nga libot pa bin kuta ug mga bangalog, sugad hin usa
nga duason nga daraga nga ginpanaptunan han dugnit nga
ginamit pa ni iya apoy.
An pagkita han dagat nga namamarapara tipahirayo! . . .
—Ha tabok hito aadto an Europa!—isip han batan’on; K— an Europa nga may magpakawiwili nga mga tuna, nga waray pahuway an kasamok pagbiling han kalipayan, pag-ininop hiton kaaga ngan mapapas la dayon hiton katunod han adlaw . . . Kundi mahimayaon ha butnga han ira mga panhiruasag! Oo, ha tabok han gihaluagi nga dagat aadto an mga tuna nga magpakikalagnon, bisan la diri nasikway han mga butang nga lawasnon, labi pa ngani kamagpakikalagnon hadton namamagpakamagdinayigon han kalag! . . .
Kundi ini nga mga panhunahuna napapas dayon han pakatan-aw niya han bukidbukid nga nalandaw ha patag han Bagumbayan(4) An bukidbukid nga nasahi dida hamay Luneta asya an binmulang ha iya mga mata ngan nakaaghat ha iya hin mga pamurubuot.
Gindumdom niya adton tawo nga say nagbukas han iya mga mata ha pagsabot, say nagtutdo ha iya han maupay ngan han matadong. An igintutdo ha iya hadto nga tawo nga mga kinaadman diri damo, kundi diri kawang nga hibabruanan; amo an mga pag-aradman nga waray paraa han gimasisilawi nga dan-ag han Kauswagan. Adto nga tawo asya in usa nga tigurang nga padi,(15) ug an mga pulong nga ha iya igintugon han ira pagbulag baga aada pa nabilin ha iya mga durunggan. “Ayaw kalimot nga kun an kinaadman surundanon han tawo, say la hito nakakagsunod an may kasingkasing ”, asya ini an iginsiring ha iya. “Gintalinguha ko pagtutdo ha imo an akon gin-adman didto han mga magturutdo ha akon; adto nga mga hibabruanan gintalinguha ko pagdugangi han akon nahimo ug yana akon ibibilin han tidaraon nga mga tumutubo; buhata man in sugad hiton masunod ha imo, ngan kun mahihimo mo dugangi tubtob ha ikatulo kapilo kay makadto ka ha higrayo nga tuna.” Ngan sinumpayan pa, matawatawa: “Hira nakanhi pamiling hin bulawan, kadto man kamo ha ira pamiling hin lain nga bulawan nga ha aton nakakakulang! Panumdom nga diri kay bulawan an ngatanan nga mainggat.”(6) Adto nga tawo dida kamatay.
Ini nga mga hinumduman iya binawi hin pagkasiring: —A, dida hito ngatanan, siyahan an Tuna nga Nataw-
