ket ti mangwagwag masapulna ti pigsa ken bileg. Maysa pay, ti
dangadang saan a ti gobernadorsilio ti inna turungen; kastoy kuma ti saoyo; supiaten ti agpalalo iti pigsana, supiaten ti mangdadacl iti talingcnngcn ti pagilian, supiaten ti agkurang iti annongna; ket saan kay kuma a nagmaymaysa, ta ti Hi ita, saanen
a iso daydi Hi idi maikadua pulo a tawen.
—¿Patienyo a kasta? —sinaludsod ni don Filipo.
—¿Ket, dikay aya marikna? —insungbat daydi lakay a bimmangon bassit iti iddana; —ja! wen ngamin ta diyo nakita ti nalabes. diyo inadal ti inbunga ti yaay ditoy dagiti taga Euro pa, ti pannakayeg dagiti babbaro a pagpagbasaan ken ti pay met ipapan dagiti agtutubo sadi Europa. Agadalkayo ket agidiligkayo; pudno nga adda pay laeng dayta Real y Pontifisia Unibersidad de Sanio Tomas, ken dagiti mamasirib unay a mangisursuro sadiay, ket addada pay laeng sumagmamano nga ul-ulo nga agiparparuar kadagiti distingo ken agipakpakita iti kinatadem ti eskolastisismo, ngem, iadinno ita ti inkay pakasarakan kadagidi agtutubo idi dakami a nalaing iti Metapisika, a ti ammoda, daan unayen, a kalpasan ti inda panangrigrigat iti utekda inda matay a mangikalkalintegan iti saan a na'integ, iti maysa a suli sadi probinsia, a dida magtengan a maawatan dagiti kabkababalin ti ente, dida masurutan a maawatan ti maipapan iti esencia ken existencia, nangangato a panpanunot a gapo ti inkam pakalipatan idi iti nasnasken: ti kaaddatayo nga agbiag ken ti bukod tay a kinatao? ¡Kitaenyo ita dagiti ububbing! .Naiparungbuan ti ayat da a kumita iti nalawlawa a tangatang, agadalda iti Historia, Matematikas, Jeograpia, Literatura, Ciencias Fisicas, Pagsasao, banbanag amin dagitoy a idi dakami inkam mangngeg a sikikigtot a kas la itay maysa da nga ineereje wenno pangilkillo iti pammati; ti kawawadaan ti panagpanpanunot idi dakami, inna ipagarop a dagita a pagsirsiriban nababbabada ngem dagiti kategoria, ni Aristoteles ken dagiti linlinteg ti silojismo. Ti tao maawatanna met langen a iso, tao; dina kayat a tukudenen ti Diosna, dina kayat a tuntunenen ti dina maarikap, ti dina makita, dina kayat a ikkanen iti linteg dagiti ar-araria a patpatauden ti utekna; ti tao maawatannan a ti tawidna iso toy nalawa a lubong a mabalinna a gaw-aten a iturayan; ti tao, ta nabannugen iti aramid nga awan
pagpapaayanna ken napang-as, itamedna ti ulona ket amirisen-
