قصہ سیف الملوک/38
38. گرفتار شدنِ شاہزادہ بدستِ جنگیاں، وا
عاشق شدنِ دخترِ شاہِ زنگ بر شاہزادہ
(شہزادے دا حبشیاں ہتھوں پھڑے جانا تے حبشن
شہزادی دا شہزادے تے عاشق ہو جانا)
راوی ایس قصے دا یارو دانشمند سیانا
جسدے شالہ باغے وچوں میں گل پھلّ چن آنا
پھلّ اس دے کلّ رتو رنگے ہک دوجے تھیں رتا
ویکھدیاں تپ اٹھدا سینہ ایسا ہر ہر تتا
اگوں ایہہ گلّ لالا دیندا داغ جگر دے والا
صیف-ملوک کرے تدبیراں ویکھ ندی دا چالا
نہ ہن بیڑی کشتی کوئی نہ ملاہ مہانا
جت ولّ چھک اندر دی ہووے سرپر ادھر جانا
باہیں ٹھلھ پواں وچ راؤ جے میں ہوواں اکلا
رل ک یاراں بنھ لیو نیں لکڑیاں دا ٹلا
کٹے گھاہ وٹائے رسے محکم کرکے بدھا
جا-فراخ بنائی ایسی چڑھیاں رہندا ادھا
سبھ اسوار ٹلے تے ہوئے کھولھ ندی وچ دتا
جاں لہراں وچ آیا ٹلا تھر تھر کمبے پتا
میوے کھانے سمبھ گئے جد ظالم بھکھ اکائے
کنڈی لا پھساون مچھی ماچھی عشقَ بنائے
ایس طرحاں بے خرچے جاندے گزر گئے دن چالی
ویکھو ہک تھیں ہک چڑھندی سختی عشقَ دسالی
ہک دن دوروں پہتے بیڑے آئے نظر اوہناں نوں
شاد ہویا شاہزادہ نالے خوشی ہوئی سبھناں نوں
متّ کوئی ایہہ سوداگر ہوسی سنگ اسیں بھی رلساں
آدمیاں دے منہ لگانگے ہوئِ اکٹھے چلساں
جاں پھر نیڑے آئے بیڑے کیتی نظر شہزادے
آہے ایہہ ترے بیڑے سارے نہ کجھ شان زیادے
ہک ہک بیڑے اتے بیٹھے سو سو زنگی کالے
کالے رچھّ خنامی وانگوں آدم کھاون والے
صیف-ملوک کیہا ایہہ ظالم پکڑ لین متّ سانوں
قید کرن یا مار گواون دین جواب جہانوں
جاں سانوں ہتھ پا لینگے پیش نہ کوئی جاسی
یارو کرو لڑائی خاصی متّ ربّ جان بچاسی
لے کے حکم شہزادے کولوں اٹھے مرد سپاہی
آب شتابی دتی تلواراں دھوون لگے سیاہی
اٹھ کھلے سر سمبھل نیزے تیراں پر سنوارے
سخت کمان وٹے بھروٹے چڑھیا غضب دبارے
گرزاں کبر بھرے سر چائے کڈھے پیچ کمنداں
جمدھر چھری کٹار تبر بھی نچّ کھلوتے چنداں
شیراں وانگو وٹن دیہی جمبش چڑھی جواناں
وار کرن للکار غنیماں رکھ تلی پر جاناں
بلے بلے میدان بہادر کس کس مارن بھلے
ساگاں تھر تھر کمبن قہروں برچھے کردے ہلے
نیزے تیر پروون سینے کرن بہادر خیزاں
زنگیاں دے سر ٹھاہ ٹھاہ بھجن مٹّ جویں رنگریزاں
ہائے ہائے دو طرفی اٹھی گوگا ودھ شماروں
ایہہ ہائے سی جمبش والی اوہ ہائے سی ماروں
پیا ہنگامہ وچ ندی دے جے دھرتی تے ہوندا
اس تھرتھل پتھلی ولوں ٹلا بھی ڈھیہہ پوندا
چستی ویکھ شہزادے والی زنگی بھی اٹھ کمبے
غصہ کھاون زور لگاون اکھیں بلن المبے
دونہ طرفاں تھیں جڑی لڑائی اٹھیا شور ککارا
نہ اوہ نسن نہ ایہہ چھڈن ہویا دور سہارا
شیر جوان دلیر چپھیروں گھیر رکھن شہزادے
پھیر اٹھے جھٹّ دیر نہ لائے کردا زیر زیادے
صیف-ملوک نہ صیف چلاوے نیزے مار پروندا
جت ولّ منہ کرے پھر اگے نہ سی کوئی کھلوندا
جدھر حملہ کرکے دھائے چھڈّ جاون تن جانی
کجھ پھٹے کجھ مارے بہتے ڈبّ موئے وچ پانی
مرد زوراور دے ہتھ کڈھے سخت کمان کڑاکے
ہک ہک تیر دسر ہو نکلے چیر سریر لڑاکے
رابے اپر رابا ہندا فوج دو پاسے تکڑی
پین ہزار اڈار تیراں دے جیوں تلیئر وچ مکڑی
برچھے وانگ سیاری صلے اوہ ابنوسی تختے
تیراں دے وچ سمبے بھجن لاون کوکے سختے
برچھی اپنا کم کریندی مارن چمک کٹاراں
تیر دوہاں بیراں تائیں لین نہ دتیاں ساراں
تیر انداز شاہزادہ مارے چھم چھم تیر خدنگی
رتو نیر کیتا سبھ رتا کوہ کوہ سٹے زنگی
کوہ کوہ جڈا بدن زوراور کوہ کوہ لائے تودے
جسے جامے بیڑے سارے ہوئے خون الودے
والوں ترکھے سر سانگاں دے والو وال نکھیڑن
ہک تھیں ہک دو چند محمد بندو بند اکھیڑن
لہو دے ترہائے نیزے پی پی رتّ نہ رجدے
کالے رچھّ اڈاون کارن شیر لوہے دے گجدے
کیتا جنگ نسنگ شہزادے تنگ پئے سبھ زنگی
تکّ کے کارن آپ پکارن واہ شاہزادہ جنگی
آن گڈاوڈّ ہوئی لڑائی ہتھوں ہتھیں آ ڈھکے
صیف شہزادے دی کئیں زنگی گاجر وانگو ٹکے
ساہمنے ہو کے آ نہ سکدے صیف-ملوکے اگے
ناواں ترے بنائیاں اوہناں داء کویں متّ لگے
شہزادے دا ہکو ٹلا ایہناں دے ترے بیڑے
اس ٹلے نوں گھیرن کارن بیڑے چا نکھیڑے
گھیرا کرکے ہر ہر پاسوں گھیر لیا شاہزادہ
ٹلے نوں ہتھ پاء لیو نے کرکے زور زیادہ
صیف-ملوک چلائیاں سیفاں بہت کیتے بہت پلتھے
بھیڑ پیا ہتھ رہا نہ کھلا جڑے متھے سنگ متھے
جے میدان لڑائی پیندی حملہ تکدے زنگی
ہک ہک ہلے وچ شاہزادہ سینکڑیاں نوں رنگی
پانی وچ نہ بھجن ہووے زور نہ کوئی چلدا
جہڑا پنجے اندر آوے شیراں وانگر دلدا
زنگی مار گوائے جانوں چوہاں اپر چالی
سٹیں پھٹیں کئی تروڑے کیتے ہنے خالی
شہزادے دے لشکر وچوں اٹھ بندے نکسانے
باقی دے ربّ ثابت رکھے اپنی وچ امانے
مقولہ شاعر
جیؤ ارمان رہا شہزادے ہائِ میدان نہ لدھا
سبھ ہتھیار نہ مارے رجکے زور نہ پھبیا ادھا
اس طرحاں افسوس اسانوں ہندا وقت ودھیرا
صیف زبان تے تیر قلم دا کردے گھان گھنیرا
قصہ بہت لمیرا نالے ہور لڑائیاں اگے
بہتی عمر نہ گزری نالے سارا زور نہ لگے
تیغ زبان رہن ترہائیاں رجّ نہیں رتّ پیون
بہت شراب شرابی پیون اوڑک ماندے تھیون
کدھر رہی آ گلّ محمد کس پاسے اٹھ وگوں
زنگی تے شہزادے والی کیوں کر ہوئی اگوں
پکڑ لیا شاہزادہ اوہناں نالے اس دے سنگی
ایہہ بھکھے ترہائے تھوڑے بہتے آہے زنگی
ٹلا چھک لیا کر زوراں چا ٹاپو وچ لایا
یاراں سنے شہزادے تائیں شاہے کول پچایا
صیف-ملوک شہزادے ڈٹھا جاں زنگی شاہ کالا
اول ڈریا تے پھر کہندا واہ واہ سرجن والا
پاک خداوند ملکاں والا ملکوتاں دا سائیں
قدرت اس دی لبھدی ناہیں سارے عالم تائیں
ایسی ایسی شکل بناوے ویکھدیاں ڈر لگدا
قد بے-وزن وڈا رکھ جیوں کر ہندا لوٹھا اگّ دا
گندی مرہم ایہناں دے وانگر گندے تے رنگ کالے
وال لمے بھروٹے مچھاں داڑھی بغلاں والے
سبھ والاں وچ گندھیں پئیاں کوجھاں والے بندے
گندیاں مچھاں گندیاں بغلاں سارے ہیسن گندے
کالے کاں پہاڑی وانگر بولن بول اولے
چٹے دند دسن جیوں تارے چڑھن توے دے تھلے
جاں زنگیاں دے شاہے ڈٹھا صیف-ملوک شاہزادہ
ہسّ ہسّ کچھاں مارن لگا ہویا خوش زیادہ
کہندا ماس ایہناں دا چاہیئے جلد کباب بنایا
آدمیاں دا گوشت سانوں مدت پا ہتھ آیا
اس گوشت دی سدھر آہی گزری مدت الونی
اج نصیباں یاری کیتی کریئے جیبھ سلونی
جنہاں پکڑ لیاندے آہے اٹھے دیئ دہائی
شاہا ایہہ نہ مارن جوگا وڈا جوان اتائی
چالی زنگی ایس ہکلے مار گوائے کھلیاں
ایسا شیر جوان گواویں کون کہیگا بھلیاں
حکمت پاک خداوند والی آپے رکھن والا
منہ بگھیاڑاں دے وچ دے کے آپ رکھے بزغالا
بازاں دے ہتھ دیئ کبوتر آپے پھیر چھڑاندا
یونس پیٹ مچھی دے وچوں ثابت رکھ مڑاندا
اگے قہر طوفاناں وچوں جس بچا لیاندا
اوہو رکھن والا اتھے مہر زنگی دل پاندا
اس زنگیاں دے بادشاہے دل پائی ربّ محبت
رکھ لیوسُ شہزادے تائیں نال طلب محبت
دشمن دے دل پئی محبت کردا غور دلاسہ
خدمتگار کیتا شاہزادہ ویکھ عشقَ دا پاسہ
کہندا تیر کمان اساڈی چا رکھسی ایہہ بندہ
شاہزادہ پھر نوکر ہویا تیر کمانے سندا
یار شہزادے دے سبھ ونڈے کجھ کسے کجھ کسے
دس زنگیاں دے بادشاہے دی دھی دے آئے حصے
جو لڑکی دے حصے آئے اس نوں حاضر کیتے
کر کے ادب سلام شہانہ بیٹھے ہوئِ چپیتے
شاہزادی اوہ بندے تکّ کے اپنے کول بلائے
حالَ حقیقت پچھن لگی کون تسیں کیوں آئے
جو اوہناں پر گزری آہی دسی کھولھ کہانی
روپ انوپ شہزادے والا نالے عقل جوانی
صیف-ملوک آہا جس رنگ دا تیسا آکھ سنایا
زنگی دی شاہزادی تائیں عشقَ مواتا لایا
عشقَ نہیں ہک ویکھن اتے سنیاں بھی اٹھ لگدا
منتر رومی والے وانگو چھرا کلیجے وگدا
زنگی دی شاہزادی تائیں لگا عشقَ نروئیا
سیج اتے سے پیچ کریندی پیا دلے وچ ٹویا
رات دنے آرام نہ اس نوں رہندی تلی پسیلے
صیف-ملوک پیو تھیں گھناں پئی وچارے حیلے
آدم بھیج پیو نوں کہندی من میرا ایہہ بھانا
ہک ایہہ نفر مینوں جے بخشو دان لکھاں دا جاناں
بیٹی دی تکّ خواہش بھاری کہندا بابل زنگی
اس بندے بن بیٹی میں تھیں چیز نہیں کوئی چنگی
ہن ایہہ اس نوں دینا بہتر نہ کجھ عذر بہانہ
صیف-ملوک کیتا اس شاہے بیٹی ولّ روانہ
جا پہتا تاں زنگن بیبی ڈٹھا خوب شاہزادہ
چنگیاڑی تھیں بھامبڑ بلیا ہویا عشقَ زیادہ
بسملا بسملا کرکے اپر تخت بہایا
آپوں بھی چڑھ بیٹھی کولے چن نوں گرہن لایا
لاڈ کریندی ڈھکّ ڈھکّ بہندی کہندی ہے دلجانی
بن بن دسے میرے جیہی ڈٹھی آ کوئی زنانی
توں شہدا پردیسی بندہ ایہہ نئمت تدھ کتھوں
ایویں پھر پھر موئیوں کتھاویں طالع جاگے میتھوں
توں چندر میں زہرا وانگر دوہاں نئی جوانی
سائت نیک پھری ہن تیری ہوئی اج قربانی
توں گلبن میں چمبے ڈالی میں موتی توں ہیرا
توں الوان سرخ میں نینوں میں سالو توں چیرا
جوڑی اج خداوند جوڑی توں راجا میں رانی
میں بن اگے تدھ ہکلیاں کیوں کر عمر وہانی
صیف-ملوک ڈٹھا اس ولوں کی کجھ نظریں آیا
منہ توے دے تھلے وانگر اس تھیں رنگ سوایا
کاٹھے سنگ دے جیوں کر کالا ہندا سڑکے کولا
پر اوہ بھی کجھ پکا ہندا منہ اس دا سی پولا
ہاتھی وانگو اکھیں لتھیاں رتیاں سن رتّ چوائی
گلھاں آپھر آپھر ہوئیاں جیوں ساون دی جائی
ہاتھی وانگو نکّ مونہیں تے ڈڈو جتنا چیڑا
دند بھی ہاتھی ہار دسالن سخن دوجا ہے بھیڑا
وال گلھاں تے متھے کنیں سوئیاں وانگر دسدے
ہوٹھ موٹے تے پل پل کردے ایہہ پھسدے کی پھسدے
کراں دھیان بیان نہ بہتا متّ تبء ہو گھوری
گندی بو ہواڑ نکلدی جیوں دوزخ دی موری
کھوتے وانگر کنّ کھلوتے ٹھوڈی وڈی ساری
ناساں مثل بھڑولے دسن سینڈھ جنہاں تھیں جاری
گردن کالی زنگن والی، مثل پہاڑی کاواں
ڈولے بھیڑی ڈولے ڈولے جتھوں تیکر باہواں
کچھاں دی کی گلّ سناواں بھری ہوئی بدبوئی
ڈنگر جویں ترکن جوہے تک نہ دھردا کوئی
کالی گنجاں والی نالی جیوں کر گھیرا بگّ دا
بغلاں دی بدبوئی کولوں ٹاپو گھاہ نہ اگدا
سڑی ہوئی بدبوئی ایسی گھا نہ ٹاپو جمے
چھاتی اپر مشقاں وانگوں، لمکے ہوئے ممے
کالی زنگن سرخ ناڑاں سن دسن وانگوں جوکاں
گل وچ زلفاں بوء مچائی جیوں پیازی بھوکاں
عنبری تے کافوری منکے جو گلّ پاون ناراں
موتی کلیاں ہار بناندے پاون نال پیاراں
ایہناں شیاں دے بدلے اس نے کی کجھ ہار بنایا
امبر تے کافورے بدلے ہنگ دا منکا پایا
موتی بدلے گنڈھے چٹے صلے چا پیازی
کلیاں بدلے تھومے کلیاں دم دم سی بو تازی
ویکھدیاں جیؤ کچا ہندا ڈاکر ڈاکر مریئے
جو چاہے سو چا بناوے ربّ ڈاہڈھے تھیں ڈریئے
بھارے چوڑے پیر ایویں جیوں تھم دوزخ دی کرسی
ٹنگاں تھم دوزخ دے کالے ڈھڈ وڈا کی ٹرسی
کالی بھوتنی ڈائن وانگوں جیوں کر کالا پولا
دہشت کھاندا ویکھن والا بھیڑا کردا رولا
ہور اگے تعریف زنگن دی لازم نہیں سناون
ڈر لگدا متّ عاشق سن کے ناریں تھیں چتّ چاون
صیف-ملوک کیہا میں اگے ہر مشکل وچ ولّ ساں
تینوں ویکھ پیا دل سوڑا ہائے ہن کت ول چلساں
جس ویلے کوئی دسن لگن تیرے جیہیاں بلائیں
بادشاہی دی دولت دے کے کہیئے رکھ چھپائیں
کر کر رہی شنگار بتیرے صیف-ملوک نہ تکدا
منہ مروڑے تے اکھیں میٹے بہت جدوں پھر اکدا
نالے گلّ شہزادے والی بہت بری اس لگی
نہ امید ہوئی نہیں مندا پیٹ چھری اس لگی
زنگن غصے ہو فرمایا ایہناں نوں لے جاؤ
ہر ویلے ایہہ رہن نہ وہلے چکی خوب پہاؤ
زنگیاں پکڑ لئے اوہ بندے چا جڑائیاں چکیاں
نازک ہتھ امیر شہزادے پیہن جواراں مکیاں
پیہ پیہ چکیاں باہاں تھکیاں پور پور اٹھے چھالے
قہر نزولاں دے منہ آئے راج کماون والے
رتو نال ہوون ہتھ رتے چھالے بھر بھر پھسدے
کس کس نال کیتی گھٹّ اس نے عشقَ لتھا گھٹّ جسدے
جاں اوہ بہت ہوئے درماندے تکّ تکّ زنگی ہسدے
سبھناں تبر ہتھاں وچ دتے لکڑاں دا کم دسدے
پھڑکے تبر گئے وچ جوہے نہ کجھ عذر بہانے
چیرن لکڑیاں دن سارا کھڑن باورچی خانے
رات پئے تاں چکی جگڑن مر مر پینہدے دانے
ایسے طرحاں عذاباں اندر چالی روز وہانے
صیف-ملوک شاہزادہ ہک دن یاراں نوں فرماندا
یارو جے سو برس ایویں ہی کریئے کم ایہناں دا
پھر بھی نہیں خلاصی کردے آؤ نسّ کھلوئیئے
دھرتی تے نہیں نسن دندے دریاوے اندر پوئیے
ایہہ صلاحَ پسند تماماں کیتی نال ارادے
کہندے آفرین ہزاراں عقل تیری شہزادے
شہزادے ہک یاراں وچوں پاس زنگن دے گھلیا
جو کجھ مکر فریب پڑھایا دین سنیہا چلیا
جا کہندا اس زنگن تائیں میں گھلیا شہزادے
کہیوسُ کرو ظہیر نہ سانوں اوکھے ہوئے زیادے
جو کجھ خواہش تیری ہوسی سوئیؤ میں ہن منساں
فرق نہ کرساں حکم تیرے وچ تابء تیری بنساں
تیر تبر تلوار کماناں دے ہتھیار اسانوں
دس دن ہور گزار ملانگے طلب شکار اسانوں
سن کے ایہہ سنیہا زنگن بہت ہوئی خوش حالی
بھیج دتے ہتھیار اوہناں دے ہور گھلی کجھ ڈالی
اس پہاڑوں باراں سنگے کوہ کے خوب پکائے
پنج دریائی مچھّ وڈیرے اوہ بھی چا تلائے
بھیجی ایہہ مہمانی کرکے صیف-ملوکے تائیں
دساں دناں نوں ملنا کیتا بیٹھی چائیں چائیں
صیف-ملوک شکار بہانے چھڈّ گیا اس تھاویں
ٹلا محکم بنھ کر بیٹھے ٹھلھ پئے دریاویں
یاراں سنے سوار ٹلے تے ہو ٹریا شاہزادہ
قیدوں ربّ خلاصی بخشی کردے شکر زیادہ
ترے دہاڑے ٹلے اتے رڑہدے گئے شتابی
چوتھے روز وحی پھر اگوں ہور قضاع وہابی
آئی باجھ نہ مردا کوئی جے ڈگے اسمانوں
توڑے وچ سمندر ڈبے خوف نہیں کجھ جانوں
آئی دے دن بچدا ناہیں جے سو پائیے بھورے
لکھ دوا ہک ککھّ نہ لگدی ہتھوں بندی مہرے
چوتھے روز پنکھیرو کوئی اڈدا اڈدا آیا
قد اوہدا کی آکھ سناواں انت نہ جاندا پایا
پنجہ مار اس پنکھی ٹلا چا ہوا وچ کھڑیا
یار رہے سبھ ٹلے اتے شاہزادہ مڑ جھڑیا
پانی وچ ہوائیؤں گریا اچی جائیؤں آیا
ڈبّ گیا دریا دے تھلے رکھیں بار خدایا
غوطے کھاندا مر مر جاندا پڑھدا نام الٰہی
ہمت کردا باہیں تردا تارو مرد سپاہی
زوراوری شہزادے والی گنتر وچ نہ آوے
ربّ دے پالے بھلے بھلیرے کون شمار لیاوے
راکھا عشقَ آہا وچ دیہی نہیں تاں کیکر بچدا
رچدا عشقَ جتھے پھر اوتھے قاتل مہرا پچدا
یمن عشقَ دا ہر کوئی جانے گلّ نہیں ایہہ گجھی
سسی پیر چرے وچ دھریا چر اگے دی بجھی
روڈا وڈھّ ندی وچ سٹیا تاں بھی ناہا مویا
آ محبوباں دے دروازے پھیر سوالی ہویا
شاہ شمس دی کھلّ لہائی اڈی چوٹی تائیں
زندے رہے نہ موئے مولے کتنے گن سنائیں
جو ہک واری مر کے جیوے پھیر اوہناں کی مرنا
دنیاں اتوں جس دن بھاوے اس دن پڑدا کرنا
بائزے عاشق ہن تکّ زندے دنیاں اتے وسدے
خاصاں تائیں ظاہر دسدے عاماں بھیت نہ دسدے
رانجھے ہیر سیالے والی ایہو گلّ سنیندے
چپّ محمد بات اجیہی ناہیں بہت پنیندے
مخفی سر خداوند جانے آپ نہ پڑدا چاندا
بنے لا شہزادے تائیں اوہ ہے رڑھدا جاندا
پانی اندر تردی رڑھدی لکڑ ہک ہتھ آئی
ہو اسوار لکڑ پر بیٹھا نئیں وچ رڑھدا جائی
دس دن تے دسّ راتیں رڑھیا پھیر لگا جا دندے
دندے تے کوہ قاف وڈیرا وانگ اسمان بلندے
نہ کوئی پتن نہ کوئی بیڑا کدھرے پیر نہ لگدا
اپر دندا سر تلوایا ہیٹھ سمندر وگدا
میویدار درخت دندے تے نال پھلاں دے گندے
شاخاں پیچ زلف دے وانگر پھلّ محبوباں بندے
ڈالیاں باہاں پنجے وانگر پت ندی پر ڈالے
ہتھ دے شہزادے تائیں اپر کھچن والے
شہزادے نے ہمت کرکے ڈالاں نوں چا پھڑیا
لکڑ اوتھے خوب پھسائی آپ رکھے تے چڑھیا
دو دن تے دو راتیں اوتھے بھکھا تے ترہایا
رکھے اتے چھپیا رہا کر پتاں دا سایہ
تریجے روز دپہراں ویلے ایدہا ہک آیا
کوہ کافانے توں لہہ کے اس نے آن ندی منہ لایا
شاہزادہ اس ڈٹھا ناہیں ندیوں پانی پیتا
پھیر پہاڑے ولّ منہ کرکے ٹریا پرط چپیتا
ایدہا کنڈ دتی جاندا اس ولوں منہ پھیری
شاہ توکل ربّ دا کرکے کیتی چا دلیری
پوچھل اس دی نوں ہتھ پایا محکم کرکے پھڑیا
اس سببّ پہاڑے اتے صحیح سلامت چڑھیا
جدوں پہاڑ اتے چڑھ گیا دمب اس دا چھڈّ دتا
چھپ گیا شاہ رکھاں اندر گیا سپّ کنڈ دتا
میوے پکے سن اس جائی خوب انجیر کھجوراں
کھادھے جو کجھ خواہش آہی بیٹھا وانگ سبوراں
پانی بھنی جو پشاکی اوتھے بیٹھ سکائی
گھڑی آرام کیتا اس جائی اکھ ذرا ہک لائی
جاگ پیا تاں یاد پیوسُ ماپے شاید بھائی
نالے ہور اشنا پیارے سجن یار وفائی
اس سونے دے بدلے اکھیں ہنجھو بھر بھر رویا
کرے تیاری مار کٹاری مریئے بہتر مویا
پھیر کہے ایہہ مرنا مندا آپوں کپن گاٹا
موت حرام شریعت اندر اگلے جگّ دا گھاٹا
پھیر صبر کر ٹریا اوتھوں دم دم ربّ چتارے
اس جنگل وچ تردے تردے اٹھے پہر گزارے
دوجے روز ہویا دن روشن ساری جوہ سہائی
رکھ پہاڑ سنہری ڈٹھے دھرتی جھلمل لائی
میویدار درخت اجائب ہر ہر پاسے پکے
ہک تھیں ہک رسیلا دسدا جس جس طرفے تکے
شاخاں توڑ بناوے خرچی کجھ بدھے وچ لیڑے
کی تکدا ہک پاسوں آئے وڈے وڈے کیڑے
کجھ کجھ وڈے کتے جڈے کجھ مثل بگھیاڑے
شہزادے نوں کھاون دھائے چڑھیا نسّ پہاڑے
اسے وقت ہک پنکھی آیا وڈا قد شماروں
کیڑے چن کھادھے اس سارے خالی پیٹ امباروں
جاں اوہ اڈن اتے ہویا شہزادے کر ہمت
پکڑے پیر اوہدے بہں تکڑے اڈیا لا اوہ قوت
شہزادے دا بھار اس پنکھی ککھے جیڈ نہ جاتا
اڈّ ہوائے اندر جاندا چھڈّ زمیں دا حاطہ
کئیں پہاڑاں اتوں لنگھیا کئی ٹاپو دریاواں
ہک جنگل وچ آیا اگوں وڈا درخت اچاواں
ہیٹھ اوہدے جا بیٹھا پنکھی پیر شہزادے چھڈے
چھڈن ساتھ گیا چھپ اوتھے جھنگڑ آہے وڈے
اس پنکھی دا نام کتابیں کوہ-پیکر کر کہندے
اوتھے سن دو بچے اس دے رکھے اتے رہندے
جاں پنکھی چڑھ رکھ تے بیٹھا شاہزادہ کی تکدا
باشک ناگ کوہ کافوں ڈھلیا آیا واؤ بھکھدا
کوہ-پیکر نے بچے اپنے جنگل وچ چھپائے
آپ لڑائی اس دی کارن آ ہتھ پیر ہلائے
کوہ-پیکر دے رکھے اتے باشک ناگ آ چڑھیا
پنکھی کوہ-پیکر بھی اگوں تکڑا ہو کے لڑیا
کیتا جنگ نسنگ دوہاں نے مارے چنگ پنکھیرو
سپّ کل-مار انگیار مونہیں تھیں مارے ہوئِ چوپھیرو
پنکھی جھٹیاں مارے چھڑیاں اس نے چوبیں پھڑیاں
چنجھ چلا ئے پنج چلا ئے پنج پنج جائی جڑیاں
ناگ نہ جاوے بھاگ زوراور اگّ زہر دے ولوں
مارے ڈنگ وس انگ سمائے تنگ کرے اس گلوں
لگی لڑائی ناگ اڑائے ہووے چڑھائی دم دم
جھلن پھٹاں کردے جھٹاں مارن سٹاں جم جم
کڑ کڑ کڑکے پر پر اوہدا کوہ-پیکر جد وجدا
پھڑ پھڑ بھڑکے اگّ مونہیں تھیں ناگ جدوں پھر بھجدا
اوڑک ڈنگ چلایا ناغے مار لیا کوہ-پیکر
دشمن دا دم پی پھر لوڑے بچے خونی اژگر
جھنگی جھلاں اجاڑاں پھردا ناگ غصے نے چایا
آکھے تخم گواواں اس دا جس ایہہ جنگ مچایا
ویری تے ہتھ پیندا جسدا ایہو جیہی کریندا
بچہ کچا جان نہ چھڈدا چن چن مول مریندا
چوہاں دناں دی ہرسے بدلے ستم دوئیے تے کرنا
جھوٹھا دائیا کی محمد اس نے ہوسی مرنا
شہزادے دے پاسے آیا ناگ جدوں کر پھیرا
نسّ گیا اوہ چھپیا چھپیا اوتھوں پندھ گھنیرا
چھپیا ہویا ویکھے دوروں ناگ جدھر منہ کردا
بوٹے گھاہ سڑن رکھ اوتھوں ایڈا جوش زہر دا
سڑ بھجی اوہ جوہ تمامی جس جس پاسے بھویاں
باشک ناگ ایہہ کارج کرکے پھیر پچھاہاں رویاں
صیف-ملوک اس جوہے اندر سر دھڑ بہتے ڈٹھے
کئی پچھاتے اپنے پچھلے یار پیارے مٹھے
سر دھڑ یاراں والے تکّ کے رتو بھر بھر رویا
سر منہ پونجھے تے گلّ لائے اوتھوں رخصت ہویا
ہک لگا غم یاراں والا دوجا بھکھا تسا
اس کوہ کافوں لہنا اوکھا کم ہویا بے وسا
جس خیبر دی سخت چڑھائی اس تھیں بری لہائی
لحن نہ ہندا اوکھے ہو کے چڑھ جائیے جس جائی
پنکھی نے چکّ آندا آہا شاہزادہ اس جائی
پیریں ٹرکے لہنا آیا بڑی مصیبت پائی
مڑ مڑ رووے یاراں تائیں ڈاہڈھے درد ابالوں
پتھر بھی گل ہندا پانی شہزادے دے ہالوں
کہندا ہائِ ہائِ یار پیارے درد ونڈاون والے
ماپیاں گھر لڈکے آہے خوشیاں کر کر پالے
کوئی امیر کوئی شہزادے کجھ وزیراں جائے
میرے پچھے گھر در ماپے دیس وطن چھڈّ آئے
ہک دم میں تھیں جدا نہ ہندے سے سختی سر سہندے
جے میرا سر تتا ہووے کھلے سرے تے رہندے
سبھے ادھے ہو ہو جاندے کھانوں پینوں رہندے
مریئے اسیں شاہزادہ جیوے نال پیاراں کہندے
اوہو گلّ برابر ہوئی ایہہ گئے میں رہا
ایہہ افسوس اوہناں دا مینوں کدے نہ ہوسی بیہا
خدمت میری کردے آہے نال محبت خاصی
ہائے ہائے ربا کتھوں ملسن ایسے یار اخلاسی
میں کم-بخت نہ مویا آپوں جس ایہہ بھامبڑ بالے
کاہنوں نال لیاندے آہے کتنے جھگے گالے
ہک رڑھے دریاواں اندر کھادھے کجھ بلائیں
کجھ لڑائیاں اندر مارے میریاں منّ رزائیں
ایہہ شہدے آ موئے اتھے کوہ قافاں دی چوٹی
گور زنازا کفن نہ ہویا نہ چلیہا نہ روٹی
ماپیاں گھر اڈیکاں ہوسن سبھ ہوسن دن گندے
درد فرکوں ہنجھو موتی ٹپے بھر بھر مندے
ہک اکلا رہیوسُ نمانا مارے یار پیارے
کون کرے اپرالے صرفے کون ونڈے دکھ بھارے
خبر نہیں کس جائی میں بھی وانگ ایہناں دے مرساں
کی جاناں دیدار سجن دا کرساں یا نہ کرساں
ایہہ سبھ یار پیارے کتھے سر-صدقہ دلبر دا
اپنی جان تلی پر رکھی اوہ بھی حاضر کردا
یاراں کولوں ودیا ہویا یار اگوں ربّ میلی
تساں اساں ہن آخر میلہ سبھناں اﷲ بیلی
بہت مصیبت سہ کے لتھا اس کوہ قاف برے توں
اگوں سخت اجاڑیں آئیاں کسّ برے تے ریتوں
میوے کھاندا پانی پیندا کردا یاد الٰہی
نہ کوئی شہر گراں نہ آدم نہ ملدا کوئی راہی
ہور درندے اتے چرندے ملدے ودھ حسابوں
صیف-ملوک نہ رتی ڈردا مست پریم شرابوں
گورے پی شراب برانڈی توپوں مول نہ ڈردے
جنہاں شوق صراحی پیتی بھے کس تھیں اوہ کردے
ہتھوں ڈرن شہزادے کولوں آدم شیر بلائیں
جھال اقبال کمال اوہدے دی ناہیں ہائیں مائیں
عاشق عالم مرد زوراور نالے سی شاہزادہ
خوش آوازی برق اندازی نالے حسن زیادہ
بڑا جوان شجائت بھریا ہتھ سخاوت والا
دانشمند پوشاکے ولوں دسدا مرد اجالا
ایہناں صفتاں وچوں جیکر ہک کسے وچ ہووے
اس توں بھی کوئی پے نہ سکدا دل کر جدوں کھلووے
ہک ہک صفت ایہناں تھیں آہی خاصی سائے والی
جس وچ ایہہ تمامی ہوون اس دا سایہ عالی
عاشق اگے تابء ہوون جیؤ جنت سہرائیں
توڑے کر اکٹھیاں رکھے بکریاں شینہ گائیں
مجنوں کول پہاڑی اتے ہردم بیٹھے ستے
شینہ بگھیاڑ بریڈے گدڑ رہندے آہے کتے
جس نوں آکھے آون دیون کول اوہدے بہہ جاوے
دوروں موڑ ہٹاون پچھے جہڑا اس نہ بھاوے
تاہیئیں صیف-ملوکے تائیں آفت کوئی نہ مارے
سر نیواں کر چلن اگوں جس ولّ نظر گزارے
اس جنگل وچ ٹردے ٹردے کتنے روز لنگھائے
ہک دن فجریں شہر چوبارے دوروں نظری آئے
نالے شکر بجا لیاوے نالے سی بھؤ کھاندا
خبر نہیں کی لکھیا ملسی ہوگ ایہہ شہر کنھاں دا
تردا تردا نیڑے آیا آ پہتا دروازے
ڈٹھا شہر وڈا بے حدا باغ چوپھیرے تازے
ہر ہر جائی نہراں وگن پھلے پھل ہزاراں
ڈالے اڈ زمیں پر آندے میوے سیب اناراں
خوب طرحاں دی رونق باغیں زینت زیب تمامی
چوک عراق بنے وچ امدے خاصے ہجر ہمامی
سبھنیں گلیں باغ چنگیرا آدم وچ نہ کوئی
فکر پیا جو سجھدی آہی شاید اوہو ہوئی
آدم باجھوں دھرت نہ سوبھے زیب زمیں دا ایہا
جس باغے وچ جنس نہ دسے اوتھے بہنا کیہا
شاہزادہ لنگھ گیا اگیرے باغے وچ نہ وڑیا
شہرے دے دروازے پہتا لوڑے اندر وڑیا