ANG RUEDA
SINUGDAN.
Si Ponzon Du Terrael, usa ka bantugang magsusulat, nagaingon nga ang sugal mao ang dalan sa bilanggoan. Kining dalana anha magasugod sa mga "salon", mutabok sa mga balay sa sugal, ug matapos sa mga tindahan sa alak.
Sa duruha ka kilid ning dalana nagalakat nga mahilom ug nanagdali ang mga multo sa kapildihan sa dungog ug ang sa labihang kawad-on.
Gikan sa pagkaadunahan ngadto sa pagkakabos, ang dalan hamubo ra kaayo alang sa usa ka sugarol.
Unahon niya pagpildi ang iyang mga baḥanding kaugalingon; sunod, kadtong mga katigayonan nga gipabantayan kaniya. Sa katapusan kawatan niya ang iyang asawa, ang iyang mga higala, ang iyang mga kaubanan...
Mga kaubanan, mga higala ug asawa managpakahilom na láng: ang mga nahauna abuton sa kaluoy; ang asawa taguon na lang niya ang iyang mga luha.
Sa lungsod sa X., sa kanhing panahon, si Don Juan Rompebanco mao ray gibantog sa pagkasalapian tungod sa iyang mga dagko ug halapad nga mga "hacienda" sa T. Ugaling kay duna siyay kalingawan nga dula nga ginganlan tang sugal.
