यशस्वी सांगता
कोंकणी विश्वकोशाचो हो चवथो आनी निमाणो खंड प्रकाशीत जातना ध्येयपुर्तीची आमकां खोस भोगप सभावीक आसा.
कोंकणी विश्वकोश हो गोवा विद्यापिठाचो एक म्हत्वाचो तसो व्हडा आटापाचो संशोधन प्रकल्प. आयजवेरच्या कोंकणी संवसारांतलो तो एक म्हत्वाकांक्षी उपक्रम.सामान्य कोंकणी मनशाक ताचे निजाचे भाशेंतल्यान संवसारीक गिन्यान दिवपी कोंकणींतलो हो पयलो वयलो प्रयोग.ह्या चवथ्या खंडाच्या प्रकाशनान ह्या म्हत्वाकांक्षी उपक्रमाची यशस्वी सांगता जाता. कोंकणी भाशेची उदरगत हें गोवा विद्यापिठाचें एक मुखेल उद्दीश्ट.हें उद्दीश्ट नदरे मुखार दवरुन गोवा विद्यापिठाचे संस्थापक उपकुलगुरू डॉ.बी.शेख अली हाणीं,विद्यापिठाचे प्रतिश्ठेक सोबासारक्या कोंकणी विश्वकोशाची कल्पना मुखार हाडली आनी तितकेच आस्थेन ती कार्यरतय केली.तांचे प्ररणेन सुरू केल्ल्या ह्या वावराक उपरांतच्या उपकुलगुरुंचें,विशेशतायेन डॉ.पद्माकर दुभाषी आनी डॉ.बाळकृष्ण सोंदे हांचें प्रोत्साहन आनी सहकार्य मेळ्ळें. निकतीच वयर सरूंक लागिल्ले कोमकणी भाशेंत विश्वकोशासारके निर्मितीचो संकल्प सोडप हें तशें एके तरेचें धाडसच आसलें.अशे निर्मिती खातीर खाशेले तरेची लेखन परंपरा लागता.संदर्भ सामुग्री,यंत्रणा,मनीस बळ लागता आनी सगळ्यांच्या वयर दुडवांचें फाटबळ लागता.हेर प्रगत भासांचे तुळेन कोंकणीकडेन ह्या गजालींचो उणाव आसा.अशे फाटभुंयेर लागीं लागीं एकेक हजार पानांचे घसघसीत अशे चार खंड भायर सरले ही समस्त कोंकणी मनशांखातीर संतोशाची तशी अभिमानाची गजाल आसा.हो प्रकल्प यशस्वी रितीन पुराय करपाक कोंकणी भाशेवयली श्रध्दा खूब उपकारा पडली म्हणूं येता.आपले मायभाशेकडली आपली लागणूक हे भावनेन ह्या उपक्रमाकडेन संबंदितांनीं पळयलें आनी यशपुर्तीचें तेंच खरें बळगें थारलें.ही लागणूक मानून घेवंक नासली तर अपु-या साधनांनी एद्या व्हड आटापाचो प्रकल्प तडीक व्हरप भोवच कुस्तार आसलें.
संवसारीक गिन्यान चार खंडांच्या चार हजार पानांनीं आस्पावन घेवप तशें भोव कठीणच.वाचकांचें पुराय समाधान करपाक चार खंड उणे पडटात हाचें भान आमी दवरलां.तरीय गिन्यानाची चडांत चड वळख करून दिवपाचो आमी आमचे परीन जाता तितको यत्न केला हें नमूद करीनशें दिसता.फुडाराक धा-बारा खंडांचो कोंकणी विश्वकोश निर्माण करपाचो कोणेय संकल्प सोडलो तर ताचेखातीर बुनयादी वावर म्हणून ह्या चार खंडांची मदत जावं येता. आदीं सांगलां तेप्रमाण,कोंकणींत गरजेच्या साधन सामुग्रीचो उणाव आशिल्ल्यान,फाटल्या खंडांसारकेंच आमकां भारतीय आनी परकी भाशेंतल्या विश्वकोशांचें आनी हेर संदर्भ ग्रंथांचें रीण घेवचें लागलां.मराठी विश्वकोश,हिंदी विश्वकोश,मराठी ज्ञानकोश,भारतीय संस्कृती कोश,भारतीय समाज विज्ञान कोश,Encyclopaedia Britanica,Encyclopaedia of Social Sciences,World Book Encyclopaedia,Encyclopaedia of Religions,Encyclopaedia of Philosophy,Statesman's year Book,Encyclopaedia of International Sports आनी हेर संदर्भ ग्रंथांचो ह्या कोशाक आदार मेळ्ळा.
कोशनिर्मीतीक विविध प्रक्रियेंतल्यान वचचें पडटा.विशयांची निवड,नोंदीचें नियोजन,नोंद लेखन,मजकूर एकठांवप,तो तपासप,ताचेर संपादकीय संस्कार करप,प्रुफां तपासप,छापणावळ करप,कोशाची बांदणी करप अशा जायत्या सोपस्कारांतल्यान कोश भायर सरता.हे प्रक्रियेच्या खंयचेय एके सुवातेर कोणाचोय दोळो चुकोवन चूक भितर रिगपाची शक्यताय न्हकारूंक येना.सगळ्याच कोशांचो तसो अणभव आसा.कोंकणी विश्वकोश ताका आडवाद उरूंक शकना. कोशनिर्मितीच्या वावरांत जायत्या जाणांचें सहकार्य मेळ्ळां.गोवा विद्यापिठाचे आजी माजी उपकुलगुरु,कुलसचिव,सल्लागार मंडळाचे वांगडी,नोंद लेखक,समिक्षक,संपादक मंडळाचे वांगडी,छापणावळ संबंदीत व्यक्ती हांचें मोलादीक योगदान मेळ्ळां.
फाटल्या तीन खंडांसारकेंच ह्या चवथ्या खंडाकय कोंकणी मनशांचो व्हडा प्रमाणांत प्रतिसाद मेळटलो ही आस्त आमी बाळगून आसा.
आश्र्विन कृ.चतुर्दस (दिवाळी) बिरेस्तार २६ ऑक्टोबर २०००
डॉ.तानाजी हळर्णकार संपादक
