Jump to content

Page:El Filibusterismo (Sinugbuanon) ni Jose Rizal, 1963.pdf/49

From Wikisource
This page has been validated.


IV
KABESANG TALES


Ang nanagpakabasa sa unang bahin ning sugilanon, dagway manghinumdom sa usa ka tigulang nga mangangahoy nga nagapuyo didto sa taliwala sa kalibonan.

Si Tandang Selo buhi pa ug bisan ang iyang mga buhok pulos na uban, maayo gihapon siyag lawas. Dili na mangayam ni mamutol pa ug mga kahoy; sanglit mi-uswag man ang iyang kahimtang, mamuhat na lamang siya ug mga silhig.

Ang iyang anak nga si Tales (angga sa Telesforo) sa sinugdan nahimong saop nga nagatrabaho sa kayutaan sa usa ka dato; apan sa nadugay na, diha nga nakatag-iya na siya duroha ka buok kabaw ug pipila ka gatus ka pisos nga salapi, buut na motrabaho ug kaugalingong yuta binuligan sa iyang amahan, sa iyang asawa ug sa iyang tutolo ka anak.

Busa, gikaingin ug gihinloan nila ang pipila ka kalibonan nga nanghimutang sa kinadaplinan sa lungsod ug nga gituhoan nila nga walay tag-iya. Sulod sa mga adlaw sa ilang pagdaro ug paghinlo niadtong mga yutaa, ang tanan niyang kabayanan nanag-ulhos-ulhos lamang pagkasakit sa hilanat, ug namatay sa labihang ka daut ang inahan ug ang kamagulangang babaye, si Lucia sa diha nga kini mao gayud ang paghimus-ok sa iyang pagka-dalaga. Kadto nga maoy dili kahibulongang sangputanan sa usa ka yuta nga bag-o maugmad nga matugob sa nagkalainlaing mga mananap nga magagmay, gipasangil nila sa panimalus sa tawong ingkantohanon nga nagapuyo niadtong kalibonan, ug mipahiuyon na lamang sila niadtong kadaut ug mipadayon sa ilang mga buhat, nagatoo nga nahupay na ang kapungot niad­tong ingkantohanon. Sa diha nga hapit na sila mangani sa una nilang nga abut, usa ka kapunongan sa mga prayle nga adunay mga yuta sa Lungsod nga silingan, miingon nga siya

maoy tag-iya niadtong mga kaumahan kay kono kadto nahisulod man sa mga utlanan sa iyang kayutaan, ug aron gayud pag

— 33 —