- 175
kadto, unsay ikasulti mo niadtong? “Sa iyang kalipay wala na lamang siya magtagad sa maayong pamatasan alang sa iyang higala ug iglalantugi. Lingion siya ni pari Salvi panagsa, apan dili lamang kini niya tagdon; hinonoa, tuyoon niya ang pagbangga sa mga dalaga, aron makadip-ig kanila, pagpangidhat kanila ug pagtan-aw nga kalibutanon . . .
— Yati! Anus-a ugod ako mahimong kura sa Kiyapo?
Sa kalit lamang, si Ben Zayb namalikas, milukso ug naghapuhap sa iyang bukton; si pari Camorra, sa labihan kalipay niya, milusi niini. Nag-atubang kanila ang usa ka maanindot nga dalaga nga nakapaibug sa tanang tawo; si pari Camorra, tungod sa iyang labihang kalipay, gikusi ang bukton ni Ben Zayb, gipakaingon niya nga kadto maoy bukton sa dalaga.
Kadto mao si Paulita Gomez, ang maanyag sa tanang maanyag, nga gikuyogan ni Isagani; sa luyo nagsunod si Donya Vie nna. Ang dalaga nagkasiga sa kaanyag: ang tanang mohunong, ang tanang liog ilingi, mahunong ang mga sultisulti, nuntan siya sa pagtan-aw, ug si Donya Victorina nakadawat mga yukbo nga puno sa pagtahud.
Si Paulita Gomez nagasapot usa ka maanindot nga sininang pinya nga binoldahan, lahi sa iyang gisul-ob. Niadtong buntaga aron pag-adto sa Santo Domingo. Ang lugas nga sihag sa pinya nakaanindot sa iyang panagway, ug ang mga indiyo nga nagtan-aw kaniya gipananglit siya sa bulan nga gialirongan sa mga maputi ug manipis nga panganud. Usa ka saya nga mapulapula, nga gibitbit sa kamut nga maayong pagkapilo, nakahatag kaambong sa iyang lawas ug kansang pamayhon sa iyang liog nagapaila sa pagtahud sa kaanyag ug sa tinguha sa pagpaibug. Si Isagani ingon sa naglagut: Gisamokan siya sa daghang mata nga nangaibug sa kaanyag sa iyang hinigugma: ang ilang pagtanaw nahisama sa pagpangawat, ug ang mga pahiyum sa dalaga giisip niya nga mga pagluib.
Si Juanito, sa pagkaalinggat sa dalaga, misamut ang pagkaboktot ug miyango; si Paulita mibalus sa iyang gihatag nga katahuran sa mabugnaw nga pagdawat, apan gitawag siya ni Donya Victorina. Si Juanito ang iyang pinangga, gipalabi niya kay kang Isagani.
— Mao kanay dalaga!, mao kanay dalaga! nagakanayon si pari Camorra nga namahit sa iyang ngabil.
