قصہ سیف الملوک/29
29. در بیانِ خابِ صیف-ال-ملوک وا بر-آوردنِ
پدر ؤ را از زنجیراں
(صیف-ال-ملوک دا سفنہ تے پیو دا سنگل کھولھ دینا)
بھلا بھلا جیؤ آئؤں اشکا مکر فریبی یارا
ہک دن صلح بناویں آپوں آپ کریں جنگ بھارا
کدے سیانا کریں سودائی دے کے مست پیالہ
کدے جھلے نوں شربت دے کے ترت کریں سدھ والا
جاں دلبر دی زلفے اندر ماریں گنڈھ حسن دی
خفکانی دے سنگل اندر پین سیانے بندی
جاں اوہ گنڈھ کشادی کر کے پٹھے دیئیں صفائی
بلدا پھیر چراغ عقل دا لگّ پیندی رشنائی
صیف-ملوک ہک راتیں آہا خالی ہوشوں صبروں
غش غماں دے اندر ستا کنّ ڈورے ہر خبروں
متّ کوئی جانے ستا آہا غیر ولوں دل سویا
درداں تھیں آرام نہ آوے بہتا دکھیا ہویا
پٹے وال گھتے سر گھٹا روندا گھتّ کہائیں
سجدے پئے سجن نوں کہندا سن عرضاں دل لائیں
ہوش قرار میرا تدھ کھڑیا عشرت عیش جوانی
غم دے کے غمخار نہ ہوئیوں دل کھڑ کے دل-جانی
نشتر مار محبت والی سرت نہ لئیا مڑ کے
جے میں جا تساڈی جاناں پہنچ رہاں رڑھ کھڑ کے
شیر شکار کریندا خوشیاں قید اندر تدھ پایا
دانشمند شاہزادہ نامی جھلا نام دھرایا
نہ میں یار کہاون لایق ناہیں تساں پیارا
گولہ کر کے رکھ بندے نوں آن بھلا بیچارا
قدر تیرا گھٹّ جاندا ناہیں جے رکھیں کر گولہ
کر آزاد مینوں اس رنجوں جھول مہر دا جھولا
میرے جیڈ نہ ہووے کوئی دنیاں تے دکھیارا
جگّ تے نام ملامت جوگا وٹیدار نکارا
اوگن میرے تکّ تکّ مائی جم کے پچھوتاندی
بابل نوں فرزندی میری ننگ پئی نت لاندی
نوکر چاکر آپو آپنیں گئے ہکلا سٹّ کے
یار اشنا نہ تکدا کوئی اکھ میرے ولّ پٹّ کے
کیسی اگّ لگائیؤئی مینوں سڑیؤسُ وانگر ککھاں
تساں نہ پاسہ پرتو توڑے آس تساڈی رکھاں
دلبر اگے عرضاں کردا سوں گیا شاہزادہ
دل نوں بو سجن دی آئی مستی چڑھی زیادہ
خابے اندر نظریں آئیوسُ صورتَ مورت والی
کی کجھ صفت سناواں اس دی شرع بیانوں عالی
صیف-ملوکے خابے اندر پلہ اس دا پھڑیا
رتوں روئِ نمانا عاشق پیراں اپر جھڑیا
کہندا ہے معشوقہ تدھ بن بہت نمانا سڑیا
منّ سوال محمد بخشا سٹّ نہ جائیں اڑیا
جس ایہہ صورتَ جوبن دتے قسم تینوں اس ربّ دی
کہڑا شہر ولایت تیری دیئیں نشانی سبھ دی
اپنا آپ دسالیں مینوں دسّ پکیری پاویں
کس رستے میں ٹراں تساں ولّ خشکی یا دریاویں
صورتَ نے فرمایا جے کر اس وچ مطلب تیرا
شرستان سنہری اندر باغ-ارم میں ڈیرہ
شاہ شاہپالے دی میں بیٹی پریاں دی شاہزادی
حسن جمال میری ہے مائی مہر افروزا دادی
جے توں میرا یار کہاویں عشقَ تیرے دل دھسیا
میرے باجھ نہ ہور قبولیں رہیں نہ پھاہی پھسیا
حق محبت میری سندا رکھیں وانگ امانت
کریں نہ جوٹھا منہ پیاروں پہنچیں باجھ خیانت
متّ جانیں معشوق میرے نوں مول نہیں پرواہاں
دل پر داغ تساڈا دائم میل محبت چاہاں
میں پری توں آدم خاکی پر چتّ ساڈا اڑیا
نت اڈیک شتابی آویں قدمیں پے کے اڑیا
'فا تلبنی تجدنی' میاں میں موجود تساں نوں
میرے باجھ نہ چاہیں دوجا لیسیں لبھّ اساں نوں
میں تے آپ محبت تیری تدھ تھیں کجھ زیادہ
تاہیں آپ سداواں تینوں جھبدے آ شاہزادہ
خشکی رستے پہنچ نہ سکسیں ٹھیل ندی وچ بیڑے
لہر عشقَ دی مان محمد چھوڑ تمامی جھیڑے
ندی مجاز سمند ہکانیں کھڑسی راہ اولے
بیڑا بھجّ ہووےگا ٹوٹے کد ثابت سنگ چلے
روح شاہزادہ ندی پرم دی بیڑا جان بدن نوں
جانی نال ملیں تدھ جانی کریں شکستہ تن نوں
خشکی رستہ خشک عبادت بن سوزوں بن دردوں
ایہہ عبادت ملکی بھائی ناہیں عارف مردوں
من دے حکم عبادت کردے شر نہیں نفسانی
یار سوئی جس عشقَ کمایا ایہہ دولت انسانی
عشقے کارن آدم کیتا محرم یار یگانہ
آہے ملک عبادت جوگے کی حاجت انساناں
خدمتگار حکم دے بندے بہت آہے سلطانے
جو کم فرض اوہناں دے اتے ہور کوئی کی جانے
رکھ گھوڑے دی واگ محمد پھیر پچھے کر پھیرا
اس میدان قواعد جوگا ہے کی بادر تیرا
صورتَ دلبر دی جد پائیاں خابے اندر جھاتاں
آکھ سنائیاں عاشق تائیں پتے نشانی باتاں
جان پئی تن مردے تائیں اگھڑ گئیاں اکھاں
ہوشاں سرت سمبھالاں دتیاں ہکس ہکس تھیں لکھاں
اس خابے شہزادے تائیں دتی اگے والی
ہوش جندو تے صبر دلے وچ تن قوت مکھ لالی
اس لیلی وچ ستے عاشق ہو کے مجنوں جھلے
خوابوں لے ہشیاری اٹھے جاگے بخت سولے
پیا پریت دسالی اپنی دل اندر جوش آیا
پھیر نویں سر عقل کھڑایا دانش تے ہوش آیا
کرے آواز غلاماں تائیں جاگو ساتھی دکھ دے
دیو مبارک باپ میرے نوں خبر سنیہے سکھ دے
دانش عقل دتا ربّ مینوں سکی نہر وگائی
آؤ سنگل لاہو میرے، ولّ ہویا سودائی
عاصم ایہہ مبارک سن کے چااں خوشی کمالے
ہو بے ہوش گیا کوئی سائت جاں آیا وچ حالے
جس گھر بیٹا قیدی آہا اس گھر گیا شتابی
پڑھ شکرانہ سنگل لاہے ہوئے کرم وہابی
انگل پھڑ کے آن بہایا اپر تخت سنہری
سوہنے سبھ اکٹھے ہوئے بیٹھے لائِ کچہری
ہانی یار لگے رل بیٹھن کول چن دے تارے
ہسن کھیڈن باتاں کردے شہزادے سنگ سارے
گلوں گلّ ہلاندے جاندے ہر ہر شہر ملک دی
مڑ مڑ کے اوہ گلّ محمد باغ-ارم ولّ ڈھکدی
دل وچ شرستان وسیندا نالے باغ-ارم دا
اوسے پچھے ذکر کریندا روم او شام عجم دا
لے لے نانواں باغ-ارم دا گل کھڑی مڑ اگے
پریاں دی اوہ جائ سنیندی کس ڈولے ہتھ لگے
گلے کتھے نال بہانے لیندا نام پری دا
جاں اوہ نام لئے تاں ہندا جیون دم مری دا
ملک سجن دا نام سجن دا دم دم نال پکارے
ہنجھو دے دریا وگاوے آہیں ڈھائیں مارے
گلّ کلام نہ کردا دوجی باجھ سجن دے ناموں
نام جپے یا بیٹھ چپیتا فکر کرے اس کاموں
خستہ حالَ کیتا غم توڑے صیف-ملوک شاہزادہ
پھر بھی جوبن اسدا آہا حدوں بہت زیادہ
گھر گھر شہر ولایت اندر سندر مکھ دا قصہ
کنّ دلے دے دھر جو سندا لیندا عشقوں حصہ
صیف-ملوک شہزادے تائیں لگی جھلک سجن دی
بے آرام رہے ہر ویلے، بری اداسی من دی
سیر شکار ن بھاوے اس نوں مجلس وچ نہ بہندا
خستہ حالَ اداس ہمیشاں آہیں بھردا رہندا
نال خیال جمال سجن دے عشقَ کمال ہویا سی
لال گلال نہال حسن دا حالَ بے-حالَ ہویا سی
تاجوں راجوں کموں کاجوں آن ہوئی دلگیری
پٹّ دوشالے بھاون ناہیں بھاوے ویس فقیری
ہر تدبیروں اتے سلاہوں ہو گیا ہک طرفے
مطلب سمجھ چپیتا ہویا واچ پری دے ہرفے
عاصم شاہ وزیراں تائیں شہزادے ول گھلدا
وئز نصیحت کہیوں کوئی مت ہووے واہ چلدا
میر وزیر سیانے نالے عالم قاضی ملاں
عاشق نوں سمجھاون لگے چھڈ ایہہ لعلاں-پھلاں
کاہنوں علم پڑھایا تینوں پڑھ کے پتھر ہوئیوں
شاہوں بنیں کنگال دھننانے اس پاسے کیوں ڈھوئیوں
پڑھ پڑھ پتھر بنیا ہیساں پارس عشقَ لگایا
سونا سکہ جو کجھ آہا ہتھ صراف وکایا
وکیا سونا مڑدا ناہیں جے لکھ دیو بہانے
چھک گئی سبھ شرف تساڈی وک پری دے کانے
جے مورت وچ ہندا ناہیں شر سچے دلبر دا
کی طاقت سی گھائل کردی جگرا دانشور دا
جھلے نوں متّ دیون والے جھلیاں وچ گنیندے
اساں سجن ول سرپر جانا مرسو متی دندے
جو جو کرن سوال عقل دا عاشق ڈکدا جائے
لا جواب حکیماں ہو کے آن جواب سنائے
اوڑک عاصم گلاں سن کے گلیا غم دے بوتے
ہنجھو-پانی نال پیو نے بیٹے توں ہتھ دھوتے
کہندا بیٹا منگ لدھوں نہ کر سینہ-زوری
بڈھے وارے اؤشر ویلے ٹریوں بھنّ ڈنگوری
عاصم شاہ کیہا دسّ بیٹا جے تدھ سر پر ترنا
کراں تیار اسباب سفر دا کی ایویں بہہ جھرنا
صیف-ملوک شاہزادہ سن کے پیو نوں دے دوائیں
شالہ خوش رہیں توں بابل اول آخر تائیں
عاصم شاہ پھر سدّ عمراواں دتا حکم شتابی
کرو تیار اسباب سفر دا کشتی بیڑی آبی
خرچ سفر دا مال خزانے عیش عشرت دے بابے
بیڑے ستّ بھرائے اس دے سخنے بے حسابے
ہور سپاہ ہتھیاراں والی ستّ جہاز بھرائے
شطر ترم نکارے دھونسے باجے وچ دھرائے
ہور نجومی رملی بھارے چاڑھے وچ زہازاں
نالے بہتے گاون والے مطرب خوش آوازاں
خدمتگار غلام رنگیلے چھوکریاں تے گولے
رنگ-ب-رنگی چیز نیامت کس طاقت گن تولے
سبھ زہازاں وچ رکھائے جو اسباب خوشی دے
بائزے ظاہر دسدے آہے بائزے سان پوشیدے
خاص شہزادے کارن کیتا ہک علیٰحدہ بیڑا
لمے دا کجھ پتہ نہ لبھا سطر گز سی چیڑا
وچے اس دے جا-زروراں وچ طہارت خانے
وچے حجرے سوون والے خوب مکان شہانے