Jump to content

Page:Konkani Vishwakosh - Volume 4 Released.pdf/180

From Wikisource
This page has not been proofread.

प्रमाण ब्रिटिश रॅड क्रासाचो फांटो म्न भारतीय रॅड क्रासाची स्थापना जाली. उपरांत पुराय देशांतले पांटे संघटीत केले.

भारतीय रॅड क्रास संस्थेची राज्य, जिल्हो आनी उपजिल्हो अशा तीन फांट्यांनी विभागणी केल्ली आसा. उपराश्ट्रपती तिचे पदसिध्द अध्यक्ष आसून राज्यपाल राज्यफांट्याचो अध्यक्ष आसता. भारतांतली कनिश्ठ रॅड क्रासाची सुरवात १९२६ व्रर्सा सुरू जाली. १९३0 वर्सा तिची कायदेशीर नोंद जाली. १९७६-७७ वर्सा हातूंत रॅड क्रास युवक गटाची भर जाली.

भारतीय रॅड क्रास संस्था जे तरेचीं कामां करता तीं अशीं- पिडेस्तांचेर उपचार करप, कुटूंबकल्याणविशीं शस्त्रक्रिया आनी तांचो प्रचार करप, घामीच्या पिडांआडचे लस तोपपासारके प्रतिबंधनात्मक उपाय आनी साथ येतकच तिच्या निवारनाचे उपाय येवजप, आरिरीक आनी मानसिक अपंगुळां खातीर शाळा चलोवप, सैनिकांक निवृत्ती उपरांतचे लाब मेळोवन दिवप, गुरवार आनी नव्या आवययांक सल्लो दिवप, आवय आनी भुरगें हांचीं कल्याण आनीमार्गदर्शन केंद्रां, अलर्क पिडेआडच्या लसीचें केंद्र, बालवाडी, बालसंगोपन आनी विकासकेंद्रां, घरगुती सेवा, प्रथमोपचार आनी शिवणकामाचे वर्ग, वैजकी तपासणी शिबिरां, रूग्णवाहिकासेवा, अपंगुळ सैनिकाखातीर पुनर्वसन केंद्रां चलोवप, रक्तपेडी आनी रकतादान हेविशींचेंय काम भारतीय रॅड क्रॉस संस्था करता. रक्तदान जीवनदान १९६२ व्रसा संवबसारीक भलायकी केंद्रां वतीन रक्तदानाची मोहीम हातांत घेतली. देशांत १४0 केंद्रांच्या माध्यमांतल्यान दर व्रसा दोन लाख एकक रगत एकठांय करतात. रक्तदात्याकडल्यान मेळयिल्लें रगत हे संस्थेचेवतीन गरजू वायटकारांक दितात. १९९६ व्रसा दिल्लीत आयिल्ल्या डेंग्यू जोराचे घामीवेलार रॅड क्रॉस मुख्यालयान ८,000 एकक प्लेटलेटस उपलब्ध करून दिवन शेंकड्यांनी वायटकारांक मरणाच्या चपक्यांतल्यान सोडोवपाक आदार केल्लो.

देशभर पातळिल्ले प्रभावी यंत्रणेवरवीं स्वेच्छेन केल्ल्या रक्तदानाच्या माध्यमांतल्यान एकठांय जाल्ल्या रगताचो आनी तातुंतल्या घटकांचे साबार हॉस्पिटलांतल्ल्या वायटकारांक पुरवण करपी रॅड क्रॉस ही सगळ्यांत व्हड बिगर सरकारी संघटणा आसा. हाचेभायर भुंयकांप, हुंवार, दुकाळ, उजो, अपघात, स्फोट, झूज ह्या सारक्या अरिश्टां वेलार देशांतल्या आनी परदेशांतल्या आपद्रगस्तांक, निराश्रीतांक आनी जखमींक अन्न, वस्त्रां, वखदां, उदक, पुस्तकां, वैजकी आनी करमणुकीची सेवा आनी साधनांची पुरवण करप तशेंच तांकां अर्थीक मदत दिवप हीं कामां रॅड क्रॉस संस्था करता.

कनिश्ठ आनी युवक फांटेः शाळा आनी म्हाविद्यालयांतलीं ५ ते २५ वर्सामेरेनचीं भुरगीं हे संस्थेचे वांगडी आसतात. संवसारीक आनी भारतीय रॅड क्रॉस चळवळीची म्हयती ल्हानपणांतूच करून घेवप. तशेंच हे चळवळीच्या तत्त्वांचो प्रसार करपाखातीर वेगवेगळे कार्यक्रम आनी उपक्रम हातांत घेवप हें तिचें मुखेल काम. हे संस्थेचे वांगडी आपल्या स्वताच्या आनी हेरांचे भलायकेची जतनाय घेवप, पिडेस्त आनी आपदग्रस्त भुरग्यांक आदार दिवप, संवसारांतल्या सगळ्या भुरग्यांक आपले इश्ट मानप हीं कामां करपाचो सोपूत घेतात.

भारतांत ह्या पांट्याचेवतीन जीं जातात तीं अशीं- गरजेवंत आनी अपंगूळ विद्यार्थी, रूग्णालयांतले पिडेस्त हांचेकडेन इश्टागत करप, अरिश्टां वेलार निधि आनी मदत एकठांय करप, देशी- विदेशी विद्याथ चिटींतल्यान इश्टागत करप, उत्सवाच्या आनी मिरवणुकीच्या वेळार, तशेंच ल्वे, बसस्तानकांचेर प्रथमोपचार आनी सेवा केंद्रां चलोवप, फुडारपणाविशीं, तशेंच आंतरराज्य आनी आंतरराश्ट्रीय शिबिरां भरोवन इश्टागत वाडोवप, तशेंच श्रमदान, कपडे एकठांय करप, अपंगुळांचे मेलावे घेवप, वैजकी तपासणी शिबिरा भरोवप, नेत्रदान आनी कुश्ठरोगाविशीं जागृती निर्माण करप आदि वावर करतात.

रॅम्झी, सर विल्यमः (जल्मः २ ऑक्टोबर, १८५२, ग्लास्गो, स्काँटलँड; मरणः २३ जुलय १९१६, हॅझ्लेमीर (हाय विकाम(बर्किगहॅम))

ब्रिटिश रसायनशास्त्रज्ञ. अक्रीय वायुचो सोद लावन तांचें आवर्त सारणींतलें म्हळ्यार इलॅक्ट्रोन रचनेप्रमाण केल्ल्या मूलद्रव्यांचे कोश्टकरून मांडणेंतली सुवात निश्र्वित केल्लेकातीर ताका १९0४ व्रसाचो रसायनशास्त्राचो नोबॅल पुरस्कार फावो जालो.

ताचें १८७0 व्रसा मेरेनचें शिकप स्कॉटलँडांतल्या ग्लास्गो शारांत जालें. फुडलें शिक्षण ताणें हायडल्बर्ग आनी ट्यूबिंगेनाक करतकच १८७२ व्रसा तो अँडरसन विद्यापिठांत गेलो. १८७३ वर्सा त्या विद्यापिठाची ताणें पीएच्. डी.. पदवी मेळयली आनी थंयच तो पाठनिर्देश सहायक म्हणून काम करूंक लागलो. १८८0 वर्सा तो ब्रिस्टलच्या युनिव्हर्सिटी कॉलेजच्या रसायनशास्त्र विभागांत काम करूंक लागलो आनी १८८१ वर्सा तो थंयच प्रचार्य जालो. १८८७ तें १९१३ म्हळ्यार निवृत्त जायमेरेन तो युनिव्हर्सिटी कॉमेज, लंडन हातूंत आशिल्लो.

सुरवेक रॅम्झीचें संशोधन हें रसायनशास्त्राच्या सगळ्या फांट्यांतलें आशिल्लें. बिस्मथच्या नव्या खनिजापसून आल्कालॉयडांच्या शरीरक्रियाविज्ञानीक क्रियेमेरेनचो अभ्यास ताणें केलो आनी आल्कालॉयडां हीं पिरिडिनाकडेन संबंदीत आसात हें दाखोवन दिलें. उपरांत मात ताणें आपलें लक्ष अकार्बनी आनी भौतिकी रसायनशास्त्राचेर केंद्रीत केलें.