Gapo ta awan nakaiturcd a simmungbat, daydi bumaro napilit
a immadayo. Napan iti yan dagiti sumagmamano a lallaki, isuda
nga idi ta mnkitada nga agturong kadakuada, linuktanda ti
ragop da.
—Appo, — kinunana — sadi Alemania adda kadawyanda, no daytay maysa a tao a di am-ammo mapan iti maysa a tallaong ket awan masarakanna a mangyam-ammo kenkuana: iso met langen ti mangibaga iti naganna ken mangyam-ammo iti bagina, iso a sungbatan met dagiti dadduma. Ipalugudyo kuma ka niak toy a kadawyan, saan a iti ayat ko a mangipastrek kadagiti kadkadawyan a ganggannaet, ta dagiti kabukbukudan tayo, natarakida met unay, no di ket gapo ta mapilitak a mangaramid iti kasta. Napagtamdakon ti langit ken dagiti babbai toy daga a nakayanakak; ita, kayatko met a pagtamdan dagiti umili, dagiti kakailiak. Appo, agnaganak iti Juan Crisostomo Ibarra y Magsalin!
Dagiti dadduma inbagada met dagiti nagnagan da, nga addaan pategna, adda awan pay, adda am-ammon, adda saan pay.
—Agnaganak iti A —a! — kinuna a simamaga ti maysa nga agkabanuag ket apagapaman la a nagtamed.
—Mapadayawannak kadi a makisasao ken dumadaniw nga akinputar kadagiti namibiag iti rag-o toy pusok iti daga a nakayanakak? Nasauda kaniak a di kay kan met agsuraten, ngem dida ammo nga inbaga ti gapona . . .
—Ti gapona? Gapo ta saan nga awagan ti palti-ing tapno aguyas ken agulbod. Adda maysa a naidarom gapo ta indaniwna ti maysa a pudno ni Pero Grulio. Ninagandak dumadaniw, ngem di dakto panaganan agmauyong.
—Ket, mabalin nga ammuen no ania a pudno dayta?
— Inbagana a ti anak ti leon, Icon met laeng; ngan-ngani naibelleng.
Ket daydi naisupsupadi a bumaro immadayo iti tallaong. Arigna la ti agtartaray, dimtcng ti maysa a tao a naragsak ti panagruprupana, nakaaruat iti kadawyan dagiti taga sadiay, ti barukong ti badona nagbutunis iti briliante; immasideg ken Ibarra, inggayatna ti imana ket kinunana:
—Apo Ibarra, kinalikagumak ti makiam-ammo kadakayo; ni Kapitan Tiago, gayyem ko unay, naam-ammok daydi dakkel