आसता, ताका संवसारांतले जैविक संपत्तीचें व्हडलें भांडार अशें म्हणटात. चाळीस दक्षीण अक्षांशासावन सत्तर दक्षिण अक्षांशामेरेन अंटार्क्टिक म्हासागर आसा. शिंयाळ्याच्या दिसांनी दर्यातलें बर्फ, ऑक्टोबर म्हयन्यांत, स म्हयन्यांचो दीस सुरू जाता तेन्ना वितळूंक सुरू जाता. ह्या वेळार दर्याच्या उदकांत जीव उत्पादनाचे प्रक्रियाची सुरवात जाता. अंटार्क्टिका दर्यांतल्या अन्नाची साखळी(Food chain) ही चड व्हडली नासता. गिमाच्या दिसांनी, अंटार्क्टिका खंडार ओएसिसांत, मळांत तशेंच गोड्या उदकाच्या ऋतळ्यांत, सुक्ष्मजीवी वनस्पत आनी प्राणी मेळटात. लायकेन (Lichen), मॉसीस(Moses), सिलिएट्स(Cilicates), नेमॅटोडस् (Nematodes) ह्यो अंटार्क्टिका खंडावेल्यो मुखेल वनस्पती तर टिक आनी माइट्(Ticks and Mites) मुखेल प्राणी आसात. Deschampsia Antarctica आनी Colobanthus Crossifolius हीं दोन प्रकाराची झाडांय अंटार्क्टिका खंडार दिसतात. मांसभक्षकांचो (Carnivores) ह्या खंडार उणाव आसा. अंटार्क्टिका दर्यांतले उत्पादन (Primary Production) जें गिमाच्या दिसानी आसता, तातूंतल्यान वनस्पती प्लवंगांची (Phytoplankton) उपज जाता. हें प्राणीप्लंवगाचें (Zooplankton) अन्न आसता. अंटार्क्टिक क्रिल(Antarctic Krill) म्हळ्यार सुंगट हो प्लवंगांतलो मुखेल प्राणी. ह्या क्रिलाची वर्सांतली वाड 900 तें 1100 दशलक्ष टन इतली आसता. माणक्यो (Squids), नुस्तें, समुद्रपक्षी आनी दर्यांतले सस्तन प्राणी हे दर्यातल्या क्रिलाचे भक्षक जावन आसा. अंटार्क्टिक कॉड, अंटार्क्टिक ड्रॅगनफिश, आइसफिश, प्लंडरफिश, आनी मॅक्रोयुरिड ह्यो अंटार्क्टिका दर्यांतल्यो नुस्त्याच्यो जाती हांगां मेळटात. माणक्यो लेगीत खूब तरेच्यो मेळटात. दर वर्सां देड लाख टन क्रिल, सत्तर हजार नुस्ते पंदरा हजार टन माणक्यो अंटार्क्टिका दर्यांतल्यान पागयतात. ह्या पागपाच्या कामांत रशिया, पोलंड, जपान, आनी नॉर्वे हांचो फुडाकार आसता. आठ जातीचें सील (seals)आनी बारा जातीचें देवमाशें(whales) अंटार्क्टिक दर्यांत रावतात. क्रबअीटर(crubeater) आनी लेपर्ड(leopard seals )ह्यो सिलाच्यो तर ब्लू, किलर , स्पर्म, मीनके साई आनी हम्पबॅक ह्यो देवमाशाचो मुखेल जाती आसात. समुद्र पक्षांच्यो बेचाळीस जाती अंटार्क्टिक दर्यार दिसतात. तातूंतलो पेंग्वीन अंटार्क्टिकाचें आगळें खाशेलेंपण जावन आसा. तांच्यो णव जाती आसात. एम्परर पेंग्वीन सुमार देड मी. ऊंच आसता. तो फकत ‘क्रील’ हें खाद्य खावन रावता. हो पक्षी उडूंक शकना, ते खातीर दर्या लागसल्ल्या बर्फार रावता. तांतयां घालपाक तो अंटार्क्टिका खंडाच्या भितरल्या भागांत येता. पेट्रेल, अल्बॅट्रोस , स्कुआ आनी शिवबील हे अंटार्क्टिकांतले खास पक्षी. जायंट केल्प(Giant Kelp) ही संवसारांतली सगळ्यांत व्हड वनस्पत अंटार्क्टिकाच्या दर्यांत मेळटा. दर्याच्या तळार वाडपी केल्प 130मी. इतली ऊंच वाडटा. अंटार्क्टिक दर्याच्या तळांत तरेकवार प्राणी विश्व आसता. व्हडले स्पंज(sponge), पॉलिकिट(polychaete) किडे, एम्फीपोड(Amphipode), कोपीपोड(Copepode) अशें जीवजंतू जाय तितले मेळटात. तशेंच दर्याच्या उदकांत जो बर्फ जाता त्या बर्पांत सुक्ष्मवनस्पत चड प्रमाणांत वाडटा, ताका इपान्टिक आल्गी म्हणटांत. देडशें वर्सा पयलीं अंटार्क्टिका खंडाची कोणाकूच खबर नासली. बावीस कोटी वर्सां आदीं आज ज्या जाग्यार अंटार्क्टिक खंड वसला थंय एक व्हड खंड (Super Continent) आसलो. ताका गोंडवनलॅंण्ड अशें म्हणटाले. आयचे भारत, दक्षीण आफ्रिका, ऑस्ट्रेलिया, न्युझीलंड, दक्षिण अमेरिका आनी अंटार्क्टिका गोंडवनलॅंडांत आस्पावताले. जेन्ना हिमपर्व(Glaciation) आयलें तेन्ना गोंडवनलॅंण्डाचें कुडकें जाले. हे कुडके पडपाक आंतर खंडीय हालचाल (Continental Drift) हें शास्त्रीय कारण जावन आसा. हाका पुरावो म्हळ्यार भारत देसांत दक्षिणे कडेन आशिल्ल्या पर्वतवळींतल्यान (eastern Ghats) फातर आनी खनिजां तशेंच दक्षिण अमेरिकेंतल्या एंडीज पर्वतांतले फातर आनी खनीजां सारकींच आसतात. भारत देश गोंडवनांतल्यान सुटून उत्तरे कडेन घुंवलो आनी आयज आशिल्ल्या सुवातेर आयलो. आयज अंटार्क्टिका खंड भारताचे दक्षिणेक 11,000 किमी. अंतरार आसा. ह्या दोगांय मदीं हिन्द म्हासागर आनी अंटार्क्टिक वा दक्षिण म्हासागर आसा. ह्या दोन म्हासागरांत मॉरिशस, रॉड्रिगस्, केरूगिलेम, बुवेट आनी प्रिन्स एडवर्ड हे जुंवें आसा. गोंडवनलॅंडांतल्यान भारत तुटलो तेन्ना जे कुडके जाल्ले ते हे जुंवें जावन आसात.आर्जेटिना देशांतलो तियेर्रा देल फुएगो (Tierra del Fuego) हो जुंवो अंटार्क्टिकाक सगळ्यांत लागीं आशिल्लो वाठार आसून थंय सावन हें अंतर 970 किमी. इतलें आसा. एकुणिसाव्या शतमानांत ब्रिटीश, रशियन, फ्रेंच, ऑस्ट्रेलियन, नॉर्वेजियन आनी अमेरिकन लोकांक अंटार्क्टिका दर्या विशीं जायती म्हायती आसली. जायत्या धाडशी लोकांनी दक्षिण जुंव्याचेर वचपाचो प्रयत्न केलो पूण तें फळादीक जावूंक नात. नॉर्वे देशाचो रोनाल्ड आमुंडसेन सगळ्यांत पयलीं दक्षिण ध्रुवार पावपांत जैतिवंत जालो.(11 डिसेंबर 1911). 18 जानेवारी 1912 त रॉबर्ट स्कॉट दक्षिण ध्रुवार पावलो. परत येतना तो आनी ताशियन , ताच्या वांगड्यांक मर्ण आयलें. 1920 ते 1937 ह्या काळांत रशियन, फ्रेंच, ब्रिटिस, अमेरिकन आनी कितल्याश्याच हेर देशांतले संशोधक अंटार्क्टिका खंडार पावले. 1959 वर्सा अंटार्क्टिक मोहिमांत वांटो घेवपी 12 देशांनी 1959 त अंटार्क्टिक कबलात (Antarctic treaty) करून आपल्यो सयो केल्यो. तातूंत अंटार्क्टिकाचो वाठार शांतताये खातीर वापरचो, कोणेच ताचेर हक्क सांगूक फावना अशो म्हत्वाच्यो अटी आसात.
अंटार्क्टिका कबलाती प्रमाण, संवसारांतल्या खंयच्याय देशांतले लोक संशोधन करपाक अंटार्क्टिकार वचपाक शकतात. अंटार्क्टिकाचेर कोणाचीच सार्वभौम सत्ता ना. अंटार्क्टिकाचेर कसल्याय गुप्त संशोधनाक बंदी आसा. आज मेरेन 27 देस अंटार्क्टिका कबलातीचे वांगडी आसात. वांगडी देशांनी संशोधन करून संपत्ती मेळोवपाचो मार्ग काडल्यार, त्या देशांक नुस्तेमारी वा खनिजां काडपाचो हक्क पावता. अंटार्क्टिका कबलात 1999 वर्सा फेरविचाराक येतलो.
अंटार्क्टिका कबलातीची जी सल्लागार समिती (Consultative Committee) आसा तिचो भारत एक वांगडी आसा. 1989 वर्सा भारतान शास्त्रीय संशोधन मोहीम अंटार्क्टिकाक धाडून ही मान्यताय मेळयली. सन 1983 वर्सा भारतान अंटार्क्टिकार ‘दक्षिण गंगोत्री’ नांवाचें कायम स्वरूपाचें संशोधन केंद्र तयार केलां. दक्षिण गंगोत्री संशोधन केंद्रांत भारताचे वैज्ञानीक थंय रावन वातावरण-शास्त्र(metereology), भूचुंबकत्व(Geomagnetism) आनी जीवविज्ञान(Biology) ह्या विशयांचें संशोधन करतात. भारताच्या दुसऱ्या संशोधन केंद्राक ‘मैत्री’ म्हणटात. अंटार्क्टिक खंडार भारतावरी 12 देशांची 30 संशोधन केंद्रां आसात. ह्या केंद्रातल्यान शिंयाळ्याच्या दिसांनी साडेतीनशीं तर गिमाच्या दिसांनी अडेज हजार संशोधक विंगड विंगड संशोधनां करतात. वैज्ञानीक सोडल्यार अंटार्क्टिकार मनीस वस्ती ना. सद्या अंटार्क्टिकार कसलेंच उत्पादन जायना. शास्त्रीय संशोधनां प्रमाण खनिजां, ऊर्जा, नुस्तेमारी, हांचो बऱ्याच व्हड प्रमाणांत हांगां वावर जावूंक शकता. ते खातीर अंटार्क्टिकाक ’21 शतमानांतलो खंड’ अशें म्हणटात. - डॉ. अरूण परूळेकार
अंत्यक्रियाः मनीस मेल्या उपरांत ताचे कुडीची विल्हेवाट लावप हाका ‘अंत्यक्रिया’ अशें म्हणटात. हाका ‘अंत्यविधी’, ‘अंत्यसंस्कार’ वा ‘निमणे संस्कार’ अशेंय म्हणटात. अंत्यक्रियेचें आकलन जावपा खातीर ताच्या मुळाक आशिल्लीं मानसींक आनी समाजीक कारणां मतींत घेवूंक जाय. मेल्ल्या मनशाविशीं आशिल्लयो भावनात्मक प्रतिक्रिया खंय तरी प्रगट जावंच्यो, तशेंच सभावीक आशिल्ले सांस्कृतीक परंपरेचें पालन.
