घरण्यांतल्या शिवाजीन स्वंतत्र मराठा राज्याची स्थापणूक केली. पिरायेच्या अठराव्या वर्सासावन शिवाजीन मावळ्यांक एकठांय करुन, पुण्या भोंवतणचे तोरणा, राजगड आनी कोंडाणा किल्ले आपल्या शेकातळा हाडले. उपरांत ताणें साबार मराठा सरदारांक एकठांय हाडून मराठा स्वराज्याची बुनयाद घाली. शाहींभितर चलिल्लें यादवी झूज तशेंच आदीलशाही आनी मोगलांभितर चलिल्ल्या झुजाक लागून सुरवेक शिवाजीक आपल्या राज्याचो विस्तार करपाक सोंपें जालें. पूण उपरांत मराठा राज्य तिगून दवरपाखातीर ताका आदिलशाही आनी मोगल सगदारांकडेन झूजत रावचो पडलो. ताणें वेगवेगळ्या मराठा घराण्यांक एकठांय हाडून व्हड सैन्य उबारिल्लें. उदकांत दुर्ग उबारुन शिवाजीन आरमाराचीय स्थापणूक केल्ली.
शिवाजी उपरांत ताचे संभाजी आनी राजाराम हांच्यांत वैर निर्माण जाल्ल्यान ते मराठा साम्राज्याचो विस्तार करपाक अपेशी थारले.
सतराव्या शेंकड्याचे निमाणेकडेन औरंगजाबाच्या सैन्यान मराठा साम्राज्याचेर घुरी घाली तेन्ना राजाराम उपरांत ताची बायल ताराबाई आनी धनाजी जाधव, संताजी घोरपडे आनी हेर मराठ्या सरदारांनी मोगलांआड स्वातंत्र्य झूज उबारलें. १७०७ त औरंगजेबाच्यामरणा उपरांत संभाजीचो चलो शाहू हाची मोगल बंदखणींतल्यान सुटका जाली. शाहू महाराष्ट्रांत आयल्या उपरांत ताराबाईचो विरोध आसून लेगीत ताणें सातारा हांगा आपली राजधानी उबारली. उपरांत ताराबाईन कांय मराठा सरदारांच्या आदारान कोल्हापूर हांगा आपले स्वतंत्र राजधानीची स्थापणूक केली. अशे रितीन शिवाजीन एकवटीत केल्ले मराठी सत्तेचें विभाजन जालें. शाहून छत्रपती मुकूट घेतल्याउपरांत ताणें बाळाजी विश्र्वनाथान मराठा राज्यकारभाराचीं सगळीं सुत्रां आपल्या हातांत घेतलीं. शाहून सगळे हक्क पेशव्यांक दिल्ल्यान मराठा राजवटींत पेशव्यांचे युग सुरु जालें. पेशवे कुशळ बुध्दीचे आनी महापराक्रमी आशिल्ले. तांणी सातारा ते दिल्लीमेरेन आपणालो शेक गाजयल्लो. पूण हें तांचे साम्राज्य चौथाई सरदेशमुखी खंड वसूल करपा इतलेंच मर्यादीत आशिल्लें. १७६१ त अफघाणचो अहमदशाह अब्दाली हाणें दिल्लींत मराठा सैन्याचो पराभव केलो. उपरांत व्हडलो माधवराव हाणें मराठा सरदारांक परतून एकठांय हाडपाचे यत्न केले. पूण ब्रिटीश आनी मराठ्यां भितर जाल्ल्या तीन झुजांक लागून पेशव्यांचो अंत जालो (१८१७-१८).
सतराव्या शेंकड्याच्या मध्याक दक्षिणेक मराठा राज्यसत्तेचो तर उतर भारतांत शीख राजसत्तेचो उदय जाले. सुरवेक गुरु नानक हाणें आनी उपरांत पयल्या तीन शीख समाजांत धर्मभाववा निर्माण करपाचो आनी तांकां स्वाभिमान शिकोवपाचे यत्न केले. मुखार अंगद आनी अमरदास हांणी गुरु नानकान निर्माण केल्ल्या धर्माक नवें रुप दिवन शीख पंथाची स्थापणूक केली. अमरदास आनी ताचो शिश्य रामदास हांणी शीख संप्रदायाचो खूब विस्तार केलो. 'राज्य करेगा खालसा' हें शीख लोकांचें सपन मोडून उडोवपाखातीर मोगलांनी पंजाबाचेर घुरयो घालून कांय शीख गुरुंची हत्त्या केली. मोगलाचे त्रास थांबोवचे म्हूण शीख गुरुमनी तांचे आड साबार बंडां उभारिल्लीं. उपरांत अठराव्या शेंकड्याच्या शेवटाक रणजितसिंग हाणें शीख संप्रदायांभितर निर्माण जाल्ले पंथभेद पयस करुन तशेंच तांकां एकठांय हाडून पंजाबांत स्वतंत्र शीख राज्याची स्थापणूक केली.
ब्रिटीश राजवटः सोळाव्या शेंकड्यांत वेपाराच्य निमतान युरोपी लोक उदका मार्गांतल्यान भारतांत आयले. आपल्या वेपाराची सोय म्हूण सुरवेक दर्यादेगांनी तांणी साबार वखारी उबारिल्ल्यो. पूण मुखार वेपारावांगडा राजकीय हक्क मेळोवपाखातीर, युरोपीय वसाहतकारांभीतर सर्त सुरु जाली.
वेपार आनी धर्म प्रसारा खातीर, उदका मार्गांतल्यान हिंदुस्थानांत येवपी पुर्तुगाल हें पयलें राश्ट्र आशिल्लें. १४९८ त वास्को-द-गामा हो पुर्तुगेज खलाशी 'कॅप ऑफ गूड होप' हुंपून कालिकत हांगा पावलो. उपरांत सोळाव्या शेंकड्याचे निमाणे मेरेन थळाव्या राजांचो पराभव करुन पुर्तुगेजांनी गोंय, दीव, दमण, वसय, मुंबय, चैल, मंगळूर आनी कोचीन हे प्रदेश आपल्या शेकातळा हाडले. पुर्तुगेजांच्या फाटल्यान डच, फ्रेंच आनी ब्रिटीश वसाहतकार हांगा आयले. मुखार आपल्या बळिश्ट
