आसात. दूद आनी कुकडां पोसपाच्या वेवसायांकय सद्या म्हत्व आसा.
लक्षव्दीप जुंवे भारताचे मुखेल भूंयेकडेन (कोची, मंगळूर आनी बेपोर) उदका येरादारीन जोडल्यात. जुंव्या जुंव्याभितरली येरादारी करपाखातीर खाशेल्यो बोटी दवरल्यात. विमान आनी हॅलिकॉप्टरांचीय बरी वेवस्था थंय आसा. त्या प्रदेशांत 10 पोस्ट कचेऱ्यो, 9 बिनतारी संदेशवहन स्थानकां आनी 5 दूरध्वनी कार्यालयां आसात. 1972 सावन कावारटटी आनी भारताची मुखेल भूंय हांचेभितर रेडिओदूरध्वनी सुविधा उपलब्ध जाल्या.
लोक आनी समाजजीण : लक्षव्दीप जुंव्यांवयले चडशे लोक सुन्नी पंथीय, मुसलमान आसात. मिनिकॉय जुंवो सोडल्यार मल्याळम् ही हांगाच्या लोकांची मुखेल भास. मिनिकॉय जुंव्यावयले लोक उर्दू आनी सिंहल हांची भरसण जाल्ली महाल ही भास उलयतात. हे भाशेखातीर स्वतंत्र लिपीय आसा. लखदीव आनी अमिनी गटांतले लोक मलबारच्या मुसलमान लोकांप्रमाण भेस करतात, जाल्यार मिनिकॉय जुंव्यावयले लोक मालदीवच्या लोकांप्रमाण भेस करतात, हांगाचे लोक चड करून चुड्टांच्या खोपींनी रावतात. हालीं तेंपार कांय विटांची घरां दिश्टी पडटात. हांगाचे लोक अजुनय आदल्या चाली-रितींक पाळो दितात. थंय पड्डो पददत, बालविवाह, बहुपत्नीत्व, अंधश्रध्दा आनी जाती वेवस्थांक म्हत्व आसा.
कोया, मासमीस आनी मलाचेरी ह्यो जुंव्यांचेर सांपडपी मुखेल जाती. कोया जातीच्या लोकांचो उच्च वर्गांत आस्पाव जाता. मालमिस हे मध्यमवर्गीय आसून ते चड करून तारवटी वा रांपणकार. मलाचेरी हे उणाक जातीचे लोक. मानिकफन, टाकूफन, ठाकू आनी राव्हेरी ह्यो मिनिकॉय जुंव्यावयल्यो चार मुखेल जाती. लक्षव्दीप जुंव्याचेर आंतरजातीय लग्नाक मान्यताय ना. मरुमक्कतायम् कायद्याप्रमाण हांगाचे लोक वागतात. मातृप्रधान संस्कृताय मानतात. घरांत बायल आनी चलयांक मान चड. हाका लागून निमिकॉय जुंव्याक बायलांचो जुंवो अशें म्हण्टात. मार्को पोलो ह्या भोंवडेकारानय मिनिकॉयचो बायलांचो जुंवो म्हणून उल्लेख केल्ल्याचे पुरावे आसात. चलयेच्या बापायक चल्याकडच्यान हुंडो मेळटा. लग्न जालेउपरांत चलो व्हंकलेच्या घरा रावपाक वता.
राबितो आशिल्ल्या सगळ्या जुंव्यांचें विद्युतीकरण जाल्लें आसा. हांगा 50 विद्यालयां आनी आठ माध्यमिक विद्यालयां आसात. चलयांक शिक्षण घेवपाखातीर सरकारान कांय खाशेल्यो सवलती तांकां दिल्यात. सगळ्या पांवड्यांवयलें शिक्षण फुकट आसा. मल्याळम् भास हें शाळेंतल्या शिक्षणाचें माध्यम. सद्या साक्षरतायेचें प्रमाण 55% इतलें आसा. थंयच्या लोकांचे भलायकेचे नदरेन भारत सरकारान कांय खाशेल्यो येवजणी आंखल्यात. ह्या जुंव्याक पर्यटन स्थळ म्हणून प्रसिददी मेळ्ळ्या.
-कों. वि. सं. मं.
लक्ष्मण : अयोध्येचो राजा दशरथ आनी राणी सुमित्रा हांचो पूत. रामाचो धाकलो सवतीभाव. सीरध्वज जनक राजाची धूव ऊर्मिला ही ताची बायल. विश्र्वामित्राच्या यज्ञाक राक्षसांपसून राखण मेळची देखून तो रामाक वांगडा दिवपाक गेल्लो. राम–सीता वनवासाक वचूंक भायर सरलीं तेन्ना तांचे वांगडा लक्ष्मणय गेल्लो. दुषण ह्या राक्षसाकडेन जेन्ना रामाचें झूज जालें तेन्ना तो सीतेक घेवन एके गुहेंत राविल्लो. राम वनवासांत आसतना चित्रकूट आनी पंचवटी पर्णशाळा बांदप, तांकां कंदमुळां, फळां आनी होमद्रव्यां हाडून दिवप आनी तांची सेवा करप असलीं कामां तो करतालो. बारा वर्सां तो आहार आनी न्हिदेविरयत आशिल्लो अशें आनंद रामायणांत म्हळां. रावणाचो पूत इंद्रजीत हाका अशाच मनशाकडल्यान मरण येवपाचें आशिल्लें. राम – रावणाच्या झुजा वेळार इंद्रजीतान निकुंभलेच्या देवळांत देवीखातीर होम रचिल्लो. तें विधान ताच्या हातान पुराय जाल्लें जाल्यार तो अमर जातलो आसलो, देखून बिभीषणाचो आदार घेवन लक्ष्मणान ताका जिवो मारलो. तेचपरी ताणें विरुपाक्ष आनी अतिकाय ह्या दोन राकेसांकूय जिवे मारले. रावणान शक्ती उडोवन लक्ष्मणाक बेशुध्द केल्लो. पूण सुषेण ह्या वैजान खाशेली वनस्पती हाडून ताका साबुददीर हाडलो. इंद्रजीताक मारिल्ल्यान जाल्लें पाप धुवन काडपाक ताणें हिमालयाच्या मुळसांत धा सहस्त्र वर्सां वायू गिळून तप केलें. निमाणें शरयु न्हंयेंत ताणें आपलो देह त्याग केलो अशी आख्यायिका आसा.
लक्ष्मणाक अंगद आनी चंद्रकेतू अशे दोन पूत आशिल्ले. रामान अंगदाक अंगदीया नगरी आनी चंद्रकांत नगर अशीं दोन राजपाटणां निर्माण करून दिलीं. रामायणांतली मुखेल व्यक्ती राम आसलो तरी बांधव प्रेम आनी तेवरवीं केल्ल्या सेवाभावी त्यागाक लागून रामायणांत लक्ष्मणाक एक खाशेली सुवात प्राप्त जाल्या.
-कों. वि. सं. मं.
लक्ष्मण, आऱ्. के. : (जल्म : 23 ऑक्टोबर 1924, म्हैसूर).
एक नामनेचो भारतीय व्यंगचित्रकार. ताचें पुराय नांव राशिपुरम कृष्णस्वामी लक्ष्मण. ताचे पुर्वज राशिपुरम कृष्णस्वामी लक्ष्मण. ताचे पुर्वज राशिपुरम वा रासीपूर (जि. सेलम) म्हालांत रावताले. ताचे शिक्षण बी. ए. मेरेन जालें. कर्नाटकांतल्यान मुंबय वचून लक्ष्मणान फ्री प्रॅस जर्नल
