वेवस्थीत चलोवपाखातीर आपल्याक पालव मेळचो म्हणून प्रधानमंत्री हेर कॅबीनेट मंत्र्यांक वेंचून काडटा. रोमानियेचें विधिमंडळ, सिनेट आनी चेम्बर ऑफ डेप्यूटिज अशें दोन घरांनी विभांगिल्लें आसून सिनेटांत 176 वांगडी जाल्यार चेम्बर ऑफ डेप्युटिस घरांत 340 वांगडी भौशिक मतदानान वेंचून काडटात. रोमानियेंत सद्या 80 वयर राजकीय पक्ष आसून, तांच्यांतलो नॅशनल सालवेशन फ्रंट हो पक्ष म्हत्वाचो. हंगेरियन डॅमोक्रेटीक युनियन, नॅशनल लिबरल पार्टी, रोमानियन डॅकॉलॉजी मुवमॅण्ट, आनी नॅशनल पिझण्ट पार्टी हे देशांतले हेर म्हत्वाचे पक्ष. राज्यकारभाराचे वेवस्थापनेखातीर देश 40 प्रांतांनी आनी बुरवारॅस्ट ह्या खाशेल्या जिल्ह्यांत विभागला. दर एक प्रांताचें थळावें सरकार आसा. ‘ सुप्रीम कोर्ट’ हें रोमानियेंतलें सर्वोच्च न्यायालय. दर एका प्रांतांत थळावें न्यायालय आसा.
अर्थीक स्थिती : रोमानियेची अर्थवेवस्था 1960 आदीं मुखेलपणान शेतवडीचेरूच आदारिल्ली. पूण उपरांत रोमानिया सरकारान साबार नवे कारखाने आनी विद्युत् शक्ती निर्माण करपाची यंत्रणा उबारून देशांत व्हाडा प्रमाणांत उद्देगीकरण करपाची मोख दवरली. कम्युनिस्टांचे राजवटीखाला कारखाने, खण – उद्देग आनी हेर उद्देगधंद्यासावन शेतवडीपरस चड येणावळ मेळपाक लागली. ह्या नव्या उद्देगधंद्यांक लागून देशांतल्या साबार लोकांक काम करपाची संद मेळ्ळी. कम्युनिस्टांच्या शेकातळा रोमानियेचे अर्थवेवस्थेचेर राश्ट्रीय आघाडीचोच शेक आशिल्लो. देशांतले कारखाने, खणी, बँको आनी शेतजमिनीचेर लेगीत सरकाराचीच मालकी आशिल्ली. पूण 1989त जाल्ले क्रांती उपरांत कांय खाजगी कंपनीय अस्तित्वांत आयल्यो.
हालींच्या तेंपार उद्देगधंद्याच्या मळार खूब वाड जाल्ली आसली शेतवड हो देशांतलो म्हत्वाचो वेवसाय जाला. मको आनी गंव हीं देशांतलीं म्हत्वाचीं पिकां. हेर पिकावळींत द्रांक्षा, बटाट, शुगरबीट आनी हेर फळफळावळींचो आस्पाव जाता. पशुधनांत मुखेलपणान मेंढरांचोच आस्पाव आसा. पोल्ट्री, तशेंच गोरवां, घोडे, दुकर पोसपाच्या वेवसायाकय हालींच्या तेंपार म्हत्व प्राप्त जाला. कम्युनिस्टांचे राजवटींत शेतजमनीचें राश्ट्रीयीकरण केल्ल्यान, साबार कुटुंबां एकठांय येवन एकवटीत केल्ले शेतवडींत (Collective farms) वावुरतालीं. पूण 1989तले क्रांती उपरांत कांय एकवटीत शेतजमनीचें खाजगीकरण केलां.
देशाची सुमार 25% भूंय रानाखाला आशिल्ल्यान वट्ट राश्ट्रीय उत्पादनांत रानांसावन मेळपी येणावळीचो म्हत्वाचो वांटो आसता. रोमानियेंच्या भुयेंच्या पोटांत वेगवेगळ्या खनिजांचे खूप व्हड सांठे आसात. सैमीक आनी पेट्रोलियम हीं देशांतलीं म्हत्वाचीं खनिजां. हेर खनिजांभितर बॉक्सायट, खनीज कोळसो, ताबें, भांगर, लोखण, शिशें, रुपें आनी जस्त हांचो आस्पाव जाता.
कम्युनिस्टांचे राजवटींत उद्देंगधंद्यांक चड प्राधान्य मेळिल्ल्यान आयज त्या मानान रोमानियेंतल्या उद्देगधंद्यांत खूब उदरगत जाल्ली आसा. मुखेलपणान शेतवडींत आनी खाणउद्देगांत उपेगी पडपी मशीनां तयार करपाचे ल्हान – व्हड अशे साबार कारखाने देशांत आसात. हांचेखेरीज रोमानियेंत शिमीट तयार करपाचे, तशेंच लोखण आनी तिख्याच्यो वस्तू तयार करपाचे, आनी तेल निवळीकरण करपाचेय कारखाने आसात. गरजेचे जिनस तयार करपी व्हड कारखान्यांभितर फकत अन्नप्रक्रिया, लुगट विणकाम आनी बूट – चप्पल तयार करपी कारखान्यांचो आस्पाव जाता. बुखारॅस्ट शार हें देशातलें उद्देगीक केंद्र.
1960 पयलीं रोमानियेचो सुमार 80% वेपार सोव्हिएत युनियन आनी हेर कमुनिस्ट देशांकडेन जातालो. पूण 1960 उपरांत सोव्हिएत युनियनच्या चपक्यांतल्यान आपली सुटका करून घेवंचेखातीर रोमानियेन आपलो वेपार हेर युरोपी देशांकडेन आनी अमेरिकेकडन चालू केलो. निर्यात जावपी मालाभितर मुखेलपणान शिमीट, कपडो, चामड्याच्यो वस्तू आनी प्रक्रिया केल्या अन्नांचो आस्पाव जाता, जाल्यार आयात जावपी मालाभितर रसायनां, लोखणा माल, कोळसो आनी कापूस हांचो आस्पाव जाता.
लोक आनी समाजजीण : रोमानियन हे डॅसियन, रोमी तशेंच गोथ, हान्स आनी स्लाव लोकांचे वंशज. डॅसियन लोक इ.स. पयलीं 300 शेकड्यांसावन थंय रावतात. इ.स. 100 ते 200 मेरेनच्या काळांत रोमी लोकांनी तो आपल्या शेकातळा व्हेल्लो. रोमी लोक गेले उपरांत गोथ, हान्स, साल्वा ह्या सारकिल्ल्या टोळ्यांनी थंय शेक गाजयलो. अल्पसंख्येन आशिल्ल्या लोकांत हंगेरियन लोकांचो चड आंकडो आसा (8%). जर्मन, जिप्सी, ज्यू, तुर्की आनी उकरेनी लोकांचोय अल्पसंख्येंत आस्पाव जाता. आयज लेगीत रोमानियेचे चडशे लोक गांवगिऱ्या वाठारांनी रावतात. हेर युरेपी देशांच्या मानान रोमानियेचो जिणेचो दर्जो खूब उणो. विलासी जीण जगपी लोक साप्प उण्या प्रमाणांत आसात. देशांतल्या फक्त 15% लोकांकडेन टी.व्ही संच आसता जाल्यार, फक्त 1% लोकांकडेन मोटारी आसात.
गांवगिऱ्या वाठारांनी रावपी रोमानियन लोकांची लांकडी घरां सादारणपणान ल्हानशीं, दोन वा तीन कुडींचीं आसात. तांचीं घरां सादीं आसून तातुंतलें फर्नीचर आनी हेर सजावट सादीच आसता. रोमानियन लोक भौशिक उत्सव व्हडा उमेदीन मनयतात. गांवगिऱ्या वाठारांतले लोक लग्ना वेळार वा फेस्तां वेळार मुखेलपणान रंगीत कपडे घालतात.
रोमानियेतलीं लोकनृत्यां आनी लोकगितां खूब प्रसिदद आसात. त्या लोकांक नाचपाचीय खूब उमेद आसा. शारांतले लोक आर्विल्लो भेस करतात. 1989त जाल्ले क्रांती आदी रोमानीयन लोकांच्या स्वातंत्र्याचेर कम्युनिस्ट सरकारचें दडपण आशिल्लें. अमुकच वेवसाय वा कामाखातीर खंयच्या विद्यार्थ्यांक कसलें शिक्षण दिवप हें सरकारूच
