2012 - საქართველოს ისტორია (ოთხტომეული) - ტომი III

საქართველოს ისტორიის ელექტრონული ბიბლიოთეკა

წიგნის სათაური:

საქართველოს ისტორია - ტომი III

სრული სათაური:

საქართველოს ისტორია - ავტორები: დ. მუსხელიშვილი, ო. ჯაფარიძე, გ. მელიქიშვილი, ა. აფაქიძე, მ. ლორთქიფანიძე, რ.მეტრეველი, მ. სამსონაძე, ნ. ასათიანი, გ. ჯამბურია, გ. ოთხმეზური, მ. ნათმელაძე, ალ.ბენდიანიშვილი, ალ. დაუშვილი - ტომი 3 - ლაშა-გიორგის მეფობიდან საქართველოს ანექსიამდე - გამომცემლობა პალიტრა L - თბილისი - 2012

სარჩევი

წინათქმა
თავი I. ლაშა-გიორგის მეფობა
კონფლიქტი დიდგვაროვნებთან
რინდები
საგარეო პოლიტიკური ვითარება
თავი II. მონღოლთა ვინაობა და მათი პირველი ლაშქრობა საქართველოში
მონღოლთა საზოგადოებრივი წყობა და სამხედრო ორგანიზაცია
მონღოლების პირველი ლაშქრობა საქართველოში
თავი III. რუსუდანის გამეფება და ჯალალ ედ-დინის შემოსევები
საქართველო ჯალალ ედ-დინის შემოსევების წინ
გარნისის ბრძოლა
თბილისის აღება
ხვარაზმელების ბრძოლები საქართველოს დასაპყრობად
ჯალალ ედ-დინის დაღუპვა. მისი ლაშქრობების შედეგები
რუმელი თურქების შემოსევა სამხრეთ საქართველოში
თავი IV. საქართველოს დაპყრობა მონღოლთა მიერ
მონღოლთა ლაშქრობის დაწყება
ქართველ დიდებულთა პოზიცია
ევროპასთან და რუმთან დაკავშირების ცდა
ქოსე-დაღის ბრძოლა
რუსუდანის დაზავება მონღოლებთან
თავი V. მონღოლური მმართველობის შემოღება საქართველოში
საქართველოს დროებითი ადმინისტრაციული მოწყობა და კოხტასთავის შეთქმულება
დავით გიორგის ძის ურდოში გაგზავნა და საქართველოს მეფის დამტკიცების საკითხი
ორმეფობა საქართველოში და 1249 წლის აჯანყება
თავი VI. საქართველოს აღწერა მონღოლთა მიერ და მონღოლური საგადასახადო სისტემა. დავით ულუს აჯანყება
მონღოლთა მიერ დაპყრობილი ქვეყნების აღწერა
ილხანთა სახელმწიფოს წარმოქმნა და ბრძოლა დასავლეთ საქართველოს დასამორჩილებლად
დავით ულუს აჯანყება
თავი VII. კვლავ ორმეფობა და დავით ულუს შერიგება მონღოლებთან
მდგომარეობა დასავლეთ საქართველოში
დავით ულუს შერიგება მონღოლებთან
ბრძოლა ოქროს ურდოსა და ილხანებს შორის და საქართველო
თავი VIII. მეფე დემეტრე II თავდადებული სადუნ მანკაბერდელი
დემეტრე II-ის მოღვაწეობა
დემეტრე II-ის თავგანწირვა
თავი IX. საქართველო XIII საუკუნის ბოლოს
მეფე ვახტანგ II, დავით ნარინის ძე
დავით VIII-ის გამეფება
დავით VIII-ის აჯანყება ყაზან ყაენის წინააღმდეგ
მონღოლთა ბრძოლები დავით VIII-ის დასამორჩილებლად
თავი X. საქართველო XIV საუკუნის პირველ ნახევარში. გიორგი ბრწყინვალე
მრავალმეფიანობა XIV საუკუნის დასაწყისის საქართველოში. გიორგი V-ის ერთპიროვნული გამეფება
ოსთა განდევნა შიდა ქართლიდან. საქართველოს ერთიანობის აღდგენა
საქართველოს გათავისუფლება მონღოლთა ბატონობისაგან და ქვეყნის მმართველობის მოწესრიგება
ეკონომიკა
საგარეო-პოლიტიკური ურთიერთობანი
თავი XI. საქართველო XIV საუკუნის მეორე ნახევარში. თემურლენგის შემოსევები
გიორგი V ბრწყინვალის მემკვიდრეები
თემურ-ლენგი
თემურ-ლენგის პირველი და მეორე ლაშქრობა საქართველოში
თემურ-ლენგის მესამე და მეოთხე შემოსევა საქართველოში 1394 წელს
თემურ-ლენგის მეხუთე და მეექვსე შემოსევა საქართველოში შვიდწლიანი ლაშქრობის დროს
თემურ-ლენგის მეშვიდე ლაშქრობა. ზავის დადება
თემურ-ლენგის მერვე ლაშქრობა
თავი XII. საქართველო XV საუკუნის პირველ ნახევარში
გიორგი VII და კონსტანტინე I
ალექსანდრე I (დიდი)
აღდგენითი სამუშაოები. ეკლესიის მდგომარეობა
თავი XIII. საქართველო XV საუკუნის შუა წლებში
ვახტანგ IV. გიორგი VIII-ის მეფობის პირველი პერიოდი
კონსტანტინოპოლის დაცემა და თურქ-ოსმალთა წინააღმდეგ კოალიციური ლაშქრობის მოწყობის ცდა
თავი XIV. საქართველოს სამეფო-სამთავროებად დაშლის სოციალურ-ეკონომიკური და პოლიტიკური პირობები
საქართველოს ეკონომიკური მდგომარეობა XV საუკუნეში
ცვლილებები საზოგადოებრივი კლასების მდგომარეობაში. ყმა-გლეხთა ექსპლუატაციის ზრდა
სათავადოთა სისტემის აღმოცენება
თავი XV. საქართველოს დაშლა სამეფო-სამთავროებად
შინაფეოდალური ბრძოლა XV საუკუნის 60-იანი წლების საქართველოში და მისი შედეგები
კახეთის დამოუკიდებელი სამეფოს წარმოქმნა და იმერეთი XV საუკუნის 60-იანი წლების ბოლოსა და 70-იანი წლების დასაწყისში
ცვლილებები კახეთის სახელმწიფოებრივ წყობილებაში
თავი XVI. აყ-ყოინლუს თურქმანთა შემოსევები
უზუნ-ჰასანის ლაშქრობანი საქართველოში
საქართველოს საშინაო-პოლიტიკური ვითარება XV საუკუნის 70-80-იანი წლების მიჯნაზე და იაყუბ-ყაენის შემოსევები
საქართველოს დაშლის იურიდიული გაფორმება
თავი XVII. ქართული სამეფო-სამთავროების საგარეო პოლიტიკური ურთიერთობანი XV საუკუნის ბოლოს
ქართული სამეფო-სამთავროების საგარეო-პოლიტიკური კურსი XV საუკუნის ბოლოს
ურთიერთობა რუსეთთან
ურთიერთობა დასავლეთ ევროპასთან
თავი XVIII. ქართული კულტურა XIII-XV საუკუნეებში
თავი XIX. ქართლის სამეფო XVI საუკუნის პირველ მეოთხედში
დავით X-ის გამეფება. ბრძოლა იმერეთისა და კახეთის შემოტევის წინააღმდეგ
სამხედრო-ადმინისტრაციული რეფორმები ქართლში
ავ-გიორგის დამარცხება და ბრძოლა კახეთის დაუფლებისათვის
თელეთის ბრძოლა და თბილისის აღება შაჰ ისმაილის მიერ
ქართლის გათავისუფლება ყიზილბაშთაგან და დავით მეფის ბერად აღკვეცა
თავი XX. იმერეთის სამეფო და სამცხე-საათაბაგო XVI საუკუნის პირველ ნახევარში
ოსმალთა შემოტევის დაწყება
ბაგრატ მეფის ბრძოლა სამცხის დაუფლებისათვის
ბაგრატ იმერთა მეფის შინაპოლიტიკური ღონისძიებანი
თავი XXI. ქართლის ბრძოლა დამოუკიდებლობისათვის XVI საუკუნის 40-50-იან წლებში
შაჰ თამაზის პირველი ლაშქრობა ქართლში
შაჰ თამაზის მეორე ლაშქრობა
შაჰ თამაზის მესამე ლაშქრობა (1551 წ.)
შაჰ თამაზის მეოთხე ლაშქრობა
ქართლი ამასიის ზავის შემდეგ. გარისის ბრძოლა
ქართლის ბრძოლის მნიშვნელობა
თავი XXII. სიმონის მეფობის პირველი პერიოდი
მარცხი ციხედიდთან. შაჰის კარის ახალი პოლიტიკა
ფარცხისის ბრძოლა და სიმონ მეფის დატყვევება
თავი XXIII. კახეთის სამეფო ლევანის მეფობის დროს
კახეთის სამეფო კარის საგარეო პოლიტიკა XVI საუკუნის 50-იან წლებამდე
კახეთის სამეფო ამასიის ზავის შემდეგ. ურთიერთობა ირანთან
კახეთის საშინაო მდგომარეობა XVI საუკუნეში
თავი XXIV. ირან-ოსმალეთის მეორე ომი და საქართველო
ქართული სამეფო-სამთავროები ირან-ოსმალეთის მეორე ომის წინ
ირან-ოსმალეთის მეორე ომის დასაწყისი და საქართველო
ახალციხის საფაშოს დაარსება
ქართველი ხალხის ბრძოლა ოსმალო დამპყრობლების წინააღმდეგ სიმონ მეფის მეთაურობით
კახეთის შესვლა რუსეთის მფარველობის ქვეშ
თავი XXV. საქართველო XVI საუკუნის ბოლოს
ქართლის ბრძოლა ოსმალო დამპყრობლების წინააღმდეგ XVI საუკუნის 90-იან წლებში
სამცხე-საათაბაგოს ინკორპორაცია თურქ-ოსმალთა მიერ
თავი XXVI. ქართველი ხალხის ბრძოლა უცხოელ დამპყრობთა წინააღმდეგ XVII საუკუნის პირველ მესამედში
ირან-ოსმალეთის ახალი ომი და ქართლ-კახეთის სამეფოები
ტაშისკარის ბრძოლა
შაჰ აბასის შემოსევები საქართველოში
ქართლ-კახეთის აჯანყება და ყიზილბაშთა გაწყვეტა მარტყოფში
მარაბდის ბრძოლა
ბაზალეთის შინაომი და გიორგი სააკაძის მარცხი
თეიმურაზ I ბაზალეთის ომის შემდეგ
დასავლეთი საქართველო და სამცხე-საათაბაგო XVII საუკუნის პირველ მესამედში
თავი XXVII. აღმოსავლეთ საქართველოს პოლიტიკური ვითარება XVII საუკუნის 30-50-იან წლებში
კომპრომისი ირანისა და ქართლის ურთიერთობაში. როსტომ ხანის გამეფება
ბრძოლა თეიმურაზსა და როსტომ ხანს შორის
ურთიერთობა რუსეთთან. როსტომის მეფობის ბოლო წლები
სახალხო აჯანყება კახეთში 1660 წელს
თავი XXVIII. დასავლეთ საქართველო XVII საუკუნის 30-50-იან წლებში
ფეოდალური შინაომები. ლევან II დადიანი
დასავლეთ საქართველო ლევან II დადიანის გარდაცვალების შემდეგ
თავი XXIX. ვახტანგ V და საქართველოს გაერთიანების ცდები. ფეოდალური ანარქია დასავლეთ საქართველოში (60-90-იანი წლები)
ვახტანგ V შაჰნავაზი
მდგომარეობა დასავლეთ საქართველოში და იმერეთის შემოერთების ცდა
ქართლ-კახეთი XVII საუკუნის ბოლოს
იმერეთი და სამცხე XVII საუკუნის ბოლოს
თავი XXX. მმართველობის სისტემა და აპარატი
საქართველოს სამეფო-სამთავროებში XVI-XVII საუკუნეებში
ცენტრალური მმართველობა
ადგილობრივი მმართველობა
თავი XXXI. ქართული კულტურა XVI-XVII საუკუნეებში
განათლება
მხატვრული ლიტერატურა და ხალხური სიტყვიერება
ხელოვნება
თავი XXXII. საქართველო XVIII საუკუნის პირველ მეოთხედში
კავკასიის სოციალურ-ეკონომიკური და კულტურული ცენტრი
ვახტანგი VI-ის პირველი ნაბიჯები ქართლის სამეფოს სათავეში
სამეურნეო ხასიათის ღონისძიებები
სახელმწიფო და სამართლის საკითხების მოწესრიგება
ერის სულიერი კულტურის ამაღლება
ვახტანგ VI და საქართველოს ისტორია
ვახტანგ VI და ქართული კულტურა
ქვეყნის გაერთიანების საკითხის იდეოლოგიური მომზადება
ქართლის ტახტის დაკავების საკითხი
ევროპაში სულხან-საბა ორბელიანის ელჩობის მიზნები
ვახტანგის მიერ რჯულის ფორმალური შეცვლის პოლიტიკური მიზანი
საგარეო ორიენტაციის შეცვლა
ვახტანგ VI-ის ღონისძიებები ქართლის ტახტის დაკავების შემდეგ
კახეთის შემოერთების ცდა
პეტრე I და საქართველოს გაერთიანების პრობლემა
ირანის საშინაო ვითარება XVIII საუკუნის დასაწყისში
პეტრე I და ვახტანგ VI ერთობლივი მოქმედების გეგმა
გაერთიანებული ლაშქრობის ჩაშლა. ქართველთა მდგომარეობის გართულება
გამაერთიანებელი პოლიტიკის მარცხი
ვახტანგ VI-ის პოლიტიკური კურსის შეფასება
თავი XXXIII. დასავლეთ საქართველო XVIII საუკუნის პირველ ნახევარში
ზოგადი მიმოხილვა
გიორგი VI-ის გამეფება იმერეთში
მეფე ალექსანდრე V
ალექსანდრეს ცდები ქვეშევრდომთა ფაქტობრივად დასამორჩილებლად
ალექსანდრეს ძმის გიორგის იმერეთში გამეფება
სამხრეთ საქართველო XVIII საუკუნეში
თავი XXXIV. აღმოსავლეთ საქართველოს გაერთიანება
ოსმალთა ბატონობა ქართლ-კახეთში
ყიზილბაშობის აღდგენა აღმოსავლეთ საქართველოში
მოძრაობა ირანელ დამპყრობთა წინააღმდეგ
თეიმურაზ II კახეთის ტახტზე
თეიმურაზის და თამარ დედოფლის საშინაო პოლიტიკა
ქართლში კახ პოლიტიკოსთა პოზიციების განმტკიცება
საამილახვროს შემოერთება
თეიმურაზ II ქართლის ტახტზე
ქართლ-კახეთის ფაქტობრივი გაერთიანების დასრულება
თავი XXXV. ქართლ-კახეთის საშინაო და საგარეო მდგომარეობა XVIII საუკუნის შუა ხანებში
ქართლ-კახეთის ძალაუფლების განმტკიცება და გაფართოება
ქართულ-სომხური სახელმწიფოს შექმნის სურვილები
საქართველოს ბარში მთიელთა ჩამოწოლის პროცესი და მისი შედეგები
ქართული სამღვდელოების სამისიონერო მოღვაწეობა ჩრდილოეთ კავკასიაში
ლეკთა საკითხის სირთულეები
რუსეთში 1752 წლის ელჩობის მომზადება. ქართველთა გეგმები
რუსეთის მდგომარეობა და განწყობა ამიერკავკასიის საქმეების მიმართ
წინააღმდეგობა ელჩობაში
ქართლ-კახეთის გაერთიანების იურიდიული აღიარების და მემკვიდრეობის საკითხი
ბაქარ ვახტანგის ძის ცდები ქართლის სამეფოს მემკვიდრეობის აღსადგენად
ქართლ-კახეთის გაერთიანების სამართლებრივი ცნობის პრობლემა
ურთიერთობა ამიერკავკასიის პოლიტიკურ ერთეულებთან
ლეკთა შემოსევების ხასიათი, მათ წინააღმდეგ ბრძოლის მეთოდები
ქართლ-კახეთის განადგურების გეგმის ჩაშლა. მჭადიჯვრის ბრძოლა
ყვარლის ციხის გმირული დაცვა
თავი XXXVI. აღმოსავლეთ საქართველოს პოლიტიკური მდგომარეობა XVIII საუკუნის 60-70-იან წლებში
ქართლ-კახეთის მემკვიდრეობის საკითხი
მეფე თეიმურაზის რუსეთში ელჩობის საკითხი
საქართველოს საშინაო სირთულეები ელჩობის წინ
ელჩობის გამგზავრება და რუსეთის პოზიცია
ელჩობის ჭეშმარიტი მიზნები
თეიმურაზის გარდაცვალება. ელჩობის შედეგები
თავი XXXVII. ქვეყნის სოციალურ-ეკონომიკური განვითარების ხასიათი XVIII საუკუნეში
ტრადიციები
ვაჭრობა
მანუფაქტურის ტიპის საწარმოების გაჩენა
სახელმწიფო და კერძო, შედარებით მსხვილი, საწარმოების მოწყობის ტენდენცია
ზრუნვა სოფლის მეურნეობის და გლეხთა მდგომარეობის გაუმჯობესებაზე
ცვლილებები სამხედრო და სახელმწიფო წყობაში
დასავლეთ საქართველოს სოციალურ-ეკონომიკური მდგომარეობა
ქვეყნის განვითარების წინააღმდეგობრიობა
თავი XXXVIII. რუსეთ-თურქეთის 1769-1774 წლების ომი და საქართველო
სოლომონ I
"ტყვეთა სყიდვის" აკრძალვა
რუსეთთან ურთიერთობის განახლება
ქართლ-კახეთის ღონისძიებები საქართველოს გაერთიანების მოსამზადებლად
პაატა ბატონიშვილის შეთქმულება
ქართლ-კახეთის პოზიცია რუსეთ-თურქეთის ომში მონაწილეობასთან დაკავშირებით
რუსეთ-თურქეთის 1769-1774 წლების ომი და ქართველ პოლიტიკოსთა გეგმები
ერეკლესა და ტოტლებენის შეხვედრა. რუსთა პირველი ღონისძიებები
რუსეთის იმპერიის საბოლოო მიზნების გამჟღავნება
1772 წლის ელჩობა რუსეთში
ქართლ-კახეთის დიპლომატიური ნაბიჯის არსი
ერეკლესა და სოლომონის შეთანხმება და ახალციხეზე გალაშქრების ცდა
თავი XXXIX. ვითარება საქართველოში რუსეთ-თურქეთის ომის დამთავრების შემდეგ. დასავლეთ და აღმოსავლეთ საქართველოს გაერთიანების ცდა
თურქეთის და ირანის მდგომარეობა
საქართველოსა და რუსეთს შორის ურთიერთობის გაციება
ქართლ-კახეთის საგარეო ორიენტაციის კორექტირების ცდა
ცვლილებები დასავლეთ საქართველოსადმი თურქეთის დამოკიდებულებაში
მხარეთა ინტერესები
რუსეთის, იმერეთის და ირანის პოლიტიკოსთა კონტრზომები ქართლ-კახეთისა და ოსმალეთის შეთანხმების საპასუხოდ
ორ ქართულ სამეფოს შორის ურთიერთობის უკიდურესი გამწვავება
ბესარიონ გაბაშვილის ელჩობა ირანში. კოალიცია ერეკლეს გამაერთიანებელი ღონისძიებების წინააღმდეგ
ალექსანდრე ბაქარის ძე იმერეთში და ერეკლეს საწინააღმდეგო ბრძოლის დაწყება
რუსეთის გააქტიურება
თავი XXXX. საქართველოში რუსეთის ექსპანსიის გაძლიერება. 1783 წლის ხელშეკრულება
რუსეთსა და თურქეთს შორის ურთიერთობის გამწვავება
რუსეთის ინიციატივა მფარველობითი ხელშეკრულების გაფორმების თაობაზე
ტრაქტატის გაფორმება. მისი მნიშვნელობა
თავი XXXXI. ქართლ-კახეთის სამეფო რუსეთის იმპერიის „მფარველობაში“ (1784-1787 წწ.)
იმერეთის სამეფოს საკითხი
გეორგიევსკის ტრაქტატი და თურქეთი
ტრაქტატი და მაჰმადიანური გარემოცვა
მზადება გენერალური შეტევისთვის
ომარ ხანის შემოსევა საქართველოში
რუსეთ-თურქეთის ომი და ვითარების რამდენადმე განმუხტვა
თავი XXXXII. დასავლეთი და აღმოსავლეთი საქართველო 80-90-იან წლებში. ქვეყნის გაერთიანების საკითხის დაყენების არსი
ერეკლესა და ფათალი ხანის კავშირი
სოლომონის და ერეკლეს 1784 წლის შეთანხმება
ვითარება იმერეთში სოლომონ პირველის გარდაცვალების შემდეგ
სოლომონის და ერეკლეს შეთანხმება საქართველოს მომავალი გამგებლის თაობაზე
დავით გიორგის ძე იმერეთის სამეფოს სათავეში
იმერეთის მდგომარეობა და დაინტერესებულ საგარეო ძალთა პოზიცია
მეფე ერეკლეს აქტიური პოლიტიკა იმერეთში
დასავლეთ და აღმოსავლეთ საქართველოს შეერთების საკითხის დაყენება
იმერელ ფეოდალთა ჭეშმარიტი მიზნები
კონფედერაციული გაერთიანების შესახებ
თავი XXXXIII. აღა-მაჰმად ხანის 1795 წლის თავდასხმა
ქართლ-კახეთის საშინაო მდგომარეობა შემოსევის წინ
მერყეობის ტენდენცია საგარეო ორიენტაციაში
ქართლ-კახეთში ერეკლეს პოლიტიკისადმი უკამყოფილების ზრდა
ზომები მოახლოებული საფრთხის წინ
გულგრილობა და ღალატი ქართლ-კახეთში
აღა-მაჰმად ხანის გეგმები
ქართველთა წინასაბრძოლო თათბირი სტრატეგიის კორექტირებისთვის
პანიკა ქალაქში
დაპირისპირებულ მხარეთა განლაგება
ერეკლეს ცდები ჯარის შესამატებლად
სპარსთა შეტევა
თბილისის აოხრება
სპარსელთა უკუქცევა
რუსი ხელისუფლების ცდები სპარსელთა „დასასჯელად“
რუსის ჯარის უკან გაწვევა
სპარსელთა ხელმეორედ თავდასხმის საშიშროება
ქართლ-კახეთის მეფის სიკვდილი
დასაფლავება
თავი XXXXIV. ქართული კულტურა XVIII საუკუნის მეორე ნახევარში
განათლება
მეცნიერება
ბეჭდვითი საქმის განახლება
ფილოსოფიური და სამართლებრივ-პოლიტიკური აზრი
მხატვრული ლიტერატურა
ხელოვნება
თავი XXXXV. გიორგი XII-ის მეფობა
გიორგი მეფე მფარველის ძიებაში
რუსეთის გეგმები საქართველოს მიმართ. მფარველობის ახალი ტრაქტატი
ვითარება ახალი ტრაქტატის გაფორმების შემდეგ
ურთიერთობა ბატონიშვილებს შორის. სპარსეთის პოზიცია
სპარსელთა თავდასხმის საშიშროება
რუსეთთან კავშირის გაღრმავება. სუვერენიტეტის დათმობა
ახალი ხელშეკრულება რუსეთსა და საქართველოს შორის
ახალი ხელშეკრულება რუსეთთან და საზოგადოებრივი აზრი
ქვეყანაში შექმნილი ვითარება
მჭადიჯვრის (ნიახურას) ომი
გიორგი მეფის უკანასკნელი დღეები
ქართლ-კახეთის სამეფოს გაუქმების დასრულება
ქართლ-კახეთის რუსეთთან შეერთების თაობაზე პავლე I-ის მანიფესტის გამოცხადება
დავით ბატონიშვილი დამპყრობთა სამსახურში
ახალი იმპერატორის მოჩვენებითი ლიბერალიზმი და „სამართლიანობა“
საქართველოს დელეგაცია პეტერბურგში და მისი აზრის სრული იგნორირება
მანიფესტის გამოქვეყნება
ილუსტრაციები 1.
ილუსტრაციები 2.
რუკები
სქოლიო