मेकॉले, टॉम्स बॅबिंग्टानः(जल्मः२५ ऑक्टोबर १८०० मरणः२८ डिसेंबर १८५१).
नामनेचो इंग्लिश इतिहासकार आनी निंबदकार. ताचें उंचेलें शिक्षण कॅंब्रिजाच्या ट्रिनटी कॉलेजांत जालें. थमय ताणें एक हुशार विद्यार्थी म्हूण नामना जोडली. तशी ताणें कायद्याची पदवी घेतली. पूण वकिलीचो वेवसाय ताणें केन्नाच केलो ना. १८२३ सावन क्वार्टली रिव्ह्यू, एड्बरो रिव्हयू आनी देर नेमाळ्यांतल्यान तो निबंदलेखन करपाक लागलो. व्हड आंग्ल महाकवी मिल्टन हाचेवयल्यान निबंदान एडिंबरो रिव्ह्यूंत आपल्या लिखाणाक मेकॉलेन सिरवात केल्ली.नागरी आनी बौध्दिक स्वातंत्र्याचो खांपो पुरस्कर्ते आनी जुलूमशाहीचो कट्टर विरोधी हें मिल्टनाचें पडबिंब मेलॉलेन ह्या निबंदान उबें केल्लें. हो निबंद लोकांक खूब आवडिल्लो आनी ताची खूब तोखणाय जावपाक लागली. हाका लागून मेकॉले ह्या नेमाळ्याचो मुखेल लेखक जालो. एका व्हड निबंदकाराक फावो आशिल्ले साबार गूण मेकॉलेंत आशिल्ले. ताची शैलीय बरी आशिल्ली . तो बऱ्यांतलो बरो संभाशकूय आशिल्ले. ताच्या ह्या गुणांक लागून ताका राजकीय क्षेत्रांत प्रवेश मेळ्ळो.१८३० त ताका इंग्लंडाच्या पार्लमेंटांत प्रवेश मेळ्ळो. १८३२त ‘सेक्रेटरी ऑफ द बोर्ड ऑफ कंट्रोल फॉर इंडिया’ ह्य पदाचेर ताची नेमणूक जाली. भारताविशीं विंगड विंगड गजालींचेर ताणें रितसर अभ्यास केल्लो. मुखार भारताच्या ‘सुप्रिम काउन्सिल’ हाचो वांगडी म्हूण १८३४ ते १८३८ मेरेन भारतांत रावलो. भारतांत आसतना ताणें भारतीय लोकांच्या शिक्षणाखातीर एक शैक्षणिक वेवस्था निर्माण केली. तशेंच भारताखातीर फौजदारी कायद्याची एक संहिताय तयार केली.
मेकॉलेन भारतीय लोकांच्या शिक्षणाखातीर इंग्लीश माध्यमाचो पुरसकार केल्लो.ह्या ताच्या मताक भारताचो व्हड समाजसुदारक राजा राममोहन रॉय हाणेंय तेंको दिल्लो.मेकॉले भारतांत आयिल्लो तेन्ना ब्रिटीश राज्यकतर्यांक दिसतालें. ह्या देशांतली जनता आनी ते जनतेचेर राज्या करपी आनी हांच्यांतलो दुभाशांचो एक वर्ग इंग्लीश शिक्षणातल्यान तयार जातलो, हे लोक रगतान आनी वर्णान भारतीय आसले, तरी तांची आवड, तांचीं मतां आनी तांची विचारसरणी इंग्लीश आसतली अशी मेकॉलेची अपेक्षा आशिल्ली. नव्या, उच्च शिक्षणआचें माध्यम म्हूण देशी भाशांचो साप उपेग जायना अशें ताचं मत आशिल्लें. ७ मार्च १८३५ त गव्हर्नर जनरल विल्यम बेंटिक हाणें इंग्लीश शिक्षणाचो पुरस्कार करपाखातीर फर्मान काडलें आनी अशें रितीन मेकॉलेचे विचारसरणेक जात मेळ्ळें. भारतांतल्या फौजदारी कायद्याचे संहितेचो मेकॉल हो मुखेल शिल्पकार आशिल्लो.
इंग्लंडाक परत गेल्याउपरांत एडिंबरोचो प्रतिनिधी वांगडी म्हूण पार्समेंटाचेर ताची वेंचणूक जाली. १८३९ ते १८४१ ह्या काळांत युध्दसचिव म्हूण ताची नेमणूक कॅबिनेटांत केल्ली. पेमास्टर जनरल ह्या पदाचेर ताणें काम केल्लें. उपरांत तो राजकारणापरस सिखाणांतूच चड रमूंक लागलो. वॉरन हेस्टिंग्ज, रॉबर्ट क्लाइव्ह, ऑडिंस्न हांचेर ताणें निबंद बरयले. पूण ताणें बरयल्लो इंग्लंडाचो इतिहास हिस्टरी ऑफ इंग्लंड, हें ताचें मुखेल वाड्मयीन कार्य आशिल्लें. ताणें रचिल्लो कवितांचो झेलो ‘लेज ऑफ एन्शंट रोम’ ह्या नांवान प्रसिध्द आसा.
मेक्सिकोः युनायटेड स्टेटस ऑफ मेक्सिको. उतर अमेरिकेंतलो सामको दक्षिणेकडलो देश. भोंवतणची वसती आशिल्ल्या जुंव्यांसयत मेक्सिकोचो वाठार १९,५८,२०१ चौ.किमी. लोकसंख्या ९,८५,५२,७७३ (१९९१).१४ ३२ उतर ते ३२ ४३ उतर अक्षांश आनी ८६ ४२ अस्तंत ते ११८ २२ अस्तंत रेखांश असोताचो विस्तार आसा. वायव्य-आग्नेय दिकेन आशिल्ल्या ह्या देशाचे उतरेक अमेरिकची सयुंक्त संस्थाना, आग्नेयेक बेलीझा आनी ग्वातेमाला हे देश आसून, उदेंतेक मेक्सिकोचें आखात आनी कॅरिबियन दर्या (अटलांटिक महासागर) आनी अस्तंतेक तशेंच दक्षिणेक पॅसिफिक महासागर (कॅलिफोर्नियाचें आखात) आसा. कर्कवृत देशाच्या मदल्यान वता.मेक्सिको शार ह्या देशआची राजधानी आस. देशाची १३,८५७ किमी. लांबायेची शीम आसून पॅसिफिक महासागरालागसार आशिल्ल्या रेव्हीय हीहेदो चोम्यांतल्या जुंव्याचेर ह्याच देशांत आस्पाव जाता.
रिओ ग्रांदे हे न्हंयेचें स्थानिक नांव रिओ ब्राव्हो देल नॉर्त अशे आसून ही मुखेल न्हंय देशाचे उतर शिमेवयल्यान व्हांवत वचून वायव्यआग्नेय दीकेन मेक्सिकोच्यो आखाताक मेळटा. तेचभशेन देशआंत पापाल्वापाम, लेर्मा, सांत्यागो, ऊसूमासींता, ग्रीहावा, बाल्सास, पानूको सोतो ला मारीना ह्यो म्हतनाच्यो न्हंयो आसात. देशाच्या मदेगाक पयलीं चिखलाचीं पांच व्हड तळीं आशिल्लीं. तातूंत तेस्कोको हें सगळ्यांत व्हड आशिल्लें. पूण उपरांत हीं तळीं पुरोवन थंय शारां वसयलीं, हालीस्को राज्यांत, चापला हें देशांतलें १,६८० चौ.किमी. चें सगळ्यांत व्हड तळें आसा. भूय रचणुकेचे नदरेन देशाचो मध्यवर्ती ऊंच पठारी प्रदेश ‘मेसेटो सेंट्रल’ हो म्हत्वाचो आसा. तशेंच पठाराच्या उदेंत, अस्तंत आनी दक्षिण भागांतल्यो ऊंच दोंगरावळी, उदेंत आनी अस्तंत दर्योदेगांचो प्रदेश आनी उतरेकडलो पडंग रेंवाट प्रदेश अशे भाग पडटात. मेसेटो सेंट्रल ह्या प्रदेशाची ऊंचाय दर्या-तळासावन ९०० ते १,२०० मी.मेरेन मेळटा.देशाच्या मदेगाक हाची उंचाय २,१०० ते २,४०० मी. मेरेन वाडत वता. ह्याच .पठारी प्रदेशाच्या उदेंत आनी अस्तंत भागांत उतर-दक्षिण दिकेन पातळिल्लयो दोंगरावळी आसात. अस्तंतेकडली सिएरा माद्रे ऑक्सीडेंटाल ही दोंगरावळ सुमार १६० किमी. लांबायेची आनी ३,०५० मीटरां परस चड उचांय आशिल्ल्या तेमकांची आसा. उदेंतेवटेनची
