बिहार
ताच्या असामान्य कलागुंणाखातीर १९५५ त ताका नॅशनल 'कल्चरल ऑर्गनायझेशन' हे राश्ट्रीय संस्कृतीक संस्कृतीक संस्कृतीक संघटनेकडल्यान 'अखिल भारतीय शेनाय चक्रवर्ती' हो किताब मेळ्ळो. १९५६ त ताका शासनाकडल्यान 'पद्मश्री' आनी १९८० त 'पद्मविभूषण' हे किताब मेळ्ळे. रायल नेपाळ आर्ट अकॅडॅमी वतीनूय ताका सर्वोच्च मान मेळ्ळा.
१९६२ त तो अफघानिस्तान आनी पाकिस्तानांत गेलो. १९६४ त ताणें एडिंबरो संगीत महोत्सवांत भाग घेतिल्लो. १९६७ त तो अमेरिकेक गेलो. 'इंटरनॅशनल म्युझिक काउन्सिलच्या आपोवण्या वयल्यान ताणें युरोपाची भोंवडी केली(१९६९-७०). ताच्या शेनायवादनाच्यो ध्वनीमुद्रिका परदेशांतूय लोकप्रिय आसात.'गूंज उठी शहनाई' ह्या चलचित्राखातीर ताणें वाजयल्ल्या शेनायवादनाक खूब नामना मेळ्ळी.
-कों.वि.सं.मं.
बिहारः उत्तर भारतांतलें एक राज्य. विस्तार २१°५८' ते २७°३१' उत्तर अक्षांश आनी ८३°२०' ते ८८°३२' उदेंत रेखांश.हाचे उत्तरेक नेपाळ हो देश आसून उदेंतेक अस्तंत बंगाल, दक्षिणेक ओरिसा, अरतंतेक मध्य प्रदेश आनी उत्तर प्रदेश हीं भारतांतलीं राज्यां आसात.क्षेत्रफळ १,७३,८७६ चौ.किमी. लोकसंख्यास ८.६३,३८,८५३(१९९१).पटणा ही राज्याची राजधानी.
भूंयवर्णनः राज्याचो उत्तरेकडलो वाठार गंगेच्या मळाचो आसून दक्षिणेकडलो वाठार चडसो छोटा नागपूर सड्याचो भाग आसा.अस्तंत भागांत विध्य श्रेणींतल्यो कैमूर दोंगुल्ल्यो आसात. राज्याचो उत्तर भाग म्हळ्यार हिमालय पर्वताच्या मुळसाचो तराई प्रदेश.राज्यांतल्या न्हंयेच्या गाळाचे सुपीक भुंयेची देंवती दक्षिणेकडेन आसून ही भूंय राज्यांतल्यान गंगा न्हंयेमेरेन पातळ्ळ्या. हिमालयांत उगम पावपी गंडक, बुरी गंडक, कोसी आनी बाघमती ह्या राज्यांतल्यान व्हांवतात आनी गंगेक मेळटात.गंगेचे उजवे देगेवयल्यान येवपी न्हंयांती मध्य प्रदेशांतल्यान आयिल्ली उत्तरवाहिनी शोण ही गंगेची मुखेल उपन्हंय.बराकर, कोनार आनी बोकारो ह्यो दामोदर न्हंयेच्यो उपन्हंयो, तशेंच सुवर्णरेखा, उत्तर कोएल आनी दक्षिण कोएल ह्यो न्हंयो राज्यांतल्यान व्हांवतात.गंगेच्या मळार दक्षिणेकडेन छोटा नागपूर सड्यांचे कितलेशेच फांटे आयल्यात. ह्या तुटक्या सड्याची उंचाय उत्तरेकडल्यान दक्षिणेक १,०८५मी. मेरेन वाडिल्ली आसून रानां आशिल्ल्यो दोंगुल्ल्यो आनी तातूंतलीं अशीर खोल देगणां अशें ह्या वाठाराचें स्वरूप आसा.सड्याचो ईशान्य भाग राजमहाल दोंगुल्ल्यांचो आसून पारसनाथ हें सगळ्यांत उंचेलें तेमूक(१,३६६मी.)हजारीबाग जिल्ह्यांत आसा.बिहारच्या उत्तर भागाक १९३४त भूंयकांपाचो धपको बशिल्लो.
