पांच दिसांखातीर भरताले. ग्रीक देवांचो राजा ‘झिअस’ हाचे यादीक हे खेळ भरताले. ह्या खेळांत वांटो घेवपी खेळगडे धा म्हयने सराव करताले. पयल्या दिसा खेळांत वांटो घेवपी खेळगड्यांची चांचणी घेताले तशेंच तांका सोपूत दिताले. दुसऱ्या दिसा रथ आनी घोड्यांच्यो सर्ती जाताल्यो. तिसऱ्या दिसा पुनवेक झिअस देवाक प्रसन्ना करचे पासत आहुती, बलिदान सारक्यो कार्यावळी जाताल्यो. दनपरां तरनाट्यांच्यो विंगड विंगड सर्ती घेताले. चवथ्या दिसा धांवप, कुस्ती, मुष्टिझूज हे खेळ जाताले. पांचव्या दिसा ऑलिव्हिच्या पानांचो मुकूट घालून जैतिंतांचो भोवमान जातालो. निमणें, व्हड जेवणावळ घालून दबाजो सोंपयताले.
मेळिल्ले इतिहासीक पुरावे आनी परंपरेप्रमाण पयले ऑलिंपिक खेळ इ. स. प. 776 वर्सा इफिटस राजाचे राजवटींत जाले. कायदे पंडीत लायकरगस हाणें हे खेळ सुरू केले अशें म्हणटात. शुद्ध ग्रीक रगताच्या आनी तीस वर्सां पुराय जाल्ल्या तरनाट्यांक खेळांत वांटो घेवंक शकतालो. बायलांक खेळांत प्रवेश नासलो. उपरांत पंचांनी खेळांत वांटो घेवपाची चाल बंद जाली.
इ. स. प. 776 वर्सा ग्रीसांत ऑलिंपिया हे सुवातीर जेन्ना ऑलिंपिक जालें, तेन्ना मोटी तयारी केल्ली. 12.19 मी. उंचायेचो भांगर, हस्तिदंत आनी हिऱ्यामाणकांचो झिअसचो पुतळो आशिल्लें दोवूळ थंय बांदिल्लें. जैतिवंत खंळगड्यांचे पुतळे, दंवळाच्या अयस पयस एमारती, खेळामैदानां, नाटकांघर, 50,000 लोकांक खेळ पळोवपाक मेळटलें अशें सभागर उपरांत जाल्ल्या ऑलिंपिक खेळवेळार थंय बांदिल्लें. मुखेल खेळ्च्यो सर्ती व्हड आनी मुखेल सभाघरांत जाताल्यो. धावपाखातीर 192 मी. लांब आनी 29.43 मी. रूंद सुवात थंय राखून दवरताले. ताका स्टेड म्हणटाले. विंगड विंगड स्टेड अंतराच्यो सर्ती जाताल्यो. मैदानार सादारणपणान भुसभुशीत रेंव आसताली. खेळगडे उक्त्या पायांनी धांवताले.
इ. स. प. 776 वर्सा जाल्ल्या ऑलिंपिक खेळांत धांवपाची सर्त जाली. ती इलिस नगराच्या कोरोबस ह्या खेळगड्यान जिखली. ताका संवसारांतलो पयलो ऑलिंपिक जैतिवंत मानतात. इ. स. प. 724 वर्सा धांवपाच्यो दोन सर्ती, इ. स .प. 720 वर्सा धांवपाच्यो चार सर्ती, इ. स. प. 708 वर्सा कुस्ती आनी पॅन्थालॉन, इ. स. प. 688 वर्सा मुष्टिझूज आनी रंथासर्ती ह्या खेळांचो ऑलिंपिकखेळांत आस्पाव जालो. इ. स. प. 632 ते 616 वर्सा चल्यांखातीर खास खेळाचें आयोजन केलें. 77 वें ऑलिंपिक इ. स. प. 472 त भरलें. तो मेरेन ऑलिंपिक खेळ एका दिसा पुरते मर्यादीत आसले. उपरांत हे खेळ पांच दीस मेरेन खेळपाक लागले.
इ. स. प. दुसऱ्या शतमानाचे मदीं ग्रीसाचेर रोमन लोकांची राजवट आयली. रोमन लांकानी ऑलिंपिक खेळ बंद उडयले नात. पूण खेळाचें स्वरूपपुरायतरेन बदलून उडयलें. प्रितिस्पर्धी खेळगड्याक जखमी करून हरोवप, दोन पैलवाना मजगतीं एकलो कोण पुराय तरेन सोंपसर सशस्त्र झूज, मनीस आड शिंव वा वाग हे तरेचे भिरांकूळ खेळ जावपाक लागले.
जीवावेलो काळ थारपी ह्या सगळ्या गजालींची गंभीरपणान नोंद घेवन इ. स. 394 वर्सा रोमन बादशहा ‘थीओडोशियस’ हाणें एका कायद्या वरवीं ह्या खेळांचेर बंदी घाली. अशे तरेन सुमार 1,200 वर्सां अखंड चलत आयिल्ले ऑलिंपिक खेळ बंद पडले. दुसरो थीओडोशियस हाणें हे खेळ परते सुरू तेवूय बेद पडले.
पुर्विल्ल्या ऑलिंपिक खेळांत नामना जोडिल्ल्या खेळगडे खूब आसात. चिऑनिस ह्या स्पार्टाच्या खेळगड्यान धांवपाचे सर्तींत (स्टेड-रेस) तीन फावट, तर लीऑनिडस ह्या खेळगड्यान फाटोफाट चार फावट जैत जोडिल्लें. हार्मोजिनस हाणें तीन खेळांत वांटो घेवन आठ घएवन जैतां जोडिल्ली म्हूण ताका ‘अश्व’ (हिप्पोज) म्हण्टाले. नामनेचो तत्ववेत्तो पायथॅगोरस हाचो शिष्यमायलो हाणें कुस्तींत सात फावट वस्तादपण जोडिल्लें अलेक्झांडराचो बापूय मॅसिडोनियाचो राज फिलीप हाणें रथाची सर्त जिखिल्ली. इ. स .67 वर्सा जाल्ल्या ऑलिंपिक खेळांत फिडल वाजोवपांत नामना जोडिल्लो रोमन सम्राट ‘नीरो’ हाणें वांटो घेतिल्लो. ताणें गायन, वादन आनी अभिनयाचे सर्तींत वांटो घेवन जैत जोडिल्लें.
आर्विल्ले ऑलिंपिक खेळ: ऑलिंपिक खेळाचो पुर्नजल्म परतून जावंचो म्हूण बॅरन पियॅर द कुबॅरतँ हाणे खूब वावर केलो. 25 नोव्हेंबर 1892 ह्या दिसा पारिस हांगा एथलॅटिक्स खेळांमंडळांचे बसकेंत ऑलिंपिक खेळ परतून जावंचे म्हूण तीणे मागलें. जुलय 1894 त, पियॅर द कुबॅरतँ हाणें आंतरराश्ट्रीय खेळां परिशद पारिस हांगा ऑलिंपिक खेळ भरपाविशीं येवजण मांडली. हे येवजणेक सगळ्या देशांच्या प्रितिनिधींनी येवकार दिलो. ऑलिंपिक खेळ परते सुरू जावंचे म्हूण पियॅर द कुबॅरतँ हाणें जो वावर केलो, ते खातीर ताका आर्विल्ल्यो ऑलिंपिकाचो मूळ पुरुस म्हूण वळखतात.
पयले आर्विल्ले ऑलिंपिक खेळ 6 एप्रिल ते 15 एप्रिल 1896 ह्या दिसांनी अथेन्स (ग्रीस) हांगा जाले. तातूंत वट्ट 13 देशांनी 9 खेळांत वांटो घितिल्लो. जॉर्ज एव्हरॉफ ह्या गिरेस्तान ह्या खेळांखातीर अर्थीक आदार दिल्लो. तीन पांवड़्यांत उडी मारपाचे सर्तींत जेम्स कोनोली (अमेरिका) हाणें वस्तादपण जोडून ऑलिंपिक गोजयलें. 1900 वर्सा पारिस ऑलिंपिकांत, आडमेळ्यांची सर्त जिखपी ‘क्रेन्झलीन’ हिरो थारलो. ब्रिटनची गार्लोट कपूर ही पयली बायल ऑलिंपिक जैतिवंत थारली. तिणें टेनीस खेळांत हे येस जोडलें. 1904 वर्सा सेंट-लुईस (अमेरिका) हांगाचें ऑलिंपिक गाजलें ना. पूण तातूंत कांय विक्रमांची नोंद जाली. 1908 वर्सा, लंडन ऑलिंपिकांत, जैतिवंत खेळगड्यांक भांगरा पदकां दिली. 1912 वर्साचे स्टॉकहोम ऑलिंपिक, जिम थ्रोप ह्या अँग्लो इंडियन खेळगड्यान पँटॅथ्लॉन आऩी डेकॅथ्लॉन ह्या खेळांत जैतिवंत जावन गाजयलें. उपरांत बेसबॉल खेळपा खातीर पयशे घेतले म्हूण ताका सर्तींतल्यान बाद केलो. 1914 वर्सा पयलें म्हाझूज सुरू जालें. ताका लागून 1916 वर्सा बर्लिन ऑलिंपिक जाले ना. 1920 त, अँटवर्प हांगा, ऑलिंपिक बावटो आनी खेळगड्यांनी घेवपाचो सोपूत ह्यो गजाली सुरू जाल्यो. व्हिक्टर बॉईन ह्या बॅल्जियमच्या खेळगड्यान पयलो सोपूत घेतलो. 1924 तलें पारिस ऑलिंपिक नुर्मी ह्या खेळगड्यान गाजयलें. 1928 तल्या अँम्स्टरडॅम ऑलिंपिकांत भारताच्या हॉकी पंगडान भांगरा पदक हातासलें. 1932 तल्या लॉस अँजेलीस ऑलिंपिकाक अर्थीक मंदीक तोंड दिवचें पडलें. ताका लागून तातूंत व्हडलोसो नेट नासलो. 1936 तलें बर्लिन ऑलिंपिक जेसी ओवन्स ह्या नीग्रो खेळगड्यान चार भांगरा पदकां जिखून गाजयलें. व्हडपण हें वंशीक नासता हें ताणें दाखोवन दिलें.
दपसऱ्या म्हाझुजाक लागून 1940 आनी 44 वर्सा ऑलिंपिक जावंक पावलेंना. म्हाझुजा उपरांतचें ऑलिंपिक 1948 वर्सा लंडनांत जालें. ताका दुसऱ्या म्हाझुजा उपरांत उप्राशिल्ले परिस्थितीक तोंड दिवचें पडलें. 1952 च्या हेलसिंकी ऑलिंपिकांत एमिल झाटोपॅक आनी डायना ह्या जोडप्यान भांगरा पदक जिंखले. कम्युनिस्ट रशियान 40 वर्साच्या खंडा उपरांत ऑलिंपिकांत वांटो घेतलो. 1956 वर्साचें ऑलिंपिक, मेलबॉर्न (ऑस्ट्रेलिया) हांगा जालें. हे खेळ युरोप वा अमेरिके भायर जावपाची ही पयलीच खेप आसली. 1960 तलें ऑलिंपिक, जपानांत टोकिओ शारांत जालें. आशिया खंडांतल्या देशाक ऑलिंपिक खेळाचें योजमानपण मेळपाची ही पयली खेप आसली. 1968 वर्साच्या मॅक्सिको ऑलिंपिकांत बायल खेळगड्यांची लिंगपारख करपाची चाल सुरू जाली. 1972 वर्साच्या म्युनीक ऑलिंपिकांक पॅलेस्टिनी आकांतवाद्यांनी 11 इझ्राएली खेळगड्यांक जिवेशीं मारले. 1976 तलें माँट्रीयल ऑलिंपिक रुमानियाचे नादिया कोमानेसी हिणें कसरतींत (Gymnastic) सगळ्यांतले सगळे गूण (20.000) घेवन गाजयलें. 1980 वर्सा, मॉस्को ऑलिंपिकांत अमेरिकांत अमेरिका आनी ताच्या इश्ट देशांनी अफगाणिस्तानांतले रशियेचे लश्करी कारवायेची निशेध म्हूण वांटो घेवंक ना. 1984 वर्साच्या लॉस अँजेलीस
