पयलीं उतरां
कोंकणी विश्वकोशाचो तिसरो खंड प्रकाशीत जाता ही समस्त कोंकणी विश्वाखतीर अभिमानाची गजाल आसा.
आमच्या सुरवेच्या संकल्पाप्रमाण, तिसऱ्या खंडाच्या प्रकाशनावांगडाच कोंकणीतल्या ह्या पयल्या वयल्या विश्वाकोश निर्मितीची सांगता जाताली. पूण विश्वाची समाधानकार वळख करून दिवपाक तीन खंड उणे पडटात अशें दिशिल्ल्यान आनीक एका खंडाचे, चवथ्या खंडाचे निर्मितीचो वावर हातांत घेतला. सुरवेक तीन खंडी आशिल्लो हो कोश आतां चार खंडांनी भायर सरतलो, हें सागपाक आनंद जाता.
कोंकणी विश्वकोशाची, संकल्पना, व्याप्ती मांडावळ, शुध्दलेख, परिभास आनी रचणूक, हे संबंदि पयल्या खंडाचे प्रस्तावनेंत सविस्तरपणान सांगप जालां. ह्या तिसऱ्या खंडाखातीर पयल्या खंडाखतीर पयल्या खंडाचोच आकृतीबंध घेतला आशिल्ल्यान ते संबंदी परतून हांगा म्हायती दिवपाची गरज दिसना.
विश्वकोश निर्मिती हो एक व्हड आटापाचो संशोधन प्रकल्प. आकाताचे श्रम, तितकोच वेळ आनी तशेच दुडू अशा प्रकल्पाक लागतात. अशें तरेचो कोंकणींतलो हो पयलोच प्रयोग जाल्ल्यान, कोंकणी विश्वकोशाची निर्मिती आनीकय कठीण जाता. अशे तरेच्या वावराखातीर लागपी मनीसबळ, यंत्रणा- सुविधा, संदर्भ- सामुग्री, वातावरण आनी मानसिकता हांची कोंकणींत उणीव आसा, हाचो अणभव पावला कणकणीं आयला. ताचो कोशाचे निर्मितीचेर सभावी असो परिणाम जाला. तरीय लेगीत विद्यापिठाचे जाळवणदार आनी परीन प्रामाणिक प्रयत्न जाला. कोंकणी मनशाक विश्वाची आवश्यक अशी वळख अवघ्या चार खंडांनी करून दिवपांत आमी बऱ्याच प्रमाणांत यशस्वी जाल्यात, हें नमूद करूंक अभिमान दिसता.
विश्वकोशाच्या सुमाराभायल्या आटापाक लागून, ताचे निर्मितींत जायत्या जाणांचो हात लागप अपरिहार्य जाता. विशयाची निवड, नोंदीची व्याप्ती, मजकुराची निवळणी, संपादन- संस्कार, छापणावळ प्रकिया अशा साबार अवस्थेंतल्यान ही निर्मिती प्रक्रिया चलता. हे प्रक्रियेंतल्यान खयच्या एका पेण्यार, खंयच्या एका घटकाचो दोळो चूकोवन चूक उरपाची शक्यताय न्हंरयकारूंक येना. संवसारातल्या सगळ्या भाशांतल्या सगळ्याच भाशातल्या कोशकारांनी हे परिस्थितीचो अणभव घेत्तील्लो आसा. कोंकणी विश्वकोश ताका आडवाद जावंक शकना.
आदल्या दोन खंडांसारके आमी ह्या खंडाखातीर भारतीय तशेंच परकी भशेंतल्या संदर्भ ग्रंथांचें रीण घेतलां. मराठी विश्वकोश, हिंदी विश्वकोश, भारतीसंस्कृतीकोश, Encyclopedia Britannica, Encyclopaedia of social science, Encyclopaedia of Religion, Encyclopaedia of Philosophy, Encyclopaedia of international Sports, Statemans,s Year Book, World Book Encyclopaedia आनी अश्याच संदर्भ ग्रंथाचो ह्या कोशाक मोलादिक आदार मेळ्ळा. तेखातीर आमी तांच्या निर्मात्याचें उपकारी आसात . कोंकणी विश्वकोश ही सांघीक निर्मिती. तिका जायत्या जाणांचो हातभार लागला. गोवा विद्यापिठाचे आजी- माजी उपकुलगुरू, कुलसचीव सल्लागार मंडळाचे वांगडी, नोंद -लेख, नोंद समिक्षक, चित्रकार, संपादक मंडळाचे वांगडी, छापणावळ तंत्रज्ञ हांच्या योगदानावरवीं येदो व्हडलो वावर पुर्णत्वाक पावप शक्य जालें.
तिसऱ्या खंडा फाटोफाट चवथो खंड पूरण करून, तो प्रकाशीत करपाचो योग बेगीन येवचो अशी आशा बाळगितां.
मंगळवार, कार्तिक पुनव डॉ. तानाजी हळर्णकार गुरूनानक जयंती संपादक 23 नोव्हेंबर 1999
