ओडिसी नृत्य
कॅलिप्सो नांवांचे दर्यादेवतेक ताचेकडेन लग्न जावपाची इत्सा जाता. ती ताका एका जुंव्याचेर आडवन दवरता. तेन्ना अथीना ही देवता झ्यूस ह्या देवांच्या राजाक ओस्सूसाक सोडोवंक आपयता. उपरांत दादल्याचो भेस करून इथाका हांगा वचून ओडिस्सरूसाचो पूत टेलेमॅकस हाका मेळटा. पूण ओडिस्सूस कितलींशींच वर्सां ना जाल्ल्याचो फायदो घेवन इथाक हांगा कांय लोक पिनेलपी वांगडा लग्न जावंक सोदतात. पिनेलपी आनी टेलेमॅकस हे त्रास भोगीत आसतात. तेन्नाच अथीना देवता येता आनी टेलटमॅकस हाका ताच्या बापायचो सोद घेवंक सांगता. हाचो परिणाम जावन इतलो दीस कांचवेल्ल्या टेलेमॅकसाक लोकांक तोंड दिवपाचें धाडस जाता.
दुस-या सर्गांत टेलेमॅकस इथाकांतल्या लोकांची सभा घेता आनी लग्नाच्या आंवड्यान पिनेलपीच्या फाटल्यान लागपी लोकांची कटकट ना करपाचो यत्न करता. ह्या सर्गाचे अखेरेक अथीना परतो भैस बदलून टेलेमॅकसाक मेळटा आनी मागीर तीं दोंगाय चोरयाम ओडिस्यूसाचो सोद घेवंक वतात.
तिस-या आनी चवथ्या सर्गांत टेलेमॅकस कितलीशींच वर्सां शेणिल्ल्या आपल्या बापायचो सोद घेवपाचो यत्न करता. सुर्वेक तो पीलॉसाच्या नॅस्टॉर राजाकडेन वता आनी ताच्या पायसिस्ट्रेटस ह्या पुताक घेवन मेनेलेअर आनी हेलन हांकां मेळूंक स्पार्टाक वता. थंयच ताका ताच्या बापायक कॅलिप्सो हे दर्या-देवतेन आडावन दवरला ही बातमी मेनेलेअसाकडल्यान कळटा. हेवटेन इथाकांत पिनेपीकडेन लग्न जावपाची इत्सा आशिल्ल्या लोकांचो फुडारी अडिनाउस, टेलेमॅकस हाका जितो मारपाचो कट रचता. हो कट पिनेलपीक समजता. ती न्हिदिल्ली आसतना अथीना देवता तिका एक सपन घालता आनी तिका धीर दिता. पांचव्या सर्गांत इयूस देवाचे आज्ञेन ओडिस्यूस कॅलिप्सोचे तावडेंतल्यान सुटता. थंयच्यान ओडिस्यूस आपलो फुडलो प्रवास करतना ताचेर रागार आशिल्लो भूंयकांप आनी दर्या हांचो देव ‘पोझायडन’ हो व्हडलें वादळ निर्माण करता आनी ताचो थापो (तराफो) उध्वस्त करून उडयता. थंयच्यान ऑडिस्यूस फिओशियनांच्या शीर्या नावाच्या जुंव्यार येता.
सव्या सर्गांत फिओशियन राजकुंवरी नाउसिक हिच्या सपनांत येवन अथीना तिचो लग्नादीस लागीं आयिल्ल्याचें कळयता आनी दुस-या दिसा सकाळीं घरांतले कपडे न्हंयचेर धुवंक सांगता. दुस-या दिसा जेन्ना नाउसिका न्हंयचेर वता तेन्ना तिका नागडे अवस्थेंत ओडिस्यूस दिसता. ती ताका कपे आनी खावपाक दिवन आपलो राजा अल्सिनोअस आनी राणी आरेटे हांकां मेळपाक व्हरता. ते ताका वेगवान जहाज दिवन धाडपाचें उतर दितात. आठव्या सर्गांत ओस्यूसाच्या मानाक दिल्लें मेजवानीचें जेवण आनी त्यावेळार आशिल्ल्या खेळाचें वर्णन आसा. थंय एका कुड्ड्यान चारणान ट्रॉयच्या झुजाचें पद गावन दाखयल्लें. तें पद आयकून ओडिस्यूसाच्या सांगता आनी आकूळ-पिकूळ जावन थंय आशिल्ल्या लोकांक आपले भोंवडेचें वर्णन करता. ओडिसी महाकाव्याच्या णव ते बारा ह्या सर्गांनी फक्त वर्णनांच आसात. तातूंत साळकां-खावपी लोक, सायक्लोप्स नांवाच्या एकाक्ष राकेस, नरमांसभक्षक लोकांकेन ताणें केल्लीं झगडीं, ओडिस्यूसाच्या वांगड्यांक दुकराचें रूप दिवपी पूण ओडिस्यूसाची प्रेम करपी सर्सी ही दर्याची देवता, तिचे तावडींतल्यान सुटून ओडिस्यूसाची हेडिझाक म्हळ्यार मेल्ल्या मनशांच्या जगाक भेट, थंय सर्सीच्या जुंव्याचेर अपघातांत मरण आयिल्ल्या ओडिस्यूसाच्या वागड्यांचेम दर्शन, फुडल्या प्रवासांत ताणें आपल्या गोड गितांनी दर्यावेल्या भोंवडेकारांक भुलोवन तांचो नाश करपी सायरन हे जलसुंदरेपसून स्वताची केल्ली सुटका, सिल्ला ह्या फातराचेर रावपी राकेणीन खाल्ले ताचे इश्ट, आदी अदभत घडणुको ह्या सर्गांनी आयल्यात.
फुडल्या तेरा ते चोवीस ह्या बारा सर्गांत फिआशियनाच्या व्हड्यांत बसून ओडिस्यूस इथाकाक परतो येता. थंय ताका ताचो बापूय आनी पिनेलपी हीं मेळटात, असो कथाभाग आसा. इथाकाक येतकच ओडिस्यूसाक युमिअस नांवाचो लागचो सेवक मेळटा. थंय टेलेमॅकसूय आयिल्लो आसता. ओडिस्यूस ताका आपली वळख दाखयता आनी पिनेलपीच्या फाटल्यान लागिल्ल्या मनशाचो कसो कांटो काडप, ताचीय येवजण आंखता. सतरा ते वीस ह्या सर्गांत फुडल्या मुखेल प्रसंगांची फकत तयारी आसा. तातूंत भिका-याचो भेस घेवन ओडिस्यूसचो राजवाड्यांत प्रवेश, स्वताची वळख दाखयनासतना पिनेलपीची घेतिल्ली भेट, पिनेलपीक पडपी फुडल्या सुखाच्या प्रसंगांचीं सपनां, तिच्या लग्नाची तयारी, आदींचें वर्णन आसा.
एकविसाव्या सर्गांत पिनेलपीच्या स्वयंवराखातीर ओडिस्यूसाचें धोणू हाटात. ह्या धोणवाचेर बाण चडोवन बारा कराडींचे वळींतल्यान जो बाण सोडटा, ताचेकडेन पिनेलपी लग्न जावचेली आसता. हे सर्तीत कोणाकूच यश मेळना. हें पळोवन भिका-याच्या भेसांतलो ओडिस्यूस टेलेमॅकसाची मान्यताय घेवन, सगळ्यांचो विरोध पयसावन फुडें वता आनी बाण सोडटा. फुडें बावीसाव्या सर्गांत आपलें खरें रूप प्रगट करून ओडिस्यूस अटिनाउसाक जितो मारता. हें पळोवन भिका-याच्या भेसांतलो ओडिस्यूस टेलेमॅकसाची मान्यताय घेवन, सगळ्यांचो विरोध पयसावन फुडें वता आनी बाण सोडटा. फुडें बावीसाव्या सर्गांत आपलें खरें रूप प्रगट करून ओडिस्यूस अटिनाउसाक जितो मारता. हें पळोवन लग्नाचे इत्सेन आयिल्ले हेर लोक पळून वतात. पूण तांकांय मारतात. हो रक्तखेव चालू आसतना पिनेलपी मात अथिनाच्या प्रभावान सुस्त न्हिदिल्ली आसता. तेविसाव्या सर्गांत तिका ही खोशयेची बातमी कळटा. तेन्ना ती आनी ओडिस्यूस परतीं मेळटात. चोविसाव्या सर्गांत ओडिस्यूसाची आपल्या जाणट्या बापायवांगडा भेट जाता.
ओडिसी आनी इलिअड हीं दोनूय महाकाव्यां जरी होमरानच बरयल्यांत तरी तातूंतलो फरक स्पश्टपणान जाणवता. इलिअड महाकाव्यांत शोकात्मक गजाली आसात आनी ओडिसी ही एकाद्र्या सुखात्मक कादंबरीवरी दिसता. परिस्थिती कितलीय खर आसली तरी तातूंतल्यान वाट काडपाची मनशाची धडपड ओडिस्यूसाचया रूपान होमरान दाखोवन दिल्या. ह्या मकाकाव्यांतलें ओडिस्यूसाचें शाणेपण स्वभावीक दिसता. तातूंतल्यान ओडिस्सर्साच्या व्यक्तिमत्वांत शाणेपण स्वभावीक दिसता. तातूंतल्यान ओडिस्यूसाच्या व्यक्तिमत्वांत सामान्य मनशाभशेन आपलें घर, बायल हाचेविशीं ओड दिसून येता. देखून आर्विल्ल्या वाचप्यांक तो खूब लागशिल्लो दिसता. ओडिस्यूसा सारकेच पिनेलपी, टेमटमॅकस, युमिअस, अटिनाउस, अथिना, केलिप्सो आनी सर्सी ह्यो जरी दर्या देवता आसल्यो तरी ओडिस्यूसाचेर आशिल्ल्या तांच्या मोगांतल्यान तांचें मानवी आंग होमरान परिणामकारकपणान दाखोवन दिलां.
ओडिसी महाकाव्याची शैली सादी, नितळ, पूण वेधक आसा. इलिअडच्या मानान ह्या महाकाव्याची रचणूक चड बांधेसूद आसा. ह्या महाकाव्यांत होमरान कितल्याशाच लोककथांचो कलात्मक उपेग केला. ह्या कावयांत होमरान पातिव्रत्य आनी बायलेचो नितळ मोग हांकां च म्हत्व दिलां.तेभायर इश्टाचो मोग, धनयाविशीं आदर हांचेंय म्हत्व पटोवन दिलां.
युरोपीय समाजांत ओडिसीक व्हड संस्कृतीक म्हत्व मेळ्ळां. युरोपीय मनाक आयजूय हें महाकाव्य वेगवेगळे तरेन अथपूर्ण दिसता. ओसिच्या मूळ आकृतिबंधाक बादा येवंक दिना आसतना वेगवेगळ्या काळांत ताचें वेगवेगळे विवरण जालां.- कों.वि. सं. मं. ओडिसी नृत्य
एक पूर्विल्लो भारतीय शास्त्रोक्त नृत्यप्रकार. भारतांतल्या सगळ्यांक पोरन्या नृत्य प्रकारांत हाचो आस्पाव जाता. हो नृत्यप्रकार ‘ओड’ म्हळ्यार ओरिसाकडल्यान आयला.
भरतमुनीच्या नाट्यशास्त्रांत ओडिसी नृत्याचो उल्लेख एक शास्त्रीय नृत्यप्रकार म्हूण केला. इ. स. दुस-या शतमानांत खारवेल ह्या जैन राजाचे राजवटींत ताणें आपले प्रजेखातीर ‘तांडव’ आनी ‘अभिनय’ ह्या नृत्यांचे प्रयोग लेल्ल्याचो उल्ल्ख, उदयगिरीचे हाथी गुंफच्या शिलालेखांत मेळटा. ह्याच काळांत उबारिल्ल्या देवळांतल्या शिल्पांभितर विंगविंगड नृत्यप्रकार कोरांतिल्ले दिसतात. इ. स. .च्या आठव्या शतमानामेरेन बौध्द
