووری
بەڵکەم شەرارەی نائیرەی فیراق نەسۆچنۆ تەمام سەوزەی ئیشتیاق
بەڵام بەو شەرتە مەیلت مودام بۆ منیچ بەو مەیلە دنیام وەکام بۆ
نەک غەزاڵ ئاسا دیا و ڕەمت بۆ گا مەیلی شادی، گا ماتەمت بۆ
ئیتر کافی بۆ جەور و جەفاکەت بەڵ تا وە سەر بۆ مەیل و وەفاکەت
ئەر چەند هەفتەیێ عومرم مەندەبۆ بەڵکەم دووریی تۆ لێم نەسەندەبۆ

دووریت دیارەن چەند ساحیب نێشەن

[edit]
دووریت دیارەن چەند ساحیب نێشەن تۆی دەروون وە خار نێشێوتەر ڕێشەن
هەرچی بوینوون شێوەی تۆ پێشەن دڵ وە هەتیتەی حەسرەتدا کێشەن
هەر ماهێ نەو بۆ حاڵم پەشێوەن چون هیلال شێوەی ئەبرۆی تۆش پێوەن
نە شەو ڕاحەتم، نە ڕۆ دڵشادم شەو زوڵف و ڕۆ ڕووت مەوزۆ ئەو یادم
شمشاد و نەرگس وەنەوشەی چەمەن سەیرشان ئازار بینایی چەمەن
ئاد مارۆ بە ویر تەرزەکەی باڵات ئەو دیدەی مەستت، ئێد خاڵی ئاڵات
سۆچنۆم حەسرەت دەردی جیاییت نەک چون بڵێسەی یادی تەنیاییت
وە مەرگت، دیدەم، هام نە گوزەردا منیچ لام لای تۆن ئارۆ یا فەردا
موتریب مەقامێ دەردم ناچارەن ساقیا جامێ دۆس ئینتیزارەن

دەلیلی وادەی سەر سەراوەکەم

[edit]
دەلیلی وادەی سەر سەراوەکەم بینایی دیدەی شەو بێخاوەکەم
ڕەفێقی سەرحەد ئەقلیمی دەردان ناخودای کەشتیی بەحرەکەی هیجران
ئوستادی تەعلیم دەرسی مەجنوونیم دەسگیری ڕاگەی سەختی و زەبوونیم
شەمعی بەزمگەی مەهجووری و دووری میعماری ئەساس پایەی سەبووری
مەسقەڵچی سەواد ئایینەکەی دڵ غەواسی دانەی دەریاچەی موشکڵ
خەم نە وەختی بەزم فەرمانفەرماشەن شادیم ئەلوەدای جە لەیل جیاشەن
من خۆ پای خەمان سامانسام کەردەن دەک بمرم هانات بەمن ئاوەردەن
وە مەرگت دایم زامم هەر بەسۆن دەردی وێم کەمەن ئەمجار نۆبەی تۆن
پێسە مزانی هیچم کەم نییەن وێران یانەکەم وێت وە چەم دیەن

دەخیلم خاڵۆ زەدەی زامی سەخت

[edit]
دەخیلم خاڵۆ زەدەی زامی سەخت حاڵ شێوێنەکەی مەعدوومیی بەدبەخت
ڕاز ڕێزەی شەکەر، شای شەکەر ڕازان فتێڵە پەی زام کەسێ مسازان
وەختێ دڵ وە تیر مەینەتان ڕێش بۆ جەو دما تەمای ساڕێشی پێش بۆ
خۆ جای پەیکانان ژار وەردەکەی تۆ تا بەر پەڕەی دڵ پەی کەردەکەی تۆ
وەختێ فوارەی هووناوان پێشەن زوخاو جۆش بدۆ، ئانە ساڕێشەن
دەرگای مەینەتان جای نەدامەتەن ناسۆریش یادئار ڕۆی قیامەتەن
فتێڵە پەی چێش ڕۆ وە یانەم ڕۆ یەک جار داد نە دەس ئیستیغناکەی تۆ
تۆ پیرت بازەم دڵ وەشیی دڵەن غەمزەدەی زامان وەشیش موشکڵەن

دیاکەی وە شەرم جە پەنجەرەی ناز

[edit]
دیاکەی وە شەرم جە پەنجەرەی ناز تاتا ڕیشەی جەرگ بەراوەرد وە گاز
پەترۆی زامەکەم هەم لابەردەوە وەخت بی ساڕێش بێ تازەش کەردەوە
تیرێ هەوادا وە پەنجەی بێگەرد دا نە پەڕەی دڵ تا سۆفار ویەرد
لاوی هوون گۆلاو دەروونم کەرد کەیل سەرواز کەرد جۆشا نە دیدەم چون سەیل
خاشاکی هەستیم هورگرت جە ناو بەرد وستش نە گێجاو تەنوورەکەی دەرد
ئیسە ها نە تۆی بەحرەکەی بێپەی ساقی جەو جامە، یا، ها دات بە کەی
وە قەترەی منیچ ئاویاری کەر مەست بوو تا مەحشەر سەر باروو ئەو بەر

دیدەم وە دیدەت شای شیرین چەمان

[edit]
دیدەم وە دیدەت شای شیرین چەمان فیراقت قامەت کەردەن وە کەمان
مەزاق یەند تاڵی دووری تۆ چەشتەن هووناوەکەی چەم سەرزەمین ڕەشتەن
سەر پەیکانەکەت بڕیەن ڕشتەی دڵ وە ناسۆر کەفتەن دایم مدۆ چڵ
سەمتووری سینەم وە زایەڵەی بەرز مەژەنۆ نەوای دووریت وە سەد تەرز
بڵێسەی کوورەی دەروون گرتەن تاو نە بۆتەی خەمدا دەروون کەرد وە ئاو
گلاراوەکەی جە تۆ جیامەن وەختی لواکەی ئەوە نامامەن
پووشەکەی هەستیم، گیاکەی پای چەم وای نیستیی فەنا بەردش پەی عەدەم

دڵەی خەم خەیاڵ جۆش ئاوەردەوە

[edit]
دڵەی خەم خەیاڵ جۆش ئاوەردەوە مەعدووم هەم هەوای زەهاو کەردەوە
زرنگەی سەدای ساز جە ڕیشەی ئەعزام کەمانچە دەستوور ماوەرۆ مەقام
بانگی ڕسواییم جە عاڵەم بەرزەن زیندەگیم زیاد، مەردەنم فەرزەن
لەت لەتی جەرگم عومانی عەینەین پڕ کەردەن، بڕیان بوخاری بەحرەین
بەو تەور تەن غەرقەن نە گێجی هووندا ماچی موورێوەن هانە جەیحووندا
ئیمشەو وە هەر حاڵ شەو وە ڕۆ بەروون ئەی خودا سا مەرگ سەحەر چێش کەروون

دنیا نە گێجاو تاریکە شەو بی

[edit]
دنیا نە گێجاو تاریکە شەو بی جەلاو ڕۆشنیش جە لا چون خەو بی
ناگا شۆڵەی خۆر سوب فەردا، فەڕ دا وە سەر بەرزی هەرد وە دەشت و دەردا
تەک دا تاریکی ئەو لای تەریکی ئاڵەم چەنی نوور کەرد هامشەریکی
دنیایێ مەویەرد وە عەیشی شیرین ساحیب دین دیدەش بی وە ساحیب دین
ئەو شۆڵە دیسان مەیل ئاوەردەوە ئەو لای پەردەوە تەشریف بەردەوە
دڵ پەی تەئریخ وات وە دەم دەردەوە: ئەی وای وەی دنیاش تاریک کەردەوە

دیدەم نەو نەمام نەوتووڵی ساوا

[edit]
دیدەم نەو نەمام نەوتووڵی ساوا نامەت پەی خەرجی وە لا من یاوا
ئەمرت دڵگیرەن، فەرموودەت خاسەن بێشک ماهەنی ماهانەت ڕاسەن
بەڵام جە دووریت هۆشم ڕەم کەردەن ئاگاهیم نییەن چەن ڕۆ ویەردەن
هەر ئێد مزانوون ئازیز گیانی تۆ نەدیەنم وە چەم هەڵای ماهی نۆ
شیرین ڕایەتم، خاسەی سەر کارم بێوادە زوڵمەن بدەی ئازارم
هەرگا دیم هیلال ئەو ئەبرۆی سێوەنگ یە سیمی ئەسرین، یە ئەشرەفی ڕەنگ

دەروێش ئەهلی خەم هەر یەند جەم مەبۆ

[edit]
دەروێش ئەهلی خەم هەر یەند جەم مەبۆ پای کاوی دەروون هەر یەند تەم مەبۆ
کام زامەت مەندەن دڵ پێش نەئێشۆ کام خەفەت مەندەن جەسەم نەکێشۆ
هەنی چێش واچوون چۆن مەکەرۆ چوون گەردی ئاردەشان ئاسیای گەردوون
یەند تۆزی مەینەت جە دڵ جا کەردەن بینایی خەیاڵ باڵاش گوم کەردەن
سا دەی سەر پەنجەت پەی دەف بەرەوە ڕووی یادی باڵاش مەخسەڵ دەرەوە

دیارەن دیدەم هەم دەرد نۆمەن

[edit]
دیارەن دیدەم هەم دەرد نۆمەن ئەمجاریش جە نۆ ئارەزووی تۆمەن
جە گۆشەی مزگیی تەنیایی پڕ دەرد نیشتەبێم خەیاڵ دەرمانم مەکەرد
ناگا مەیلەکەت عەودش کەردەوە دیسان نێشی دەرد دا وە دەردەوە
هیجرانت دەردان جە لام جەم کەردەن هەر جوزوێم پەی وێش خەریکی دەردەن
دەردی کۆنەو نۆ یەکسەر جەم بییەن سەر تاپام جە دەرد هیچ خاڵی نییەن

دەک فەڵەک چون من دەردت کاری بۆ

[edit]
دەک فەڵەک چون من دەردت کاری بۆ زامت پڕ نە ئێش نادیاری بۆ
جەفای نەونەمام سەفات هورکێشۆ خاترت وە نێش حەسرەتان بێشۆ
ساتێ بێخەم بی جەستەی جەفاکێش ویارا وە شاد چەنی یاری وێش
وەخت بی لێڵاویت بگێرۆ چەمان تا ئاخر دووریت وست نە بەینمان

دڵ یەند وە ئایر دووریی تۆ تاوان

[edit]
دڵ یەند وە ئایر دووریی تۆ تاوان سا ڕاسەن کزەش وە لات نەیاوان
وەی من پەی سەفای یارانی هامدەم ئای پەی ئەو سەیران ماردم و کەڵڕەم
یاران گردین شین وە توونای تووندا هەر خەیاڵ مەندەن نە تۆی دەرووندا

دڵ ئەرچی شەماڵ قەدیمی یارەن

[edit]
دڵ، ئەرچی شەماڵ قەدیمی یارەن پەی شنۆی زلان یار جە نزارەن
بەڵام کۆن تاقەت دینی دڵدارم ئەو مەهـ چیهرەسان، من کەتان وارم

داخۆ چەند وە دەس نازک نەوهاڵان

[edit]
داخۆ چەند وە دەس نازک نەوهاڵان ئامۆشۆت کەردەن پەی دلێ ماڵان
ئیسە ها چون من پەشێوت بی حاڵ کەفتەنی نە خاک مەکەرات پاماڵ

دڵ بییەن وە دار سەرکەلی لای وەشت

[edit]
دڵ بییەن وە دار سەرکەلی لای وەشت لافاوان ئامان ڕیشەش وست وە دەشت
چەمەڕای وایێن نەسیم بدۆ لێش ڕیشەکەنش کۆ ساکن بۆ پەی وێش

دیسان دەسی چەرخ هەم هانە کاردا

[edit]
دیسان دەسی چەرخ هەم هانە کاردا تای تانتەی دووریش وستەن وە داردا

دیدەنی دیدار غەزاڵەی وەرمن

[edit]
دیدەنی دیدار غەزاڵەی وەرمن چیدما یاران وەرمەن پەرێ من

دەفتەری لەوحی قەزات لە بەرە

[edit]
دەفتەری لەوحی قەزات لە بەرە خەفەتت جەهلی خاوەن دەفتەرە

دزەکەی زەهاو زاوزۆ کەردەن

[edit]
دزەکەی زەهاو زاوزۆ کەردەن هەر دزێ حەو دز پەی وێش ئاوەردەن

دیدەم رێژاوە ڕوخسارم زەردەن

[edit]
دیدەم رێژاوە ڕوخسارم زەردەن جە داخی «یاران»، «پیران»م کەردەن