Jump to content

Page:Konkani Viswakosh Vol3.pdf/776

From Wikisource
This page has not been proofread.

बर्मिंगहॅम विद्यापिठांत प्राणीविज्ञानाचो मॅसन प्राध्यापक (१९४७-५९),लंडन विद्यापिठाच्या युनिव्हर्सिटी कॉलेजांत प्राणीविज्ञानाचो जॉर्डेल प्राध्यापक (१९५१-६१) आनी लंडन हांगाच्या नॅशनल इन्स्टिट्यूट फॉर मेडिकल रिसर्च सेंटराच्या शस्त्रक्रियाविज्ञानाच्या विभागाचो मुखएल जालो. रॉयल इन्स्टिट्यूशनांत प्रायोगिक वैजकीचो प्राध्यापक म्हणूनय ताणों काम केलें.


सुरवेक ताणें उतकसंवर्धनांतल्या वृध्दी नियंत्रक घटकांविशीं संशोधन केलें, पूण दुसऱ्या म्हाझूज काळांत ताचें लक्ष वैजकी जीवविज्ञानाकडे गेलें .जायबंदी जाल्ल्यो तंत्रिका पक्क्यो एकठांय हाडपाखातीर आनी तंत्रिक प्रतीरोपण ताचे योग्य सुवातेर धरून दवरपाखातीर जैव आसंजक (दसोवपी पदार्थ) म्हूण उपेगी पडपी फायब्रिनोजेन ह्या रगत साखळावपी प्रथिनाचो संहत(Concentrated) विद्राव ताणें तयार केलो.


झुजांत मरण आयिल्ल्या कितल्याशाच व्यकतींच्या लासून तयार जाल्ल्या जखमांक लागून वैजकी संशोधन परिशदेचे विनंतीनयल्यान मेडाव हाणें भजिल्ले व्यक्तीचेर दुसऱ्या व्यक्तीच्या कातीच्या केल्ल्या प्रतीरोपणाचो शरिरांत स्वीकार न जावपाच्या कारणांचो अभ्यास करपाक सुरवात केली. ताका अशें दिसून आयलें. दर एका मनशांत स्वताचें प्रतीरक्षा तंत्र विकसित जाता आनी प्रतीरोपण तिगोवपाचो काळ कात दिवपी मनीस आनी घेवपी मनीस हांच्यांत कितलें लागींचें नातें आसा, हाचेर आदारून आसता. एकयुग्मजीय वा एकसम जुवाळ्यांतूच न्हय, तर दोट्टीयुग्मजीय आनी भ्रातीय जुंवळ्यांतूय परस्परांमदलें प्रतीरोपण यशस्वी जाता,अशें मेडावर हाका दिसून आयलें.


बर्नेट हाणें अशें सुचयलें,गर्भधारणेच्या वेळार प्रतीरक्षात्मक तंत्र विकसित जायना,तर तें क्रमाक्रमान उपार्जित वा संपादित करतात.ताका लागून एकाद्रया जनावराच्या भ्रूणांत भावी दात्याचें एकाद्रें ऊतक अंतःक्षेपित (inject) केलें, तर तें जनावर त्या दात्याच्या खंयच्याय प्रतीरोपणाक सहिष्णू जावपाक जाय. मेडावर हाणें ह्या गृहितकाची चांचणी घेवपाखातीर हुंदरांच्या भ्रुणांत हेर हुंदरांच्या ऊतकांचें अंतःक्षेपण केलें आनी ताचेवयल्यान ह्या बाह्या ऊतकाक प्रतीकार करपी प्रतिपिंडां निर्माण करपाची तांक भ्रुणांत नासता, पूण त्या ऊतकाविशीं प्रतीरक्षात्मक सहिष्णूता प्राप्त जाता, हें पारखून पळयलें. अशा हुंदरांत दात्या हुंदराचे कातीचें प्रतीरोपण यशस्वी जाता, अशें ताका दिसून आयलें. हाचेवयल्यान कृत्रिम रितीन उपर्जित प्रतीरक्षात्मक सहिष्णूता उत्पन्न करूं येता, अशें ताणें सिध्द केलें.


उपार्जित प्रतीरक्षात्मक सहिष्णूतेच्या सोदाखातीर मेडावर हाका सर फ्रँक मॅकफार्लेन बर्नेट हाच्या वांगडा १९६० वर्साचो शरीरक्रियाविज्ञान आनी वैजकी विशयाखातीर आशिल्लो नोबॅल पुरस्कार फाव जालो.ताका आनीकूय कितलेशेच भोवमान फाव जाल्यात . ताणें बरयल्लीं कांय पुस्तकां अशीः The Uniqueness of the individual(१९५९),The future of Man (१९६०) ,A hope of progress (१९७२),Advice to a young Scientist (१९७९),The Limits of Science (१९८४).


मेणः रसायनीक नदरेन तेल आनी चरबी ह्या कार्बन संयुगांत पडपी एक पदार्थ . अर्दवट मोव, अर्दवट घनरूप,अर्दवट अपारदर्शक , उदकांत न विरगळपी,बेगीन वितळपी,सोंपेपणी आकार घेवपाइतलो लवचीक आनी रंग घेवपाइतलो परिवर्तनशील , अशे विस्कळीत पणान मेणाचे भौतिक तशेंच रसायनीक गुणधर्म आसात आनी हे म्होंवामुसांनी निर्माण केल्ल्या मेणाक पुरायपणान लागू जातात.


मेणां,दोन तराचीं आसतात. वनस्पत आनी मोनजात हांचेवरवीं निर्माण जावपी सैमीक मेण आनी खनिज तेल , दगडी कोळसो वा तत्सम खनिज पदार्थ हांचेवरवीं तयार जावपी कृत्रिम मेण.


संघटनः मेणां हीं जायत्या संयुगांची मिश्रणां आसतात. वनस्पतीज आनी प्राणिज मेणांत चडकरून C16 ते C34 ह्या मर्यादेंतली कार्बन अणूंची समसंख्या आशिल्लीं वसाम्लां आनी तेचप्रकारचीं वसा अल्कोहॉलां हांच्यापसून तयार जाल्लीं एस्टरां आसतात. भायर कार्बन अणू आशिल्लीं आल्डिहाइडां आनी कीटोनां तशेंच कांय प्रमाणांत विषम अणु संख्या आशिल्लीं हायड्रोकार्बनां, स्टेरॉलो आनी रेझिनां ह्या वर्गाचीं संयुगां आनी मुक्त स्थितींत आशिल्लीं वसाम्लां आनी वसाअल्कहोलां आसतात. मेणाचे गुणधर्म हे तातूंत आशिल्ल्या संयुगांचे रसायनीक वर्ग आनी तांचीं प्रमाणां हांचेर आदारिल्ले आसतात. हें थारावपाखातीर स्तंभवर्णन लेखन पद्दतीन घटक सहजपणान वेगळे करूं येतात. उपरांत एस्टर वर्गाच्या संयुगाचें क्षारीय विच्छेदन करून तातुंतलीं अम्लां आनी अल्कोहोलां हांची तपासणी करून तातूंतली कार्बन अणुसंख्या निश्र्वीत करतात. दर एखा रसायनीक वर्गांतली घटकांची संख्या आनी प्रमाणां वायुवर्णलेखन ह्या तंत्राच्या आदारान थारावंक मेळटात.


कॉपर्निशिया सेरिफेरा,ऊंस ,पेडिलँचस पॅव्होनिस तण,घायपात,एस्पार्टातण ह्यो मेण उत्पादक वनस्पती आसात. जाल्यार म्होंवा मूस, मेंढरांची लोकर,लॅसिफेरिनी कुळांतल्या कीटकांची लाख, देवमाशाची चरबी ,सर्पी, कुश्ठरोग आनी क्षयरोग ,हांचे जंतू हे मेणउत्पादक जीव आसात.


खनिज तेल मेण, ओझोकेरायट मेण,माँटन मेण, पोलिथीन मेण, फीशर ट्रॉप्स मेण, कार्बोवॅक्स मेण,हेकस्ट मेण,हायड्रोजनी करणान मेळपी मेण,कीटोन मेण, एस्टर मेण हीं कांय मुखेल कृत्रिम मेणां आसात.