विंगड विंगड शास्त्रांचें अध्ययन केलें. गंगातीदेगेचेर एका गुरूकडल्यान ताणें चिंतामणी मंत्र घेतलो. त्रिपुरादेवीय ताचेर प्रसन्न जाली. उपरांत ताणें खंडनखंडखाद्य नांवाचो उदयनाचीं मतां खंडन करपी वेदान्ताचेर ग्रंथ बरयलो.
-कों.वि.सं.मं.
श्र्वेतकेतूः एक तत्वज्ञानी आचार्य. अरूण आनी उद्दालक ह्या आचार्यांच्या कुळांत तो जल्मला देखून ताका औद्दालकी आनी आरूणेय ह्याय नांवांनी वळखतात. देवल ऋषीची धूव सुवर्चलो ही ताची बायल.
शतपथ ब्राम्हण; छांदोग्य, बृहदारूण्यक, कोषीतकी ह्या उपनिषदांत आनी आपस्तंभ धर्मसूत्र, महाभारत,कौषीतकी ब्राम्हण ह्या ग्रंथांत ताची तूस्त केल्ले उल्लेख येतात. उपवेश-अरूण-उद्दालक-श्र्वेतकेतू अशी तांचीं वंशावळ मेळटा.
श्र्वेकेतू कुरू-पंचाल देशाचो रहिवासी आशिल्लो. भुरगेपणांत हो चड मस्तो आशिल्लो.पिरायेच्या बाराव्या वर्सा ताचो अभ्यास सुरू जालो. बारा वर्सां गुरूच्याघरा विद्या संपादन केल्या उपरांत तो घरा परतलो आनी मेळिल्ल्या गिन्यानाच्या गर्वान तो सगळ्यांकडेन मिजासेन वागूंक लागलो. एक दीस ताणें आपल्या बापायचोय अपमान केलो. त्या वेळार बापायन ताका समजायलो आनी आत्मज्ञानाचोय उपदेश केलो. हो उपदेश ’तत्त्वमसि’ ह्या महावाक्यान तत्त्वज्ञानाच्या क्षेत्रांत नामनेक पावला.
कौषीतकी ब्राम्हणांत हाका कौषीतकी लोकांच्या यज्ञसंस्थेचो मुखेल आचार्य म्हळां. यज्ञकार्यांत थंयच्या आचार्यांक दक्षणा कितली दितात आनी कितली घेतात ताच्यापरस आचार्य पुरोयतांचें ज्ञान म्हतवाचें आसा, हें तत्त्व विशद करून सांगपी एक प्रसंग श्र्वेतकेतू आनी ताच्या बापायच्या संबंदांत घडला म्हणपाचें शांख्यायन श्रौतसूत्रावयल्यान कळटा.
ह्या प्रसंगा उपरांत बापायन केल्ल्या उपदेशाक लागून श्र्वेकेतू रोखडोच यज्ञसंस्थेच्या बारीक सारीक गजालींचो जाणकार जालो.
श्र्वेकेतू हो पंचाल राजा प्रवाहण जैवली, आनी विदेह देशांचो राजा जनक हांच्या काळांतलो आशिल्लो.
वात्सायन-कामसूत्रांतल्या उल्लेखांवयल्यान कळटा, नंदिनविरचित आद्य बृह्रत् कामशास्त्राचो श्र्वेतकेतून संक्षेप केलो आनी ताची 500 अध्यायांत विभागणी केल्या. श्र्वेतकेतू हो त्या काळांतलो सामाजिक जाणीव आशिल्लो आनी समाजाच्या बऱ्याखातीर वेगवेगळी सुदारणा सुचोवपी असो समर्थ विचारवंत आशिल्लो.
-कों.वि.सं.मं.
श्र्वेतांबरः(पळेयात जैन धर्म).
षः देवनागरी वर्णमाळेंतलें एकविसावें व्यंजन. ह्या अक्षराची पयली अवस्था घोसुंडी हांगाच्या शिलालेखांत (सन आदीं दुसरें शतमान), दुसरी अवस्था कुशाण वंशाच्या राजवटींतल्या मथुरा, सारनाथ आदींकडल्या लेखांत (इ.स.चें पयलें आनी दुसरें शतमान), तिसरी यशोधर्म्याच्या राजवटींतल्या मंदसोरच्या लेखांत इ.स. 532 आनी चवथी तोरमाणाच्या लेखांत दिसता.
कामधेनुतंत्रांत हाचे वर्णन अशें केला-
षकार श्रुणु चार्वग्ङी अष्टकोणमयं सदा।
रक्तचन्द्रप्रतीकाशं स्वयं परमकुंडली।
चतुर्वर्गमयं वर्ण सुधानिर्मितविग्रहम।
पञ्वदेवमयं वर्ण पञ्वप्राणमयं सदा।।
अर्थ- हे चारूगात्री पार्वती,षकार हो अष्टकोणमय, रक्तचंद्रासारको, स्वतःवाटकुळो, चतुर्वर्णमय, जाची कूड अमृतनिर्मित आसा असो, तशेंच पंचदेवमय आनी पंचप्राणमय आसा.
‘ष’ च्या रुपाचो विकासक्रम असो-
मूर्धा हें हाचें उच्चारणस्थान आसा.
-कों.वि.सं.मं.
षट्कर्माः अध्ययन,अध्यापन,याजन,दान आनी प्रतिग्रह हीं ब्राम्हणांचीं षटकर्मां(स) आसात आनी अध्ययन,यजन,दान.कृषी,गोरक्षण आनी वाणिज्य हीं वैश्याचीं षटकर्मां आसात. योगसाधनेंत गरजेचीं मानिल्लीं षट्कर्मां,धौती,बस्ती,नेती त्राटक नौली आनी कपालभाती आसात.
मंत्रसिध्दीखातीर गरजेचीं अशीं तांत्रिक षट्कर्मां-शांती, वशीकरण, स्तंभन, विद्वेषण, उच्चाटन, आनी मरण. हीं षटकर्मां योग्य काळ,ग्रग,नक्षत्रां आदी पळोवन अधिकारी गुरूच्या मार्गदर्शनानच करपाचीं आसतात. शांतिकर्माखातीर आदल्या जल्मांतल्या पापांचे दुश्परिणाम ना जातात आनी व्याधी, ग्रहपीडा हांचो नाश हीं तांत्रिक षट्कर्मां करतना तारा, कालिका आनी छिन्नमस्ता ह्या देवींची आराधना करची पडटा. कर्माक सुरवात करचे पयलीं रती, वाणी, रमा, ज्येष्ठा, मातंगी, कुलकामिनी, दुर्गा, आनी भद्रकाली हांची षोडशोपचारान पुजा करची पडटा. हीं षटकर्मां एकान्ता जाग्यार करपाचीं आसतात.मारण कर्माची साधना मड्यार बसून जांव मसंडेंत करची पडटा. हीं कर्मां करताना साधकान विवस्त्र आसूंक जायना जाल्यार व्याघ्रचर्म परिधान करूंक जाय. रगताच्या रंगाचें तांबडें वस्त्रय न्हेंसूक येता.
मनशाच्या हाडांसावन केल्ली मणयांची माळ जपाखातीर
