कृष्णचरित्रकथा रचल्या. तिचो काळ इ.स..1526 असो आसा. ताचे कांय रोमन लिपींत बरयल्ले ग्रंथ ब्राग हांगाच्या ग्रंथालयांत आसात.
-कों.वि.सं.मं.
शालिवाहन शक: एक कालगणना.ख्रिस्ती शकाच्या 78 व्या वर्सा कालियुगाचीं 3179 वर्सा जातकूच हो शक सुरू जालो अशें मानतात.शालिवाहन शकाची सुरवात चैत्र शु.पाडव्याक जाता.पूण फक्त सौर मान चलपी प्रदेशांत हाचो आरंभ मेष संक्रातीच्या आरंभा पसून धरतात.दक्षिण भारतांत हाचे म्हयने अमान्त आनी उत्तर भारतांत पुर्णिमान्त आसतात. दक्षिण भारतांतले शिलालेख,तांब्यापटे,पोथयो,पुस्तकां आनी हेर कागदपत्रांनी हेच कालगणनेचो उल्लेख मेळटा. पंचांगांत आनी जल्मपत्रिका, हातूंत हाचोच उपेग करतात. उत्तर भारतांततल्या शेंकड्यांनी लेखांत हाचो उल्लेख मेळटा.
इ.स.च्या 13व्या शेंकड्यांत देवगिरीच्या यादव राजांच्या मांडलिकांच्या एका लेखांत पयलेच खेप ताका शालिवाहन शक अशें नांव मेळ्ळें दिसता आनी ताचो शालिवाहन ह्या पुरातन राजाच्या नांवाकडे संबंद लायिल्लो मेळटा. तेन्ना सावन शालिवाहन शक म्हणटात.
इ.स. च्या पयल्या शेंकड्यांत शालिवाहन वा सातवाहन नांवाच्या राजान हो शक स्थापन केला असो परंपरागत समज आसा. पूण ह्या राजान वा ताच्या खंयच्याय वंशजान हो शक चालू केला अशें दिसना. कारण खंयच्याच कोरांतिल्ल्या लेखांत ह्या शकाक धरून कालगणना केल्ली दिसना.
हे कालगणनेक शककाल वा शकनृपसालम्हळां. तशेंच ताच्या वर्सांक शकवर्ष, शकनृपतिसंवत्सर वा शकनृपतिराज्याभिशेक संवत्सर अशीं उल्लेखल्यांत. ह्या काळाचो संस्थापक शक राजा कोण वा खंयचो हे विशीं विद्वानांत मतभेद आसात. पूण कांय अभ्यासकांच्या मतान तो कुशाणवंशी कनिष्क आसुंये. हाणें स्थापिल्ल्या शकाचो उपेग ताच्या हुविष्क,वासुदेव ह्या वंशजांनी आपल्या लेखांत केला. हेच कालगणनेचो फुडें शक राजांनी उपेग केल्ल्यान तिका शक हें नांव पडलें आसुंये.कुशाणवंशाचो अस्त जातकूच उत्तर भारतांत ही कालगणना चड तिगली ना. पूण दक्षिण भारतांत मात ह्या शकसमवतान आपलो जम बसोवंक सुरवात केली. चालुक्यांच्या साम्राज्या बरोबर शकसंवताचोय ल्हव ल्हव प्रसार जालो. तेन्ना सावन हो संवत ह्या प्रांतांत चलता.चालुक्यांनी ह्या शकसंवताचो उपेग केलो तरी तांणी तो संवत आपलो नासून, शकांचो वा शक राजांचो आशिल्लो असो स्पश्ट उल्लेख केला.
-कों.वि.सं.मं.
सेंट शाव्हियॅर,फ्रांसिश्कु: (जल्मः7 एप्रिल 1506, कॅसल ऑफ झेव्हीयर,नाव्हार-स्पेन; मरणः3 डिसेंबर 1552,सेनसियन(Scancian)00)-)()---- चीन).
नामनेचो क्रिरिस्तांव संत आनी धर्म प्रकारक. ताच्या बापायचें नांव जुआन द यास जाल्यार आवयचें मारिया आइनारेझ द सादा अशें आशिल्लें. आपल्या स भावंडांमदीं तो सगळ्यांत ल्हान आशिल्लो. ताच्या बापायक 1515 वर्सा आनी आवयक 1529 वर्सा मरण आयलें.
ताका दवरपाक आयिल्ल्या ‘शाव्हियॅर’ ह्या उतराक व्हड अर्थ आसा. ताची मायभास ‘बास्क‘(Basque)हे भाशेंत ह्या उतराचो अर्थ ’नवें घर’ असो जाता.
सन 1525 त फ्रांसिश्कु शाव्हियेर पॅरिस विश्र्वविद्यालयांतल्यान मेट्रीकची परिक्षा पास जालो. उपरांत सेंट बारबारचे युनिव्हर्सिटी कॉलेजांत ताणें आपलें उंचेलें शिकप चालू दवरलें. पीटर फाव्ह्र हो भुरगो ताचेवांगडा थंयच्या वसती घरांत रावतालो. सन 1528 त इग्नीशियश लॉयोला ताचे वांगडा रावपाक लागलो.
सन 1530 त शाव्हियॅरान ’माजिस्तॅर’ ही पदवी जोडली (सद्या ही पदवी पी.एच.डी. च्या पांवड्याची आसा).सन 1533त तो लॉयोलाचो शिश्य जालो. 15 ऑगस्ट 1534 त लॉयोलोन शाव्हियॅरा फाव्ह्र आनी हेर चौगांक वांगडा घेवन एक मंडल घडयलें. फुडें ह्या मंडळाक लागून सन 1540 त (सप्टेंबर)’’सोसायटी ऑफ जिझसची’’ स्थापणूक जाली. सन 1537 त ह्या मंडळान जेरूसलेमाचे पवित्र भुंयेचेर वचपाचें थारायलें. व्हेनीस आनी तुर्कीं मदीं चलिल्ल्या झुजाक लागून तांकां आपली भोंवडी थांबोवची पडली. व्हेनिसांत, शाव्हियॅर धर्मगुरू जालो. उपरांत तो रोमांत गेलो. थंय ताणें स्वता खातीर एक नवी आचार संहिता तयार केली. हे आचार संहिते प्रमाण ताणें काम केलें. आपलो पुराय दीस ताणें फांतोडे वयली प्रार्थना, प्रार्थनासभा, गाराणी आयकप, वायटकाराक आदार दिवप, बंदखणींतल्या कैद्याची वासपूस करप, गरिबांक पीलव दिवप, भौशिक सुवातींनी प्रवचनां दिवप, ल्हान भुरग्यांक शिकोवप आनी देख लावप सारख्या कार्यावळींनी वांटून घाल्लो.
ह्याच काळांत पुर्तुगालचो किंग जॉन (तिसरो)(1521-57)हाणें पोपा कडेन ’उदेंतेच्या वाठारांत’ मिशनरी वावराखातीर एक पंगड धाडचो अशें मागलें. पोपान लॉयोला कडेन ते विशीं उलोवणी करून सायमन रोड्रीगिश आनी बॉबादिला हांकां ह्या वावराखातीर ह्या वाठारांत धाडपा खातीर मान्यताय घेतली.पूण बॉबादिला हो अचकीत दुयेंत पडलो आनी फ्रांसीस शाव्हियॅराक त्या जाग्यार वचचो पडलो.मार्च 1540त शाव्हियॅर आनी रोद्रीगीश पुर्तुगालाक गेले. थंयच्यान ते एका तारवान भारतांत येवपाचे आशिल्ले.पुर्तुगालांत आसतना दोगांनीय मनीसपणाचे भावनेन जो धर्मीक वावर केलो ताचेर राजा चार्लस खूब खोशी जालो. ताणें दोगांकूय पुर्तुगालांत
