Një manual për viktimat dhe organizatat jofitimprurëse
1
SI TË KËRKOJMË MBROJTJE NGA DHUNA NË FAMILJE: Një manual për viktimat
2007
�2
SI TË KËRKOJMË MBROJTJE NGA DHUNA NË FAMILJE
SI TË KËRKOJMË MBROJTJE NGA DHUNA NË FAMILJE: © Prezenca e OSBE-së në Shqipëri, 2007. Të gjitha të drejtat të rezervuara.
ISBN: 978-99943-993-5-2
Pikëpamjet e autorit të shprehura në këtë botim nuk pasqyrojnë domosdoshmërisht pikëpamjet e Organizatës për Sigurim dhe Bashkëpunim në Evropë.
�Një manual për viktimat dhe organizatat jofitimprurëse
3
PËRMBAJTJE Hyrje..........................................................................................................................6 Falenderime.............................................................................................................8 Çfarë është dhuna në familje?..............................................................................9 Cilët faktorë çojnë në dhunë në familje?..........................................................10 Cilat janë pasojat e dhunës në familje?.............................................................10 Kush mbrohet nga ligji?......................................................................................11 Si mund të më mbrojë ligji mua nga dhuna në familje?...............................11 Ç’lloj mbrojtjeje mund të gjej?............................................................................12 Si mund të kem një urdhër mbrojtjeje?............................................................14 A mund të kem mbrojtje edhe kur dal nga shtëpia?.....................................14 Kush mund të kërkojë një urdhër mbrojtjeje?................................................14 Çfarë informacioni duhet të përfshij në kërkesë-padi?.................................15 Sa kohë duhet për të marrë një urdhër mbrojtjeje?.......................................16 A më duhet të shkoj në gjykatë për të marrë një urdhër mbrojtjeje?.........16 A mund t’i mbrojë urdhri i mbrojtjes fëmijët e mi?.......................................17 A ështe e mundur që urdhri i mbrojtjes ta detyrojë dhunuesin të Nëse kërkoj një urdhër mbrojtjeje, a do të shkojë dhunuesi në burg?.......17 Nëse marr një urdhër mbrojtjeje, a mund të nis edhe procedim penal kundër dhunuesit tim?..........................................................18 Çfarë mund të bëjë dhunuesi im kundër urdhrit të mbrojtjes?..................18
�4
SI TË KËRKOJMË MBROJTJE NGA DHUNA NË FAMILJE
ose bashkisë ku jetoj unë?...................................................................................19 Nëse një urdhri mbrojtjeje po i mbaron afati, a mund të zgjatet?..............19 A mund të kërkoj ndihmë në lidhje me aplikimin për një urdhër mbrojtjeje?..........................................................................................19 Sa para do të më kushtojë kërkesa për një urdhër mbrojtjeje?....................20 Kur hyn në fuqi urdhri i mbrojtjes?..................................................................20
Kush mund të dëshmojë në seancë?.................................................................21 Si mund ta ndryshoj ose ta anuloj urdhrin?....................................................22 Kush njoftohet për urdhrin e mbrojtjes?..........................................................22 Çfarë duhet të bëj unë nëse dhunuesi thyen urdhrin e mbrojtjes?............23 A do të më mbrojë mua një urdhër mbrojtjeje?..............................................24 A duhet t’i them punëdhënësit tim për urdhrin e mbrojtjes apo për urdhrin e menjëhershëm të mbrojtjes?............................24 Kujt tjetër mund t’i drejtohem për ndihmë dhe përkrahje?........................25
�Një manual për viktimat dhe organizatat jofitimprurëse
5
Shtojca
B. Ligji nr. 9669, datë 18.12.2006, “Për masa ndaj dhunës në marrëdhëniet familjare”......................30 C. Kërkesë-padi për lëshimin e urdhrit mbrojtës............................43 D. Kërkesë-padi për lëshimin e urdhrit të menjëhershëm mbrojtës...................................................................48 E. Kërkesë për ndryshimin e një urdhri mbrojtjeje.........................53 F. Rrota e pushtetit dhe kontrollit......................................................55 G. Llojet e abuzimit bashkëshortor....................................................56
largoheni nga shtëpia............................................................................58
�6
SI TË KËRKOJMË MBROJTJE NGA DHUNA NË FAMILJE
HYRJE Dhuna në familje është një fenomen i përhapur në shoqërinë tonë. -
abuzimi.1
kontroll. Mund të nisë nga kërcënimet, telefonatat bezdisëse dhe ndjekjet tek marrëdhëniet seksuale të padëshiruara, goditjet, dhe në rastin më të
e kohës. Shumë dhunues nuk janë të dhunshëm në marrëdhënie të tjera, si për shembull në punë ose me miqtë. Në mënyrë të përsëritur ata e mohojnë dhunën në familje dhe ashpërsinë e kësaj dhune. Kur ballafaqohen
Megjithëse ka një sërë faktorësh që çojnë në dhunë në familje, kjo gjithmonë është e lidhur me pabarazitë dhe çekuilibrin e pushtetit në marrëdhënie. Shpesh abuzuesi shpreh keqardhje, dhe ti dëshiron të besosh që abuzimi nuk do të ndodhë më. Por më pas, ndodh përsëri e përsëri. Ti nuk ndërmerren masa për të ndryshuar situatën. Mos harro: cilatdo qofshin rrethanat, dhuna nuk është faji yt. Askush nuk meriton të abuzohet
nga kjo dhunë. 1-“Dhuna bashkëshortore prek një ndër tre bashkëshorte shqiptare”, e disponueshme në adresën: http:/www.newswise.com/articles/view/513263.
�Një manual për viktimat dhe organizatat jofitimprurëse
7
Në dhjetor 2006, Parlamenti i Republikës së Shqipërisë miratoi një datë 18.12.2006, “Për masa ndaj dhunës në marrëdhëniet familjare”
Qëllimi i ligjit është që të parandalojë dhe reduktojë dhunën në familje dure të shpejtë, të përballueshme dhe të thjeshtë. Ju mund të aplikoni për një urdhër mbrojtjeje ose për një urdhër mbrojtjeje të menjëhershëm ndaj
Megjithëse ligji tashmë është përforcuar dhe përcakton që dhuna në familje është e gabuar dhe kategorikisht e papranueshme, dhuna në familje ende mund të konsiderohet nga disa, fatkeqësisht, si një “çështje të këmbëngulur që të drejtat tuaja të respektohen. Ka njerëz që mund t’ju ndihmojnë. Qëllimi i këtij manuali është që të shpjegojë se ç’lloj abuzimesh konsiderohen tani nga ligji si dhunë në familje, dhe si mund t’ju ndihmojë
ndaj dhunuesit tuaj. Shtojcat e manualit ju ofrojnë një listë me shërbime
kërkuar urdhër mbrojtjeje nga gjykata.
�8
SI TË KËRKOJMË MBROJTJE NGA DHUNA NË FAMILJE
FALENDERIME Ky manual u përgatit nga Maya Goldstein-Bolocan, Drejtuese e zbatuar nga Prezenca e OSBE-së në Shqipëri. Frank Dalton dhe Dianne shqip Sokol Bega, redaktoi Ama Kraja. Për përgatitjen e këtij manuali janë këshilluar burimet e përmendura më poshtë: USAID dhe OSBE, Manuali i gjyqtarit shqiptar për lëshimin e urdhrave të mbrojtjes Fletëpalosja e Shtetit të Kalifornisë, A mund të më mbrojë ligji nga dhuna në familje? http://www.calbar.ca.gov/state/calbar/calbar_generic.jsp?cid=10581&id=2181#1
Një listë faktesh nga Departamenti i Drejtësisë i Kanadasë, Abuzimi Bashkëshortor –(Spousal Abuse: A Fact sheet from the Department of Justice Canada), i disponueshëm në: http://www.justice.gc.ca/en/ps/fm/spouseafs.html
Të Kuptojmë Dhunën në Familje: Një Manual për Viktimat dhe Profesionistët.
�Një manual për viktimat dhe organizatat jofitimprurëse
9
ÇFARË ËSHTË DHUNA NË FAMILJE? Ligji e përcakton dhunën në familje si çdo formë abuzimi e ushtruar nga një person ndaj një personi tjetër, e cila rezulton në dhunim të integritetit të Abuzimi mund të ndodhë në çdo kohë gjatë një marrëdhënieje, përfshirë edhe kohën gjatë së cilës kjo marrëdhënie po mbaron, ose edhe pasi ajo ka përfunduar. Kjo lloj dhune nuk njeh asnjë mjedis kulturor, etnik, arsimor, apo ekonomik.
mund të ndodhë një herë, ose mund të ndodhë me një model të përsëritur e kohës gjithashtu mund të ndërrojë edhe formë. Ka disa forma të ndryshme dhune në familje, dhe një person mund të jetë subjekt i më shumë se një forme.
përfshirë rrahje, goditje, shkundje, shtyrje, mbytje, kafshime, djegie, shkelfshijnë izolim ose çdo përdorim tjetër të rrezikshëm apo të dëmshëm force ose shtrëngimi. përfshijnë të gjitha format e agresionit seksual, ngacmimit seksual ose shfrytëzimit seksual. Të detyrosh dikë që bën abuzim seksual.
�10
SI TË KËRKOJMË MBROJTJE NGA DHUNA NË FAMILJE
janë gjithashtu forma të abuzimit ekonomik. CILËT FAKTORË ÇOJNË NË DHUNË NË FAMILJE?
dhe kontroll. Megjithëse konsumimi i alkoolit dhe drogës nuk janë shkak për dhunë në familje, dehja apo të qenit nën efektin e drogës mund të inten-
Megjithëse nuk ka shkaqe të drejtpërdrejta për abuzimin, studimet nuar me të tjerë, shoqërohen me një rritje të rrezikut për abuzim. Disa nga faktorët e rrezikut përfshijnë:
-
CILAT JANË PASOJAT E DHUNËS NË FAMILJE? Abuzimi mund të prekë çdo aspekt të jetës së personit të abuzuar. Mund
-
nga ai. Fëmijët që janë dëshmitarë të dhunës në shtëpitë e tyre mund të kenë shumë mundësi që ata të bëhen adoleshentë dhe të rritur emocionalisht të
�Një manual për viktimat dhe organizatat jofitimprurëse
11
penale, shpenzimet shëndetësore dhe mjekësore, reduktim i krahut të punës, dhe kosto të lidhura me shërbimet sociale. KUSH MBROHET NGA LIGJI? Ligji mbron një person mbi të cilin është ushtruar dhunë, e cila ndodh Mbron gjithashtu pjesëtarë të tjerë të familjes së këtij personi ose të afërmit anëtarë të familjes janë:
SI MUND TË MË MBROJË LIGJI NGA DHUNA NË FAMILJE?
lehtësim, duke e urdhëruar personin që ju ka abuzuar që të bëjë ose të mos bëjë gjëra të caktuara. Ka dy lloje urdhrash mbrojtjeje: Një urdhër mbrojtjeje
�12
SI TË KËRKOJMË MBROJTJE NGA DHUNA NË FAMILJE
urdhrit të mbrojtjes është i domosdoshëm për të mbrojtur sigurinë, shënde-
Një urdhër i menjëhershëm mbrojtjeje: është një urdhër i përkohshëm të lëshohet nëse abuzuesi paraqet një “rrezik të drejtpërdrejtë dhe të menjë-
nga lëshimi i tij. Të dy urdhrat hyjnë në fuqi menjëherë pas lëshimit nga gjykata dhe janë
Ç’LLOJ MBROJTJEJE MUND TË GJEJ?
dhër mbrojtjeje. shumë nga masat e mëposhtme:
-
-
së familjes së origjinës ose banesës së ardhshme të çiftit ose banesës
�Një manual për viktimat dhe organizatat jofitimprurëse
13
-
sisht nga të drejtat e zotërimit apo pronësisë që dhunuesi mund të
dhunuesin që të dorëzojë çdo armë në zotërim të tij ose të saj.
-
-
-
gjykata mund të urdhërojë punëdhënësin e dhunuesit që ta trans-
�14
SI TË KËRKOJMË MBROJTJE NGA DHUNA NË FAMILJE
SI MUND TË KEM NJË URDHËR MBROJTJEJE? Nëse keni qenë subjekt i dhunës nga një anëtar i familjes ose nga dikush me të cilën jeni në një marrë-dhënie intime, mund të kërkoni një urdhër
përkohshme të dhunuesit tuaj.
qendrën më të afërt të shëndetit publik. Policia më pas duhet të kontaktojë me gjykatësin në shërbim në mënyrë që ky i fundit të lëshojë një urdhër të -
A MUND TË KEM MBROJTJE EDHE NËSE DAL NGA SHTËPIA? shëm dhe të zbatueshëm në të gjithë Shqipërinë. KUSH MUND TË KËRKOJË NJË URDHËR MBROJTJEJE? Urdhri i mbrojtjes dhe urdhri i menjëhershëm i mbrojtjes lëshohen pasi
Kërkesa për urdhër mbrojtjeje mund të paraqitet nga:
�Një manual për viktimat dhe organizatat jofitimprurëse
15
Nëse viktima është i mitur, kërkesën për urdhër mbrojtjeje në emrin e tij mund ta paraqesin:
-
Kërkesa për urdhër të menjëhershëm mbrojtjeje mund të paraqitet nga:
kanë dijeni mbi incidentet e dhunës në familje që kanë ndodhur të përmendura më lart. ÇFARË INFORMACIONI DUHET TË PËRFSHIJ NË KËRKESË-PADI? Një kërkesë-padi për urdhër mbrojtjeje ose urdhër të menjëhershëm mbrojtjeje duhet të përmbajë:
�16
SI TË KËRKOJMË MBROJTJE NGA DHUNA NË FAMILJE
Në shtojcat C, D dhe E, mund të gjeni formularë të gatshëm për të kërkuar për një urdhër mbrojtjeje. SA KOHË DUHET PËR TË MARRË NJË URDHËR MBROJTJEJE? Një kërkesë për urdhër mbrojtjeje mund të paraqitet në gjykatë në çdo kohë. Pasi paraqitet një kërkesë, gjykata ka 15 ditë kohë për të caktuar një
Kur paraqitet një kërkesë për urdhër të menjëhershëm mbrojtjeje, gjykata gjykata duhet të caktojë një seancë dëgjimore brenda 20 ditësh nga lëshimi ose jo. Të paditurit do t’i kërkohet të jetë i pranishëm në seancë, por nëse ai ose është njoftuar. Mosfunksionimi i sistemit postar nuk përbën arsye për të shtyrë seancën dëgjimore. A MË DUHET TË SHKOJ NË GJYKATË PËR TË NXJERRË NJË URDHËR MBROJTJEJE? Po. Përpara gjykatës ju do të njiheni si paditësi, ndërsa dhunuesi do të njihet si i padituri.
urdhrin e mbrojtjes, (qoftë ky urdhër mbrojtjeje apo urdhër i menjëhershëm -
nikuar arsyet e mungesës suaj, procedimi pushohet. Ju mund ta rinisni atë, duke paraqitur sërish të njëjtën kërkesë ose një kërkesë tjetër.
�Një manual për viktimat dhe organizatat jofitimprurëse
17
A MUND T’I MBROJË URDHRI I MBROJTJES FËMIJËT E MI? Po. Ju mund të kërkoni që urdhri i mbrojtjes ose urdhri i menjëhershëm i mbrojtjes të jetë i zbatueshëm edhe për fëmijët tuaj. Gjyqtari mund ta ur-
dhunuesit për të parë fëmijët. Me anë të një urdhri mbrojtjeje, gjykatësi mund t’ju japë edhe kujdestari
A ËSHTË E MUNDUR QË URDHRI I MBROJTJES TA DETYROJË DHUNUESIN TË PAGUAJË MBËSHTETJE FINANCIARE PËR VIKTIMËN OSE FËMIJËN? het në urdhrin e rregullt të mbrojtjes (por jo në urdhrin e menjëhershëm të për anëtarë të tjerë të familjes që janë në ngarkimin tuaj.
në kontratën e qirasë. Gjyqtari gjithashtu mund ta detyrojë dhunuesin që të paguajë qiranë për banesën tuaj të përkohshme apo të përhershme. NËSE KËRKOJ NJË URDHËR MBROJTJEJE, A DO TË SHKOJË DHUNUESI NË BURG?
ndalon dhunuesin që t’ju afrohet. Qëllimi i urdhrit është që të parandalojë dhunën e mëtejshme në familje, dhe të parandalojë lëndimin tuaj dhe të me akuza penale, ai apo ajo nuk do të arrestohet.
�18
SI TË KËRKOJMË MBROJTJE NGA DHUNA NË FAMILJE
NËSE MARR NJË URDHËR MBROJTJEJE, A MUND TË NIS EDHE PROCEDIM PENAL KUNDËR DHUNUESIT TIM? Po, mundeni. Lëshimi i një urdhri mbrojtjeje apo urdhri të menjëhershëm mbrojtjeje nuk ju pengon që gjithashtu të paraqisni padi penale Kodit Penal të Republikës së Shqipërisë.2 Për shembull, nëse dhunuesi ju ka kërcënuar, përdhunuar, lënduar, ju ka mohuar mjetet e jetesës, ose ka rrëmbyer fëmijët tuaj, ju mund të paraqisni padi penale. Edhe nëse procedimi penal ndërpritet (për shkak se ju tërhiqni padinë ose autoritetet pe-
të thotë që, për shembull, ju përsëri mund të nxirrni një Urdhër mbrojtjeje edhe nëse i padituri shpallet i pafajshëm nga gjykata penale. Në mënyrë të ngjashme, ju mund të ngrini padi penale edhe nëse nuk ju jepet një urdhër mbrojtjeje. Me pak fjalë, mund të ndërmerrni secilën nga këto dy masa, ose të dyja bashkë. ÇFARË MUND TË BËJË DHUNUESI IM KUNDËR NJË URDHRI MBROJTJEJE? Nëse i padituri nuk është dakord me urdhrin, ai mund të bëjë ankim në gjykatë. Afati i ankimit të një urdhri mbrojtjeje është 15 ditë. Afati i ankimit të një urdhri të menjëhershëm mbrojtjeje është 5 ditë. Ankimi nuk ndikon mbi zbatimin e urdhrit i cili hyn në fuqi dhe zba2-Secili prej krimeve të mëposhtme mund të konsiderohet dhunë në familje kur kryhet midis anëtarëve të familjes nga Kodi Penal ekzistues: vrasje; kanosje; përdhunim; plagosje; ndërprerje e shtatzënisë kundër pëlqimit; mohim i ndihmës; shtytje për vetëvrasje; rrëmbim personi; lirisë së lëvizjes ose grumbullimit; dhunim i jetës private; akte të tjera të turpshme; braktisje; mohim i mjeteve të jetesës; marrje e paligjshme e fëmijës; shtrëngim për bashkëjetesë ose përadministruar të ardhurat; grabitje/vjedhje; lëndime serioze, joserioze ose dëmtime të tjera të qëllimshme; lëndime serioze ose joserioze si pasojë e pakujdesisë; hyrje pa leje; përdorim keqdashës i telefonit. Gjithashtu, megjithëse veprimet e mëposhtme nuk janë të renditura në Kodin Penal ekzistues, ligji i ri i konsideron ato si dhunë në familje: refuzimi i mjeteve monetare, abuzim situata të rrezikshme ku ata janë dëshmitarë të dhunës.
�Një manual për viktimat dhe organizatat jofitimprurëse
19
tohet menjëherë. Kjo do të thotë që, në pritje të apelimit (edhe përpara se përcaktuara në urdhër. PËR SA KOHË ËSHTË I VLEFSHËM NJË URDHËR MBROJTJEJE?
deri në 12 muaj. Ky afat mund të zgjatet, por për këtë duhet të aplikoni kohëzgjatjen e urdhrit të menjëhershëm të mbrojtjes. A ËSHTË URDHRI I MBROJTJES I VLEFSHËM JASHTË QYTETIT, KOMUNËS APO BASHKISË KU JETOJ UNË? Po, është. urdhri i mbrojtjes dhe urdhri i menjëhershëm i mbrojtjes janë
NËSE NJË URDHRI MBROJTJEJE PO I MBARON AFATI, A MUND TË ZGJATET? Po, mundeni. Të paktën 15 ditë përpara skadimit të urdhrit të mbrojtjes, ju ose një person i autorizuar nga ju mund të shkoni në gjykatë dhe të kër-
lënduar apo në rrezik dhe nëse urdhri i mbrojtjes është shkelur ose jo. A MUND TË KËRKOJ NDIHMË NË LIDHJE ME APLIKIMIN PËR NJË URDHËR MBROJTJEJE?
dhe lehtësisht të lexueshme.
�20
SI TË KËRKOJMË MBROJTJE NGA DHUNA NË FAMILJE
SA PARA DO TË KUSHTOJË KËRKESA PËR NJË URDHËR MBROJTJEJE? Gjykata nuk ngarkon asnjë tarifë për paraqitjen e kërkesës për urdhër mbrojtjeje. Nëse kërkesa plotësohet, tarifat i ngarkohen të paditurit. Nëse kërkesa refuzohet, tarifat gjyqësore dhe ligjore i ngarkohen luhatet në mënyrë të konsiderueshme. KUR HYN NË FUQI URDHRI I MBROJTJES? Vendimi gjyqësor që lëshon një urdhër të menjëhershëm mbrojtjeje ose nga gjykata dhe do të zbatohet menjëherë nga përmbaruesit, policia, auto-
SI MUND TË VËRTETOJ QË JAM VIKTIMË E DHUNËS NË FAMILJE?
-
Gjithashtu, ato e ndihmojnë prokurorin që të dënojë një të pandehur në
-
familje, sigurohuni që t’i thoni mjekut që të shkruajë ato që kanë
�Një manual për viktimat dhe organizatat jofitimprurëse
21
rat e telefonit, komisariatin e policisë dhe informacione të tjera
-
hidhni. Bëni një kopje dhe origjinalin jepjani policisë. ÇFARË PROVASH MUND TË PARAQITEN NË SEANCËN DËGJIMORE GJYQËSORE? Në seancën dëgjimore për urdhrin e menjëhershëm të mbrojtjes, -
dokumente të lëshuara nga persona juridikë. Duke qenë se urdhrin po e kërkoni ju, ju duhet të shkoni e t’i tregoni gjykatës që abuzimi ka
padituri do të përpiqet që ta bindë gjykatësin që dhuna nuk ka ndodhur asnjëherë. KUSH MUND TË DËSHMOJË NË SEANCË? Gjatë shqyrtimit të kërkesës, gjykata mund të dëgjojë dëshminë e
komunës së banesës së përkohshme ose të përhershme të pa-
�22
SI TË KËRKOJMË MBROJTJE NGA DHUNA NË FAMILJE
-
SI MUND TA NDRYSHOJ APO TA ANULOJ URDHRIN?
midis tyre nuk mund ta ndryshojë urdhrin e gjykatës. suar kërkesën, mund të paraqesë një kërkesë për pushimin ose ndry-
fuqi. Pas seancës, gjykata mund ta mbajë urdhrin e mbrojtjes të pandryshuar, ta ndryshojë nëse rrethanat kanë ndryshuar thellësisht, ose ta
KUSH NJOFTOHET PËR URDHRIN E MBROJTJES? Pas lëshimit të urdhrit të mbrojtjes, urdhri hyn në fuqi menjëherë I padituri që nuk paraqitet duhet të njoftohet menjëherë mbi urdhrin. -
të përmendur në urdhrin e mbrojtjes kanë banim të përkohshëm ose të përhershëm.
�Një manual për viktimat dhe organizatat jofitimprurëse
23
ÇFARË DUHET TË BËJ UNË NËSE DHUNUESI THYEN URDHRIN E MBROJTJES? Shkelje të urdhrit përbën çdo gjë që ndalohet nga kushtet e urdhrit të mbrojtjes ose të urdhrit të menjëhershëm të mbrojtjes. Nëse dhunuesi juaj shkel urdhrin ose nëse besoni se mund të jeni në rrezik, njoftoni të urdhrit të mbrojtjes ose të urdhrit të menjëhershëm të mbrojtjes. Kur të denonconi shkeljen tregojani urdhrin policisë. Policia duhet ta regjistrojë faktin në një raport të shkruar, dhe t’ju japëe një kopje të raportit me numrin e ngjarjes. barimit. Nëse i padituri refuzon të bindet, autoritetet (policia, përmba-
të paguajë një gjobë prej 50.000 lekësh ose të dënohet me heqje lirie deri
Disa shembuj të thyerjes së urdhrit janë:
Është e rëndësishme që të gjitha shkeljet t’i raportohen policisë,
asaj që po ndodh. Një incident i izoluar mund të mos duket aq serioz sa kalimin e kohës, mund të kenë një efekt serioz mbi ju. Regjistroni çdo nëse urdhri shkelet.
�24
SI TË KËRKOJMË MBROJTJE NGA DHUNA NË FAMILJE
parasysh në mbrojtje të dhunuesit, deri atëherë kur personi diagnosti-
procedim penal, as të qenit i dehur ose nën efektin e drogës nuk mund të merret parasysh në mbrojtje të dhunuesit. Nëse dhunuesi dehet me qëllim, kjo është një rrethanë rënduese. Fakti që dhuna është drejtuar brenda familjes, kundër një fëmije, gruaje shtatzënë ose një personi të pafuqishëm duhet ta bëjë ndëshkimin më të ashpër.3 A DO TË MË MBROJË MUA URDHRI I MBROJTJES?
e mbrojtjes reduktojnë, por nuk eliminojnë, rrezikun e dhunës së mëtejshme. Disa dhunues i respektojnë këto urdhra, të tjerë jo. Në disa zik edhe më të madh. Është mirë që të konsideroni mundësinë për të në e një miku të panjohur nga dhunuesi. Por nëse nuk largoheni nga partneri abuzues, mund të jetë jashtëzakonshmit e rrezikshme për një kohë afatgjatë, pasi dhuna në familje shpesh përshkallëzohet. Besojini të qëndruar jashtë rrezikut. A DUHET T’I THEM PUNËDHËNËSIT TIM PËR URDHRIN E MBROJTJES APO PËR URDHRIN E MENJËHERSHËM TË MBROJTJES?
ta njoftuar punëdhënësin tuaj. Për shembull, një kolegu juaj i painformuar mund t’i japë dhunuesit informacion personal mbi ju, që ju nuk tuaja. Punëdhënësit, gjithsesi, nuk duhet t’ju pushojnë nga puna thjesht 3-Kodi Penal Shqiptar, neni 50 (e) dhe (h).
�Një manual për viktimat dhe organizatat jofitimprurëse
25
jeni të rrezikut të mundshëm, ata do të jenë më të aftë që t’ju ndihmojnë ju dhe kolegët tuaj për t’ju mbrojtur. Për shembull, personeli i sigurimit dhunuesin - dhe t’ju njoftojë nëse ai ose ajo afrohet në ndërtesë. KUJT TJETËR MUND T’I DREJTOHEM PËR NDIHMË DHE PËRKRAHJE?
�26
SI TË KËRKOJMË MBROJTJE NGA DHUNA NË FAMILJE
SHTOJCA A LISTA E ORGANIZATAVE DHE STREHAVE QË PUNOJNË ME VIKTIMAT E DHUNËS NË FAMILJE ORGANIZATA JOFITIMPRURËSE Tiranë
Adresa: Rr. e Elbasanit, Pallatet “Fratari”, Tërshana 2, Kati i I-rë, Shk.2, Tiranë
Adresa: Rr. “Sami Frashëri”, Pall.9, Shk.5, Tiranë Tel.: 04 233408
Adresa: Rr. “Vaso Pasha”, Pall.12, Shk.1, Ap.1, Tiranë
Adresa: Kutia Postare 2901 Tiranë
Durrës
Adresa: Lagjja 11, Rr. “Baki Çelmeta” Durrës
�Një manual për viktimat dhe organizatat jofitimprurëse
27
Elbasan
Elbasan
Gruaja te Gruaja Adresa: Rr. “Marlin Barleti”, sipër Kristalit, përballë Kinemasë Millenium Shkodër Tel.: 022 4 1154, 022 4 5234
Adresa: Rr. “Branko Kadia”, Lagjja “3 Heronjtë”, Nr. 57, Shkodër Tel.: 022 44022
Adresa: Lagjja “Naim Gjylbegu” Rruga “Bujar Bishanaku” Shkodër Tel.: 022 43729
Adresa: Rr. Marlin Barleti, Lagjja Ndoc Madhi, Pall. 166 Shkodër Tel.: 022 48444
�28
SI TË KËRKOJMË MBROJTJE NGA DHUNA NË FAMILJE
Adresa: Lagjja 2, prapa Hotelit “Gjallica” Kukës Tel.: 024 24278 Celular: 0692244911
Berat
Adresa: Pallati i Kulturës “Margarita Tutulani” Berat Tel.: 032 31 004
Adresa: Lagjja “Llukan Prifti” Celular 0692296445
Korçë Gruaja Korçare Korçë Tel.: 082 43 563
Adresa: Rr. “Rreshit Çollaku” Pogradec Tel.: 083 22 140 Faks: 083 25104
Adresa: Rr. Rreshit Çollaku, Lagjja 1, Pogradec Tel.: 063 22 115
�Një manual për viktimat dhe organizatat jofitimprurëse STREHA PËR GRATË Tiranë
29
Tiranë Tel.: 04 261885
Adresa: Rr. Vlorë-Skelë, Pallati i Bankës Italo-Shqiptare, Kati i III-të, Vlorë
Adresa: Lagjja “18 Shtatori” Gjirokastër Tel.: 08468866 Celular: 0692059427
�30
SI TË KËRKOJMË MBROJTJE NGA DHUNA NË FAMILJE
SHTOJCA B LIGJ Nr.9669, datë 18.12.2006 PËR MASA NDAJ DHUNËS NË MARRËDHËNIET FAMILJARE Në mbështetje të neneve 78 dhe 83 pika 1 të Kushtetutës, me propozimin e 20 mijë zgjedhësve,
KUVENDI I REPUBLIKËS SË SHQIPËRISË VENDOSI: KREU I
Neni 1 Qëllimi Ky ligj ka për qëllim: 1. Parandalimin dhe reduktimin e dhunës në familje në të gjitha format e saj, me anë të
-
Neni 2 Objekti Ky ligj ka si objekt:
kompetente për zbatimin e ligjit.
�Një manual për viktimat dhe organizatat jofitimprurëse Neni 3
31
2. “Dhunë në familje” është çdo akt dhune, sipas pikës 1 të këtij neni, i ushtruar midis per3. “Pjesëtarë të familjes” janë: -
-
4. “Viktimë“ është personi mbi të cilin është ushtruar dhuna e përcaktuar në pikën 1 të këtij neni.
Neni 4 Subjektet Subjektet që mbrohen nga ky ligj janë të gjithë personat e cilësuar në nenin 3 pika 3 të këtij ligji.
KREU II ORGANET PËRGJEGJËSE Neni 5 Autoritetet përgjegjëse
2. Autoritete të tjera përgjegjëse të linjës janë:
�32
SI TË KËRKOJMË MBROJTJE NGA DHUNA NË FAMILJE
Neni 6 Detyrat e autoritetit kryesor përgjegjës Autoriteti kryesor përgjegjës ka këto detyra:
-
-
dhunuesit. Neni 7 Detyrat e autoriteteve përgjegjëse të linjës 1. Ministria e Brendshme ka këto detyra:
2. Ministria e Shëndetësisë ka për detyrë të krijojë kapacitetet e duhura për të ofruar ndihmë mjekësore për dhunën në familje në shërbimet e urgjencës dhe në qendrat shëndetësore në bashki dhe komuna:
mbrojtjes nga dhuna në familje.
�Një manual për viktimat dhe organizatat jofitimprurëse 3. Ministria e Drejtësisë ka këto detyra:
33
të menjëhershme, të sigurojë përmbushjen e tyre në përputhje me nenin 23 pika 6, si dhe për
fushat përkatëse. Neni 8 Përgjegjësitë e autoriteteve përgjegjëse
personat e tjerë të treguar në këtë ligj, në rastet e dhunës apo kërcënimit për dhunë ose dhe në rastet e shkeljes së urdhrit të mbrojtjes apo urdhrit të menjëhershëm të mbrojtjes. Ato
-
4. Nëse ekziston dyshimi se dhunuesi ka kërcënuar ose ka ushtruar dhunë në familje apo konstatimet e menjëhershme. 5. Personat të cilët marrin dijeni për shkak të detyrës apo autoritetit të ngarkuar për zbatimin ose penale, duke zbatuar sanksione të përcaktuara në nenet 248 dhe 251 të Kodit Penal. 6. Organet e policisë kanë për detyrë të regjistrojnë konstatimet përkatëse në një raport të përkatës të rastit të raportuar.
�34
SI TË KËRKOJMË MBROJTJE NGA DHUNA NË FAMILJE Neni 9 Subjektet që mund të vënë në dijeni organet përgjegjëse
2. Çdo person që konstaton një rast të ushtrimit të dhunës në familje mund t’u drejtohet me
KREU III MASAT MBROJTËSE Neni 10 Masat mbrojtëse ndaj dhunës në familje 1. Mbrojtja ndaj dhunës në familje, në zbatim të këtij ligji, do të sigurohet me këto mënyra:
të caktuar me urdhër të gjykatës dhe të mos e lejojë të rihyjë në banesë pa autorizimin e
-
�Një manual për viktimat dhe organizatat jofitimprurëse
35
it gjatë kontrollit të kryer apo të urdhërojë dhunuesin për të dorëzuar çdo armë që i përket
-
-
-
masat mbrojtëse të parashikuara në pikën 1 të këtij neni. parashikohen disa nga masat e parashikuara në shkronjat “a” deri në “g” të këtij neni. 4. Në rastin e zbatimit të shkronjës “g” të këtij neni, gjykata mban parasysh:
urdhri mbrojtës. Neni 11 Efektet e urdhrit të mbrojtjes gjykate për rastet e parashikuara nga ky ligj.
�36
SI TË KËRKOJMË MBROJTJE NGA DHUNA NË FAMILJE
apo të kujdestarisë.
KREU IV GJYKIMI PËR LËSHIMIN E URDHRIT TË MBROJTJES Neni 12 Organi kompetent për lëshimin e urdhrave mbrojtës në rastin e dhunës në familje
gjykata e rrethit gjyqësor, seksioni familjar. gjykata lëshon urdhra mbrojtjeje dhe urdhra të menjëhershëm mbrojtjeje. lëshimin e urdhrit të mbrojtjes, pa kërkuar paraprakisht nxjerrjen e urdhrit të menjëhershëm të mbrojtjes. 3. Pasi gjykata të ketë lëshuar një urdhër të menjëhershëm mbrojtjeje, pala e interesuar mund të kërkojë lëshimin e një urdhri mbrojtës, siç parashikohet në këtë ligj. Urdhri mbrojtës përdhe siguron masat mbrojtëse të përcaktuara në nenin 10 të këtij ligji. Neni 13 Subjektet që kanë të drejtën për të kërkuar urdhrin e mbrojtjes 1. Kërkesën për urdhër mbrojtjeje mund ta paraqesin:
2. Kërkesën për urdhër mbrojtjeje të një të mituri mund ta paraqesin:
3. Kërkesën për urdhër të menjëhershëm mbrojtjeje mund ta paraqesin:
�Një manual për viktimat dhe organizatat jofitimprurëse
37
Neni 14 Forma e kërkesë-padisë
mbrojtjes duhet të përmbajë edhe:
familje, duke përfshirë arsyet që sqarojnë cenimin e sigurisë, të shëndetit apo të mirëqenies
2. Kërkesë-padia për urdhër mbrojtjeje mund të paraqitet në çdo kohë para gjykatës nga ana shme, kërkesa mund të plotësohet dhe të paraqitet pranë komisariatit më të afërt të policisë
4. Kërkuesi shkarkohet nga taksat e gjykatës. Me daljen e urdhrit të mbrojtjes, shpenzimet gjyqësore i ngarkohen palës që ka ushtruar dhunë në familje. Në rast të kundërt, shpenzimet gjyqësore i ngarkohen kërkuesit. të saj. Neni 15 Provat në procesin gjyqësor
2. Kur nga të dhënat e kërkesës bëhet e qartë se komisariatet e policisë, organet e pushtetit
-
�38
SI TË KËRKOJMË MBROJTJE NGA DHUNA NË FAMILJE
Neni 16 Gjykimi për lëshimin e urdhrit të mbrojtjes
pas pranimit të kërkesës. 2. Gjatë shqyrtimit të kërkesës për urdhër mbrojtjeje, gjykata dëgjon me radhë personat në
-
Neni 17 Vendimi i gjykatës për lëshimin e urdhrit të mbrojtjes -
çmon se mund të përfshihen edhe persona të tjerë, me të cilët kërkuesi ka lidhje familjare ose intime, që mund të bëhen shkak për ushtrimin e dhunës ndaj këtyre të fundit. 2. Gjykata nuk mund të refuzojë lëshimin e urdhrit të mbrojtjes për shkak të një procesi -
�Një manual për viktimat dhe organizatat jofitimprurëse
39
nuk ka qenë i pranishëm gjatë seancës gjyqësore, sipas nenit 316 të Kodit të Procedurës
Neni 18 Gjykimi për lëshimin e urdhrit të menjëhershëm të mbrojtjes
parashtrimit të kërkesës. 2. Në rastin e shqyrtimit të kërkesës për urdhër të menjëhershëm mbrojtjeje, gjykata mban
Neni 19 Vendimi i gjykatës për lëshimin e urdhrave të menjëhershëm të mbrojtjes
2. Gjykata nuk mund të refuzojë lëshimin e urdhrit të menjëhershëm të mbrojtjes për shkak 3. Vendimi përfundimtar i gjykatës për lëshimin e urdhrit të menjëhershëm të mbrojtjes, i
�40
SI TË KËRKOJMË MBROJTJE NGA DHUNA NË FAMILJE
-
dhunuesit, i cili nuk ka qenë i pranishëm gjatë seancës gjyqësore, sipas nenit 316 të Kodit të
6. Vendimi i gjykatës për nxjerrjen e urdhrit të menjëhershëm të mbrojtjes përbën titull ekze-
Neni 20 Gjykimi për vërtetimin e urdhrit të menjëhershëm të mbrojtjes Pas përfundimit të seancës gjyqësore për nxjerrjen e urdhrit të menjëhershëm të mbrojtjes, tim të nenit 16 të këtij ligji. Në përfundim të procesit gjyqësor gjykata:
Neni 21 Ankimi
-
�Një manual për viktimat dhe organizatat jofitimprurëse
41
urdhrit të menjëhershëm të mbrojtjes apo të urdhrit të mbrojtjes. Neni 22 Rrethanat për ndryshimin, ndërprerjen dhe vazhdimin e urdhrit të mbrojtjes
prokurori, nëse ka marrë pjesë në proces, mund të paraqesë kërkesë për ndryshimin ose ndërprerjen e urdhrit të mbrojtjes. zhdon shqyrtimin e kërkesës, në bazë të nenit 16 të këtij ligji. Në fund të shqyrtimit gjykata
3. Parashtrimi i kërkesës për ndryshimin ose ndërprerjen e urdhrit të mbrojtjes nuk e pe-
e tij. Nëse nuk parashtrohet kërkesa, urdhri i mbrojtjes ndërpritet automatikisht në ditën e
dos: ose e përcaktuara në nenin 17 pika1 të këtij ligji. Neni 23 Ekzekutimi i vendimit gjyqësor 1. Vendimi gjyqësor, i cili përmban urdhrin e menjëhershëm të mbrojtjes, është përfunGjykata lëshon një urdhër ekzekutimi në të njëjtën kohë që lëshon urdhrin e menjëhershëm të mbrojtjes.
kohë që lëshon dhe urdhrin e mbrojtjes. -
�42 ligji.
SI TË KËRKOJMË MBROJTJE NGA DHUNA NË FAMILJE
-
-
KREU V
Neni 24 Procedimi penal
-
Neni 25 Aktet nënligjore
hyrja në fuqi e tij. Neni 26 Hyrja në Fuqi Ky ligj hyn në fuqi më 1 qershor 2007. Shpallur me dekretin nr.5182, datë 12.1.2007 të Presidentit të Republikës së Shqipërisë, Alfred Moisiu
�Një manual për viktimat dhe organizatat jofitimprurëse
43
SHTOJCA C KËRKESË-PADI PËR LËSHIMIN E URDHRIT MBROJTËS 1. DREJTUAR GJYKATËS SË RRETHITGJYQËSOR_________________________________
Nr. i KËRKESË-PADISË / ÇËSHTJES:_________ 2. PADITËSI/JA1
4.
5. përgjegjësinë tuaj, ju lutem jepni më poshtë një adresë tjetër të cilën dëshironi ta përdorni për qëllime të procesit gjyqësor: Adresa: __________________________________________________________________________ Numri i telefonit: ______________ Të dhëna të tjera kontakti: ____________________________ 6. Objekti i kërkesë padisë: Lëshimi i urdhrit të mbrojtjes. 7. Kuadri ligjor: Ligji nr. 9669, datë 18 dhjetor 2006, “Për masa ndaj dhunës në marrëdhëniet familjare”. Skicimi i formularit © Këshilli i Evropës 2007. Përdorimi i këtij formulari nuk tregon mbështetjen e Këshillit të Evropës lidhur me çështjen ose argumentet e shprehura. 1-Paditësi mund të jetë viktima ose personat e tjerë të cilët autorizohen nga viktima të kërkojnë një urdhër të menjëhershëm mbrojtje, siç parashikohet nga neni 13, pika 1 dhe 2 i ligjit nr.9669, datë 18 dhjetor 2006, “Për masa ndaj dhunës në marrëdhëniet familjare”. Këta përsona mund të jenë përfaqësuesi ligjor i viktimës ose punonjësi i policisë/prokurori apo në rast se viktima është i/e mitur, të afërmit e të miturit/ës, përfaqësuesi i i zyrës së shërbimeve sociale ose qendrat e licensuara për mbrojtjen e viktimave.
�44 8.
SI TË KËRKOJMË MBROJTJE NGA DHUNA NË FAMILJE
-
9. Data e lindjes Vendi i lindjes
Profesioni Punësimi Nënshtetësia Ka pronësi në banesën e përbashkët? Të ardhurat 10. Data e lindjes Vendi i lindjes
Profesioni Punësimi Adresa e punëdhënësit Nënshtetësia Ka pronësi në banesën e përbashkët? Të ardhurat 11.
�Një manual për viktimat dhe organizatat jofitimprurëse
45
12. Faktet dhe rrethanat. Shpjegoni në mënyrë të qartë e të kujdesshme faktet dhe rrethanat
Incidenti nr. 1 Data:________________________________ Vendi i Incidentit: _____________________
Përshkrim i mëtejshëm i incidentit:__________________________________________________ _________________________________________________________________________________ _________________________________________________________________________________ _________________________________________________________________________________ _________________________________________________________________________________ _________________________________________________________________________________ _________________________________________________________________________________ Incidenti nr. 2 Data:________________________________ Vendi i Incidentit: _____________________
Përshkrim i mëtejshëm i incidentit:__________________________________________________ _________________________________________________________________________________ _________________________________________________________________________________ _________________________________________________________________________________ _________________________________________________________________________________ _________________________________________________________________________________ _________________________________________________________________________________
Data:________________________________ Vendi i Incidentit: _____________________
Përshkrim i mëtejshëm i incidentit:__________________________________________________ _________________________________________________________________________________ _________________________________________________________________________________ _________________________________________________________________________________ _________________________________________________________________________________
�46
SI TË KËRKOJMË MBROJTJE NGA DHUNA NË FAMILJE
_________________________________________________________________________________ _________________________________________________________________________________ Jepni arsyet për ta bërë të qartë dëmin që i është shkaktuar sigurisë, shëndetit apo mirëqë_________________________________________________________________________________ _________________________________________________________________________________ _________________________________________________________________________________ _________________________________________________________________________________ 14. ________ Numri i çështjes në polici:_____________ ________ Kopje e relacionit të policisë ________ Relacioni mjekësor ________ Akti i ekspertizës mjeko-ligjore -
15. Paditësi i kërkon gjykatës të lëshojë urdhër mbrojtjeje për personat e mëposhtëm:
_____________ _____________ _____________ _____________ _____________ _____________ 16. poshtme: mendur më sipër
____________ ____________ ____________ ____________ ____________ ____________
_____________ _____________ _____________ _____________ _____________ _____________ -
më sipër
autorizimin e gjykatës
�Një manual për viktimat dhe organizatat jofitimprurëse
47 -
adresën: ______________________________ për pagesën e qirasë si detyrim për të mbështetur personat e përmendur më sipër
____________________________________________________________ _____________________________________________________
17. Kohëzgjatja e urdhrit mbrojtës _________________________ Emri i Paditësit:________________________________ Data: _____________
�48
SI TË KËRKOJMË MBROJTJE NGA DHUNA NË FAMILJE
SHTOJCA D KËRKESË-PADI PËR LËSHIMIN E URDHRIT TË MENJËHERSHËM MBROJTËS 1. DREJTUAR GJYKATËS SË RRETHITGJYQËSOR_________________________________ Nr. i KËRKESË-PADISË / ÇËSHTJES: _________ 2. PADITËSI/JA1
4.
5. përgjegjësinë tuaj, ju lutem jepni më poshtë një adresë tjetër, të cilën dëshironi ta përdorni për qëllime të procesit gjyqësor: Adresa: __________________________________________________________________________ Numri i telefonit: ___________________________ Të dhëna të tjera kontakti: ___________________ 6. Objekti i kërkesë padisë: Lëshimi i urdhrit të menjëhershëm mbrojtjes. 7. Kuadri ligjor: Ligji nr. 9669, datë 18 dhjetor 2006, “Për masa ndaj dhunës në marrëdhëniet familjare”. Skicimi i formularit © Këshilli i Evropës 2007. Përdorimi i këtij formulari nuk tregon mbështetjen e Këshillit të Evropës lidhur me çështjen ose argumentet e shprehura. 1-Paditësi mund të jetë viktima ose personat e tjerë të cilët autorizohen nga viktima të kërkojnë një urdhër të menjëhershëm mbrojtje, siç parashikohet nga neni 13, pika 3 i ligjit nr.9669, datë 18 dhjetor 2006, “Për masa ndaj dhunës në marrëdhëniet familjare”. Këta përsona mund të jenë përfaqësuesi ligjor i viktimës ose punonjësi i policisë/prokurori apo në rast se viktima është i/e mitur, të afërmit e të miturit/ës, përfaqësuesi i i zyrës së shërbimeve sociale ose qendrat e licensuara për mbrojtjen e viktimave.
�Një manual për viktimat dhe organizatat jofitimprurëse 8.
49
-
9. Data e lindjes Vendi i lindjes
Profesioni Punësimi Nënshtetësia 10. Data e lindjes Vendi i lindjes
Profesioni Punësimi Adresa e punëdhënësit Nënshtetësia Ka pronësi në banesën e përbashkët? 11.
12. Faktet dhe rrethanat. Shpjegoni në mënyrë të qartë e të kujdesshme faktet dhe rrethanat
�50
SI TË KËRKOJMË MBROJTJE NGA DHUNA NË FAMILJE
Incidenti nr. 1 Data:________________________________ Vendi i Incidentit: _____________________
Përshkrim i mëtejshëm i incidentit:__________________________________________________ _________________________________________________________________________________ _________________________________________________________________________________ _________________________________________________________________________________ _________________________________________________________________________________ _________________________________________________________________________________ _________________________________________________________________________________ Incidenti nr. 2 Data:________________________________ Vendi i Incidentit: _____________________
Përshkrim i mëtejshëm i incidentit:__________________________________________________ _________________________________________________________________________________ _________________________________________________________________________________ _________________________________________________________________________________ _________________________________________________________________________________ _________________________________________________________________________________ _________________________________________________________________________________
Data:________________________________ Vendi i Incidentit: _____________________
Përshkrim i mëtejshëm i incidentit:__________________________________________________ _________________________________________________________________________________ _________________________________________________________________________________ _________________________________________________________________________________ _________________________________________________________________________________ _________________________________________________________________________________ _________________________________________________________________________________
�Një manual për viktimat dhe organizatat jofitimprurëse
51
Jepni arsyet për ta bërë të qartë dëmin që i është shkaktuar sigurisë, shëndetit apo mirëqë_________________________________________________________________________________ _________________________________________________________________________________ _________________________________________________________________________________ _________________________________________________________________________________ _________________________________________________________________________________ _________________________________________________________________________________ _________________________________________________________________________________ _________________________________________________________________________________ 14. ________ Numri i çështjes në polici:________________ ________ Kopje e relacionit të policisë ________ Relacioni mjekësor ________ Akti i ekspertizës mjeko-ligjore ________________________________________________
15. Paditësi i kërkon gjykatës të lëshojë urdhër mbrojtjeje për personat e mëposhtëm:
_____________ _____________ _____________ _____________ _____________ _____________
____________ ____________ ____________ ____________ ____________ ____________
_____________ _____________ _____________ _____________ _____________ _____________
16. lëshojë masat e mëposhtme (nëse janë të zbatueshme, mund të zgjidhni më shumë se një alternamendur më sipër.
më sipër.
�52
SI TË KËRKOJMË MBROJTJE NGA DHUNA NË FAMILJE -
17. Kohëzgjatja e urdhrit të menjëhershëm mbrojtës ___________________________________ Emri i Paditësit:___________________________________ Data: _____________
�Një manual për viktimat dhe organizatat jofitimprurëse
53
SHTOJCA E
KËRKESË PËR NDRYSHIMIN E NJË URDHRI MBROJTJEJE 1. DREJTUAR GJYKATËS SË RRETHITGJYQËSOR_________________________________ Nr. i KËRKESË-PADISË / ÇËSHTJES: _________ 2. PADITËSI/JA1
4.
5. përgjegjësinë tuaj, ju lutem jepni më poshtë një adresë tjetër të cilën dëshironi ta përdorni për qëllime të procesit gjyqësor: Adresa: __________________________________________________________________________ Numri i telefonit: ___________________________ Të dhëna të tjera kontakti: ___________________ 6. Objekti i kërkesë padisë: Ndryshimi i urdhrit të mbrojtjes. 7. Kuadri ligjor: Ligji nr. 9669, datë 18 dhjetor 2006, “Për masa ndaj dhunës në marrëdhëniet familjare”. Skicimi i formularit © Këshilli i Evropës 2007. Përdorimi i këtij formulari nuk tregon mbështetjen e Këshillit të Evropës lidhur me çështjen ose argumentet e shprehura. 1- Paditësi mund të jetë viktima, përfaqësuesi lighor i tij/saj, dhunuesi ose prokurori nëse ka marrë pjesë në proces. Shih nenin 22, pika 1 të ligjit nr. 9669, datë 18 dhjetor 2006, “Për masat ndaj dhunës në marrëdhëniet familjare”.
�54 8.
SI TË KËRKOJMË MBROJTJE NGA DHUNA NË FAMILJE
9. Urdhrit të mësipërm i mbaron afati më: ____________________________ 10.
_________________________________________________________________________________ _________________________________________________________________________________ _________________________________________________________________________________ _____________________________________________ 11. gjykatës të ndryshojë urdhrin e saj të mëparshëm në elementët e mëposhtëm. (Rrethoni dhe
c. Kohëzgjatja e urdhrit mbrojtës të shtrihet deri më datë _________________
12. ________ Numri i çështjes në polici:_____________ ________ Kopje e relacionit të policisë ________ Relacioni mjekësor ________ Akti i ekspertizës mjeko-ligjore
______________
Data: _____________ ____________________________ ______________________________
�Një manual për viktimat dhe organizatat jofitimprurëse
55
SHTOJCA F RROTA E PUSHTETIT DHE KONTROLLIT
�56
SI TË KËRKOJMË MBROJTJE NGA DHUNA NË FAMILJE
SHTOJCA G LLOJET E ABUZIMIT BASHKËSHORTOR
Marrë nga: Departamenti i Drejtësisë së Shteteve të Bashkuara, Zyra e Avokatit të Shteteve të Bashkuara, Rrethi i Kolumbisë, Njësia për asistencë ndaj viktimave dhe dëshmitarëve, Të Kuptojmë Dhunën në Familje: Një Manual për Viktimat dhe Profesionistët.
�Një manual për viktimat dhe organizatat jofitimprurëse
57
SHTOJCA H DITARI I VIKTIMËS MBI ABUZIMIN DHE NGACMIMIN Çfarë ndodhi:
Telefon
Letër
Personalisht
Tjetër
Adresa: Data: Dëshmitarët: Emri: Numri i telefonit: Ora:
Adresa:
Numri i raportit policor:
Si u kontaktua policia?:
Ky formular është marrë nga botimi i Departamentit të Drejtësisë së Shteteve të Bashkuara, Zyra e Avokatit të Shteteve të Bashkuara, Rrethi i Kolumbisë, Njësia për asistencë ndaj viktimave dhe dëshmitarëve, Të Kuptojmë Dhunën në Familje: Një Manual për Viktimat dhe Profesionistët.
�58
SI TË KËRKOJMË MBROJTJE NGA DHUNA NË FAMILJE
SHTOJCA I LISTË E GJËRAVE QË DUHET TË MERRNI ME VETE NËSE LARGOHENI NGA SHTËPIA (Është e këshillueshme që dokumentet origjinale ose kopjet t’ia lini një miku/të afërmi/fqinji në mënyrë që kur të largoheni nga banesa të mos shqetësoheni për të mbledhur dokumentet)
Kjo listë është marrë nga botimi i Departamentit të Drejtësisë së Shteteve të Bashkuara, Zyra e Avokatit të Shteteve të Bashkuara, Rrethi i Kolumbisë, Njësia për asistencë ndaj viktimave dhe dëshmitarëve, Të Kuptojmë Dhunën në Familje: Një Manual për Viktimat dhe Profesionistët.
�Një manual për viktimat dhe organizatat jofitimprurëse
59
�60
SI TË KËRKOJMË MBROJTJE NGA DHUNA NË FAMILJE
�