ह्यो म्हत्वाच्यो अशो दोनय वसाहती आशिल्ल्यो.पूण 1890 सावन तांणीय स्पेनाआड उठाव करपाक सुरवात केल्ली.उपरांत 1898त क्युबाचे वतीन अमेरिकेन स्पेनाआड झूज उबारले.त्या झुंजात स्पेनाचो पराभव जालो आनी उपरांत जाल्ले कबलाती प्रमाण स्पेनाक क्युबाक स्वातंत्र्य दिवचें पडलें,जाल्यार फिलीपीन्स ,गामा आनी प्वेर्तोरिको ह्यो वसाहती अमेरीकेक दिवच्यो पडल्यो. त्याच काळांत स्पेनांत तणावाची स्थिती निर्माण जाली.कोर्टेस(संविधान) आनी पंतप्रधान हांचे हक्क वाडले.तशेंच स्पेनिश राजकीय पक्ष आनी कामगार संघटनाय बळिश्ट जाल्यो.रुढीवादी आनी उदारमतावदी ह्या दोनय पक्षांभितर स्पेनिश सत्ता चलोवपा खातीर सर्त लागिल्ली.त्याच काळांत कामगार संघटनांनी सरकारआड साबार खेपे उठाव केल्लें.पयल्या महाझुजांत स्पेन देश तटस्थ रावलो.त्या वेळार झुजांत गुंथिल्ल्या राश्ट्रांक तयार म्हालाची पुरवण करुन सपेनान खूब फायदो जोडलो.पूण झुजा उपरांत स्पेनाचे साबार उद्देधंदे बंद पडिल्ल्यान थंय बेकारीचें प्रमाण खूब वाडलें.तातुंतच आल्फोन्सो तेरावो हाचे जुलमी राजवटीक लागून स्पेनाची सामाजीक स्थिती आनीक खालावली. इ.स.1912 त स्पेनान मोरोक्कोचेर ताबो मेळयल्लो.पूण 1921त मोरोक्कोच्या लोकांनी स्पेनाआड उठाव करुन सुमार धा हजारां वयर स्पेनिश सैनिकांक मारुन उडयले.हे गजालीक धरुन स्पेनांत तणावची परिस्थिती निर्माण जाली.संप आनी हिंसा ही स्पेनांतली सदांचीच बाब जावन रावली.ते परिस्थितीचो फायदो घेवन 1923त जनरल मिंगेल प्रिमो दे रिवारा हाणें उठाव घडोवन हाडून अस्तित्वांत आशिल्लें सरकार मोडून उडयलें आनी आपूण पंतप्रधान जावन तो स्पेनाचेर हुकूमशाय गाजोवपाक लागलो.ताका मोरोक्कोंत आनी स्पेनांत थीरताय प्रस्थापित करपाक यश मेळळें.पूण ताणें आपली हुकूमशाय चालूच दवरली.हाका लागून 1930त सैनिकांनी प्रिमोआड उठाव करुन ताचो बळजबरीन राजीमानो घेतलो.त्याच तेंपार गणराज्य सरकार चळवळीक नेट आयिल्लो.एप्रिल 1931त घेतिल्ल्या शारी वेंचणुकांनी गणराज्य पक्षाक भोवमान मेळळें.आल्फोन्सो देश सोडून गेल्या उपरांत त्याच वर्सा जुनांत घेतिल्ल्या संसदीय वेंचणुकांनी लिबरल,सोशोलिस्ट आनी हेर रिपब्लीकन पक्षांक भोवमान मेळळें.नव्या संसदीय वांगडयानी 1930त लोकशायेचेर आदारिल्लें नवें संविधान तयार केलें.त्याच म्हयन्यांत लिबरल पक्षाचो मुखेली निसेटो आलकाला झामोरा हाची स्पेनीश गणराज्याचो अध्यक्ष म्हूण नेमणूक केली.रिप्बलिकंसांनी स्पेनीश सरकाराचेर ताबो मेळयल्लो,पूण देशांत राजकीय अस्थिरपण चालूच उरलें.कट्टर सुधारणावादी मुखेल्यांनी सरकार उमथावन उडोवपाखातीर देशांत खूब उठाव घडोवन हाडले.रिप्बलिकन सरकारान रोमन कॅथलीक चर्चीचे कांय हक्क काडून घेवन,कामगार संघटनांक खूब हकक दिल्ले.
हाका लागून कामगार वर्गांत थोडेभोच सुदारणा जाली.पूण रूढीवादी लोकांनी चर्चीक तेंको दिल्लो.1933त जाल्ले संसदीय वेंचणुकेंत नव्यान तयार जाल्ल्या रुढीवादी पक्षाक(CEDA) भोवमतान मेळळें.1934त सोशोलिस्ट आनी कटलान नॅशनलिस्ट लोकांनी सरकारआड देशव्यापी उठाव घडोवन हाडलो.सरकारान तो उठाव हिंसक पद्दतीन मोडून उडयलो.तातूंत सुमार एक हजार लोकांक मरण आयलें.ह्याच काळांत देशांतल्या पक्षांभितर उजू आनी डावू अशी विभागणी जाली.सैनिकी मुखेली ,राजशाहीचो पुरसकार करपी आनी कॅथलीक पंगडांचो उजू हातूंत.जाल्यार लिबरल,कम्युनिस्ट,कामगार संघटना आनी सोशलिस्ट पंगडांचो डावू पक्षांत आस्पाव जातालो.1936 त अध्यक्ष आलकला हाणें कोर्टे(संसद) बरखास्त करुन नवी वेंचणूक घोशीत केली.ह्या वेळार डावू पंगडांतल्या सगळ्या पक्षांनी युती करुन वेंचणूक लडयली आनी तातूंत तांकां यशय मेळळें.डावू आनी उजू पंगडातले लोक रस्त्या रस्त्यांनी येवन एकामेकांची कत्तल करपाक लागले.जुलय 1936त मोरोक्कोंत आशिल्ल्या स्पेनिश सैनिकांनी स्पेन सरकाराआड उठाव केलो.उपरांत देशांत स्थिरपण हाडचे खातीर साबार सैनिकी पंगडांनी त्या उठावांत वांटो घेतलो.देशांतल्या सैनिकी पंगडांनी जनरल फ्रँको हाका आपलो मुखेली केलो.ते नॅशनलिस्ट नांवान प्रसिद्द जाले.तांका देशांतल्या फॅसिस्ट पक्षाचो तेंको आसलो.रिप्बलीक तिगोवन दवरपा खातीर नॅशनलिस्टांआड झगडटल्यांक लोयलिस्टंचो विरोध मोडून उडोवन सबंद स्पेनाचेर आपली लोकशाय प्रस्थापित केली.त्या यादवी झुजांत लाखांनी स्पेनीश लोकांक मरण आयलें.
स्पेनांतलें यादवी झूज काबार जाल्या उपरांत कांय म्हयन्यांनीच दुसरे॥ म्हाझूज सुरु जालें.ह्या झुजांतय स्पेन तटस्थ रावलें.पूण जर्मनीन फ्रांसाचो पराभव केल्या उपरांत फ्रँको जर्मनीक चड लागीं रावलो.पूण 1943 त जर्मनीचो एका फाटल्यान एक असो पराभव जायत रावलो.पूण 1943 त जर्मनीचो एका फाटल्यान एक असो पराभव जायत रावलो,तेन्ना फ्रँकोन ब्रिटन आनी अमेरिके कडेन बरे संबंद जोडले.झूज काबा जाल्या उपरांत सोविएत युनियनान जैतीवंत राश्ट्रांक तेंको दिल्ल्यान हेर दोस्त राश्ट्रांनीय स्पेनाकडेचे संबंद तोडले.पूण शित झुजाक नेट आयलो तेन्ना कम्युनिस्टांक स्पेनासावन पयस दवरपा खातीर 1953त अमेरिकेक धा वर्सांखातीर सैनिक तळ उबारपाक मान्यताय दिली.ताच्या बदला अमेरिकेन
