विचलीत जावपी न्हय अशें आनी उच्च उर्जा युक्त आशिल्लें तिसरे तरेचें प्रारण सोदून काडलें. ह्या विद्युत् चुंबकीय प्रारनाक ताणें ‘गॅमा किरण’ अशें नांव दिलें. इ. स. १८९८ वर्सा रदरफर्डची, कॅनडांतल्या माँट्रियालच्या मॅक्गिल विद्यापिठांत भोतिकीच्या अध्यासनाचेर नेमणूक जाली. थंय ताणें आपलें किरणोत्सर्गासंबंदींचें संशोधन चालू दवरलें. ह्या संशोधनांत ताका फ्रॅडरिक सॉडी हाचो सहकार मेळ्ळो. तांनी रेडियम, थोरियम आनी अक्टिनियम ह्या किरनात्सर्गी मूलद्रव्यांच्या तीन पंगडांविशि संशोधन केले. तोरियम वा ताचीं संयुगां हांचेपसून एक किरणित्सर्गी वायू उत्सर्जीत जाता अशें ताका समजलें, ताका तांणी एमॅनेशन अशें नांव दिलें. किरणोत्सर्ग हे प्रक्रियेंत एका मूलद्रव्याचे अणू तयार जातात आनी हे अणूय किरणोत्सर्गी आसतात, असो निश्कर्श रदरफर्ड आनी सॉडी हांणि १९0२ वर्सा काडलो, १९0४ वर्सा रदरफर्ड हाणें रेडिओअक्टिव्हिटी ह्या आपल्या ग्रंथांत ह्या विशयावयल्या संशोधनाचें फलीत ताणें थोडेभितर मांडलें. १९0७ वर्सा रदरफर्ड, इंग्लंडांतल्या मँचेस्टर विद्यापिठांत भौतिकाचो प्रध्यापक जालो आनी थंय ताणें आल्फा कणांविशी संशोधन फुडें चालू दवरलें. टी. डी. रॉयड्स ह्या शिश्यावांगडा ताणें आल्फा कण हे दोन इलॅक्ट्रॉन वगडायल्ले हिलियमाचे अणुछ आसतात अशें १९0८ वर्सा सिध्द केलें आनी त्याच वर्सा मूलद्रव्यांचें विघटन आनी किर्णोत्सर्गी द्रव्यांचें रसायनशास्त्र हेविशीं केल्ल्या संशोधनाविशी ताका रसायनशास्त्राचो नोबॅल पुरस्कार मेळ्ळो. १९११ वर्सा ताणें आणवीय समरचनेविशींचो आपलो अणुकेंद्रीय सिध्दांत मांडून विज्ञानांतली सगळ्यांत म्हत्वाची कामगिरी केली. कसल्याय मूलद्रव्याचें रसायनीक स्वरूप ताच्या अणुकेंद्रांतले धन वद्युत्भारीत कणांचे संख्येचेर आदारून आसता असो निश्र्श रदरफर्डान काडलो. ह्या धन विद्युत्बारीत कणांक ताणें ‘प्रोटॉन’ हेंनांव दिलें.
पयल्या म्हाझुजाच्या काळांत ताणें पाणबुडयेचें अस्तित्व वळखुपाकातीर ध्वनिकीय पद्दत वापरपाविशी संशोधन केलें. १९१९ वर्सा ताची कँब्रिज विद्यापिटांत भोतिकीच्या कॅव्हँडिश अध्यासनाचेर आनी कॅवदहँडिश लॅबोरेटरीच्या संचालकपदाचेर नेमणूक जाली. थंयच ताणें १९१९ वर्सा ‘अणुकेंद्राचें कृत्रीम विघटन’ हो आपलो तिसरो म्हत्वाचो सोद लायलो. नायट्रोजनाच्या अणुची आल्पा कनावांगडा टक्कर ताचें ऑक्सिजन अणूंत आनऐ हायर्डोजन अणूंत रूपांतर जाता अशें ताणें प्रयोगावरवीं दाखोवन दिलें. ह्या संशोधनाचो परिणाम म्हणून अणुऊर्जा युगाचो उदय जालो. १९२0 वर्सा ताणें न्यूट्रॉनाच्या आनी कायड्रोजन तशेंच हिलियम हांच्या समस्थानिकांच्या अस्तित्वाचें भविश्य सांगिल्लें. १९२१-२४ ह्या काळांत जेम्स चॅडविक हाचे वांगडा संशोधन करून ताणें बोरांन, फ्ल्युओरीन, अॅल्युमिनियम आनी फॉस्फरस हांचें मूलद्रव्यांतरण करपांत यश मेळयलें.
नोबॅल पुस्कारा बायर ताका अनिकय बरेचशे पुरस्कार मेळ्ळ्या. तातुंतले कांय उल्लेख करपासारके आसात ते अशे- ब्रिटीश सरकारान नायट (१९१४) आनी ऑडर्र फ मॅरिट (१९२५) तशेंच नॅल्सनाचो पयलो बॅरन (१९३१) हे भोवमान दिले. रॉयल सोसायटीन ताका १९0३ वर्सा फॅलो म्हणून वेंचून काडलो आनी रम्फर्ड (१९0५) आनी कांप्ली (१९२२) हीं पदकां भेटयलीं. ब्रिटीश अॅसोसिएशन पॉर द अॅडवान्समेंट ऑफ सायन्स हे संस्थेचो (१९२३) आनी रॉयल सोसायटीचो (१९२५-३0) तो अध्छ आशिल्लो. अमेरिकेच्या नॅशनल अॅकॅडेमी ऑफ सायन्सीसचोय तो वांगडी आशिल्लो.
रेडिओऑक्टिविटी ह्या वयर सांगिल्ल्या ग्रंथावांगडा ताणें रेडिओअॅक्टिव ट्रान्सफॉर्मेशन्स (१९0६), रेडिएशन्स फ्रॉम रेडिओअॅक्टीव सबस्टन्सीस (जेम्स चॅडविक आनी एलीस हांचेवांगडा १९१९, १९३0), द इल्कॉक्ट्रिकल स्ट्रक्चर ऑफ मॅटर (१९२६) द आर्टिफिशियल ट्रान्सम्युटेशन ऑफ एलेमेंटस् (१९३३), आनी द न्युअर अल्केमी (१९३0) हे गर्थ आनी बरेचशे समशोभनात्मक निबंद बरयले, मँचेस्टर विद्यापिठांतल्या रदरफर्ड हाचे प्रयोगशाळेंत गायगर, बोर, हॅन्री मोझली ह्या नामनेच्या शास्त्र६नी रदरफर्डाच्या मार्गदर्शनाखाल संशोधन केलें,
रनो, ल्वीः (जल्मः २१ में १८४३ ओतूं, फ्रांस; मरणः ८ फेब्रुवारी १९१८, बार्बिझाँ).
फ्रेंच विघिज्ञ आनी संवसारीक शांततायेच्या नोबॅल पुरस्काराचो मानकरी. मध्यमवर्गीय कुटुंबांत जल्मल्ल्या रनो हाणें विश्र्वविद्यालयीन शिक्षण घेवन उपरांत १८८१ ह्या काळांत ताची दिझाँ आनी पॅरीस विद्यापिठांत ताणें ‘आंतराश्ट्रीय विधी’ हो विषय सुरू करून प्रध्यापक म्हणून निवृत्तीमेरेन काम केलें तेकातीर ‘इन्स्टिट्यूट ऑफ इंटरनॅशनल लॉ’ हे प्रतिश्ठीत संस्थेचें अध्यक्षपद ताका फावो जालें. १८९0 वर्सा फ्रांसाच्या परराश्ट्रीय खात्यांत ताची सल्लादार सहाय्यक म्हणून नेमणूक जाली. तेचभाशेन ताणें बऱ्याचसा संवसारीक कायद्यांविशींच्या परिशदांनी प्रांसाचें प्रतिनिघित्व केलां.
बऱ्याचशा संवसारीक वादग्रस्त प्रकरणांनी ताचो सल्लो घेवप जातालो. १९0७ वर्साच्या द हेग हांगा भरिल्ले शांतताय परिशदेक तो फ्रेंच प्रतिनिधी म्हणून हाजीर आशिल्लो. द हेगच्या आंतरराश्ट्रिर् लवादाचो एक निपक्षपाती वांगडी म्हणून ताणें नामना मेळयल्ली. स्वातंत्र्यवीर वि. दा. सावरकर हाच्या राजकीय आश्रयाविशींच्या विवाद्य प्रकरणांत न्याय चवकशे वेलार ताणें सावरकराआड ब्रिटनचे वटेन निकाल दिल्लो (फेब्रुवारी १९११). ह्या निकालासंबंदीं त्या काळांतल्या
