- 113
sa atong kasingkasing. Samtang sa usa ka bahin gidili ta sa
atong mga ginsakupan ang pagpapananum sa mga talamnon diin
kuhaa ang ampiyon aron paglikay nga sultihan kita, sa laing bahin usab gipasagdan natoi nga motabako sa ampiyon ang atong
mga sakop, ug nahitabo nga wala nato pukgoa ang kahilayan
apan nagakaut-ot kita . . .
— Apan timan-i nga niana makasapi ang kagamhanan sa walay diyutay nga kabudlay ug kapin sa upat ka gatus ug kalim-an ka libo ka pisos — mitubag si P. Irene nga sa ngadtongadto nahimo nang mainitong dumadapig sa kagamhanan . . .
— Igo na, igo na, mga ginoo! — miingon ang Kapitan Heneral aron pagputol sa lantugi: — aduna akoy gihunahunang buhaton mahatungud niana ug ginaatiman ko pag-ayo ang pagpanudlo sa kabataan. Aduna pay laing butang nga hisgutan?
Ang kalihim mitan-aw nga daw gikulbaan kang P. Sibyla ug kang P. Irene. Ang buroka nga labing masaba kahisgotan na gayud. Ang duroha ka pari masigpangandam.
— Ang pangayo nga gipasaka sa mga tinon-an aron sila tugotan pagbukas ug usa ka “Acamedia” sa Kinatsila — mitubag ang kalihim.
Nanggimok ang tanan nga diha' sa hawanan, ug human sila magtinan-away mitutok sa Kapitan Heneral aron pagbana-bana sa iyang gimbut-an. Unom na ka bulan nga ang pangayo sa mga tinon-an nahisang-at didto naghulat sa gimbut-an sa labawng mga punoan, ug nahimo siyang awayan sa lantugi sa pipila ka tawo. Ang heneral nagduko daw dili siya buut nga mabasa ang iyang hunahuna.
Ang tanan gilisdan sa taliwala niadtong kahilum ug ang He neral nakasabut niining kahimtanga.
— Unsa may hunahuna mo mahitungod niana? — nangutana siya sa tawo nga naghupot ug hataas nga katungdanan.
— Unsa may akong hunahuna, Heneral ko! — mitubag ang gipangutana nga mipalihok sa iyang abaga, nagpahiyum sa dakung kasubo; — unsa may takus kong mahunahuna kon dili nga kanang gipangayo sa mga tinon-an makatarunganon, makatarunganon gayud uyamut ug nga sa akong pagtuo kahibulongan kaayo nga milungtad ug unom ka bulan ang paghunahuna niana!