- 53
Usá ka dautang sumbong sa kura makahatag na kaniya ug dakung kalangás ug mapilo pa gayud unya ang gidaghanón sa salapi nga iyang magasto: kadtong mga ariyos maoy mga gasa nga pinugós. Samtang ang kura nagasulti niining iyang panugon kang Kapitan Basilio, si Simoun nagautas ug dalayeg sa iyang mga alahas.
- Makalilisang kining tawhana! - miingon ang tinon-an bisan asa dapit dili gayud mahikalimót sa iyang patigayon . . Ug kon tuhoan ta nga si Basilio sulod sa iyang hunahuna; ang sulti sa usa ka tawo, kanang mga alahas nga iyang ipamaligya aron ipanghatag sa makapalít, bayran usab niya sa pipila ka ginoo sa katungá sa ilang matuod nga bili . . . Ang tanan dinhi maantigong mopatigayon gawas kanato!
Ug mipadayon siya paglakaw padulong sa iyang balay, sa ato pa, sa balay ni Kapitan Tiago, nga gipuy-an sa usa ka tawo binilin. Kining tawhana nga nagatahud uyamut kaniya sukad niadtong adlaw nga nakakitá kaniya nga nagadisdis ug usá ka masakitón sa dakung kalinaw sa buót sama sa maga-ihaw ug manok, nagapaabút kaniya aron pagtahó ug pipila ka balitá. Durohá ka sinuholan nila gipamilanggo, usá gihinginlan... pipila ka buok nga kalabaw nangamatay.
- Mao gihapon, mga balitá nga karaan! motubag si Ba- silio nga daután ug buót; - mao gihapon kanang mga muloa ang imong isugat kanako!
Ang batan-on, bisan dili palabilabihón, apan, sanglit pagakasab-an man siya ni Kapitán Tiago, mahigugma usab nga mokasabá niadtong mga tawo nga anaa sa ubús sa iyang pagbuót. Ang tigulang nangita intawon ug balitá nga bag-o.
- Namatyan kita ug usa ka saóp, kadtong tigulang naga- bantay sa kalibonán, ug ang kura wala mosugót nga ilubóng lamang siya nga walay bayad sama sa ubang mga kabús nga nangamatay, kay konó ang iyang agalon dato man!
- Unsa may iyang namatyan?
- Namatay siya sa pagka-tigulang!
- Pagka-yamat, namatay sa pagka-tigulang! Bisag namatay na lamang unta siya sa usa ka sakit!
Si Basilio, sa iyang tinguha sa pagduki-duki ug pag-usisa sa lawas sa tawo, buút nga modahán ang mga sakit.