प्रमाणांत जावपी स्थलांतर थांबोवपाखातीर दोनूय देशांनी बर्लिन शाराच्या मदीं एक ४७.ची दक्षिण-उत्तर वणत उबारली.निर्वासितांचें प्रमाण हाका लागून उणें जालें.सध्यामेरेन हो प्रस्न दोनूय देशांखातीर तणावाचो जावन आसा.बर्लिनचे मदीं वण्टीचीं दारां उक्तीं करून थंयसावन एकामेकांच्या देशांतल्या नागरिकांक वचूंक मेळचें,हेखातीर परवाने दिवपाची प्रथा आशिल्ली.पूण ताकालागून फुडें पेंचप्रसंग निर्माण जाले आनी निमाणे १९७१ त ह्या विशयाचेर एक कबलात जाली.
राज्यवेवस्था:१ सप्टेंबर १९४८ दिसा बॉन हागा विधीमंडळाची बसका जाली आनी तांणी संविधानाभशेन राज्यकारभाराखातीर कांय मुखेल नेम थारयले.ह्या देशाचो राज्यकारभार त्या मुळाव्या नेमांच्या आदाराचेर चलता.संविधान संघराज्यात्मक आसा.हांगाच्या घटक राज्यांक अमेरिकेंतल्या घटक राज्यांपरस चड स्वायत्तता आसा.केंद्र सरकाराचे शारकीय यंत्रणेभशेन घटक राज्यांनीय वेगळी शासकीय यंत्रणा आसा.
केंद्रीय विधीमंडळ वा बुनडेसटागची वेंचणूक दर चार वर्सांनी जाता.संसद दोन घरांची आसा आनी बुनडेसटाग हें दुसरें घर जावन आसा.बुनडेसटागांत घटक राज्यां आपले प्रतिनिधी वेंचून धाडटात.राश्ट्राध्यक्ष हो राश्ट्राचो मुखेली आनी चॅन्सलर हो संघराज्याचो शासनमुखेली आसता.संघराज्याकडेन परराश्ट्र वेव्हार,राखण,नागरिकत्व,चलन,जकात,रेल्वे,पोस्ट हीं खातीं आसात.शिक्षण आनी पोलिस हेसारकीं खातीं घटक राज्याकडेन आसता.राश्ट्राध्यक्षाची वेंचणूक पांच वर्सांखातीर जाता.न्यायवेवस्था केंद्रिय आसा.संसदेन मंजूर केल्ल्या एकाद्रया विधेयकाक लागून संविधानाक बादा येता अशें दिसत जाल्यार,तें विधेयक रद्द करपचो अधिकार सर्वोच्च न्यायालयाक आसा.
उदेंत जर्मनीचें सरकार पयलींसावन सोशलिस्ट युनिटी नांवाच्या पक्षाच्या नियंत्रणाखाला आसा.१९४६ त सोशल डॅमोक्रॅटिक पक्ष आनी कम्युनिस्ट पक्ष हांचें विलीनीकरण करून हो नवो पक्ष तयार जालो.१९४९ त पयलें संविधान तयार जालें,पूण फुडें १९५२ त राज्यवेवस्थेंत बदल जालो आनी पयलींच्या संविधानाप्रमाण चलपी शासनवेवस्थाय बदल्ली.पीपल्स चेंबर आनी स्टेट्स चेंबर अशा दोन घरांनी संसदेची बसका चलताली.१९७५ त स्टेट्स चेंबर बरखास्त केलें.हांगा चार राजकी पक्ष आसात:सोशलिस्ट युनिटी,क्रिश्चन डॅमोक्रॅटिक,लिबरल डॅमोक्रॅटिक आनी नॅशनल डॅमोक्रॅटिक.पूण खऱ्या अर्थान सत्ता सोशलिस्ट युनीटी ह्या एकाच पक्षाची चलता. १९६८ त हांगा नवें संविधान लागू जालें.ह्या संविधान उदेंत जर्मनी हें समाजवादी राश्ट्र आशिल्ल्याची घोशणा केली.रशियन संविधानाचेर आदारित आशिल्लें हें संविधान कामगार आनी शेतकार वर्गाच्या हातांत पुराय सत्ता आसतली,अशें सुचयता.
अर्थीक स्थिती:अस्तंत जर्मनी:अस्तंत जर्मनी हो उण्या प्रमाणांत जमीन आशिल्ल्या शेतकामत्यांचो देश आसा.वारसा हव्कांक लागून जमनीची वांटणी चालूच आसता.हांगाची मुखेल पिकावळ म्हळ्यार बार्ली,गंव,ओट,राय,बटाट,बीट आनी हेर कड्डणां. ते भायर द्राक्षां आनी हेर फळांचेंय बरेंच उत्पादन जाता.द्राक्षांचो सोरो,कापडाचो धंदो व्हडा प्रमाणांत चलता.रानातल्या रुखांक लागून कगदाच्या उत्पादनाक आदार मेळटा.
हांगाचीं म्हत्वाचीं खनिजां म्हळ्यार कोळसो,पेट्रोल,सैमीक वायू,लोखण आनी पोटॅश.हांगाची कोळशाची सांठवन बरीच चड आसा.पेट्रोल आनी हेर खनिजां पुरायपणान देशाची गरज भागोवंक शकनात.ताका लागून तांची आयात करची पडटा.
उद्देगांच्या मळार ह्या देशाची बरीच उदरगत जाल्या.रसायनां,धातु उद्देग,कपडे,दिसपट्टे गरजेच्यो वस्तू,मोटारगाडयो,विद्दुत यंत्रां,हांचें बऱ्याच व्हड प्रमाणांत उत्पादन जाता.दुसऱ्या म्हाझुजाउपरांत कारखाने भूंयभरवण जाले.उद्देगीक मळार अस्तंत जर्मनीचे उदरगतीविशीं बरोच दुबाव आशिल्लो,पूण हांगाच्या सरकारान विंगड विंगड येवजपी मुखार हाडिल्ल्यान उद्देगीकरणाक पर्थून नेट आयलो.आयज संवसारांतल्या फुडारिल्ल्या देशांमदलो अस्तंत जर्मनी हो एक देश जावन आसा.पर्यटनांतल्यानूय हांगाची अर्थीक स्थिती सुदारपाखातीर पालव मेळटा. अस्तंत जर्मनी येरादारचीं साधनां,विद्दुत उपकरणां,रसायनां,सैमिक इंधन हांची निर्यात करता.वैजकी उत्पादनांचीय निर्यात हांगा सावन बरीच जाता.काफी,च्या,मसाले,धातू हांची आयात करची पडटा.आयात निर्यातीचे संबंद चडशे नेदरलॅंडस,फ्रांस,इटली,इंग्लंड,बेल्जियम,लक्सेंबर्ग आनी हांचेलागीं आसात.
डॉइ मार्क हें हांगाचें चलनी नाणें जावन आसा. उदेंत जर्मनी:नाझी राजवटीवेळार उदेंत जर्मनीचो चडसो वाठार शेतवडीखाला आशिल्लो.थोडेभोव करखाने आशिल्ले,ते म्हाझुजांत काबार जाले.रशियाच्या पालवान ह्या देशान आपली अर्थीक स्थिती आतांमेरेन बरीच सुदारल्या.
शेतवडीच्या मळार रासवळ पीक काडपाची पद्त आसा.बटाट,बीट,गंव,बार्ली,राय आनी ओट हीं हांगाचीं मुखेल पिकां.जनावरां पोसून तांचेकडल्यान मांस आनी दूद मेळोवपाचो धंदोय बऱ्याच प्रमाणांत चलता.शेताचेम पीक जरीं हांगा बऱ्याच प्रमाणांत आयलें,तरी तें देशाची गरज पुरायपणान भागोवंक शकना आनी ताका हेर देशांकडल्यान पिकावळीची आयात जाता.
खनिजांची सांठवण हांगा बऱ्याच उण्या प्रमाणांत आसा.पूण लिग्नायूट धातूच्या उत्पादनांत मात उदेंत जर्मनीचो संवसारांत पयलो क्रमांक आसा.हांगा पेट्रोलियम मात्तूय मेळना आनी पेट्रोलियमाची आयात पुरायपणान रशियांतल्यान जाता.रशियाच्या पालवान ह्या देशान धातूंचें आनी यंत्रांचें उत्पादन सुरू केलां.युरेनियमच्यो हांगा खणी आसात,पूण युरेनियम उद्देग रशियाच्या नियंत्रणाखाल आसा.
वेपारी नदरेंतल्यान हांगा उदकांतली पिकावळ म्हत्वाची थारता.हेरिग,स्पेंट,कोंडफिश,रेड पर्च,सामन आनी हॅडॉक ह्या प्रकारचें नुस्तें हांगा व्हडा प्रमाणांत मेळटा आनी नुस्तेमारीच्या उद्देगांतल्यान देशाक बरेंच अर्थीक उत्पन्न मेळटा.पर्यटनांतल्यान खास अशें उत्पन्न ह्या देशाक मेळना.
उद्देगीक नदरेन ह्या देशाची सद्दा बरीच उदरगत जाल्या.म्हाझुजाउपरांत उद्देगांच्या मळार ह्या देशान नेटान वावर केलो आनी आयज हो देश संवसारांतल्या कांय फुडारिल्ल्या देशांकडेन सर्त करता.उद्देगीक मळार लागपी बऱ्याच गजालींची रशियांतल्यान आयात जाता.सारें,रसायनां,कृत्रिम खर,अमोनिया,शिमीट,कपडे,पायतणां,दिसपट्टया गरेजेच्यो वस्तू हांचें उत्पादन करपी करखाने ह्या देशांत बरेच आसात.उद्देगांच्या रश्ट्रीयकरणाक लागून उत्पादनांत बरीच वाड जाल्या.
ह्या देशाचे आयात-निर्यात वेव्हार रशिया,चेकोस्लोव्हकिया,अस्तंत जर्मनी,पोलंड,हंगेरी, बलोरिया ह्या सारक्या देशांवांगडा जातात.डॉश मार्क हें ह्या देशाचें चलनी नाणें.
येरादारी आनी संचारण:अस्तंत जर्मनी:ह्या देशांत १९८३ मेरेन ४,८७,२५१ किमी.लांबायेचे रस्ते आशिल्ले,हातूंतले ९९ रस्ते पव्के आशिल्ले.१९८५ मेरेन २,५८,४४,५०० प्रवासी वाहनां आनी १३,५०,२०० वेपारी वाहनां आशिल्ली.१९८४ मेरेन रेल्वेमार्गाची लांबाय ६८,५१२ किमी.आशिल्ली.रस्त्यांचे आनी रेल्वेमार्गाचे येरादारीक हांगा बरेंच म्हत्व आसा.हेविशीं ह्या देशाचो पांवडोय बरोच ऊंच आसा.रस्त्यांच्या मार्गावेल्यान शेजारच्या देशांकडेन अस्तंत जर्मनीचे संबंद जोडल्यात.देशाभितरल्या उदकांतल्या मार्गाची लांबाय सुमार ६,००० किमी.परस चड आसा.ते भायर उदकांतल्या मार्गावयल्यान ह्या देशाचे संवसरांतल्या हेर राश्ट्रांवांगडा संबंद आसात.हॅबर्ग हें हागाचें मुखेल बंदर तेभायर हेर कितलींशींच बंदरां उदकांतले येरादारीखातीर उपेगी
