Jump to content

Page:El Filibusterismo (Sinugbuanon) ni Jose Rizal, 1963.pdf/145

From Wikisource
This page has been validated.


XIII


ANG SARING SA PISIKA


Ang saring maoy usa ka dakung hawanan nga may mga dagkung bintana nga may rihas, aron makasulod ang hangin ug ang kahayag. Sa daplin sa mga bongbong makita ang tulo ka hunta nga bato, pinababwan sa tabla, nga maoy mapuno sa mga tinon-an nga magsunodsunod sa paglingkod, sumala sa sinugdan sa letra sa ilang mga apelyido. Sa usa ka estampa ni Santo Tomas de Aquino, gipatindog ang lingkoranan sa magtutoon, nga gipataas ug may duha ka hagdanan sa masigka kilid. Walay labut sa usa ka matahum nga tablero nga may marka nga narra nga wala pa magamit, kay nahibilin pa man gani ang sinulat nga “viva” nga diha na sukad sa unang adlaw, dili kita makakita ug muebles, may kapuslanan sila kun wala. Ang mga bongbong, pinintalan sa puti ug tinabonan sa mga asuleho aron walay makasabud, hubo sa tanang dayandayan: bisan usa ka dibuho, usa ka pinintal, bisan na lamang landong sa galamiton sa Pisika. Apan, ang mga tinon-an wala magkinahanglan sa bisan unsa, wala kanilay nahidlaw nga tudloan sila pinaagi sa pagpasundayag sa usa ka kinaadman nga kinahanglan uyamut niini, sama sa pisika; sulod sa daghang katuigan giingon niini pagtudlo, ug ang Pilipinas wala magubot; hinonoa, nagpadayon sama sa gihapon. Usahay hinoon nanaug gikan sa langit ang usa ka galamiton nga ipakita sa mga tinon-an sa halayo, sama sa pagpakita sa Santisimo sa mga tawo nga nangluhod; tan-awa apan ayaw hikapa. Usahay usab, kon hiatlan ang usa ka magtutoon nga maayog taras, itudlo ang usa ka adlaw sa tuig aron sa pagduaw sa Gabiniting misterosy, ug sukad sa sulod ipaibog sa mga atua sa gawas ang mga galamiton, nga giayo pagpahimutang sa mga tipiganan; nianang adlawa makita ang daghang lata, daghang salamin, daghang tubo, mga disko, ligid ug mga lingganay, apan ang feria kutob ra diha, ug sa Pilipinas walay mahitabo. Sa laing bahin ang mga tinon-an nga kadtong mga galamitona wala palita alang

— 129 —