Sa diha nga si Kapitan Juan nahasama ang iyang kahimtang sa usa ka iró nga gitabangan pagbugno sa daghang iró, nagasugod na siya pagpangutang sa usa ka Balay sa Patigayon sa Iloilo nga nakaila nga si Kapitan Juan adunay mga dagkong "Hacienda" nga takos masakmit kong ugaling dili makabayad. Apan misamot hinuon ang iyang pagkadimalas kay wala gayod siya makaigo bisan kausa.
Mamingawon kaayo, mipauli siya sa iyang lungsod nga nagadala sa handumanan sa iyang utang nga duha ka gatos ka libo nga gipildi sa sugal. Sa pagabot niya sa X. gibaligya niya ang iyang mga sakayan, mga pahiyas ug mga baka, ug ang bili gibayad niya sa iyang utang sa Iloilo, apan kulangan pa gayod siyag 40 ka libo ka pisos nga gisaaran niya nga bayran sa tag 5 ka libo ang bulan lakip na ang iyang mga tubó (intereses).
✪✪✪
Miagi na lang ang walo ka bulan ug wala siya makabayad sa iyang utang nga 40 ka libo ka pisos nga nagakadakú tungod sa mga tubó.
Giabot siyag dakong kadaot tungod sa kamatay sa mga hayop ug sa makalilisang panon sa mabaga nga dolon. Wala maintos ang mga tubo tungod sa kagubot sa Pilipinas batok sa mga katsila ug sa gubat usab sa mga pilipinhon batok sa mga amerikanhon. Gisunog sa kasundalohan ang iyang mga dakong balay sa lungsod.
Sa tapos ang Kagubot, ug sa pagtan-aw sa iyang hinutangan sa malisod nga kahimtang ni Kapitan Juan sa panalapi, ug tungod kay wala gayod makabayad bisan giunsan na lang siyag sukot, sa da-
6
