बुध्दितत्वाची भावना चलता तेन्ना तिची शक्ती गौण थारून सुखोत्पादन सत्वगुणांचो उत्कर्ष जाता. अशा वेळार जो आनंदाचो अविर्भाव जाता ताका सानंद समाधी म्हण्टात.
४)सास्मित समाधी: रज-तम ना जावन सत्वगुण हो ध्यानांचो आलशिरो जावन जी भावना चलता तातूंतलो सत्वगुण ल्हवू ल्हवू दुबळो जावन तातूंतले चितिशक्तीचें बळगें कमी जाता अशा वेळार 'अहं सूखरूप : अस्मि ' हातूंतले फकत 'अस्मि' चें भान उरता. देखून हे अवस्थेक सास्मित समाधी म्हण्टात.
२)असंप्रज्ञात समाधी :सगळ्या वृत्तींचो नाश जावन फकत संस्कार उरप असो जो चित्ताचो निरोध ताका असंप्रज्ञात समाधी अशें नांव आसा ब-या दर्जाच्या वैराग्याचो सतत अभ्यास हें हे समाधीचें साधन आसा. असंप्रज्ञात समाधीची योग्यता खूब व्हड आसा.
असंप्रज्ञात समाधीचेय उपाय प्रत्यय आनी भवप्रत्यय अशें दोन प्रकार आसात.
समाधीचे सविकल्प आनी निर्विकल्प अशेय दोम प्रकार मानतात. चिंत्तांत जोमेरेन ध्याता, ध्यान आनी ध्येय ह्या त्रिपुटींचे स्फुरण जायत रावता तोमेरेन ते अवस्थेक सविकल्प समाधी म्हणटा. निर्विकल्प समाधींत मन हें मनपणाकच दिसता. अशी समाधी ही स्वताच साध्य आसता.
समाधीचे वर्णन जायत्या संतानी आनी आचार्यांनी केल्लें आसा. बौध्दांच्या ध्यानयोगांत समाधीक स्थान आसा. इपचार आनी अर्पण अशो दोन तरांच्यो समाधी बौध्दांनी मानल्यात.
आदल्या काळान योगी- मुनी, ऋषी-आचार्य हे समाधी साधना करताले आनी मौलीक गिन्यान जोडटाले म्हणपाचे संदर्भ दर एका पुरातन ग्रंथान मेळटात.आयच्या काळांतय आधुनिक तपस्वी समाधी साधनेचो प्रत्यय घेता म्हणपाच्यो देखी आसात.
समेळ:पंच वाध्यांतलें एक चर्मवाध्य. घुमटाक साथ दिवपाखतीर मुखेलपणान ह्या वाध्याचो उपेग करता. वेताच्या वा लोखणी आंट्यांचेर चामडें ताणून तें लाकडाच्या खोबऱ्याचेर बसयतात. उब्या आयदनाच्या आकाराचें हें वाध्य जमनीर दवरून वेताच्या दोन शिपट्यांनी वाजयता.
पंचवाध्यान साथी वाध्य म्हणून समेळाचो चौघुडो, सुंवारी सारकिल्या वादनांत जाता. गोंयांत चौवघिडो, सुंवारी वादना वांगडाच, चवथीक घुमटाच्या आरतींत समेळाचो वापर जाता.
सय्यद अहमद खान: (जल्म :१८१७ दिल्ली ; मरण : ?).
भारतांतलो कट्टर इस्लामवादाचो पुरस्कर्तो आनी प्राचारक, तशेच मुस्लिम शिक्षणशास्त्रज्ञ, कायदो पंडीत आनी लेखक. ताणें आपली कारकीर्द कारकुनी नोकरेसावन सुरू केली. अलीगड शारांत ताणें मोहमडन अँग्लो ओरिएंटल कॉलेजाची स्थापना केली. भारतांतलो मुस्लिम समाज आनी इस्लाम धर्म हांच्या पुनुरूथ्थनाची चळवळ ताणें उबारली.
सर सय्यद अहमद खान हो एकुणिसाव्या शेंकड्यांतलो एक मुस्लिम शिक्षणशास्त्रज्ञ. ब्रिटीश सरकारान सुरू केल्ल्या शिक्षणाचो फक्त हिंदू लोक लाभ घेतात. पूण परंपरीक पध्दतीन शिक्षण घेवप मुस्लिम लोक फाटींच आसा. देखून १८७५ त ताणें अलिगड शारांत मुस्लिम स्कुल सुरू केलें. ताचेचं मुखार महाविध्यालयांत आनी उपरांत मुस्लिम विध्यापिठांत रूपांतर जाले.१८८७ त 'अखिल भारतीय मुस्लिम शिक्षण परिशदेची' स्थापना करपांत ताणेंच फुडाकार घेत्तिलो. हे शिक्षणीक संस्थेक उपरांत राजकीय परिशदेचें स्वरूप मेळ्ळे. मुस्लिम लीग हो संस्थेचें योगदान म्हत्वाचें आसा.
सैयद खान हाणें मुस्लिम समाजांत शिक्षणाचो प्रसार केलो. धार्मिक जागृताय वाडयली. तशेंच मुस्लिम समाजाक ब्रिटीश सत्तेकडे लागीं हाडपाचो वावर तामें केलो. आदी भारतांतलो मुसलमान समाज ब्रिटीशाआड आशिल्लो. भारतांतली मुस्लमानांनी सत्ता नस्ट करपांत ब्रिटीशांचो हात आसा अशें तांका दिसतालें. अशा समाजाक सर सय्यदान इंग्लिश शिक्षमाचें म्हत्व पटोवन दिलें. ब्रिटीश सत्तेकडेन एकनिश्ठ रावल्यार मुसलमान समाजाची प्रगती जातली हें पटोवन दिवपाखातीर ताणें साबार ल्हान व्हड संस्था उबारल्यो. तेखातीर खूब व्याख्यानां आनी लेखय बरयले. सय्यदाच्या यत्नांक लागुनूच ब्रिटीश राजकारभारांत आनी लश्करांत मुसलमानांक म्हत्वाचे हुद्दो मेळ्ळे.
एकुणिसाव्या शेंकड्याच्या शेवटाक भारतांत जो राष्ट्रवाद उदयाक आयलो ताका सय्यदन सदाच विरोध केलो. १८८५ त काँग्रेसची स्थापणूक जाल्या उपरांत हिंदू आनी मुसलमान हांचे एकवटीचे काँग्रेसीन जो भर दिल्लो ताकाय विरोध करून, मुसलमानांचे नदरेन ती विधातक आसा. अशें ताणें सांगलें. भारतांतल्या मुसलमानांक राष्ट्रीय चळवळीसावन पयस दवरपाखतीर सय्यद १८८९ त अप्पर इंडियन मोहमडन डिफेन्स असोसिएशन नांवाची संस्था उबारिल्ली. ताणें मुसलमानांखातीर विभक्त मतदार संघ मागलो. ताच्या मताप्रमाण भारत हे एक राश्ट्र नाशिल्लें. एकाच देशांत दोन वेगवेगळ्या धर्मांचे लोक आसल्यार, तीं दोन राश्ट्रां जातात, असो ताचो द्विराश्ट्रवादी सिध्दांत आशिल्लो. सय्यदाच्यो सगळ्यो मागण्यो वा योवजण्यो इसलाम धर्म, इसलाम समाज आनी इसलाम संस्कृती, बारतीय संस्कृतीसावन वेगळी करपाची मुसलमानांक प्रेरणा दिवपी थारल्यो. भारत आनी पाकीस्तान आनी अखंड भारताची फाळणी जावपाफाटली प्रेरणा, ज्यो
