करुन घेवपाक जाय. पोशणशास्त्रची बुन्याद अठराव्या शतकाच्या शेवटाक लाउआसियेर ह्या फ्रॅंच शास्त्रज्ञांन घाली अशें अस्तंती शास्त्रज्ञ मानतात.
गोंय, दमण आनी दीन संघप्रदेशाच्या लोकांच्या आहाराचें एक सर्वेक्षण भारत सरकाराच्या अन्न आनी पोशण विभाग, अन्न आनी नागरी पुरवण मंत्रालयान 25 ऑक्टोबर 1980 तें 5 डिसेंबर 1980 ह्या काळांत गोंय सरकाराच्या भौशीक भलायकी खात्याच्या पोशण विभागाच्या सहकारान केलें. तातूंतल्यान अशें समजलें- 1. भारतीय आरोग्य अनुसंघान (ICMR) हांणी भारतीयांखातीर समतोल आहार सुचयला तो मतींत घेतल्यार धान्यां (Cereals) सोडल्यार बाकिची सगळीं अन्नां फावो ताचें परस तांका उणी मेळटात. 2. प्रोटीन आनी कॅल्शियम ही दोन पोशणमुल्यां सोडल्यार बाकींची सगळीं पोशणमुल्यां तांकां उणी मेळटात. 3. अभ्यास केल्ल्या कुटूंबांतल्या सत्तावन टक्के कुटूंबांक उश्मांक अन्नांतल्यान उणो मेळटात आन ते गरजच्या फकत 90 टक्के मेळटात अशें नदरेक आयलें. 4. प्रोटीन उर्जा(Protein- Energy Mulnutrition) कुपोशण, रायबोफ्लावीन उणाव, नियासीन उणाव आनी फुलओरोझीस हीं कुपोशणाचीं दुयेसां लोकांमदीं मेळ्ळी. 5. सर्वसादारण मानान कुटूंबाचें जोडींतल्यान 71 टक्कें अन्नाचेर खर्च जातात. आपलें लोकसंख्येक कितल्या धान्याची गरज आसा, खाणा- जेवणाच्यो खंयच्यो वस्तू कितल्या प्रमाणांत पिकोवंक जाय हाचो हिशेब करपाखातीर एका मनशाक दिसपट्टी अन्नधान्यां आनी हेर अन्नपदार्थ कितले लागतात हें जाणा जावपाची राश्ट्रीय सरकाराक सदांच गरज आसता.
भारतांत भारतीय आयुर्विज्ञान संशोधन मंडळ(ICMR) संस्थेच्या पोशणशास्त्रात तज्ञानी 1944 वर्सा पयलें फावट भारतांतल्या, पिरायेंत आयिल्ल्या मनशाक दिसाक कितलें अन्नधान्य, अन्नपदार्थ लागतात हाचो एक तक्तो सुचयलो. जशी जशी पोशणशास्त्रांत नव्या नव्या संशोधनाची भर पडूंक लागली ते प्रमाण ह्या तकत्यांत बदल करपाची गरज दिसपाक लागली आनी तो बदलत गेलो. आतांमेरेन जमा जाल्ल्या संशोधनाचो आस्पाव करुन ICMR पोशणशास्त्र विशयाचेर विचार करपी समितीन 1968 वर्सा दर प्रौढ Adult Man भारतीय दादल्याक हो आहाराचो तक्तो सुचयलां.
भिकणासुवातेर आनीक २५ ग्राम तेल वा तूप दिल्यार जाता.
-डॉ. नारायण धुमे
पोळा: बैलांचे पुजेची एक परब. ही परब महाराश्ट्रांत आनी कर्नाटकांत व्हड दबाज्यान मनयतात. ही परब म्हळ्यार बैलांची पुजा करप, म्हणून शेतकार समाजांत ह्या सणाक चड म्हत्व आसा. हाका बेंदूर वा बेंडर अशेंय म्हणटात. प्रदेशाप्रमाण आशाढ, श्रावण वा भाद्रपद म्हयन्यांतले उमाशें दिसा ही परब मनयतात.
पेरणी जातकच शेताच्या कामांतल्यान बैल बेकार जाले म्हणटकच एक दिस तांकां न्हणोवन धुवन बरें सजयतात. उपरांत आरती ओवाळून पोळ्यांचो निवेद्य दाखयता आनी दनपारां वाजयत गाजयत गांवातल्यान तांची मिरवणूक काडटात. कांयकडेन ह्या दिसा बैलांच्यो सर्ती लायतात. घरांत बैल नासल्यार कांयकडेन मातयेचे बैल करुन तांची पुजा करतात. ह्या दिसा शेतकामती लोक बैलाकडल्यान कसलेंच काम करुन घेनात. ह्या दिसा बैलांक दैयत मानून तांची वर्सांतल्यान एक दि, पुजा करुन शेतकामती लोक बैलाविंशी आपलें पुज्यभाव उक्तायता. हे परबेन धानधान्याची आनी गोधनाची समृध्दी जाता अशीं समजूत आसा. कों.वि.सं.मं
