რინაშულ ოგურაფალეფ კონფუციშე
დიდ ჩინარ გონუშ ფილოსოფია ფოკუსირებულ რდუ მორალურ ოკითხუეფჷშა, მუჭო კერზო, თეშ ომიშურ თოლწონუათ კონფუც ქადაგენდუ საოშო სიხოლაშ სიბონეს, მართებულობა- ობიექტურობას დო ართმანგობას.
აწოირინუანთ ვითჷ რინაშულ ოგურაფალს, ნამუთ კონფუციშ ფილოსოფიაშა რე გერსხილი:
1. საიათ გალიღალ გილულა
„ ვაუღუ ნიშულობა მუ ნჭებათ მეურთ სოიშახ ვაგაჩენდუთჷნ“. თინ რზას გალიღელენქ გილულასჷნდა, დასურო დო ვარ მიოჭირინუანქ კორნებულს. წუმოძინელ ადამიერ რე თინა, ნამუ ირნერ ღამათიშ უმკუჯინუო მუშ იდეაშ ართგურ დოთმოსქიდუ დო მიწმიკინანს გოსანძღვილ ღანკიშა.
2. დიდ ნიშულობა უღუ თქვან გორინა-გოსქუალას
„ქეცად დემაჸალე თის, ნამუ სქანდე უჯგუშიე!“ თქვან მაჸლეეფ მუმალიშ „მენცარუას“ წუმარინუანა. თქვა გეთმიოთინანთ თექ, სოდე უკვე რენა თქვან აიარეფჷნ. თენა რე ჯგირი ზეკი თიშოთ, ნამდა აიარო გინართათ მეხუჯეს, ნამუ თქვანოთ მიოღებელ რზათ გილურსჷნ. ათეშენ ქეცადით, ნამდა თქვან გორინუას ქიმშერინუათ წუმოძინელ ადამიერეფჷნ.
3. ირმუთუნ ჯგირს გააჩქუ მუში ძივთი
„წკიწკი ჰალა-ჰალა რე, ჸოროფა ხოლო ძნელი. ათეშა ბრელ მუთუნ რე გერსხილი ჩქინ რინას. ჯგირიშ მეჭირინაფა ძნელიე, თიშ გეშა ლექინიე გილახაშ მეღება“. თენა ბრელ მუთუნს ეთმენწყუნს. წკიწკი ნეგატივიშ გიშარჩქინა, დუდიშ მართება ჰალა-ჰალა რე, ჸოროფა ხოლო პატიება-ჯგირობუას დო დიდ სახათიშ ნჭირას მითმითხინს.
4. დუდჷშე თქვან „სახუჯეფ“ მამზადით
„რინაშულ ლება გეპონილიე ხვამარდობაშა. მექანიკოსიქ, ნამუს მუშ ოხანდეშ გაუჯგუშება ოკონ, დიო სახუჯეფ ოკო მამზადასჷნ“. კონფუცი რაგადანდუ: „წუმოძინა ოწმახიშ ცაციშ გერინაშა რე გეპონილი, თიშ გალე ხოლო ეუჩილათუო მარცხჷ გიჯინე“. ქოგოკო ქემიოჭირინუე წუმოძინასჷნდა, მუთ ვარდე დაკინებულ ხოლო, ოწმახჷშე მონწყუალა გოჭირუ. არძაშე დიდ მარცხის ხოლო შეულებუ დუნჭუას წუმოძინაშა მიმალ რზა.
5. ჩილათაშ დოშქვაფას გილახა მუთუნ ვარე
ვაუღუ ნიშულობა დუშქვი ჩილათა დო ვარი, თარიე მეჭყვიდე თეშენ ზმონი. თენა რე დიდ დანაშური. ვამეჩა ნება ჩილათუეფს დო ნეგატიურ რსიმეფს, ნამდა წაგიჸონან დღა. ჩილათაშ დოშქვაფას გილახა მუთუნ ვარე! „იდღახჷით“ თქვან ჩილათუეფ, ჩქი ხო დოშქვაფილ ჩილათუეფჷშე ბგურაფულენთ!
6. თოჸუჯი ქიმეჩ ნასაბოლუ ოკუჩხალეეფს
„მუჟამს გურმულირ რექჷნ, ნასაბოლუ ოკუჩხალეეფჷშენ იზმონი“. სოლომონ გუთა რაგადანდუ: „მათვინე ქომოლჷშე უჯგუშიე“. ქორშუდას, ნამდა ირო სითუნჷე ოკო ქაიტუათი დო ნასაბოლუ ოკუჩხალეეფჷშენ იზმონათჷნ.
7. გემშეღჷ კორექტივეფჷ
„ქარწყექ, ნამდა ღანკიშ მეჭირინაფა უშნულებუენ, ვათირუათ ღანკი, დოთირეთ საქვარუა“. ვემიღა მარცხი, მუჭო ვარიანტი, ვადენება, საიათ, გოთინი სქან „არქანეფი“ დო გალიღალი ღანკიშა ულა.
8. დიგურე მიდგაშე
„მა ჟირ ადამიერწკუმა ართო ქემურქჷდა, კითოკა თინეფჷშე ჩქიმ მაგურაფალ ივაფუ. ართიშ ჯგირ ანდეფს ქალვაჸუნუქ, მაჟიაშ მინუსეფ ხოლო სამანგი ივაფუ ჩქიმოთ, მუჭომით ოკო ვავორდენ“ თქვა შეილებუნა დო ოკო დიგურუათი ირ ადამიერჷშე, უმკუჯინუო თიში, მეტყურანჯე რე დო ვარ გუთა. ირ რინა გოკვათილეფით ეფშა ისტორია რე.
9. ირმუთუნ ვარდა მუთუნვარი
„მუთ ოკო ვარდათ დაკინებულ რინასჷნ, ქიმინით გურით“.
უგშუგორუ ოხანდეშ ქიმინუაშენ მიხვარით ნთელ სახათიშ ნჭირა, ვარდა ვაქიმინათ შურო. წუმოძინაშ მეჭირინაფაშოთ ოკო გოჩე სასვება დო თიმწკუმა ივაფუქ თე ქიანას ნარღებაშ გალე.
10. ართჷშახ დიდ ჩინარ გონუშა, კონფუციშა სუმარო ქომერთუ ართ განათებულ ოსურპატჷნქ დო კითხუ:
-ქომიწი, მუშენ ჯანდარანა დო ეკმარაგადანა ოსურს, მუჟამს ბრელჷ ოჸოროფულ უyუნსჷნ, მუჟამს ხოლო კოჩჷს yუნს ბრელ ოსურჷ, თენა ნორმალურიენო? სონდარო კონფუცი კითხირს უგამენდუნ, გეიოფუნუ ჩაი დო ამშვჷ ჭირქას ქენაბუ. -ქომიწი-კითხუ კონფუციქ ოსურს-მუჟამს ართ ჩაიდანჷშე გეთმუვობუნთ ჩაის ამშვჷ ჭირქასჷნ, ნორმალურიენო? -ქო.-უგამუ ოსურჷქ. -ამარ, ხო ქარწყექ-მუჟამს ართ ჭირქას ამშვჷ ჩაიდანიშ ჩაის გევობუნთჷნ?!-უგამუ კონფუციქ.
გინმათანგალ გიორგი (ტუღუში) სახოკია