लिबिया इस्तंबूलच्या तुकाँचो शेक सुरू जालो. पूण तांच्या शेकातळा राजकीय आजी अर्थीक स्थितीय इबाडली. इटलीज १९११ त आळी पयल्या लिबियेंतल्यो मायरेजेयका आजी ट्रिपोलिटेनिया ह्यो दोज स्वतंत्र वझणुको एकाच गव्हर्नर जलरलाच्या शेकातळा आशिल्लयो. १९३४ त ह्यो दोलूय वसणुको एकठांय हाडूज इटलीज तो आपलो अविभाज्य भाण अशें जाहीर केलें. दुस-या म्हाझुजांत दोस्त राश्ट्रांजी इटलीचेर हार घालूत्र लिबिया हातासली. १९४७ तलने कबलातीवश्वीं इटलीक लिबियेंतले थशवप्रमाण ग्रेट ब्रिटनाल ट्रिपोलिटेजिया आजी सायऐजेयका जाल्यार फ्रांसाल फेझाजची प्रशासनवेवस्था सांबाळची अशें थश्ललें. १९४९ त संयुक्त राश्ट्रांजी आजीक एक थाराव पास करूज, एक जानेवारी १९५२ दिसा लिबियेक स्वातंत्र्य दिवपाचे माळ्य केलें. १९५0 - ५१ त दर एक भाशांतलो एक लोकप्रतिनिधी ह्याप्रमाण राश्ट्रीयसभा अस्तित्वांत येवल, तिणे शजेशाय संविधाजाचो मसुदो २४ डिसेंबर १९५१ दिमा लेिबिया स्वतंत्र जाल्लयाची घोशप्णा करूनं प्तायरेजेयक, ट्रिपोलिटेजिया आजी फेझाज हे तीज स्वतंत्र प्रांत एकठांय हाडून लिबिया हें संधीय शज्य निर्माण केलें. उपरांत लिबिया अरब लिण आजी संयुक्त राश्ट्रांचो वांगडी जालो. स्वातंत्र्य जाहीर केल्ले तेळजा लिबिया हो एक गरीब देश आश्सलो. लिबियी शासजाल अमेरेिका आजी ग्रेट ब्रिटन ह्या देशांक लिबियेंत त्नश्करी तळ उबारपाक आनी तंत्रीक आदार घेतिल्लो. १९५८ त देशांत श्वजिज तेल्ताची सोद लागले उपरांत देशाची अर्थीक स्थिती सुदारत रावली. १९६३ त लिबियेल एकात्म शासजपद्दत आपणायली. तिलूय प्रांत आजी तांचीं विधिमंडळां बरश्चास्त करूज ताचे बदलता धा प्रशासकी विभाग केले. आजी ग्रेट ब्रिटजाच्यो लश्करी आजी अर्थीक कबलाती लिबियेन रद्द केल्यो. अरब - इझायत्तच्या झुजा वेळार लिबियेज प्रत्यक्षांत वांटो घेतलोला, पूण अमेरिका आजी ग्रेट ब्रिटजाआड जिदर्शजां काडलीं. कर्जल मूआम्मार अल् गदाफी हाच्या फुडारपणारवाल ऐव्हलुशजरी कमांड काउंसिल ह्या क्रांतिकारक पंगडाज सप्टेंबर १९६९ त राजाक मतेभायरो केली. गदाफीन सगळी सत्ता आपल्या हातांत घेवज लिबिया हें प्रजासत्ताक राज्य अशे घोशीत केलॅ. उदाफीळ लिबियेची अध्यक्ष जाल्या उपरांत ताणे अरब सोशलिस्ट युजियज ह्या राजकीय पक्षाची स्थापयूक केली. मुख्वार त्या पक्षाचे ज्ञांव पिपल्स काँग्रेस अशे दवरलतें. ताणे लिबियेचे नांवय ‘सोशेंलिस्ट पिपल्स लिबियज अरब जम्हुरियात' अशें दवरलें. ताणे आपल्याक जाय तशे δΎζ. कोंकणी विश्वकोश : ४ प्रशासकी बदल केले. ताप्यें इस्लाम हो राश्ट्रघर्म अशें घोशीत करूल, देशांत मुसलमाज समाजवाद आजी कुराणाचेर आदारीत व्याय आजी कायदे तयार केले. ताचो समाजवाद मुश्वेलपणाल इस्लाम धर्म, परंपरा आजी विधी हांचेर आदारला. मुसलमाज समाजवादाश्वातीर ताणे संस्कृतीक क्रांतीची घोशणा केली. ताणे आपली झता घट करपाश्वातीर वेगवेगळ्या जमातीचे मुरवेली, व्हड वेपारी, जमीजदार, सरदार, गिरेस्त लोक हांचेर वेगवेगळीं बंधलां घालूज देशांतलो तांचो शेक उणी केली. परकी मालकिच्या तेल कंपळ्यांजी हस्तक्षेप करून धांवडादज तांचे सुवातेर देशी तज्ञांक जेमले. १९८0 उपरांत तेल वेपारांत चडटी - देंदती आयिल्लयान गदफीक अर्थीक समस्यांक तोंड गदाफीचें विदेशी घोरणाचे मूळ हें अरबवाद आजी इस्लामी राश्ट्रवाद, तसोच तांचो प्रसार आजी प्रचार आशिल्ले. हाका लागून ताणे इजिप्त, सिरिया, टधुजिशिया, चॅड, सुदाल, मोरोक्को ह्या देशांकडेज दोस्तीच्यो आजी संघटनात्मक कबलाती केल्यो. ह्या सगळ्या धोरणाचे मूळतत्त्व म्हळ्यार इञ्चायलाचो विरोध. पूण चॅड देशाचो कांय भाण हाताशिल्लयाल तशेंच युगांडाचेर घुरी घालूज ताणे ह्या देशांकडेल देशांजी इझायलाक आदार केल्लो म्हणूज लिबियेज तांची तेलपुरवण बंद केली. अर्थवेवस्था : लिबियेचो वट्ट येणावळींतलो चडझो वांटो गरीब राश्ट्र आशिल्ले. पूण १९५९ त देशांत श्वजिज तेलाचो सोद लागिल्लद्यान देशाच्या अर्थीक विकासांत वाड जायत रावली. शेतवडीकय देशांत म्हत्व आसा. पूण देशाची चडशी भूय रेंवटी आजी उण्या पावसाक लाणुजूय शेतकी उत्पादज खूब उणें जाता. वट्ट क्षेत्रांतली फकत १.४% भूय शेतवडीक फादोशी आसा. तातुंतली फकत ७% भूय घेतात. ट्रिपोली भोंवतणीं ट्रक शेतवड करंतात. हांगा जावपी शेतकी जदरेज सातू हें पीक म्हत्वाचें. अरुतंत आजी उर्देतेकडच्या सडयाच्या भाणांजी गंवाचें उत्पादज घेतात. पूण हॉणा जावपी शेतकी पिकावळ उणी आशिल्लयाज अब्जघाल्याची गरज आयातीवश्वी भागोवंची पडटा. बटाट, द्राक्षां, कांदे, काळींग, संत्रां ही देशांतली महत्वाची पिकावळ, गोरवां आजी कुकडां पोसपाची व्हड केंद्रां शासजावरवीं चलतात. पूण �
