कोंकणीविश्वकोश : १ लडायेंत मरण आयलें. तेन्ना कॅथलिक पंथाच्या सरदारांनी ऑस्ट्रियाची पयलो फर्डिनंड हाका राजा म्हूण चेक गादयेर बसयलो. ह्या राजावरवीं हांगा हँप्सबर्ग घराण्याची कारकीर्द चालू जाली. फर्डिनंडान कॅथलिक केलें (१६१८); पूर्ण प्रॉटेंस्टंटांची १६२० त पराभव जालो. पूण हें धर्मीक गाजिल्लें आसा. ह्या झुजाक लागून चेक लोकांचे बरेच लुकसाण जाले. बोहोमिया, मोरेव्हिया आनी स्लोव्हाकिया ह्या प्रांतांची अर्थीक अानी राश्ट्रीय अस्मिताय जागी केली. १८४८ त बोहोमिया आनी स्लोव्हाकिया हॉणी हंगेरीतल्या मग्यार लोकांवांगडा ऑस्ट्रियाआड बंड केले. पूण तें मोडून उडयलें. ह्या बंडांतल्यान १८६७ त मग्यारांनी ऑस्ट्रियाकडल्यान समान हक्क मेळयले. हाका लागून ऑस्ट्रिया-हंगेरी ही दोन राज्यां निर्माण जाली; पूण चेक आनी स्लोव्हाक हांकां कसलोच राजको दजों मेळ्ळो ना. पयल्या म्हाझुजावेळार हॅप्सबर्ग सरकारान बोहीमियन शिष्य एदुआर्त बेनेश, मिलान, श्टेफानिक ह्या सारक्या फुडाच्यांनी चेकोस्लोव्हाक राश्ट्रीय समितीची थापणूक केली. पयल्या म्हाझुजाचो पुरायपणान फायदो घेवन हँप्सबर्गाकडल्यान पुराय स्वतंत्रताय मेळोवपाचे तांणी थारायलें. ताका लागून इश्ट राश्ट्रांचे बरेपण मेळोवपाखातीर ते आनी तांणी पिट्सबर्ग कबलातीचेर सयो केल्यो. हे कबलातीवरवीं चेक आनी स्लोव्हाक हांकां नव्या देशांत सारकेच प्रतिनिधीत्व मेळटलें अशें थारलें. इश्ट राश्ट्रांनी ह्या तात्पुरत्या सरकाराक चेकोस्लोव्हाकियाचे सरकार म्हूण मान्यताय दिली. हॅप्सबर्ग सत्तेच्या दुबळेपणाचो फायदो घेवन २८ ऑक्टोबर १९२८ दिसा चेकोस्लोव्हाकिया प्रजासत्ताक जाल्ल्याची घोशणा जाली. चेक अपनी स्लोव्हाक निमाणे एकठप्रंय येवन हें राज्य निर्माण जालें. मासारिक हांगाची पयलो अध्यक्ष आनी बेनेश परराश्ट्रमंत्री जाली. १९२१ त हांगा कम्युनिस्ट पक्षाची थापणूक जाली. दुसच्या म्हाझुजापयली हिटलरान चेकोस्लोव्हाकियाचे कुडके करपाचे नदरन हांगाच्या जर्मन उलोवप्यांखातीर वेगळ्या स्वतंत्र प्रांताची मागणी ह्या जर्मन उलोवप्यांक सुडेटन जर्मन अशें म्हण्टाले. तांचो राबितो चडसो संकश्ट आयलां हें पळोवन मासारिक हाणे रशिया आनी फ्रांस हांचेलागीं इश्टागतीची कबलात केली; पूण १९३८ त इटली, फ्रांस, ब्रिटन आनी जर्मनी हांचे फुडारी जर्मनीचे मागणेचेर विचार करपाखातीर जमले आनी फ्रांस आनी ब्रिटनान जर्मनीचे मागणेक तेंकी दिली. ह्या वेळार देशाची अध्यक्ष बेनेश आशिल्लो. तो राजीनामो दिवन इंग्लंडाक गेली. १९३९ त हिटलरान चेकोस्लोव्हाकियाचेर जैत मेळोवन म्यूनिक कबलात ताका टॉमास मासारिकाच्या पुतान, जॉन मासारिकान पालव दिली. १९४१ त रशियन सैन्यावांगडा ते चेकोस्लोव्हाकियांत आयले आनी तांणी सत्ता हातांत घेतली. बेगोबेग तांणी ६०% उद्येगांचे राश्ट्रीयकरण केलें आनी रशियाक रुथीनीया हो उदेंत स्लोव्हाकियाचो वाठार दिली. १९४६ त हांगा वेंचणुको जाल्यो. राश्ट्रीय सभेच्यो २०० तल्यो ११४ सुवातो हेर मुखेलमंत्री त्याच पक्षाचे जाले. १९४८ त कम्युनिस्टांनी बंड करून ७६७
