გიმარჭიპალ
ჯოღორშენ ირ ოჭუმარე ლალუათ იჭყაფ... გვალო თეცალ შურგოლალ-ელ რდუ ჭიჭე მექანიზაციას წარმოებაშ უნჩას გივი გრიგორიშ ჟღორია (მეტსახელო პიჯრღიმალ). მუშ ირ მინულა ცეხშა შისმეხის გაიაშქვანდ არძოს. ვავა თის ცოდა, მისუც გივ ჟოღორია თოლსა ესეღანდუნ... მითი-ნს ვაუჸორდ გივ პატნ, ვართ გივ რდუ გინოჸუნელ მითინშენ.
თეშმადიდა ორგანიზაციას მითინ ვაჸუნდუო ჯიმაკოჩ. ჸუნდ, უკულ მი? დო მუნერ ჯიმაკოჩ? ენა ზოჯუნდ ჯვეშ ჩეკისტ (მუჭოთ მუშ დუდის უძა-ხუნდუნ) ბოლშევიკ, გერმანიაშ ჩხუბიშ ნარნა, კავალერიშ ორდენამ პატივცემულ სევერიანე დაკარგულია.
პატივცემულ სევერიანე წარმოებაშ პარტკომიშ „ოპატიებელ“ საქმეს აკეთენდ. ვართ თის გითაბუდ გივიშ უფრაშ წამალელ ნინა, მითინ განჯარენდუნ, უცაბ გურშა ქიმკიდვანდ კითის დო თქუანდ, ქარწყეთო მუ მედალეფ მიღუნია... თქვა წესიერო რდათ, ხო ქოიჩქუნა, მუჭო სუმშა ჭყოლილ კავალრისტს ბოლოს კანტუზიაქ აღოლუა?
მითინს ვაშქურუდ სევერიანეშ კანტუზიაშა, ვართ თის რცქინაფაშა, მარა ისენთ დუდს ულუანდეს, ვაკოდეს თიწკუმა საქმეშ დოკინაფა, ქუჩქუდეს მუჭო მუთუნ ვაგალედეს დო ბოლოს შილებე გივიშ კიჟინით დო ღაჭალით გეთუკონ ირფელქ.
ართნერო ფთქუათუნ: გივ დო სევერიანე ართიანწკუმა კუდელელეფით რდეს მესქვილ.
გივიშ „სამუშა“ დღა თაშ იჭყაფუდ: დიო: უტრენაიაია პაზპიადკა ვარა „ზარიატკა“(მუჭო მუ იჩიებუდუნ) – მინულა ცეხშა დო ღაჭალ, უკულ მუჭომ ღაჭალ, არძოს ქეთაკიჟინანდ... უკულ მუშ ჯიმაკოჩის ქიძირუანდ, ბედნიერ „სამუშა“ დღას ქუსურვენდ (მუშ ადგილს ქუდოხვადდა), უკულ, სოიშა მუშ ოღიორე კრესლიაშა ქიმიანჭუდუნ, მუშ მდივან ოსურს ნატაშას გვერდო გონწყუმილ კიდირს თოლს ქინაპირჭინუანდ, ნორჭვას გეგნორყინტუნდ დო დურდურით გემნილაგვალუდ კაბინეტიშა. ქარარდეფს ქი-გიოჯინედ დო ქიმიოღირთინად:
– მურე თენა, თესხე საბუთეფ, მუსო ოკო, თენეფიშ პროდუქცია ვარდას ქიანას, მანგარეფ მაფნა, მანგარალს მინურთუმდას თენეფის ჸუჩა, ძღაბულანა ოშნერ ბორულეფს, სი ხოლო ხე ოკო მუჭარე დო პეჩატ გიაშქვე.თესხე ბორულეფს მუშო ოკო თესხე პეჩატ?.. ართ ჭიჭე, კვარკვალია პეჩატ... უბრალო საქმე რენო? თენეფიშე ოკო ისოფე დუდ... გოკვირონდუდ, ღა-ღაბს ჭიჭე კითით ქიმიხიცინუანდ დო უკახალე ქიმკინჯირუდ.
თი ოჭმარექ თაშ დიჭყ:
გივიქ ცეხშა კუჩხ გემნოდგ დო პიჯშე ყვარიეფ გეგშაფურინე: მუს გუ ჩქინ სააგიტაციო დაფა! მუშენ მიკობ ლენინ დუდგიმე! ვარა ენა მუშენ – რე მიკოსოფილ. თქვან ბაბუ რენ გიჩქნანო კარლ მაქს! დუდ ხო ვარჯოგნა თქვა დუდგოჯოგილეფ? თაქ ოკო ჭარდას, პარტია უმრე, ჩრესტრე დო სოვესტ–რე ნაშეი ეპოხივა! ხოლო, პიატილეტკე კაჩესტვა, რაბოჩუიუ გარანტიუვა! სორე უკულ? მუშ გარანტია ოკო მიღუდას მა? თქვან ხეს? თქვან იმედითო? თე ქიანა მახანდალეფიშ რენია, მიდგა მუშენსია! მუჭო ვა! თქვანცალ მახანდალეფ მართალო აშენენა კომუნიზმის! თქვა ბოროიებ, ლაგვეფ! სლესარიეფ დო ტოკარიეფ. ტოკგეშქუმალილ ინდურეფ, გეგმა მუ რენ ვაუჩქუნა! მუ ოკო ართ ჟირ კალრიფერია რენ თუ ტრანსფორმატორია, თის რემონტალას? განგარეს ყოფაქ! ვარა მუსრე იტალიკუნა თე მალიარეფ?! ვარა სვარკა მუს ქოგ! ოთხ ბრუოიან ლისტ გეგშებჭარ ზავოდშე დო ქიმწიტუეს გალე! ჟანგიშ ოჭკუმალო! ენა ჯგერ, ჩამბ-არებ ჯართიშა, მარა ორგანიზაცია, არძო ორგანიზებულო ვეპითდა, მუშო მოკონა უკულ რინა? მუჭო ეკადრებ ჩქინ პარტიას!... მუსხეშა დიპლომ ებჭოფით, თინა ხოლო მა ვავორდკონინ, თქვა ჩიჩიეფს დიპლომს მი მერჩანდეს, ლენინიშ დუდ გეხსნტილს, ოქროშფერო ჭარილს, ზა სოციალისტიჩესკოე სორევნოვანიავა!... მის მუშო ოკო ჩქინ ბრაკ? ვარა მუს ქოგ ტეხბეზოპასნაიაშ კუნთხუ! ვარა ლენინიშ ოთახ? ირფელ ეკოტახილ, ეკოსო-ფილ, თქვა ბარგეფიშ მიკათირალ ვაგონიაშა ვემკოილუაფნა! ბჟღერიშ შურ ინთხანს!... ლენინიშ ოთახის მიკულუანთო? ეშ ქოიჸორნა, მუჟამ მა ვავორექინ, პარად გიღუნა, ვარა ქიგგოჭოფითდა ტყების გემგკონწყუნთ: შაშკას ლაჸაფ, დომინოშ ლაჸაფ, ჯოკერიშ ლაჸაფ!... ჩიჩიეფ! უმინჯურეფ!.. ვავა, მუს ორწყე ჩქიმ თოლეფ? გეფხანგებუქ! თაქ ხო მიკოჭარუნდ სლავა კაპეესესია მუშ მარქსით, ენგელსით დო ლენინით? მიქ მიკონწყუ? ვარა ენა მიქ მიკაჭარ?
ცეხიშ მინაულალს პლაკატ მიკობ, სოდეც მიკოჭარ: „თქვა რძღელ რდათინ, თეშ გურშენ ჩქინ შქირინალა–რე საჭირო“– მუშეფის საბჭო.
გივიქ მთელ ცეხ ქიგიშაყარუ:
– მურე ენა? მუჭო გებგა? მუშეფიშ საბჭოვა? მურე, ზაბასტოვკას მიკეთ-ენთო? ვავა თქვან ცოდა! ენა მურენია. ქიკითხით, თქვა რძღელ რდა-თინ, ჩქინ შქირინალა რენია საჭირო? ქომწით! ქიგმოგებაფეთ თე ლოზუნგიშ აზრ! ვამიჩქ! – ქინარიჟინუ ართ კუნტალ ბადიდის, – მუ თქუა პატიცემულ გერონტ?
– მა ვამიჩქ პატნ, – გერონტიქ ხუჯ გეწურუ.
– ჟარნეჩ წანა–რე თაქ მუშენქუნ, შქირინულ რექო? შქირენულ ქორდენ, ამდღაშა შურ ქიმგაღინედუო? ჟიროს მანათ გიღუ ჯამაგირ!
– ვარ, მუნერო იშქიდანთ, პატივცემულ გივ.
– ქორეთო შქირინულეფ? ქოთქვით დო მიბღენქ ზომეფს!
– მითინ მუთუნს ვეჩიებ. არძოს ოსქურ.
– მა ქიგებგე მიდგაქ მიკაბუნე თე პლაკატინ დო ტყების გემკვონწყუნქ პარტკრებას, თი ბუნტიშ ემატახალს!
– მა მიკვობუნე, გივ პატნ, – კათაშ ხრიოშე ახაგაზდა უჩა–უჩა ბოშიქ გეგშაჭოფუ დუდ.
გივის სახექ ნორცხვაცალო გოუჭითონდ:
– მა ხოლო ქიფიფქ, ახალ მინაულა რექ, დიო ჯგირო ვეჩინენქ ჩქინ კოლექტივს. აბა თენეფ თეს მიფიქრენდესო>.. სი ვაბჩირთუქდა ერეკლე რჯოხო. ვარიო?
– ირაკლი.
– გოკონდა გიორგ სააკაძე რდა, მურე ენა, მუთ ვარენ, თინა ვეტირე! მალართ აშო ჩქიმურე!
გემნჸიონ კაბინეტშა, თეშ მუწო მუს ჯიმაკოც სევერიანე ვართ უკითხირ დო ვართ ნატაშაშ კიდირსა ენურიჟინუ.
– გივ პანტ, ჩქინ მუშებაშ სისტემა ვერგ, ირფელ ოთირალირე. მუს ქოგ ენა? თქვა ხოლო ვაიჩქუნა მუს ორთუთუნ, სო მუ მეიღუნა დო სოურეშე მუ მოიღუნა, ჟი მუსხეს არზენთ დო განშე მუსხე სქიდუ, მიშენ დო მუსენ მუსენთინ, თეს მუსება ქოჯოხონდა! – უწუ გემნორთესუნ.
სახელგორიჟინაფილ გივიქ ქუდოდოხოდ, ჭიჭე კით ღაღაბსა ქიმიხვატუ დო თოლეფ გარჭიმინუ:
– მურე, მუ თქვი? მა მირაგადუქო თეს?
– მა თქვანდა ვამოშქურ, გივ პატნ, თე ცოდა კათა გაფნა შქურნაფილ ვარა!
– ინა ვარე სქან საქმე! თაშ ოკო! ვადაშქურინედა, ვემუშენა!
– ვემუშენანდა, ფარას ვეჭოფნა!
– სი ქოიჩქუნო მუს გიწინქუნ? თესხე დრო მა ვამირუ! ამარ, ვარწყექო მუსხე საბუთრე შაყარელინ?
– ენა მაკულატურა–რე გივ პატნ, ძუდასიი თაქ ართ–ჟირ თუთას, უკულ ოქაღარდეებს ქენანწკარანთ დო მიდეღანთ კანცელარიასა. თექ იძვენუ ართ ვით წანას, უკულ დაჩხერს ქუმუნტენა დო გეთუ!
– სი ქიმგანტუ დაჩხერქ, ენა თაშ ვარენ–და! სი მოგურუანქო მა წარმოებაშ საქმეს? ეჩდოვით წანარე მუფშენქუნ!
– ვამუშენდით მუჭო საჭირო რდუნ!
– მურე, მა მიბგონიო თე კანონ?
– მუშეფშა ზისხერ გაფნა გოსქირაფილ.
გივიქ დუდს დუქანცუ, ხოლოშა ქიმერთ დო ხე ქუდუკინ:
– ქომირჩქილ, ახაგაზრდა კოც რექ, ონჯღორე ვაიჩქუნო?
– მუშა ოკო მიჩქუდას ონჯღორე?
– ქიდოზოჯ, გიწინქ მუდგარენს.
– მადლობა, ვამოკო.
ჭეხან თაშ რდეს. უკულ გივიქ უწუ:
– ინსტიტუტ გაითებ, ბრიგადირო ქიდგორინე, მეტ მუ გოკო. პატი რცი დო თაშ ოკონო? ქოიჩქუნო მუს გიწინქუნ? მა სქანწკუმა ჩხუბიშ დუდ ვამიღუ, ვართ მუთუნის, გოკონო ჩქინწკუმა მუშობა, იმუშე მუჭო შხვეფინ თეშ, ვაგოკოდა, დოჭარ ბაბა განცხადება დო ასე მოიჭარა ხეს.
– ქო პატნ.
– ეთი პლაკატ გემკონწ, ვამოკიჟინაფუენ თეშ.
– ქო პატნ... ასე... დიდ ბოდიშ! მუჭო თქუანთინ! მა ხოლო თეშ იმუფშენქ, მუჭო შხვეფინ, მა ბრელ ჯგირ საქმეშ კეთება შემლებ გივ პატნ.
– ათაშ სი ჯგირ კოჩ! ქიმერთ ასე!
ართიანს ხეშ გურეფ ქიგუტყაპუეს.
ირაკლიქ დუდს დუკინ, კინ ქუწუ ბოდიშ დო გიმილ კაბინეტიშე.
ჭე ხანიშ უკულ გახანგებულო გემნოლ.
– გივ პატნ! გივ პატნ!
გივის აშქურინ:
– მუ–რე, მუქ იჸუ?
–ტელეფონ! ტელეფონ!
– მურე?
– მუ ამბე–რე ცეხის! ართ ამბე!
– მუ?!
– კათა!
– მურე, კათა? პაჟარრენო? ვეგებგ?
– ჩქინ პარტკომ! ჩქინ პარტკომ!
– მუნერო? მუქ აღოლ სევერიანეს?
– ვავა!
– ხო ვაღურე?
– უფრაშ!
– მუნერო უფრაშ? დუდ ხო ვემკიშქვიდუ?
– ვარ, ბო?!
– ქოთქვი მალას, გეფხანგ კოჩიქ!
– გეხანქ!
– ვავა! ქომჩქუდ თაშ ქიჸიდუნ! მუსხეშა უწი თი ცოდაშსქუას, მიშვანდ, მეუ პენსიაშა, მუშო გოკო მუშება!..
– დორეკით!
– ასე! – გეჭოფ ტელეფონ.
– ჩაქუჩით მოთხოზ კათას! მითინს ვაჩინებულენს! სლესარ კოლია კრივკონევს კუჩხ მეტახ!
გივის სახექ გასქირ.
ზისხერ ხოლო გოსქირაფილ აღვენუდ.
– უკულ?! სორე კოლია?
– ბალნიცაშა მიდეჸონეს! სევერიანე გილერულე ცეხიშ უკახალე ჩაქუ-ჩამო!... ეგებ ობჭოფათ, გემდუღთ! იზმა ხანშა სი დორეკ დო ქუმულა! – გეგმოლ კაბინეტიშე,
გივიქ ხეშცანცალით გეჭოფ ტელეფონიშ ნომერ.
ირაკლიქ ართ–ართ მუშას გიმარჭიპალ გემდუღ დო ქიმერთ სევერიანეშა, ნამუც თე დროს ცეხიშ მინაულალწკუმა მიკობუნაფილ პლაკატის უჯინედ დო იგორაფუდ:
– ათეშ მიკმაჭარალ დო მიკმაბუნაფალიშ დიდა ვონგარე! მიქ აკეთ ენა, კოჩ რენო? ასე გემნულ გივიშა დო ქიგებგე!... გივის ალბათ ვაუჩქ...
– პატნ სევერიანე, ქიშილებენდ ართ წუთით, – უწუ ირაკლიქ.
– მუ გოკო, წიე?
– გივ გიძახნა.
– ო, მეულ ასე.
– თაშ თქუ, სევერიანექ ქუმორთას დო ჩაქუჩ მალაჸუნუასია.
– მუნერო? მუშო ოკო ჩაქუჩ? – გუკვირდ.
– ვამიჩქ, მუდგაინ სურათცალ აი მიკაბუნაფალ დო...
– მა მუ შქას ვორექ, ახადაზდეფ ვარენო ცეხის? ვარა სი?
– თქვანწკუმა აღვენუ საქმე, ჩქიმდა...
– ო, ჯგერ, ჯგერ, ბოლო ხანს შხვანერო იქციებ თე კოჩ. ქომ ჩაქუჩ.
– ა პატნ.
სევერიანექ გიმარჭიპალ გემდუღ, კაბინეტიშა მინილ დო გივიქ ქოძირუნ... ქიდიჭყ ღვარაფ“
– აშო ვამორთა! – აშო ვამორთა! მეუ!
– მურე, მუქ იჸუ, ჩქიმ ჯიმა? მუქ გაღოლ? – სევერიანექ ხე გოფაჩ.
– ჩაქუუჩ!
– ო, ჩაქუჩ, ამარ მიკებ!
– მეუ!
– ქიმკვოჭკადა ასე!
– ვარ! ვააარ!
სევერიანექ ართ–ჟირ მეტრა მიდართ წოხოლე დო გივიქ გოსოფ საბჟალე, დო მიდართ დუდგიმე...
– ვავა! ვავა! ქიმმეხვარიიით! კუჩხ მიბტახ!
კათაქ უცაბ თექ გორჩქინდ.
– ვავა, გივი!
– ქეთონთხაფე მაჟრა სართულშე!
– მუს კაბინეტიშე!
– მუნერო გითანთხ?
– ბღურუქ! – კიჟინუნდ გივი, – თი ხანგა კოჩ ვამოძირათ თაქ! შიზოფრე-ნიკ!
– დემშვიდით, გივ პატნ, ასე მიდაიჸონანთ ბალნიცაშა.
– ვავა! ვავა!
თე დროს სასწრაფოქუთ ქუმორთ. ექიმეფქ ქოძირეს დიხას მიწოდვალილ გივინ, ხეშ ორტყაფუ გეჭოფეს.
– ათენა ოკო რდას თი ხანგა! ჩაქუჩ მიდუღალნა, ხეს ვაუკებ! ასე გობკირათ დო მიდეპჸონათ!
– ბღურუქ! ბღურუქ! – იზურზოლუდ , – ოხ თიშ!...
ექიმეფქ დუდს დუქანცეს:
– აა, მდაა, მიჩქუნა ირფელ... მიდეპჸონათ...
– აბა, გივი, ვაგაშქურნას.
– ვავა! ვავა!
მიდეჸონეს.
კათა აზრიშა ვარდ მოულილ მუქ მოხვადუნ. სევერიანე გოკვირინაფილ გიოჯინედ გიმარჭიპალს, მუქ ხოლო ვეგეგ მუთუნ...
ქირსე 1990 წანა ქართ.