आसा.ह्या तळपी ऊंच प्रदेशाची दर्याथरासावन सरासर उंचाय 350 मीटर आसा.हो फांतरी प्रदेश मुखेलपणान रानाखालाच आसा.हाचो साप्प दक्षिणे कडचो भाग सपाट आसून.थंय खूब ल्हान ल्हान तळयो आनी खाजनां आसात.
हवामानः
देशाचो सुमार 15% भाग आकिर्टक कटिबंधाखाल येता.हाका लागून देशाच्या उत्तरे कडच्या आनी दक्षिण कडच्या हवामानांत खूब फरक जाणवता.अटलांटीक महासागरासावन येवपी आग्नेय वारें देशाचो दक्षिणे कडचो भाग उबदार दवरता.ह्या भागांतले गीम सुखदिणे आसता,जाल्यार शिंयाळो सौम्य उरता.पूण उत्तरेक गीम उबदार आसता जाल्यार,शिंयाळो खूब कडक आसता.देशाचे साप्प दक्षिणे कडेन जानेवारी ते फेब्रुवारी हो कडक शिंयाळ्याचो तेंप.ह् तेंपार त्या भागांतलें सरासरी तापमान 0 सॅ आसता.जाल्यार किरुना ह्या साप्प उत्तरेकडच्या भागांत ह्य तेंपार सरासरी तापमान 12 सॅ इतलें आसता.जुलय हो स्विडनांतलो उश् म्हयनो.त्या म्हयन्यांत दक्षिणें कडचे तापमान 15 सॅ .17सॅ इतलें.जाल्यार उत्तरेकडचें तापमान-23 सॅ परसय सकयल वता.चडसो पावस कॉलेन पर्वतांचेर आनी दक्षिणकडच्या ऊंच भागांनी पडटा.शिंयाळ्यांत दक्षिणे कडची जमीन हिमान भरिल्ली आसता.जाल्यार उत्तरेकडची भूंय ऑक्टोबर ते एप्रिल मेरेन हिमान भरिल्ली आसता.
वनस्पत आनी मोनजातः
उंचायेप्रमाण रुखावळीचे प्रकार मेळटात.सगळ्यांत चड उंचायेचेर आल्पायन रुखावळ,ताचे सकयल बर्चवूड,उपरांत सुचिपर्णी रुखावळ(CONIFEROUS TRESS) आनी बीचवूड ही दर्यादेगांनी सांपडपी रुखावळ.कॉनिफरस रुखावळ चड प्रमाणांत आसून देशाची सुमार 57 %भूंय कॉनिफरस रानांनी रेवडिल्या.
कोलसुणो,वांस्वेल आनी गवे हांच्यो जाती लागीं लागीं ना जाल्यात.देखून तांची कायद्यान राखण करप जाता.रेनडियर हे पाळीव मोनजातीचे कळप उत्तरेकडच्या दोंगरी प्रदेशांनी,जाल्यार एल्की ही मोनजात देशांत सगळे कडेन मेळटा.दक्षिणेच्या आनी मध्य भागांत कोले,सोंशें आनी हरणां खूब आसात,देशांत तरेकवार सवणींय खूब आसात.तातूंत ,गांवपी सवणी,खेळा सवणीं ,शिकारी सवण्यांचो आस्पाव जाता.न्हंयांदेगांनी आनी दर्यालागसार बळार.बदक,गल आनी टर्नस् हीं सवणीं सांपडटा.देशांत सोरोपय खूब जातीचे आसात.पूण फुरशें हें एकूच विखयाळे जातीचें.
इतिहास-(पुर्विल्लो काळ)
हिम विरगळून भुंयेचें स्वरुप मेळपी स्विडन हो युरोपांतलो निमाणो देश.इ.स.800 सावन स्विडनचे दक्षिणे कडच्यान हिम विरगळपाक सुरवात जाली.हिम विरगळत रावलो तशे शिकारी आनी नुस्तें मारपी लोक बाल्टीक दर्या हुंपून त्य प्रदेशांत वचून रावपाक लागले.हवामानांत सुदारणा जाली तशै हे लोक देशाचे उत्तरेकडेन रावपाक गेले.इ.स.प.50 च्या सुमारासावन ह्या लोकांनी रोमन साम्राज्याकडेन वेपारी संबंद जोडले.ते लोकर आनी घट्ट जाल्लो झाडाचो दींक दिवन त्या लोकांकडच्यान ग्लास,कांश्याच्यो वस्तू आनी रुंप्या नाणीं हाडटाले.स्विडिशचो इतिहास बरोवपी रोमन हे पयले लोक.रोमी इतिहासकार टॅसिटस हाणें इ.स. 100 च्या सुमाराक स्वॅर स्कॅन्डीनॅवीयन ह्या लोकांची म्हायती बरोवन काडली.
स्विडीश वायकींगः
इ.स.800चे सुरवेकसावन वायकींग ह्या स्कॅन्डीनॅवीयन जोखमी लोकांनी दर्यामार्गांतल्यान साबार देशां कडेन वेपार करुन वा घुरयो घालून खूब मालवज एकठांय केल्लो.चडशे नॉर्वेजीयन आनी डॅनीश वायकींग तारूं घेवन अस्तंते कडेन गेले जाल्यार स्विडिश वायकींग काळो दर्या ते कॅस्पीयन दर्यामेरेन गेले.उदेंतकडच्या देशांक गुलाम आनी लोकर विकून ते थंयच्यान भांगर रुंपें आनी हेर चैनीच्यो वस्तू स्विडनांत हाडटाले.वायकींगच्यो मोहिमो इ.स.1000 मेरेन चालू उरल्यो.उपरांत स्विडनचो चडसो वेपार जर्मन वेपाऱ्यांनी घेतलो.
किरिस्तावांची सुरवेची राजवटः
संत अन्सकार ह्या फ्रॅन्कीश मठ गुरुन इ.स.821 सावन देशांत खिस्तीकरण सुरु केलें.ताचे मिशनरी थळाव्या लोकांक बाटयत रावले,ह्या कारणावयल्यान तांच्यांत आनी थळाव्या लोकांत सुमार दोनशें वर्सां संघर्श चालूच आशिल्लो.ऑलफ स्कॉट्कोनंग लोकांत सुमार दोनशें वर्सां संघर्श चालूच आशिल्लो.आलफ स्कॉट्कोनंग हो स्विडनाचो पयलो किरिस्तांव राजा.धाव्या शेंकडयाचे निमाणे कडेन ते इकराव्या शेंकडयाचे सुरवेक ताणें आपलो शेक गाजयलो.किरिस्तावांनी स्विडनांत शाळा उबारल्यो,थळावे कलेक प्रोत्साहन दिलें,स्विडनाचो कायदो बरोवन काडलो.तशेंच हेर सुदारणा तांणी केल्यो. इकराव्या शेंकडयांत स्विडन,डेनमार्क आनी नॉर्वे हीं स्वतंत्र राज्यां जालीं.उपरांत स्विडनांत सामंतशाय पद्दत अस्तित्वांत आयली.त्या वेळार थंयचो समाज पुरोहीत (CLERGY), वरिश्ठ(NOBLES)आनी शेतकामती अशा तीन वर्गांत विभागिल्लो.ह्या सगळ्यांचेर देखरेख दवरपाखातीर राजा आसतालो.थळाव्यो कायदे करपी समित्यो राजाक काडटाल्यो.1249त स्विडनान फिनलँडाचो बरोच मुलूख हाताशिल्लो.
डॅनमार्क आनी नॉर्वेकडेन एकीः
तेरावो ते चवदावो शेंकडो मेरेन स्विडनाच्या राज्यकतर्यांभितर आनी वरिश्ठ एक सारकीं झगडीं चालूच आशिल्लीं.पूण जर्मनीचो स्विडनामत वाडपी प्रभाव थांबोवपा खातीर स्विडनाच्या वरिश्ठ वर्गान डॅनर्माक आनी नॉर्वेची राणी मार्गरेट हिच्या आदारान 1388 त जर्मनांचो पराभव केलो.युनियन ऑफ कालमार ही कबलात जावन 1397त स्कॅन्डीनॅवीयचे तिनूय देश राणी मार्गरेटाचे सत्तेखाल परतून एकठांय आयले .हे कबलातीप्रमाण तिनूय देशांचें परकी धोरण एकूच आसलें.पूण दर एक देशाचें संविधान आनी कायदे थळावे स्थितींतच उरले.कांय तेंप
