आनी एकामेकाविशी आकर्शण्य दिसूंक लागता. मनशांच्या मैंगिक वर्तनाचेर ह्या रसायना भायर, मनशाचेर ल्हानपणापासून घडपी संस्कार, ताणें आत्मसात केल्ल्या लैंगिक जिणेविशींच्यो पारंपारीक कल्पना, ताचें शिक्षण, व्हड व्यक्तीच्या वर्तनाचे आदर्श, कामोद्दीपक साहित्याचें वाचनम सिनेमा आदींचो प्रभाव पडटा.
दर एका मनशाचे जिणेंत कामप्रेरणेची खरसाण पिरायेच्या वेगवेगळ्या अवस्थांत वेगवेगळ्या प्रमाणांत जाणवता. सान अवस्थेंत ही प्रेरणा सौम्य प्रमाणांत आसता आनी सादारणपणान तरणे पिरायेचे अवस्थेंत तिची खरसाण वाडूंक लागता. प्रौढावस्थेंत तिचो प्रभाव सगळ्यातं चड आसता.
प्रजोत्पदनाचे नदरेन नर आनी मादी हांचो संभोग लैंगिक कामशमनाचो एकसुरो प्राकृत मार्ग आसा. अशा संभोगाक लागुनच प्रजोत्पादन शक्य जाता. मनीस तशेंच सगळ्या प्राण्यांचे बाबतीमत हें खरें आसलें तरी सद्या शास्त्रज्ञांनी कृत्रिम वीर्यसेचन (आर्टिफिशिअल इन्सेमिनेशन) शक्य केलां आनी ताचो गायो, म्हशी आदी पाळीव जनावरांचेर सर्रास उपेग करून संभोगाबगर संतत निर्माण करपाचें शास्त्र सोदून काडलां. सुप्रजन शास्त्राचे नदरेन तशेंच संभोगांत येवपी कांय शारिरीक अडचणींचेर मात करपाच्या हेतुनय मनशाचेर ताचो उपेग करपाक सुरवात जाल्ली आशा. धर्मीक सांप्रदयांचे नैतिकतेचे नदरेन ताका विरोध जाला. तशेंच ताचो दुरूपयोग जावपाचो भंय आसा अशें दिसूंक लागला. तेखातीर मैथुनाबगर प्रजोत्पादनाचें आनी कामशमनाचे हेर मार्ग असैमीक, अनैतीक आनी विकृत समजप जातात.
समागमांत शारिरीक मैथुनक्रियेवांगडा हेर गजालींकूय बरेंच म्हत्व आसता. तातूंत वांटो घेवपी दादलो-बायलेच्या शरिरावांगडा मनाचोय दाट संबंद आसता. समागमांत नर-मादयेच्या संतुश्टपणाच्या अणभवाक म्हत्व उरता. पूण दादल्यांच्या संदर्भांत विर्योत्सर्जनाच्या रुपान दिसपी लक्षणासारखें बाह्य शारिरीक लक्षण बायलांचे बाबरींत दिसना. बायल मनीस ही तृप्ती मानसीक तरेनच अणभवूंक शकता. मनान आनी कुडीन निरोगी दांपत्य संभोगावरवीं लैंगिक तृप्ती भोगपाक पावता. पून निराशा, अतिचिंताग्रस्तता, जीणेच्या हेर मळां वयली विफलता आदी कारणांक लागून संभोग हो उच्चतम तृप्तीचो अणभव जाल्ल्यान लैगिक स्वैराचाराक तेवरवीं प्रोत्साहन मेळपाची शक्तताय निर्माण जाता. स्वैराचार हो समाजाचे मांडणेक मारक आशिल्ल्यान कामर्वतनाचेर नियंत्रण दवरपाखातीर दर एका समाजांत कायदे केल्ले आसात. नितीनेम आनी रूढी घालून दिल्ल्यो आसात. तशेंच वेगवेगळ्या समाजांत कामवर्तनाविशीं वेगवेगळे विधीनिशेध रूढ आसात.
दादले बायलां मदल्या लैगिक संबंदाचें नियंत्रण दवरपाखातीर सगळे कडेन लग्नाची पद्दत प्रचलित आसा. दुसऱ्या मनशाकडेन बळजबरेन संभोग करप हें सगळे कडेन विशिध्द आसून कायद्यान तो शिक्षापात्र गुन्यांव थारता. तशेंच एकाच घराण्यांतलें लागसारचें रगताचें नातें आशिल्ल्या मनशां मदलें लग्न वा लैंगिक संबंद नैतिकतेचे नदरेन निशिध्द मानिल्लो आसा. हो कायदो तोडप म्हळ्यार एक गंभीर नैतिक गुन्यांव करप अशें समजतात. पूण खंयच्या खंयच्या आप्तांमदलो लैंगिक संबंद निशिध्द आसा हातूंत मात वेगवेगळ्या समाजांत वेगवेगळ्यो रुढी मेळटात. चडशा सगळ्या धर्मांत आनी संस्कृतींत आवय-पूत, बापूर-धूव, भाव-भयण हांचें मदलो लैंगिक संबंद निशिध्द मानिल्लो आसा. पूण क्रिस्तांव आनी मुसलमान समाजांत बापोल भाव-भयणाच्या लग्नाक मान्यताय आसा. हिंदू समाजांत ती ना. जायत्या आदिवासी जमातींमदीं एके टोळयेंतल्या चल्याचें वा चलयेचें लग्न त्याच टोळयेंतल्या चली वा चल्या वांगडा जावंक शकना. हिंदू धर्मांतल्या कांय जातींत एका गोत्रांत लग्न करप निशिध्द मानलां.
सगळेकडे लग्नसंबंदाक वा लग्ना उपरांत लेंगिक संबंदाक सामाजीक मान्यताय आसा. पूण लग्नाबगर वा लग्ना पयलीं लैंगिक संबंदाविशीं मतभेद आसात. कांय आदिवासी समाजांत चले चलयांक तरनाटे अवस्थेंत एकठांय वावुरपाक मेकळीक आशता. तांच्या लैंगिक वेव्हाराचेर कसलेंच बंधन नासता. गांवचे शीमेवयले व्हड झोपडेंत (गोठूल) सगळे चले चलयो एकठांय रावतात. पूण एक फावट विधीवत लग्न जालें म्हणटकच बायल-घोवाच्या समागमाचेर आनी उलोवपा चलपाचेर खर निर्बंध आसतात. हेर जायत्या असंस्कृत समाजांतय लग्नाआदले संबंद गैर मानीनात. पूण लग्न जातकच मात घैोव बायलां भायर हेर कोणाय कडेकन संबंद अनैतीक मानतात. लागीं लागीं सगळ्याच समाजांत लग्न संबंद धार्मीक विधीवरवीं करप जाता. अशा विधीबगर कायद्याचे नोंदणे वरवीं केल्ल्या संबंदाचो लोक आता स्विकार करूंक लागल्यात। चडशा सगळ्या लोकांत समलिंगी मनशाकडेन लैंगिक संबंद (Homo Sexuality) दवरप म्हळ्यार धर्माच्या, नितीच्या आनी समाजीक योग्यतायेचे नदरेन अयोग्य समजतात. वेशागमनांतल्यान जाल्ल्या लैंगिक संबंदाविंशींय समाजांत मतभेद आसात. कांय समाजांत ताका नियंत्रीत रुपांत मान्यताय मेळ्ळ्या. कांय समाजांत मेळूंक ना. तर कांय समाजाचे ताचेर कसलेच निर्बंध नात.
जायत्या देशांतल्या पुर्विल्ल्या साहित्यांत दादले बायलेच्या समागमाचो आनंद द्विगुणीत करपाक संभोगनासतना आनी शारिराच्यो हालचाली आदींचें मार्गदर्शन मेळटा. भारतांत वात्स्यायनाचें कामसूत्र, कोक्कोचें रतिरहस्य आदीं ग्रंथांत कामसुखाचे वृध्दीखातीर संभोगनासतनां दाखोवपी शिल्पां आसात. खजुराहो, मोदेरा, कोनारक, वेरूळ हांगाच्या देवळांत वेगवेगळीं संभोगासनां दाखोवपी शिल्पां आसात. सोळाव्या शतमानांतलो चित्रकार ज्यूलो
