तांब्यापट्याचे आकार ल्हान व्हड आसले तरीय लांबट चवकोनी आकार खाशेलोसो दिसता. राजमुद्रा ओतीव आसून तिची कडी शासन पत्राचे कडेक आशिल्ल्या वाटकुळ्या बुराकांतल्यान घाल्ली आसता. राज्यशासनाचीं पत्रां तीन आसलीं पयल्या पत्राचे भितरले वटेन बरयतालें.वयली सुवात तशी मेकळी बरयतालें. मदल्या पानार दोनूय वाटांनी बरयतालें. तिसऱ्या पानाचे भायले वटेन बरयनासले. ताका लागून बरयल्लो मजकूर सुरक्षीत उरतालो. पानाच्यो कडो कडांनी थोड्यो वयर करतलें. ताका लागून अक्षरां घांसनासलीं. तांब्यापट्याचेर शायेन वा कसल्याय रंगान लेख बरयताले. मागीर शेणान ते लेख कोरांतताले. बरेचदां आयदनांचेर नांवा घाल्ले भाशेन लेख बरयतालें. लेखनांतली उतरांची चूक शेण्यान रेग ओडून बरोबर करतालें. खंयचेय उतर गळ्ळे जाल्यार ते समसांत बरयतालें. फकत राजालोकूच तांब्यापट्याचेर बरयतालें अशे न्हय जाल्यार ब्रह्मणांची आनी जैनांची यंत्रां तांब्यापट्याचेरुच दिसतात. कुशाणराजा कनिश्कान बौध्द धर्मग्रमथ तांब्यापट्याचेर कोरांतून घेतिल्ले, ते लेख आयज अस्तितवांत नात. तांब्यापट्याचो आकार ताडपत्राप्रमाणच लांबट चवकोनी आसलो, तरीय त्रिकोणकृती आनी चतुश्कोणीकृती आकाराचींय ताम्रपत्रां दिसतात. तांचे वजन सु. ५०० ग्रॅम आसतालें. दानपत्रां, राजाची वंशावळ, दान दिल्ल्या ब्राह्मणाची वंशावळ, दाना वेळार हाजीर आशिल्ल्या सरदारांची नांवा- गांवा असली म्हायती ताूंत आसतालीं. भांगर आनी रपे ह्या धातूप्रमाण तांबें दुर्मीळ नाशिल्ल्यान तांब्यापटे लेखन साहित्य म्हणून लोकांक मानवपाक लागलें.
भूर्जपत्र:बरोवपाखातीर भूर्जपानांचो उपेग करपाची कला भारतांत खूब पयली सावन आसा. घुरयेच्या वेळार शिकंदरावांगडा आशिल्ल्या क्यब कर्टिअस ह्या सेनापचीन भारतीय लोक भूजपत्राचो बरोवपाखातीर उपेग करताले अशे नोंद केलां. हिमालयांत भूजपत्रां जाय तितल्या प्रमाणांत मेळटात. भूर्ज रुखाच्यो भितरल्यो साली काडून त्यो घांसून गुळगुळीत करपाची, तांका चकचकसाण हाडपाची कला काश्मिरी पंडीतांक खबर आशिल्ली. संस्कृत साहित्यांतूय भूर्जपत्राचें बरेच उल्लेख मेळटात. चीनांतल्या खोतान हांगा दुसऱ्या शेंकड्यांतल्या खरोश्ठी लिपींत भूर्जपत्रार बरयल्ली धम्मपदाची पोथी आसा. ताडपत्राचे पोथयेप्रमाणूच मदीं वाटकुलो बुराक करुन दान लांकडी वाट्यांनी भूर्जपत्राची ही पोथी दवरतालें. बकशली नगरांत मेळिल्लें अंकगणिताचें पुस्तक, आठव्या शेकडज्यांतले आसून तें भूर्जपानाचेर बरयिल्लें आसा. व्हिएन्ना, बर्लिन तशेंच पुणेंच्या भांडारकर प्राच्यविद्या संशोधन मंदिरांत आनी डॅक्कन काॅलेजींत भूर्जपत्रावयल्यो पंदराव्या शेंकड्यांतल्यो पोथयो मेळटात.
ताडपत्र: ताडाच्या पानांचो मुखेलपणान बरोवपाखातीर दक्षिण भीरतांत उपेग करताले. तक्षशिलाक पयल्या शेंकड्यांतलो तांब्यापटो सांपडला, ताचो आकार ताडपत्रावरवी आशिल्लो. गौतम बुध्दाच्या मरणा उपरांत रोखडेच भरिल्ल्या मेळांतले विधीनेम ताडपत्रांचेर बरयल्ले आशिल्ले अशें चीनी भोंवडेकार ह्युएन त्सांगान आपल्या भोंवड्वर्णनांत बरोवन दवरलां. ताडपत्राचे उपेग करचे पयली तीं सुकयतालें. उपरांत उदकांत शिजोवन (उकडून) परत सुकयतालें. पानाक गुळगुळीतसाण .येवपाखातीर शंखान वा फातरान घांसून ती फावो त्या आकाराचीं कातरतालें. काश्मिर आनी पंजाबाचे कांय वाठार सोडलो जाल्यार भारतांत ताडाटच्या पानांचेर लोखणाचे बारीक सुयेन तोपून अक्षरां काडटालें. उपरांत तांचेर शाय वा कोळसो लायतालें. ताडपत्राचे पोथयेक पानामदीं वाटकुलो बुराक करतालें. तातूंत दोरो गुंथून बरयल्ली सगळीं पानां एकठांय बांदतालें. पानांची लांबाय अदीक आसल्यार दोन बुराक दवरतालें. त्याच आकाराच्यो दोन लाकडी पांट्यो करुन तातूंत पोथी दवरतालें. नेपाळच्या ताडपत्राच्या पोथसंग्रहात सातव्या स्कंदपुराण आनी लंकावतार ह्यो पोरन्यो पोथयो आसात.
चामडी: भारतांत चामड्याचेर बरयल्ले लेख आजूनमेरेन मेळूंकनात. धर्मीक नदरेन चामडें भश्ट मानिल्ल्यान घडये ताचो उपेग बरोवपाखातीर चडसो करिनाशिल्लें जांवये. सुबंधुच्या ( इ.स. चे पयली आठव्या शेकड्यांत पयलो वांटो) वासवदत्ता नाटकांत चामड्याचो बरोवपाखातीर उपेग करतालें. असो उल्लेख आसा. उंटाच्या चामड्याचेर खरोश्ठींतले लेख मेळटात. चामड्यावयले लेख मुखेलपणान अस्तंत आशिया आनी युरोपांत मेळटात.
लुगट: इ.स. चे पयलीं तिसऱ्या शेंकड्यांत भारतांतले लोक लुगटाचो बरोवपाखातीर उपेग करताले, असो उल्लेख नीआर्कसान केला. बरोवपाच्या लुगटाक पट, पटिका आनी कार्पासिका पट अशे म्हणटाले. कर्नाटकांतले कांय वेपारी आजूनूय लुगटाचरे बरयतात. पुर्विल्ल्या काळांत लुगटाक चिंचाऱ्याची वा पिठाची पातळ खळ लावन शंखान ती गुळगुळीत करतालें आनी मागीर ताचेर खोडवान वा काळे पेन्सीलीन बरयतालें. सुती लुगटाप्रमाणूय रेशमाच्या लुगटाचोय उपेग करताले, अशे तरेची जैन सुत्रांची वळेरी (१४ व्या शेंकड्यांतली) जैसलमीराक सांपडल्या. कतापडी पुस्तकांय कांय मठांनी पळोवंक मेळटात.
फळो : लांकडाच्या फळ्याचेर बरोवपाची रीत बरीच पोरनी शाळेंत वचपी भुरगीं सुरवेक धुल्लाचे पाटयेचो उपेग करताली. फळ्याचे उल्लेख विनयपटिकांत दशकुमारचरितांत मेळटात. बरेच कडेन लांकडाचे बरयल्ले लेख मेळ्ळ्यात.
सुवर्णपत्र (भांगराचें पान): पुर्विल्ल्या काळांत गिरेस्त, सावकार आपलो कुळवृतांत तशेंच म्हत्वाच्यो घडणुको भांगराच्या पानांचेर कोरांतून घेताल. धर्मीक नितूनेमूय ते कोरांतताले. भांगर दुर्मीळ जाल्ल्यान हाचे मनुने सोंपेपणी मेळनात तरी तक्षशिले लागसारच्या गूंगूच्या स्तुपांत सुवर्णपत्राचेर खरोशी लिपींत बरयल्लें.
