9
nga kalibutan hin sugad kahubya han indio, ha bug-os nga kalibutan!
—Ngan hin sugad kabisyuso ngan kabungalos!
—Ngan hin su gad kamaraot hin batasan!
An batan’on nga mabulaw nagliningi ngan maniplat paluyuluyo.
—Kaginuuhan! — namulong hin hamubo nga tingog,—sabuot ko iini kita ha balay hin usa nga indio. Ito nga kadaragan’an . . .
—Bah! Mahadlok ka na man! Hi Santiago diri nagpapaka-indiyo, ngan labot pa, diri ta tambong; ngan ... bi san pa gad tambong! Ito kalinurungan la han mga bag-o pa nga nagkakaabot. Pabay’i nga mahagos in pira kabulan,mababalhin iton ira pamurubuot kun madamo na nga panagtawo ug mga sarayaw in hitambungan, makadamo na katurog hin katre ngan makadamo na kaon hin tinola.
—Ano ito nga tinola, bunga ito hin kahoy nga masugadsugad han loto nga na . . . pakuan . . . napalilimuton han mga tawo?
—Ano nga mga loto ngan mga loterias?— sinmumpay hi P. Damaso nagtitinawa; —waray ka sasabot hiton imo ginyiyinakan. Tinola amo in usa nga kaluto han manok nga sinaktan hin upo. May pira na kaadlaw tikang ka naabot?
—Upat, — binmaton, bigit na, an batan’on.
—Sugo ka han imo labaw?
—Diri : nakanhi ako akon la karuyag, tuyo ko pagkilala hini nga tuna.
—Uy! Kaurusahon nga tamsi! — an pulong ni Fr. Damaso nga nagtinutok han batan’on sugad hin nahapapausa nga gayod. —Nakanhi hin kalugaringon nga kaburut’on ngan tungod la hin kalinurungan! Kamakatitingala! Hin damo inin mga barasahon . . . mamay-ada la duha katudlo kahalapad nga agtang . . . damo in sugad nga nagsurat hin dagko nga mga barasahon! Mamay-ada la duha katudlo kahalapad nga agtang . . .
—Nasiring hi V. R.(17) P. Damaso, — tinmigda pagsagbang an dominiko han ira karukayakan; — nga nag-ukoy didto ha San Diego hin kanan karuhaan katuig ngan katima umiwas? ; ; . Waray didto ayon hi V. R.? Hini nga pakiana nga baga waray la tuyo ngan linuwas hin mamara nga tingog hi Fr. Damaso nawad’an dayon han