—Ti maysa nga apagkalima ti pirak a naurok mabalin a ipaay
kadagiti gunggungguna a maiburayto kadagiti aglalaing, kas pagarigan, iti kalaingan a ubing nga agad-adal id eskuela, iti kalaingan nga agtartarakcn kadagiti ay-ayop, agtaltalon, agkalkalap,
kdmpy. Mabalintayto ti mangurnos iti lumba dagiti barbarangay
iti karayan ken iti danaw, lumba dagiti kabkabayo; mangipatakdertayto iti kawayan a napulipulan iti sebo ket mangiparuartayto
pay kadagiti sabsabali nga ay-ayam a mabalin a pakiramanan
dagiti taga talon. Gapo kadagid kadaanan a kadkadawyan tayo,
si-aannugutak nga adda kubuitis; dagiti rurueda kada basbastilio
nasayaat ket makapagragsakda a buyaen ngem kunak a saan tay
a masapol dagitay palpaltog a inggakat ti teniente mayor. Mana
yen ti dua a banda ti musika a pangparagsak iti piesta, iti kasta,
intay malisian dagiti ap-apa kada binbinnusor a mamagbalin ka
dagiti nakakaasi a musiko nga umay mangparagsak, babaen ti
inda panagbannog, iti piesta tayo, a pudpudno a manok a pagpapalluten, a inton agawidda, bassit ti naibayad kadakuada, dakes
ti pannakasangaili da, nagdugdugol dagiti ruprupada ket pasaray
pay masugsugatanda. Tinto pirak a matidda, mabalintayto a pangrugyan a pangpatakder iti maysa a bassit a balay a pagadalan, ta
ditay rebbeng a urayen a umulog ni Apo Mugna nga umay mamatakder: nakaladladingit ta idinto ta adda pallutantayo nga umuna iti kinadakkel, dagiti annak tayo addada nga agad-adal iti yan
dagiti kabkabayo ti kura. Addayta ti nakurapay a gakat ko; ti
pannakapasayaatna isunto ti aramid tay amin.
Maysa a naragsak a tanabutob ti nangngeg iti siled: nganngani isuda amin timmimpuyugda iti bumaro, isuna la dagiti sumagmamano a nangidayamudom:
—jBabbaro a banbanag! jbabbaro a banbanag! jldi dakam ti ububbing . . . !
—jAnnugutentay langen! — kunkuna met dagiti dadduma;— imamegtay ni daydiay nay. Ket inda intudo ti teniente mayor. Idi nagtalnadan, isuda amin si-aannugutdan. Agkurang langen ti anamong ti gobernadorsilio. Toy aglinglinget, di makatalna, yaprusna ti imana iti mugingna, ket idi agangayen, naidayamudumna a sibababa dagiti matmatana:
—Uray siak si-aannugutak met. . . ngem, lejem!
