लेश्वणी
- इंपॅक्ट ऑफ ऑटोमेशन ऑज वर्कर्म (१९८६).
• कों, वि. सं. मं. लेख्वणी : रंगीत द्रवरूप पदार्थाज (चड करूज पातळ शायेज) लेश्वल करपाश्वातीर वा ऐशा वा चिञां काडपाश्वातीश् वापरांत आशिल्ले साघज, हजारोंजी वर्सासावज प्रतिमा आजी कुरू हाची ज्युक्ताज्यूस्त जोंद करपाची कला एवबर आसली, पूण लेखज करपारवातीर फावो तें साघज (पान, साल) उपलब्ध जायमेऐन लिएवणेचे एयलनें रूप अस्तित्वांत येवंक जासलनें, इ.स.चे १000 वसाँ पयलीं चीजी लोकांजी वापरिल्लो कुंचलो (ब्रश) चड करून लिएवणेची पयली पूर्ण अवस्था आशिल्ली जावंये. तांणी आपल्या देशाचो इतिहास बरोवपाश्वातीर कुंचल्याची उपेण केलो. इ.स.चे पयलीं ३00च्या सुमाराक इजिप्शीयज लोकांनी दाट बोरुचो लिश्चणेभाशेज उपेग केली. सातव्या शेकडयांतल्या सेव्हिलचो मेंट इझिदोए हांच्या लेश्वांत क्विल्त लिएवणेची स्पश्ट उल्लेश्व मेळटा. पूण सवण्यांच्या पाश्वांसावज तयार केल्लयो अशो लिश्वण्यो चड करूज पयलीय उपेगांत आशिल्लयो. एकुणिसाव्या पूण धातूच्यो लिएवण्यो वा आंपार घोळणुकेंत आयले उपरांत तांचो वापश् उणो जाळतो. फाउंटज पेन, बॉलपॉयट पेळ आजी तंत्वात्मक तोंकाचे पॅज हे लिएवणेचे आर्विल्ल प्रकार. बशेवपारवातीर बरेच पयलींसावल बोरूचो वापर करताले. इजिप्शीयज लोक कॅलॅमस वा अफ्लंडो ह्या झारकिल्या कोंडद्यामावळ तयार केल्ले बोरू वापरतालने, १५ – १८ श्मेंमी. लांबायेचे आजी करंजगठळेच्या बोटाभाशेज वा त्यायपश्स बारीक आसपी घट्ट अशी लांकडाची एक एक बडी ह्या स्वरुपांत हें उपलब्ध जातालें. भितएल्यान पोकळ आशिल्लद्याव्न धारेच्या चाकवान तो संहंज तासपाक जाताहन्थो. त्यो कायशो तिर शे दिशेल तासून उपरांत ताका जाय तशे बारीक तोंक काडूज आजी तें तोंक एके एवाशेलने तिरशे ऐशेत तोडटकूच ही लिएवणी तयार जाताली. कायरो आलेक्झांड्रिया, इराणाचें आरवात, उर्देते कडल्या देशांजी आजी भारतांत बाभळीचे वा साळीचे (साळपक्षाच्या पारवांटधांतलने) कांटे वापरतालने. केिल लिएवणी : रोमी साम्राज्य हाएले उपरांत (इ.स. पाचवो शेकडो युरोपांतल्या क्रिस्तांव मठवसियांक इंग्लिशीतल्या लेखांच्यो እ፶፩ कोंकणी विश्वकोश : ४ प्रती काडपारवातीर सामक्या तोंकाचे सुबक पूण मोव तोंकाचे लिएवणेची गरज पडली आजी इतिहासीक क्केिट्न (पांश्व) लिएवणेची सोद लागलतो. ही लिनश्वप्शी राजहंस, हंस, टकों वा हेर सवण्याच्या पांश्वासावल तयार करतालते. इ.स. ६00 ते १८३0 मेरेन क्विल्न लिएचणी अती उदेंतेकडले देश सोडले जाल्यार झणव्ठेकडेज बशेवपाचे एकलें एकसुरें साधज आशिल्ले. फुडें तातूंत आपार बसयलो. धातुची लिखणी (टाक) आजी आपार इटलीतल्या पाँपेई ह्या पुर्विल्लया शारांतल्या लोकांक धातुचे टाक एवबर आसले. ह्या शाराच्या उत्श्वजज्ञांत मेळिल्लया अवशेशांमदली कांश्याची लिएवणी इ.स. ७९ वसपियलींची आसा. शेमी काळांतल्यो कांश्याच्यो लिश्वप्यो आर्विल्लद्या लिएवण्यांवरीच आसल्यो. भांगर वा रुपॅ हे धातू वापरूज मध्ययुगांत लिएवण्यो तयार केल्यो, तरी त्यो उपेणापश्झ सोबाथेरवातीरूच आसताल्यो आजी णिऐस्त लोक त्यो एकमेकांक भेट म्हणूज दिताले. बरेच पयलींसावज जरी धातुच्यो लिरवण्यो खबर किल लिएवण्यो बरोवपाच्या घर्शणाक लागूज बेणीन झरताल्यो. तशेंच तांची पुरवण उणी आजी मर्यादीत आशिल्ली. बेणीज जा झश्पी लिएवणेचे गएजेंतल्याळ लोएवणी लिएवणेची सोद लाणलो. १७४८ त फ्रांझांत हाताळ तयार केल्ली तिरव्याची लिएवणी आसली. १७८0 सॅम्युएल हॅटीसज ह्या बर्मिणहॅम (इंग्लंड) च्या अभियंत्याज मित्त हाणे १८२८ बर्मिंगहॅमांत माकंजाच्या आटाशज तिरव्याची लिएवणी फाउंटज पेज तिंतेशज लिश्वणी बुडोवज बरयतला शायेचो प्रवाह केळ्ना उणी जाल्यार केल्जा बरेच चड प्रमाणांत जाता. तशेंच शाय सोंपले उपरांत लिश्वणी परत शायेंत बुडोवंची पडटाली जाका लागूल बरोवपांत एवंड पडटालो, शायेची अश्वंड पुरवण कशी करपाक शकपी शायेची सांठी आशिल्ले झाधन म्हळ्यार फाउंटज पेळ अशी सादाएप्णपणाज हाची व्याख्या करु येता. शायेची पुरवण सतत करपी लिश्वणी तयार करपाचे यत्ज पयलींसावन सुरू आशिल्ले. १८0९ त बॉर्थोलोज्यू फॉश, १८१९ त जॉज शेंफर, जे. एच्. ल्युईस, हॉणी पयल्या वयल्या फाउंटज पेजाचो झोद लायलो, अशे म्हण्टात. १८३९ त व्हल्कली करणाची सोद लागिल्लद्यान १८८४ त न्यूयॉकच्यिा एल्. ई. वॉटस्मज हाणे आर्विल्ले फाउंटज पेज तयार केले. १८९0 उपरांत अशा पेजाची जिर्मणी अदिकादीक प्रमाणांत जावंक लागली. बॉल पॉयंट पेळ : फाउंटन पेनाच्या परंपरांगत आपाश
