- 43
Ibaligya ni Juli ang iyang tanang mga alahas gawas sa usa ka “relicario” nga dinayandayanan sa mga brilyante ug mga “esmeralda’ nga gigasa kaniya ni Basilio. Kadtong “relicario” adunay kaagi; gihatag sa usa ka mongha, ang anak ni Kapitan Tiago, sa usa ka sanlahon; kadtong alahasa nadawat ni Basilio kay g gasa kaniya niadtong sanlahon nga iyang gitambalan. Siya si Juli dili makabaligya niadtong “relicario” kon dili una niya pahibaloon si Basilio.
Gidali-dali pagbaligya sa usa ka molupyong babaye nga labing dato ang mga sudlay, mga ariyos ug ang rosaryohan ni Juli, ug nakatigum sila pagdugang ug kalim-an ka pisos; kulang pa gayud ug duha ka gatus ug kalim-ag lima. Buot unta iprenda ang “relicario,” apan gilingo-lingo ni Juli ang iyang ulo. Usa ka silingang babaye mitambag nga ibaligya ang balay ug si Tandang Selo miuyon niadto, nalipay uyamut nga makapauli sa lasang aron mamutol ug kahoy nga igsosugnod sama sa karaang mga panahon, apan si Hermana Bali miingon nga kadtong hunahunaa dili mahimo kay wala man diha ang tag-iya.
— Gibaligya bitaw kanako ug pisos sa asawa sa imaghuhukom ang iyang tapis, ug ang iyang bana miingon man. nga kadtong pagbaligyaa dili nagapulos kay wala man niya uyoni. Aba: gibawi niya ang tapis, ug ang pisos wala iuli kanako sa iyang asawa hangtud karon, apan dili ko siya bayran kon iya akong dag-on sa panguingue, aba! Giingon ko niana pagpaagi sa pagpaningil ko sa iyang utang kanako nga napulog-duha, ka daku, ug tungud kaniya mosugal lamang ako. Dili ako makaantus nga dili bayran sa utang, aba!
Usa ka babaye buut na unta mangutana kang Hermana Bah ngano man lag! nga wala man siya mobayad sa iyang diyutayng utang kaniya, ugaling kay ang maigmat nga panguinguera nakasabut man, ug miingon dayon:
— Nahibalo ikaw, Juli, kon unsay maayong buhaton? Ipatinga mo ang balay ug mohulam ikaw ug duha ka gatus ug kalim-an ka pisos, nga imo unyang bayran kon madaug ang buroka.
Kini mao ang labing maayong paagi ug mao nga gikauyonan nila nga buhaton gayud niadtong adlawa. Si Hermana Bali maoy mikuyog kang Juli ug silang duha milibod sa kabalayan sa mga dato sa Tiani, apan walay usa nga misugot sa tahas; ang
