दिसतात. पानांचो वयलो भाग खरखरीत आसता. लांकडाचो रंग आकर्शक आसून लांकूड खूब काळ तिगता. सायलाक जून ते सप्टेंबर ह्या काळांत फुलां येतात. नोव्हेंबर ते जानेवारी ह्या काळांत फळां येतात. एका फळांत कितलेश्योच बियो आसतात फळ टणक आसता. सायल ही खूब वर्सा जगपी, पानझडी प्रकारांतली वनस्पत. सायलाचें झाड दिसपाक बहारदार दिसता. हाकालागून सायलाक वृक्षराज अशें म्हणटात.
संबंद जगांत ब्रह्मदेशाचो सायल, बर्मा टीका ह्या नांवान प्रसिद्द आसा. ब्रह्मदेशा, भारत, थायलँड, लाओ, मलेशिया, इंडोनेशिया ह्या देशांत सायल्याची लागवड व्हड प्रमाणांत आसा. भारतांत महाराष्ट्र, केरळ, आंध्रा प्रदेश, तामिळनाडू, मध्य प्रदेश, गुजरात, राजस्थान, ओरिसा, कर्नाटका ह्या राज्यांनी सायल्याचीं व्हडलीं रानां आसात.
वर्सुकी ७५० ते ५००० मिमी. पावस पडटा त्या वाठारांनी, सायल बरे जावपाक शकता. २१ ते ४५ सॅ. तापमानांत सायल बरे जावन येतात. दर्यादेगेरपासून ३५०० फूट उंचायेमेरेन सायल बरे जातात. खोल, उदकाचो बरो निचरो जावपी जमनी सायल्याक मानवता. ६.५ ते ८.० इतको सामू आशिल्लो जमनींत सायल बरो येता. चुनो आनी स्फुरदाचें प्रमाण चड आशिल्ल्यो खडकाळ जमीन, पाणथळ तशेंच दलदलीच्या जमनींत सायलाची वाड बरी जातात.
सायलाची लागवड करपाखातीर पयलीम वाफ्याचेर बियो घलून रोपयो तयार करतात. बी किल्लत घालच्या पयलीं, सात दीस वतांत सुकयतात.रोप एक वर्साचें जातकच ताचें खोडमूळ तयार करतात. खोडमूळ लावपाखातीर ६० x ६० x ६० सेंमी. नेम मारतात. तातूंत अर्द किलो स्टेरामील, अर्द किलो मसूरी फोस्फेट, तशेंच १०० ग्रॅम येन्डोसेल्फन ह्या वखदाचो पिठो घालतात. खोडमूळ लायतना ताचो एक इंच भाग वयर दवरतात. ४ x ४ मीटर अंतराचेर खोडमूळांची लागवड करतात. अशें केल्यार हेक्टरी ६२५ झाडां बसतात. पूण आधुनिक पद्दतीन सायलाची लागवड केल्यार ८- १० दिसांनी एकदां उदक दितीत. दर एका रोपाक वर्साक १० ग्रॅम नत्र, १० ग्रॅम स्फुरद आळे पद्दतीन दिसतात.
सायलाक ' मर ' रोगाची लागण जावन जायते फावट, रोपवाटीकेंतलीं रोपां मरतात. ह्या रोगाची लागण जाल्यार रोपयो ल्हान आसतना मरतात. ह्या रोगाआड ४० ग्रॅम फायटालोन १० लिटर उदकांत घालून हे मिश्रण रोपयो आशिल्ल्या वाफ्याचेर ओततात. तशेंच उदकाचो निचरो बरो जाता म्हणपाची खात्री करून घतात. सायलाक लागपी आनीक एक रोग म्हणजे पानां करपपी रोग. ह्या रोगाची लागण जाल्यार पयलीं पाचवे थिपके दिसतात. पानांचे सकयले वटेन पळयल्यार हे थिपके हळदुव्या रंगाचे दिसतात. ल्हव ल्हव पानां झडपाक लागतात. ह्या रोगाची लागण जाल्यार प्लॅटोव्हेक्स नांवाच्या बुरशीनाशकाचो वापर करतात.
धवी कीड आनी पानां खावपी कीड अशो दोन किडी सायल्याचें नुक्सान करतात. धवी कीड रोपाचीं मुळां खाता. हे किडीआड येन्डोसल्फन ह्या वखदाचो वापर करतात. पानां खावपी कीड ही नांवाप्रमाण पानां खाता. हे किडीआड १५ मिली. येन्डोसल्फन हे वखद १० लिटर उदकांत घालून ताचो झाडाचेर फवारो मारतात. सायलाक हुंदराकडच्यान पिडापीड जांव येता. एका वर्साच्या काळांत सायल १.०० ते १.५ घनमीटर वडटा आनी घेराव २ ते ५ सेंमी वाडटा.
सायलाचो मुखेल उपेग मदेरांचे आनी फर्नीचराचें लांकूड निर्माण करपाक जाता. सायलापासून तयार केल्ल्यो वस्तू टिकाऊ आसता.सायलाच्या पानांपासून रंग तयार करतात. हो रंग रेशीम रंगोवपाखातीर वापरता. सायलाच्या तेलाचो कातीच्या रोगाआड उपेग करता. सायलाच्या भुशाचो लेप, तकली उसळप जाव सूज आयल्यार लायतात. बियांपासून तयार केल्ल्या तेलाचो उपेग केंसाक लावपाखातीर करतात.
-विश्राम गांवकार
सारंगी: एक तंतूवाद्य. पणस वा साल ह्या झाडांचे लांकूड पोखरू हें वाद्य तयार करतात. सारंगीची लांबाय सुमार दोन फूट आसता. सकयल्या भागाक मंथान आनी वयल्या भागाक छाती वा गळो अशें म्हण्टात. तिचे सकयले वेट्न चामड्याचें वेश्टन आसता. वयल्या पोकळ भागांत दर एके वटेन दोन दोन खुंटयो बसयल्ल्यो आसतात. हिका तीन तातीच्यो तारो आनी एक पितूळची तार अशो चार तारो आदाराखातीर लायिल्ल्यो आसता.
सद्याचे सारंगींत अनुध्वनीखातीर पंदरा ते वीस तारो मुखेल तारांच्या सकयल लायिल्ल्यो आसतात. कुशीक आशिल्ल्या ल्हान खुंटयांक ह्यो तारो बांदिल्ल्यो आसतात. पितळ आनी तिख्याच्यो तारो रागाक अणसरून स्वरसप्तकांत लायलात.
सारंगीचो वयलो भाग खांद्यार दवरून सकयलो भाग मांडयेर घेवन उजव्या हातांत धरिल्ल्या गजान तार
