हेर सगळ्या मुखेल शारांक हें शार रस्त्यांनी जोडलां.
1920 वर्सासावन राश्ट्रीय शिक्षणाखातीर नामनेक पाविल्लें ‘टिळक राष्ट्रीय सरस्वती मंदिर ’, जायत्यो माध्यमिक शाळा, वेवसायीक आनी उद्देगीक शिक्षणाच्यो संस्था, मानव, विज्ञान, वाणिज्य, कायदो, कृषी, शिक्षणशास्त्र, आयुर्वेद, होमिओपथी आदीचीं महाविद्यालयां हांगा आसात. 1969 वर्सा स्थापिल्लें पंजाब कृषी विद्यापीठ हांगा आसा. अकोला शारांतलें साक्षरतेचें प्रमाण 48% आसा. हांगा तीन व्हड ग्रंथालयां आसात. तशेंच चार सातोळीं आनी दोन नेमाळीं हांगाच्यान उजवाडाक येतात.
अक्कलकोटकर स्वामीः (जल्मः ? – समाधी 1878). जाका दत्ताचो अवतार मानतात असो एक सत्पुरूश. दत्तसंप्रदायाच्या इतिहासांत हाका म्हत्वाची सुवात आसा. हाचे सुरवातीचे जिणेविशीं कांयच म्हायती मेळना. 1857 त तो अक्कलकोट हांगा आयलो आनी अखेर मेरेन थंयच रावलो. लोक ताका अक्कलकोटचे स्वामी ह्याच नांवान वळखताले. एकदां कोणे तरी ताच्या मूळ स्थानाविशीं जेन्ना ताका प्रस्न केलो तेन्ना ताणें जाप दिली- “आमी कर्दळीबनांतल्यान भायर सरून बंगाल देश, गंगा- गोदातटाक हीं थळां भोंवत भोंवत निमणे हांगा आयले.” कर्दळीबनांतल्यान भायर सरले, हे ताचे सांगणेवेल्यान ताच्या भक्तांनी 1458 वर्सा कर्दळीबनांत (श्रीशैल) निजानंदाक गेल्लो नरसिंह सरस्वतीच ह्या स्वामीच्या रूपान परत अवतार घेवून आयला अशेंच मतींत निश्चित केलें.
अप्रुपांच्यो लिला आनी चमत्कार हांणी ताची जीण पुराय भरल्या. ताचें उलोवप- वागप एकेकदां ल्हान भुरग्यासारकें आनी एकेकदां पिशांसारकें आसतालें. शेंकड्यानी भावीक लोक ताच्या दर्शनाखातीर येताले. तातूंत राजे- म्हाराजे हांचोय आस्पाव आसतालो. तो कोणाच्याच प्रस्नांक सारकी जाप दिना आशिल्लो. ताणें केल्ल्या वावराक लागून महाराष्ट्रांत दत्त उपासनेचो प्रसार मोट्या प्रमाणांत जालो. स्वामाचें एक आवडींचें भजन आशिल्लेः- शिव हर शंकर नमामि शंकर शिवशंकर शंभो ये गिरिजापति भवानिशंकर शंभो|| संतमहंतां होती भेटी हरुषें नाचूं वाळवंटी|
ध्यानस्त अवस्थेंत स्वामी विराय शिवाचें ध्यान करतालो अशें सांगतात. ताणें सबंद महाराष्ट्रांत गुरूसंप्रदाय वाडयलो. चैत्र वद्य शके 1800 दिसा तो निजानंदांत विलीन जालो. अक्कलकोट हांगा ताची समाधी आसा.
अक्रोडः (मराठी – अक्रोड, हिंदी – अखरोट, गुजराती – अखोट, संस्कृत – अक्षोट, इंग्लीश – वॉलनट, लॅटीन – जुग्लांस रेजिया, कूळ - जुग्लॅंडेसी)
हो व्हड पानझडी, वासाळ आनी एकत्रलिंगी रुख. हो रुख मुळचो इराण देशांतलो. सद्या उत्तर भारतांत, दक्षिण युरोप, सिरिया आनी अमेरिका ह्या वाठारांनी अक्रोडाची लागवड करतात. भारतांत हो रूख हिमालय आनी आसाम हांगाच्या वाठारांत दिश्टी पडटा. काश्मीर, हिमाचल प्रदेश, पंजाब आनी उत्तर प्रदेश ह्या वाठारांनी ह्या रुखाची व्हड प्रमाणांत लागवड करतात.
ताची उंचाय 24-30 मी. आनी कांडाचो घेर 3-4 मी. आसता. साल गोबरी आनी ताचेर खांची आसतात. पानां एका फाटल्यान एक, एकसंघ विशमदली आनी पिच्छाकृती (pannate), 15 – 38 सेंमी. लांबायेची आसतात. ताळयेचें तेंगशेर ल्हान आनी पोपटी रंगाचीं फुलां येतात. लांब आनी हुमकळपी बारीक कणसांचेर पुं- पुष्प येतात. तेचपरी सामक्या तोंका वेल्या ताळयेचे तेंगशेर 1-3 स्त्री- पुरूश येतात. फळ पाचवें, लांबशें आनी वाटकुळें (पेरायेदें) आसता. फळांत भितर बी आसता. फळाची भायली साल दाट आनी घट्ट आसता. ताचें भितल्लें कवच घट्ट मिरयो पडिल्लें आनी दोन धांपणीं अाशिल्लें आसता. ह्या कवचाभितर चार खंड आशिल्ली खावपाची बी आसता. धापयो दाट आनी वांकड्यो – तिकड्यो आसतात. भौगाेलिक प्रसार आनी धापयांची लक्षणां हांचेवेल्यान अक्रोडांचे विंगड विंगड प्रकार थारायल्ले आसतात. तातूंत कागदी प्रकाराच्या फळाक बऱ्यांतलें बरें फळ मानतात.
ह्या रुखाक गाळाची, खोल जमीन आनी सुमार 75 सेंमी. पावस लागता. अति उश्ण आनी अति थंड हवामान आशिल्ल्या वाठारांत अक्रोडाचें पीक जायना. लागवडी उपरांत 8-10 वर्सांनी ह्या रुखाक फळां जातात. सप्टेंबर – ऑक्टोबर म्हयन्यांत फळां पिकतात. सुमार 100 वर्सा मेरेन ह्या रुखाक फळां लागतात. अक्रोडाची बी रुचीक बरी लागता. गोड खाणांत आनी आइस्क्रीमांत ही बी घालतात. तरऩ्या फळांपसून लोणचीं, मुरांबे, चटणी आनी सरबत करतात. पाचवे सालीच्या तेलांत अर्क काडून तातूंत फडकी घालून केंसांक लावपाचो कलप तयार करतात. अक्रोडाचीं पानां पुश्टीक, आकूंचन करपी आनी जंतूंचो नाश करपी आसात. झाडाची साल आनी पानां पुळ्यो, गंडमाळा, उपदंश (syphillis), इसब(eczema), हांचेर उपेगी पडटा. फळ संधिवाताचेर आनी बियांचें तेंल पट्टकृमी (tapeworm) चेर दितात. मलाया ह्या वाठारांत कळो आनी अमांश हांचेर बियांतल्या गरांचो उपेग करतात. बियांचें तेल खावपाक वापरतात. तेचपरी चित्रकाराचे रंग, वार्निश, शाबू हातूंत ताचो उपेग करतात. ताचें लांकूड सादारण घट्ट आनी जड आसता.
अखिल भारतीय कोंकणी साहित्य परिशदः (पळेयात कोंकणी साहित्य परिशद).
अगरतालाः सद्याच्या त्रिपूरा राज्याची आनी आदल्या टिपेरा संस्थानाची राजधानी. आसामाच्या काचार जिल्ह्यांतल्या स्थानकापसून त्रिपूरा प्रदेशाच्या उत्तर भागांतल्या धर्मनगरामेरेन रेल्वेचो फांटो आसा. थंयच्यान अगरताला मेरेन रस्तो आसा. तशेंच आसाम- अगरताला हो 201 किमी. लांबायेचो त्रिपूरा प्रदेशाचो म्हत्वाचो रस्तो तयार जाल्ल्यान हो भाग भारतांतल्या उदेंत प्रदेशा कडेन पुरायेन जोडून गेला. भूंयमार्गान कलकत्ता सावन अगरताला 1680 किमी. पयस आसा आनी वायुमार्गान उदेंतेक 315 किमी. अंतराचेर आसा.
हांगाचें हवामान 10 ते 30 से. आसता. लोकांची भास बंगाली आसून, खुबशे हिंदू लोक हांगा रावतात. 1875 वर्सा सावन हांगा नगरपालिका आसा. मुळाव्यो तश्योच माध्यमीक शाळा, कलेच्यो शाळा, महाविद्यालयां, संस्कृत शाळा, सरकारी कार्यालयां आनी हेर संस्था आसात. हांगा ‘उज्जयंत’ नांवाच्या नव्या राजवाड्याभायर पोरन्या राजवाड्या लागसार आशिल्ल्या एका देवळांत, आदल्या राजघराण्याच्या कुलदेवतांची तरेकवार धातूंनी तयार केल्लीं रूपडीं आसात. हांगाचें
